Sanksiya Qazaqstangha qalay әser etip otyr?
Reseyge sanksiyalar salynghan son, Qazaqstan men Mәskeu arasyndaghy sauda-ekonomikalyq qarym-qatynas qiynday bastady. Sondyqtan Astana Týrki memleketteri úiymymen (TMÚ), Islam yntymaqtastyghy úiymymen (IYÚ) jәne basqa da halyqaralyq birlestiktermen belsendi týrde integrasiyalanuda.
Búl turaly Haqqin.az basylymyna ShYÚ-nyng búrynghy Bas hatshysy, Qazaqstan Syrtqy ister ministrligi Syrtqy sayasatty zertteu institutynyng diyrektory Bolat Núrghaliyev aitty.
Núrghaliyevting aituynsha, búl integrasiyalyq ýderister Qazaqstannyng EAEO men TMD jәne basqa da halyqaralyq qúrylymdargha qatysuyna qayshy kelmeydi. Kóptegen postkenestik respublikalar siyaqty Astana da syrtqy sayasatynda kópvektorlyq qaghidatty ústanady.
«Batystyq әriptesterimizben kezdesulerimizde, әriyne, Astana men Mәskeu arasyndaghy ekonomikalyq baylanystargha qatysty mәseleler ýnemi talqylanady», - dedi Núrghaliyev.
Onyng sózinshe, Batys elderi Qazaqstannyng Reseymen sauda-sattyq әriptestigine baylanysty eshqanday ulitimatum qoymaydy.
Núrghaliyev jaqynda Astanagha kelgen AQSh Memlekettik hatshysy Entony Blinkendi, Germaniya Syrtqy ister ministri Annalena Burbokty jәne basqa da joghary lauazymdy sayasatkerlerdi «Qazaqstannyng óz territoriyasyn Reseyge sanksiyany ainalyp ótuge bermeytinin» aityp, sendirgenin atap ótti.
«Búl Qazaqstannyng ústanymy, búl turaly bizding Batystaghy әriptesterimiz de biledi»,-dedi Bolat Núrghaliyev. Onyng aituynsha, Resey ekonomikasy ótkerip jatqan resessiya kóp bolmasa da, Qazaqstangha da әser etip otyr.
«Resey Astananyng negizgi ekonomikalyq seriktesterining biri bolghandyqtan, keybir salalarda biz ony almastyratyn el izdeuimizge tura keledi. Nәtiyjesinde, sauda kólemi boyynsha Europalyq Odaq Qazaqstannyng basty ekonomikalyq әriptesi pozisiyasyna kóterildi. Sonymen birge AQSh-pen keng auqymdy ekijaqty qarym-qatynastar ornatyldy, «Ortalyq Aziya + AQSh», «Ortalyq Aziya + Ýndistan» jәne basqa da platformalar ayasynda keng auqymdy kópjaqty yntymaqtastyq bar», - dedi qazaqstandyq diplomat.
Núrghaliyevtyng aituynsha, qazirgi tanda qazaqstandyq múnay-gaz sektorynyng negizgi investorlary amerikalyq, fransuz, qytaylyq konsorsiumdar, sonday-aq birqatar basqa elderding kompaniyalary bolyp otyr.
Núrghaliyev Qazaqstannyng soltýstik ónirlerindegi separatizm qaupi turaly da sóz qozghady.
«Resmy týrde Kremli ókilderi Qazaqstannyng aumaqtyq tútastyghyn qúrmetteytinin aityp, arandatushylyq sózderge mәn bermeuge kenes beredi. Degenmen biz ózimiz ýshin belgili bir qorytyndylar jasaymyz. Búl túrghyda týrki jәne islam yntymaqtastyghy elimiz ýshin manyzdy saqtandyru faktory bolyp sanalady», - dedi diplomat.
Kerimsal Júbatqanov
Abai.kz