«اق جول» فراكتسياسىنىڭ ۆيتسە-پرەمەر ا.كولگىنوۆكە، مادەنيەت ءمينيسترى ا.ورالوۆقا دەپۋتاتتىق ساۋالى.

اۆتور - ءماجىلىس دەپۋتاتى قازىبەك يسا

قر مادەنيەت مينيسترلىگىنىڭ ۇلتتىق كينونى قولداۋ مەملەكەتتىك ورتالىعىنان شۋ شىقتى! ويتكەنى، ۇلتتىق كينونى قولداۋ  ورتالىعى 2023 جىلعى مەملەكەتتىك قارجىلىق قولداۋعا ۇمىتكەر 153 كينوجوبانى كونكۋرستىق ىرىكتەۋگە قاتىستىرماي، قۇجاتتارىن قابىلداماي تاستادى. 283 جوبادان قابىلداعانى تەك 130-ى عانا. سوندا 60 پايىزعا جۋىعىن دالادا قالدىردى. بۇعان دەيىن (2019-2022جج.) ورتالىققا كەلىپ تۇسكەن كينوجوبالاردىڭ 1-5% پايىزى قابىلدانباسا، بيىل جارتىسىنان كوبىن نەگىزسىز قابىلداماعان.

بيىل ول ون ەسەدەن دە كوپ، جارتىسىنان استام بولىپ وتىر. ياعني، 153 جوبا جوبالاردى ىرىكتەيتىن ساراپشىلار كەڭەسىنە جەتە الماي جولدا قالىپ وتىر.  باتىراشتىڭ بالتاسىنا ۇشىراعان ءبىر ەمەس، 153 جوبا وندىرىسكە جىبەرىلەر بولسا، ارقايسىسىندا كەمىندە 30-60 ادام جۇمىسپەن قامتىلاتىنىن ەسكەرسەك، بۇل 5-10 مىڭ ادامنىڭ تاعدىرى. ەرەكشە نازار اۋداراتىنىمىز، بۇل  جۇزدەگەن جوبانىڭ ىشىندە بىلتىر ساراپشىلار كەڭەسى «ەڭ ۇزدىك ستسەناري» دەپ باعالاعان رەجيسسەر ازامات شارعىننىڭ «شىرماۋىق» فيلمىندەي جوبالار دا قالىپ جاتىر.

ياعني مينيسترلىك توقتاۋ سالىپ، ادىلەتتىلىك ورناتپاسا، ۇلتتىق كينونى قولداۋ ورتالىعى وسىلاي ۇلتتىق كينونى قورلاۋ ورتالىعىنا اينالىپ كەتپەي مە؟ بۇل مادەنيەتتى قولداۋعا باسا نازار اۋدارىپ وتىرعان پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ ادىلەتتى قازاقستان ساياساتىنا قارسى جاسالىپ وتىرعان سابوتاج دەۋگە بولادى. ويتكەنى، قاي جوبانىڭ دەڭگەيى قانداي ەكەنىنە باعانى قۇجات قابىلدايتىندار ەمەس، ساراپشىلار كەڭەسى بەرۋى كەرەك.

بىزگە كەلگەن، ءبىر توپ كينوگەرلەر قول قويعان  ارىزعا قاراساق، ۇلتتىق كينونى قولداۋ مەملەكەتتىك ورتالىعى:

1. ءوزىنىڭ شىعارىپ العان ىشكى ەرەجەسىن وزگەرتىپ تاستاپ، قر ءۇش زاڭىن بۇزىپ وتىر – «باسەكەلەستىك تۋرالى» زاڭ، «كينو تۋرالى زاڭ» جانە «ءتىل تۋرالى» زاڭ; ەگەر ورتالىق سەكىلدى اركىم ءوز بىلگەنىن ىستەپ، ءوزىنىڭ ەرەجەسىن جاساپ الىپ، زاڭىمىزدى بەلدەن باسىپ وتىرسا، وندا پارلامەنت نە ءۇشىن بۇل جەردە زاڭ شىعارىپ وتىر؟!

2. حاتتاما (پروتوكول) جۇرگىزىلمەگەن – ورتالىقتىڭ جاۋاپتى قىزمەتكەرلەرى ىرىكتەۋ بويىنشا ەشقانداي حاتتاما جاساماعان.  بۇل ورەسكەل زاڭ بۇزۋشىلىق، جانە كەرى قايتارىلعان 153 جوبانىڭ ءادىل شەتتەتىلگەنىنە كۇمان تۋعىزادى.

ولاردىڭ حابارلامالارىندا كوپ قاتەلىكتەر بار. ەرەجەلەردىڭ باپتارى سايكەس ەمەس نەمەسە فيلمدەردىڭ تۇرلەرىن شاتاسىپ جىبەرگەن. مىسالى، كوركەمسۋرەتتى  فيلمدى «انيماتسيالىق» فيلممەن شاتاستىرعان. ۋاقىتىندا تاپسىرىلعان جانە تىركەۋ جۋرنالدا تىركەلگەن جوبانىڭ يەسىنە «سىزدەردىڭ جوباڭىز قابىلداۋ مەرزىمىنەن كەيىن ءتۇستى» دەپ جاۋاپ جازىلعان.

3. ارىزدا جازىلعانداي، كينونى قولداۋ ورتالىعىندا – بىردە-ءبىر كينو سالاسىنىڭ مامانى جوق. بۇل «اۋرۋحانادا ءبىر دە ءبىر دارىگەر جوق» دەگەنمەن بىردەي سۇمدىق ەمەس پە؟! كينولارىمىزدىڭ شالاجانسار بولىپ، ولمەلى كۇيدە بولاتىنى دا سوندىقتان.

ياعني، كينووندىرىستە كاسىبي بىلىكتىلىگى جوق ماماندار جۇمىس ىستەيدى. سونىڭ نەگىزىندە قاتەلىكتەر مەن تۇسىنىسپەۋشىلىك ءجيى ورىن الادى دەيدى ارىزدانۋشىلار.

4. اشىق قورعاۋعا وتكەن 130 جوبانىڭ ىشىندە، جۇرتقا ءمالىم بولعانداي 10-شاقتى جوبانىڭ قۇجاتى تۋرا وتپەي قالعان جوبالاردىڭ قۇجاتىنداي تولتىرىلعان دەيدى حاتتا. بىراق، سوعان قاراماستان، قابىلدانعان. بۇل دەگەنىمىز، جوبالاردىڭ قابىلدانۋى تامىر-تانىس، بارماق باستى، كوز قىستىمەن، الدىن-الا كەلىسكەن جۇيەدە ءوتتى دەۋگە نەگىز بار.

5. قۇجات قابىلداۋ كەزەڭىندە ىشكى ۆەدومستۆوارالىق ەرەجەلەردى وزگەرتۋ تۋرالى بۇيرىق قابىلدانعان (10.03.2023ج. №71 بۇيرىق), الايدا ورتالىق بۇل تۋرالى ەش جەردە رەسمي تۇردە حابارلاماعان. (تارتىپكە سايكەس ەرەجە وزگەرىستەرى قۇجاتتاردى قابىلداۋ كۇنىنە دەيىن بولۋى قاجەت. ال قۇجاتتار قابىلداۋ 6 ناۋرىزدان باستالعان. وسى جاڭا ەرەجەدەگى وزگەرىس قۇجاتتاردى كەرى قايتارۋعا بىردەن-ءبىر سەبەپ بولعان.

جوعارىدا كەلتىرگەن دايەكتەر نەگىزىندە قوعامدا رەزونانس تۋدىرىپ وتىرعان بۇل جاعدايدان شىعۋدىڭ مىناداي جولدارىن ۇسىنامىز:

1. تاۋەلسىز جۇمىس توبى قۇرىلىپ، ورتالىق وتكىزگەن ىرىكتەۋ ناتيجەسى بويىنشا، جوبالاردىڭ قۇجاتتارىنا تەكسەرىس جۇرگىزىلسىن;

2. كەلەشەكتە مۇنداي جاعداي مەن قاراما-قايشىلىقتار ورىن الماس ءۇشىن، بىركەلكى اشىق جۇيە جاسالسىن. (ىرىكتەۋ شارتى تۋرالى ۇسىنىس بار).

ۇمىتكەرلەردى ىرىكتەۋ ەرەجەسى مەن قاعيدالارىنا ۇسىنىستاردى جازباشا جىبەرەمىز.

قۇرمەتپەن، «اق جول» فراكتسياسى

Abai.kz