قارىزعا باتقان قازاقستان: قايتپەك كەرەك، سمايىلوۆ؟
قارجى مينيسترلىگىنىڭ رەسمي مالىمەتىنشە، 2023 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنداعى جاعداي بويىنشا قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك قارىزدارى 54 ميلليارد دوللار نەمەسە 25 تريلليون تەڭگەدەن اسادى.
«بۇل قارجىنىڭ 47 ميلليارد دوللارى (22 تريلليون تەڭگە) ۇكىمەتتىك قارىزدار. ونىڭ ىشىندە 7 تريلليون تەڭگە (16 ميلليارد دوللاردان استام) سىرتقى قارىزدار»، – دەيدى ۆەدومستۆو وكىلدەرى.
ۇكىمەتتىك قارىزداردىڭ باسىم بولىگى ىشكى قارىزدار، ونىڭ سوماسى 14 تريلليون تەڭگەدەن اسىپ جىعىلادى.
مينيسترلىك ۇسىنعان مالىمەتتەرگە سايكەس، ىشكى قارىزداردىڭ 10,9 تريلليون تەڭگەسى مەملەكەتتىك ۇزاق مەرزىمدى قازىنالىق مىندەتتەمەلەر. 1,2 تريلليون تەڭگەدەن استامى – ورتا مەرزىمدى قازىنالىق مىندەتتەمەلەر. تاعى 1 تريلليون تەڭگەسى – مەملەكەتتىك ۇزاق مەرزىمدى جيناق قازىنالىق مىندەتتەمەلەر. ال TONIA ستاۆكاسى بويىنشا يندەكستەلگەن مەملەكەتتىك قازىنالىق مىندەتتەمەلەر 814 ميلليارد تەڭگەدەن اسادى.
ال سىرتقى قارىزداردىڭ كوبى حالىقارالىق قارجى ۇيىمدارىنان الىنعان نەسيە ەكەن. مىسالى، حالىقارالىق جاڭعىرتۋ مەن دامۋ بانكىنە 1,6 تريلليون تەڭگە، ەۋروپالىق جاڭعىرتۋ جانە دامۋ بانكىنە 54 ملرد تەڭگە بەرەشەگىمىز بار ەكەن. سونداي-اق، ازيا دامۋ بانكىندە 908 ملرد تەڭگە، يسلام دامۋ بانكىنە 38 ملرد تەڭگە قارىزبىز. ازيا ينفراقۇرىلىمدىق ينۆەستيتسيا بانكىنە 326 ملرد تەڭگە، قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ەكسپورت-يمپورت بانكىنە قارىز 56,8 ملرد تەڭگە بەرەشەكپىز. سونىمەن قاتار، ەلىمىز شەتەلدىك كوممەرتسيالىق بانكتەرگە 92,5 ميلليارد تەڭگە قارىز.
رەسەي نارىعىندا ورنالاستىرىلعان مەملەكەتتىك باعالى قاعازداردىڭ جالپى قۇنى 514 ميلليارد تەڭگەدەن اسىپ جىعىلادى.
سىرتقى مەملەكەتتىك قارىزداردىڭ قاتارىندا شەتەلدىك كوممەرتسيالىق بانكتەر مەن وزگە مەملەكەتتەردەردىڭ ۇكىمەت ۇيىمدارىنا بەرەشەكتەر بار. ولاردىڭ ىشىندە كۋۆەيتتىك اراب ەكونوميكالىق دامۋ قورىنا 852 ملرد تەڭگە، جاپونيا حالىقارالىق سەرىكتەستىك اگەنتتىگىنە 115 ملرد تەڭگە، گەرمانيا ۇكىمەتىنىڭ نەسيە اگەنتتىگىنە 3 ملرد تەڭگە قارىز.
جالپى سىرتقى قارىزدىڭ 4 تريلليون تەڭگەسى ەۋررووبليگاتسيالار ەكەن.
ۇلتتىق ستاتيستيستيكا بيۋروسىنىڭ دەرەگىنە سۇيەنسەك، بيىل ناۋرىز ايىنىڭ ءبىرى كۇنى قازاقستاننىڭ حالىق سانى 19 808 430-عا جەتىپتى. دەمەك، بۇل – قازاقستان ازاماتتارىنىڭ ارقايسىسىنىڭ موينىندا 1 262 088 تەڭگە نەمەسە 2793,5 دوللار قارىز بار دەگەن ءسوز.
Abai.kz