ەلىمىزدە جىل سايىنعى وتەتىن كۇشتىك قۇرىلىمداردىڭ «باتىل تويتارىس - 2023» وقۋ-جاتتىعۋى بيىل دا جالعاسىن تاپپاق. شارانىڭ ماقساتى – اسكەري قۇرىلىمداردى ءتيىمدى ۇيلەستىرۋ، جىلدام اسكەري-تەحنيكالىق دايىندىعىن دامىتۋ، سونىمەن قاتار ءار كۇشتىك ۆەدومستۆو اراسىنداعى ۇيىمشىلدىقتى نىعايتۋ بولىپ تابىلادى.

وقۋ-جاتتىعۋعا ۇقك شەكارا قىزمەتى، دەسانتتىق-شابۋىلداۋ اسكەرلەرى،ۇلتتىق ۇلاننىڭ بولىمشەلەرى، توتەنشە جاعدايلار مينيسترلىگى قاتىسادى. ولار بىرلەسە وتىرىپ ەلدى مەكەندەردە ۇرىس جۇرگىزۋ، تاۋلى ايماقتاردا ۇرىس جۇرگىزۋ تاسىلدەرىن ورىندايدى.

5 ءساۋىر كۇنى "باتىل تويتارىس" ستراتەگيالىق كوماندالىق-شتابتىق وقۋ-جاتتىعۋىنىڭ اياسىندا جەتىسۋ وبلىسىندا "بەكەت" وقۋ-جاتتىعۋى جانە قر قارۋلى كۇشتەرى دەسانتتىق-شابۋىلداۋ اسكەرلەرى بولىمشەلەرىمەن اتالعان شارالاردىڭ ءبىرىنشى كەزەڭى باستالادى. وقۋ-جاتتىعۋ "كوكتال" وقۋ پوليگونىندا وتەدى.

وقۋ-جاتتىعۋ شارالارىنا 2500-دەن استام اسكەري قىزمەتشى جانە 900-گە جۋىق قارۋ مەن اسكەري تەحنيكا بىرلىگى قاتىستىرىلادى. ونىڭ ىشىندە اسكەري-كولىكتىك، ارميالىق، مايدان اۆياتسياسى مەن ۇشقىشسىز ۇشۋ اپاراتتارى بار.

بىلتىر 5 ساۋىردەن 16 ساۋىرگە دەيىن جالعاسقان «باتىل تويتارىس-2022» كەشەندى ۆەدومستۆوارالىق ستراتەگيالىق كوماندالىق – شتابتىق وقۋ-جاتتىعۋى اقتوبە، الماتى، اتىراۋ، جامبىل، قىزىلوردا، ماڭعىستاۋ، تۇركىستان وبلىستارىنىڭ، سونداي-اق الماتى جانە شىمكەنت قالالارىنىڭ اۋماعىندا وتكەن بولاتىن.

ءىس-شارالارعا قارۋلى كۇشتەردىڭ، باسقا دا اسكەرلەر مەن اسكەري قۇرالىمداردىڭ قۇرامالارى مەن بولىمدەرى، ورتالىق مەملەكەتتىك جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار جۇمىلدىرىلدى.

وقۋ-جاتتىعۋدىڭ بارىسىندا مەملەكەتتىك شەكارانى قورعاۋدى كۇشەيتۋ، قوعامدىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ، تەرروريزمگە قارسى وپەراتسيانى جۇرگىزۋ كەزىندە، اسكەري قاتەرلەردىڭ ءوسۋى جاعدايىندا ءوزارا ءىس-قيمىل ماسەلەلەرى پىسىقتالدى.

ايتا كەتەيىك، Global Firepower دەرەگى  بويىنشا بۇگىنگى تاڭدا ەل اۆياتسياسىندا 237 ۇشۋ اپپاراتى بار، ونىڭ ىشىندە 75-ءى جاۋىنگەرلىك تىكۇشاق، جاقىننان شابۋىل جاسايتىن 39 ۇشاق، 81 جويعىش ۇشاق، 17 تاسىمالداۋشى جانە 25 وقۋ ۇشاعى بار. قۇرلىق اسكەرلەرىندە 300 تانك، 5,2 مىڭ بروندى جاۋىنگەرلىك ماشينا، 246 وزدىگىنەن جۇرەتىن ارتيللەريالىق قوندىرعى، 456 بىرلىك سۇيرەتىلەتىن ارتيللەريا جانە 407 ۆولەيبول اتىسىنىڭ رەاكتيۆتى جۇيەسى بار.

اسكەري قىزمەتكەرلەردىڭ جالپى سانى 77 مىڭ ادامدى قۇرايدى، ونىڭ ىشىندە 45 مىڭ ادام قازىرگى تاڭدا بەلسەندى اسكەري ساپتا، 32 مىڭ ادام اسكەريلەندىرىلگەن قۇرامالارعا جاتادى.

قازاقستاننىڭ كۇشتىك قۇرىلىمدارىنا بولىنەتىن بيۋدجەت سانى ارتتىرىلعان. بيىل قاڭتار ايىندا مەملەكەتتىك باسقارۋ جانە قورعانىس، مىندەتتى الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ سالاسىنىڭ بيۋدجەتى 10,6 ملرد تەڭگەگە جەتكەن. بۇل بىلتىرمەن سالىستىرعاندا 24,1 ەسەگە ارتىق.

وڭىرلىك ءبولىنىس بويىنشا ەڭ كوپ ينۆەستيتسيا 4,6 ملرد تەڭگە ماڭعىستاۋ وبلىسىنا قۇيىلدى، ودان كەيىن 2,8 ملرد تەڭگە اباي وبلىسىنا، 2,7 ملرد تەڭگە تۇركىستان وبلىسىنا بولىنگەن.

بۇگىنگى تاڭدا Global Firepower اسكەري قۋات دەڭگەيىنىڭ رەيتىنگى قورىتىندىسى بويىنشا قر كۇشتىك قۇرىلىمدارى 145 ەلدىڭ ىشىندە 63-ءشى ورىندا تۇر. رەيتينگ ساراپشىلارى 60 ءتۇرلى فاكتورلاردى نازارعا العان. ولارعا قورعانىس شىعىندارى، تەحنيكا مەن جابدىقتاردىڭ ارسەنالى، ارميا سانى، تانكتەردىڭ، كەمەلەردىڭ، ۇشاقتاردىڭ جانە باسقا دا اسكەري تەحنيكانىڭ سانى، ارميانىڭ جاۋىنگەرلىك قابىلەتىنە اسەر ەتەتىن رەسۋرستار، مۇنايعا، كومىرگە جانە ت.ب. قول جەتىمدىلىك جاتادى.

تمد ەلدەرىنىڭ ىشىندە قازاقستان رەسەي، ءازىربايجان، بەلارۋس، وزبەكستانعا جول بەرىپ، تۇرىكمەنستان، ارمەنيا، قىرعىزستان، تاجىكستان جانە مولدوۆادان جوعارى ورىنعا جايعاسقان.

Abai.kz