سەنبى, 23 قاراشا 2024
قوعام 6583 7 پىكىر 3 قاراشا, 2023 ساعات 13:11

قازاقستان ءالى دە «حالىقتار لابوراتورياسى» ما؟

ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسى جاريالاعان ساناق قورىتىندىسى بويىنشا ەلىمىزدەگى ەتنوستار سانى 124 ەكەن. ولاردىڭ اراسىندا ليۆتەر، ۆەپسىلەر، وروچتار، دولگاندار، دانيالىقتار، ۋدەگەيلەر، تساحۋرلار، مانسىلار، نانايلار، موڭعولدار، سەلكۋپتەر، چۋكچالار، ۋلتا، نيۆحتەر، يجورلار، كەتتەر، كورياكتار، قىرىمشاقتار، نگاناساندار، ساامدار، چۋۆاندار بار كورىنەدى.

2009 جىلعى ساناقتا قازاق ەلىندەگى ەتنوستار سانى 130 بولعان. سودان بەرى التىعا كەمىگەن سەكىلدى. سول كەزدە «اباي.كز» اقپاراتتىق پورتالى قر ستاتيستيكا اگەنتتىگى ۇسىنعان الگى 130-دىڭ سالا قۇلاش ءتىزىمىن جاريالاعان بولاتىن.

بيىلعى تىزىمدەگى كەي ۇلتتاردىڭ سانى دا تاڭداندىرماي قويمايدى. ماسەلەن، 6 الەۋت، 5 چۋكچا، 4 نيۆح، 2 سەلكۋپ، 1 يجور دەگەندەردى ەسەپ-قيساپقا جاي «كۆورۋم ءۇشىن» كىرگىزە سالعان با؟ قالايدا 124-كە جەتكىزۋ ءۇشىن جانتالاسقان ارەكەتتىڭ جەمىسى مە؟ سول بايعۇستار ءتىپتى ءوز تىلدەرىن بىلە مە ەكەن اۋەلى؟ بىلگەن كۇننىڭ وزىندە، الگى جالعىز يجور ول تىلدە كىممەن سويلەسىپ، قارىق بولماق؟ دەنى ەلىمىزگە تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا عانا كەلگەن، ءتۇرلى سەبەپتەرمەن وسىندا ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن 411 امەريكالىق، 191 اعىلشىن، 61 اۆستريالىق، 46 گوللانديالىق، 35 ۆەتنامدىق... سەكىلدىلەردى دە ايتەۋىر سان كوبەيتكەنى بولماسا، شىنداپ ساناتقا ەنگىزۋ ىڭعايسىز سانالسا كەرەك-ءتى. بۇل نە؟ «مىنەكي، بىزدە قانشاما حالىق تۇرادى؟» دەگەن ماقتانىش پا؟ ماقتانۋعا تۇرارلىق سەبەپ پە وسى؟ قازاقستاندى كەزىندە كەكەسىنمەن (كەيبىرەۋلەر ءۇشىن، بالكىم، ماقتانىش بولعان شىعار؟) «حالىقتار لابوراتورياسى» دەپ اتاعانىن بىلەمىز. سودان بەرى ەشتەڭە وزگەرمەگەنى مە؟

ءوز باسىم وسى 124-ءتىڭ ىشىنەن شىن مانىندە دياسپورا دەۋگە تۇراتىن، كوڭىل بولۋگە لايىقتى 20 شاقتى عانا ۇلت بايقادىم. ولاردىڭ سانى جاعىنان باسىمى – ورىستار (2 ملن. 900 مىڭ ادام), وزبەكتەر (614 مىڭ), ۋكرايندار (387 مىڭ), ۇيعىرلار (290 مىڭ), كارىستەر (100 مىڭ) ەكەن.

ساكەن سىبانباي

Abai.kz

7 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1465
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3238
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5377