كەزدەسۋدىڭ ۋاقىتى مەن ورنى بەلگىلەنگەن كەزدە ساناتتىڭ جۇرەگى اتشا تۋلاپ، اتقاقتاپ سالا بەردى. ءتىپتى قىزدىڭ «جارايدى» دەگەن جاۋابىن وقىعاندا پەرنەتاقتانى سالدىر-گۇلدىر ەتكىزىپ، ورنىنان قالاي اتىپ تۇرعانىن دا اڭعارمادى. كەنەتتەن كەۋدەسىن كەرنەگەن قۇيىن-پەرەن ءبىر سەزىمنىڭ قۇدىرەتى بوزبالانى لەزدە لىپ كوتەرىپ، قولدى-اياققا تۇرعىزار ەمەس. ەكى قولىن ارتىنا ۇستاعان ول بولمەسىنىڭ ۇزىندىعى مەن ەنىن ولشەگىسى كەلگەندەي ەركىن ادىمداپ، ەرسىلى-قارسىلى سەندەلىپ كەتتى. جۇزىندە سارىلا كۇتكەن ساعىنىشتى سالەمىن جاڭا العان جاننىڭ شات كوڭىلىندەي شادىمان لەپ بار.

ءبىر ءسات جانارىن قابىرعاداعى الدەبىر نۇكتەگە قاداعان كۇيى قالت كىدىرگەن ول ۇرىككەن اتتاي جالت بۇرىلىپ، قايتادان كومپيۋتەرىنە ۇمتىلدى. وتىرا قالىپ، تىقىلداتىپ جازا باستادى. قايدا جانە قاشان كەزدەسەتىندەرىن كەلىسكەنىمەن، ءبىرىن-ءبىرى قالاي تانيتىندارىن اقىلداسپاپ ەدى. اقىرى اپپاق «مەرسەدەستەن» تۇسەتىن اق كوفتالى، اق شالبارلى ارۋدى ۇستىنە كوك ءتۇستى شولاق جەڭ جەيدە كيىپ، كوزىنە كوزىلدىرىك تاققان، قولىندا گۇل شوعى بار جىگىت ساياباق الدىندا كۇتىپ الاتىن بولدى.

كەزدەسۋدىڭ ۋاقىتى مەن ورنى بەلگىلەنگەن كەزدە ساناتتىڭ جۇرەگى اتشا تۋلاپ، اتقاقتاپ سالا بەردى. ءتىپتى قىزدىڭ «جارايدى» دەگەن جاۋابىن وقىعاندا پەرنەتاقتانى سالدىر-گۇلدىر ەتكىزىپ، ورنىنان قالاي اتىپ تۇرعانىن دا اڭعارمادى. كەنەتتەن كەۋدەسىن كەرنەگەن قۇيىن-پەرەن ءبىر سەزىمنىڭ قۇدىرەتى بوزبالانى لەزدە لىپ كوتەرىپ، قولدى-اياققا تۇرعىزار ەمەس. ەكى قولىن ارتىنا ۇستاعان ول بولمەسىنىڭ ۇزىندىعى مەن ەنىن ولشەگىسى كەلگەندەي ەركىن ادىمداپ، ەرسىلى-قارسىلى سەندەلىپ كەتتى. جۇزىندە سارىلا كۇتكەن ساعىنىشتى سالەمىن جاڭا العان جاننىڭ شات كوڭىلىندەي شادىمان لەپ بار.

ءبىر ءسات جانارىن قابىرعاداعى الدەبىر نۇكتەگە قاداعان كۇيى قالت كىدىرگەن ول ۇرىككەن اتتاي جالت بۇرىلىپ، قايتادان كومپيۋتەرىنە ۇمتىلدى. وتىرا قالىپ، تىقىلداتىپ جازا باستادى. قايدا جانە قاشان كەزدەسەتىندەرىن كەلىسكەنىمەن، ءبىرىن-ءبىرى قالاي تانيتىندارىن اقىلداسپاپ ەدى. اقىرى اپپاق «مەرسەدەستەن» تۇسەتىن اق كوفتالى، اق شالبارلى ارۋدى ۇستىنە كوك ءتۇستى شولاق جەڭ جەيدە كيىپ، كوزىنە كوزىلدىرىك تاققان، قولىندا گۇل شوعى بار جىگىت ساياباق الدىندا كۇتىپ الاتىن بولدى.

راسىندا دا، جولىققان ساتتە بۇلاردىڭ ءبىر-ءبىرىن تاني قويۋى ەكىتالاي ەدى. ويتكەنى، قازىر جاستاردىڭ قايران ۋاقىتىن جالماپ جۇتىپ جاتقان عالامتور دۇنيەسىندە، قۇددى قاشىپ-پىسقان كانىگى قىلمىسكەردەي، لاقاپ اتپەن، وزگە بەت-بەينەمەن تىركەلەتىندەر، سۇلباسىنىڭ ورنىنا قايداعى ءبىر توسىن شتريح قويىپ نەمەسە تانىمال ارتىستەردىڭ سۋرەتىن ىلەتىندەر بارشىلىق. مۇنداي ادەتتەن سانات تا ساۋ ەمەس: ونىڭ «مايل.رۋ»-داعى «الەمىنە» كىرگەن ادامدى وسىڭكى شاشى قىسىڭقى كوزىن جابا جازداپ تۇرعان، قاپ-قارا ءساندى كۇرتەسىنىڭ جاعاسىن ادەيى تىك كوتەرىپ الىپ، سپورتتىق موتوتسيكل ۇستىندە وزگەلەرگە پاڭدانا قارايتىن الدەبىر كارىس اكتەرى قارسى الادى. مۇنىڭ ەكى سەبەبى بار. ءبىرىنشىسى – ءوزى ومىرىندە ءبىر ءمىنىپ كورمەسە دە، ونىڭ جۇيرىك موتوتسيكلمەن جۇلدىزشا اعاتىن جامپوز جىگىتتەرگە قىزىعا دا قىزعانا قارايتىنى راس. ەكىنشىسى – ءوزىنىڭ سيىق-سىقپىتىنا ساناتتىڭ ەشقاشان كوڭىلى تولعان ەمەس.

ايتپاقشى، ول عالامتورداعى عاشىعىنىڭ شىن اتىن بىلمەيدى، تەك «م-اگەنتكە» «پرينتسەسسا» دەگەن بۇركەنشەك ەسىممەن شىعاتىنىنان عانا حاباردار. سۋرەتتەگى كەسكىنىنە قاراعاندا، ءوزى حانشايىم دەسە دەگەندەي-اق. وڭ يىعىنان قۇيىلا ءتۇسىپ ومىراۋ تۇسىن تۇگەل جاپقان تولقىندى قارا شاشى، الدەنەگە تاڭىرقاي قاراعان ۇيالى دا ويناقى جانارى، ىستىك تە، دوعال دا ەمەس، شەبەر ءمۇسىنشىنىڭ قولىنان شىققانداي سۇيىرلەنە بىتكەن سۇيكىمدى مۇرنى، ۇشىنا بولار-بولماس قىزعىلت اراي جۇگىرگەن اققۇبا ءوڭى، راۋشان گۇلىنىڭ كۇلتەسىندەي انتەك اشىلعان ەرىندەرىنەن كوز قارىقتىرعان اپپاق تىستەرى كورگەن جاننىڭ كوڭىلىن ورەكپىتىپ، جۇرەگىنە شوق تۇسىرەردەي. بۇل – قىزدىڭ ءوز سۋرەتى مە، الدە ول دا مۇنىڭ ءوزى سەكىلدى الدەبىر ءارتىستىڭ كەلبەتىمەن كوز الداپ ءجۇر مە، ول جاعىن سانات انىق بىلمەيدى.

  الايدا ارۋدىڭ وڭ جاۋابى ويناقشىتقان الىپ-ۇشپا سەزىم تولقۋىنان بولەك بوزبالا كوڭىلىندە ازداعان الاڭ دا جوق ەمەس-ءتى. بۇل – بۇرىن سىرتتاي عانا سىر شەرتىسىپ كەلگەن جۇمباق جانمەن تۇڭعىش رەت جۇزبە-ءجۇز جولىعۋ الدىنداعى توسىرقاۋعا دا، قىزعا ارناعان اسىق تىلەگىن قالاي سەزدىرۋدىڭ قيسىنىن ىزدەگەن قيپىجىققا دا ۇقسامايتىن، وزگەشە قوبالجۋ ەدى. ول ءسۇمبىل شاشتى سۇيكىمدى بويجەتكەنمەن وڭاشا ءتىل تابىسپاق تۇگىلى، جاي عانا تىلدەسۋدىڭ-اق وزىنە وڭاي سوقپاسىن ءبىلدى. وسىنى ويلاعان ساتتە مىڭ سان مەحناتپەن ءتىزىپ شىققان قىمبات مارجاندارىن قايتا شاشىپ العانداي شاراسىز كۇي كەشتى. ۇشۋعا ۇمتىلا بەرە جالپ قۇلاعان جارالى قۇس سەكىلدەندى.

سوڭعى رەت قاشان جانە كىممەن ەمەن-جارقىن سويلەسكەنى ساناتتىڭ ەسىندە دە جوق-تى. كىممەن سويلەسپەك؟ تاڭەرتەڭ كەتكەننەن شارشاپ-شالدىعىپ كەش باتا ءبىر-اق كەلەتىن، وندا دا اس-سۋىن ىشۋگە ارەڭ شاماسى جەتىپ، توسەگىنە قۇلايتىن شەشەسىمەن شەر تارقاتا اڭگىمەلەسپەگەلى قاي زامان. ال ودان باسقا مۇنىڭ ەشكىمى دە جوق. راس، بالا كۇنىندە مەكتەپكە بىرگە باراتىن، ءوزارا ديسك الماسىپ، كورگەن كينولارى جايىندا اۋىزدارى كوپىرگەنشە ايتىساتىن اۋلالاس سەرىكتەرى بولۋشى ەدى. بۇ كۇندە اينالا تىرشىلىكپەن اراداعى داكەدەي دارمەنسىز دانەكەر – سولاردان دا الىستاپ، سوقا باسى عانا قالعان. بار دۇنيەمەن بايلانىسى ءبىرجولا ۇزىلگەن. ميلليوننان اسا ادام ءيىن تىرەسكەن ىرگەلى شاھاردا تۇرسا دا، قارشادايىنان سەزىنگەنى – جالعىزدىق.

ءسويتىپ، ول ءوز الەمىندە وڭاشا قالعان-دى. قىم-قۋىت، قاربالاس، قاتىگەز ناقتى ومىردەن الىس، وزىنە عانا قىزىق، وزىنە عانا باعىنىشتى الەمدە...

ءىى

كۇن جەكسەنبى بولعان سوڭ، ايعانىم ۇيقىدان اسىقپاي تۇردى. جۋىنىپ-شايىنىپ الىپ، تاڭعى شايىن تاعى دا جالعىز ءوزى ءىشتى.

«وسى ۇيدەگى اينالدىرعان ەكى ادامنىڭ تىم بولماسا دەمالىس كۇنى دە داستارحاندا باسى قوسىلمايدى، بۇل نە ءومىر؟ – دەپ قىنجىلدى ول. – جارايدى، بىلايعى كۇندەرى مەن تاڭەرتەڭ ەرتە كەتەم، ول سەرەيىپ ۇيىقتاپ جاتادى. كەشكە كەلگەنىمدە كومپيۋتەرىنە تەسىلەدى دە وتىرادى. «كەل، تاماعىڭدى ءىش» دەپ قانشا قاقساساڭ دا، كەرەڭ ادامشا ورنىنان قوزعالمايتىنىن قايتەرسىڭ؟! اقىرى الدەنۋاق بولعاندا اس-سۋىن ءوز بولمەسىنە اپارىپ ءىشىپ جاتادى. ەندى جەكسەنبىدە داستارحاندا بىرگە وتىرايىنشى دەسەڭ، و دا جوق... ويباي-اۋ، تۇرىنە قاراماي، ءوزى وكپەشىل، اشۋشاڭ تاعى. ءسوز تىڭدامايدى. نە ءوزى جارىتىپ بىردەمە ايتپايدى. سۇراپ ءجۇرىپ، سارناپ ءجۇرىپ، سوڭىنان قۋىپ ءجۇرىپ، ءجوندى جاۋاپ الا المايسىڭ. «يا»، «جوق»، «ءىھى»، ودان قالسا تاڭدايىن تاق ەتكىزەدى دە قويادى. تۋعان شەشەسىمەن قارىم-قاتىناسى جوق ادام ەرتەڭ ەلمەن قايتىپ ءتىل تابىسپاق؟ مەكتەپتى قايتىپ ءبىتىرىپ ءجۇر بۇل مىنا سيقىمەن؟ «ون ءبىر جىل بويى بالاڭىزدىڭ داۋسىن دۇرىستاپ ءبىر ەستىمەي-اق كەتتىك-اۋ» دەپ كۇلىپ ەدى بىلتىر تاريحتان ساباق بەرگەن ساليحا اپايى. ءسىرا، مىڭ سالساڭ ءبىر باسپايتىن قىڭىر وگىزدەي قىرسىققا ۇندەمەستەن ءۇش قويىپ قۇتىلعان بولار ءبارى. ەندىگى جاتىسى مىناۋ: نە وقۋعا تۇسە المادى، نە جۇمىسقا ىنتاسى جوق».

باعانا ساناتتى وياتپاق بولعان، تۇرمادى. اۋەلى اينالىپ-تولعاندى، سوسىن ۇرسىپ-زەكىگەن بولدى، ءبارىبىر بىلق ەتكەن جوق. اق شاۋگىمدى الا بارىپ، بەتىنە سۋىق سۋ قۇيىپ جىبەرسە دە، «قويش... مام!» دەپ ءبىر اۋناپ ءتۇسىپ، ۇيقىعا قايتا باس قويدى.

«تاعى دا تاڭ اتا جاتقان شىعار، – دەپ ويلادى ءۇي جيناۋعا كىرىسكەن ايعانىم. – وسى ءبىر كومپيۋتەرى دە بالە بولدى-اۋ. قاشان كورسەڭ تاسكەنەشە جابىسىپ، تەلمىرەدى دە وتىرادى. «كوزىڭدى قۇرتاسىڭ عوي» دەپ قۇدايدىڭ زارىن قىلدىم، تىڭدادى ما؟ اقىرى، مىنە، جاسىنا جەتپەي، جانارى سۋلانىپ، كوزاينەكسىز كورمەيتىن كۇيگە جەتتى... كۇندەگى داعدىسىنان جاڭىلماسا، بۇل شىراق ەندى ءتۇس اۋا ءبىر-اق تۇراتىن بولار. سوسىن مىنا توردەگى ءتورتبۇرىشتى قۇدايىنىڭ قۇزىرىنا قايتا باس ۇرماق. نە ىستەيدى، نەگە سونشا كۇنى-ءتۇنى شۇقشيادى، تۇسىنسەم بۇيىرماسىن».

ايعانىم – جاسى قىرىقتان اسقان، تاعدىرى قيىن، وتكەنى وكىنىشتى، بىراق العا ۇمىتپەن كوز تاستايتىن، سىرت كەلبەتى كەلىسكەن، ايتسە دە، قاتال ۋاقىت اجارىنا ازداپ ءوز ورنەگىن سالا باستاعان ايەل. الىپ مەگاپوليستەگى ايبىندى ءبىر مەكەمەنىڭ قاراپايىم جۇمىسشىسىنان بىلدەي ءبولىم باستىعى قىزمەتىنە دەيىن كوتەرىلگەن بەدەلدى مامان. كەز كەلگەن ورتادا ءوزىن ەركىن، باتىل ۇستاۋعا تىرىسىپ، بارىنشا اشىق جارقىن قالىپ تانىتقانىمەن، ءبارىبىر نازىكتىگى، قورعانسىزدىعى سەزىلىپ تۇراتىنى بار. مىنە، بۇگىن قوعام جۇمىسىنان ەش قولى بوسامايتىن وسى ءبىر بەلسەندى حانىم جالعىز ۇلىنىڭ جابايىلانىپ بارا جاتقانىن جاڭا بايقاعانداي جابىرقاپ تۇر: «مۇنىڭ تىم كىسىكيىكتەنىپ كەتكەنى كەشەدەن بەرى دەيمىسىڭ؟ باسقا تىرلىككە ۋاقىت تاپقاندا، بالاممەن شۇيىركەلەسۋگە مۇرشام بولماي جۇرەتىن ءوزىم دە ءبىر بەزبۇيرەكپىن-اۋ...».

سەكەمشىل ويلاردى سەرپىپ تاستاعىسى كەلگەندەي ەڭسەسىن تىكتەپ، بەلىن جازعان ايەل قولىنداعى سۋلى شۇبەرەگىمەن تەرەزەنىڭ الدىن، شكاف ءۇستىن ءسۇرتىپ شىقتى دا، بۇرىشتاعى كومپيۋتەر ۇستەلىنە ءۇڭىلدى. قالاي بولسا سولاي شاشىلعان ديسكىلەر، پلەەردىڭ شۇباتىلعان قۇلاقباۋلارى، قوبىراعان قاعازدار... جەردە «كوكا-كولانىڭ» بوس قۇتىسى، «روللتون» كەسپەسىنىڭ قالتاسى جاتىر. ۇيدە دايىن استىڭ ءتۇر-ءتۇرى تۇرسا دا، وسى ءبىر پالەگە اۋەستىگىن سول كۇيى قويمادى-اۋ بۇل بالا! پەرنەتاقتاداعى ءارىپ تاڭبالارىنىڭ اراسى نان قيقىمىنا، پەچەنە ۇگىندىلەرىنە تولىپ كەتىپتى. ۇستەل ۇستىنە توساپ پا، شىرىن با، قالبىرداعى بالىقتىڭ مايى ما، قويمالجىڭ بىردەمەلەر تامعان ەكەن، قايتا-قايتا ىسقىلاپ ءجۇرىپ ارەڭ كەتىردى. قاعازداردى رەتتەپ، زاتتاردى ورنىنا جايعاستىرعان ايعانىمنىڭ كوزى كەنەت پرينتەر جانىندا جاتقان سۋرەتكە ءتۇستى. قولىنا الىپ، وعان جاقىنىراق ۇڭىلگەن ايەل... سەلك ەتە قالدى.

«ءتايىر-اي، سونشا تىكسىنگەنىم نە؟ – دەدى سوسىن تاڭدانىپ. – بالامنىڭ سۋرەتى ەكەن عوي. بىراق... ونىڭ بەينەسىنەن قاراعان جاناردى قارىپ تۇسەردەي ءبىر سالقىن ىزعار سەزىلەتىن سەكىلدى-اۋ. سوندا ول نە؟».

ۇلىنىڭ سۋرەتىنە تەسىلە قاراعان انانىڭ جۇرەگى تاعى دا سۋ ەتە ءتۇستى.

«توقتا! كوزى عوي، كوزى! «كوزىلدىرىگىڭدى الىپ تاستاپ ءتۇسشى وسى سۋرەتكە» دەپ ءوزىم ءوتىنىپ ەدىم عوي. و، قۇدايىم-اي...».

فوتوعا ۇڭىلگەن سايىن ايعانىمنىڭ تۇلا بويى تىتىركەنە قالتىراعانداي بولدى. جاپىراقتاي قاعازداعى جانسىز بەينەدەن وعان ۇشقىن شاشقان جىگەرلى دە ەمەس، دۇنيە سىرىنا ىنتىققان ىنتىزار دا ەمەس، مۇلدەم وتسىز، ويسىز، نۇرسىز، ۇرەيگە تولى كوزدەر تەسىلە قاراپ تۇر ەدى. بۇل ءومىردىڭ قىزىق-شىجىعىنان دا، قيىندىق-سىناعىنان دا بەيحابار، ەرتەڭنەن ەشقانداي ءۇمىت ساۋلەسىن سەزبەيتىن، ارمان-اڭساردان جۇرداي ماعىناسىز كوزدەر...

ارينە، ءاربىر انا ءۇشىن بارىنەن دە ءوز ءسابيى ەرەكشە، ءوز بالاسى ارتىق، ءوز پەرزەنتى سۇلۋ. سولاي بولا تۇرسا دا، ايعانىمنىڭ سەلك ەتىپ، سەكەم الاتىنداي دا ءجونى بار-دى. كىشكەنتاي كۇنىندە توپ-تومپاق، ءسۇپ-سۇيكىمدى بولعان سانات پەن مىنا سۋرەتتەگى ساناتتى ءبىر ادام دەپ ءدال قازىر ەشكىم دە ايتا الماس ەدى. بوزارعان قۇپ-قۋ وڭىندە قان-ءسول جوق، ءوزى جۇت كورگەندەي رابايسىز ارىق. سۇيىق شاشتى باسىن سالبىراتا، قۇنىس ادامشا بۇكشيىپتى دە قالىپتى. الدەكىم كورىنبەيتىن جىپپەن تومەن قاراي تارتىپ تۇرعانداي وڭ يىعى سول يىعىنان ەداۋىر ەڭكىشتەۋ. وڭ قولىنىڭ ءۇش ساۋساعى – بالالى ۇيرەك، ورتان تەرەك جانە شىلدىر شۇمەك – ۇنەمى ءتىنتۋىر ۇستاعاندىكى مە، قالعان ەكەۋىمەن قاتارلاسپاي، ەبەدەيسىز ەربيىپ تۇر. ال جانارى – جاڭاعى...

«سورلى بالام-اي، – دەدى ايعانىم ىشتەي ەگىلىپ. – وسىعان دەيىن قالاي عانا بايقاماي جۇرگەنمىن؟ نەگە بۇلاي بولدى؟ قايدان عانا مۇنداي كۇيگە تۇستىك؟ بارىنە مەن كىنالىمىن. مەن!».

ءىىى

ەسىن ەمىس-ەمىس بىلە باستاعاننان ساناتتىڭ جادىنا تۇڭعىش تۇتىلعان سۋرەت – ءبىر بولمەلى پاتەردىڭ ءتورت قابىرعاسى، توردەگى سيدام سيراقتى ەسكى ورىندىققا قونجيعان قوڭىر تەلەديدار جانە سونىڭ ىشىندەگى قۇپيا دۇنيەنىڭ قۇلپىن اشار قارا پۋلتپەن قارۋلانعان قارشاداي بالا. ياعني، ءوزى. ەرتەلى-كەش كوگىلدىر ەكرانعا كوزىن ساتىپ، ارنالاردى سان اۋىستىرا ساپىرىلىستىرىپ وتىرۋشى ەدى. قارنى اشسا، اس ۇيدەگى الاسا توڭازىتقىشتىڭ سىرەسىپ قالا بەرەتىن ءسىرى ەسىگىن بار كۇشىن سالا ارەڭ اشىپ، تالعاجاۋ ەتەرلىك تاماق ىزدەيتىن. كەيدە اناسى كۇرىش بوتقاسىن، نان-ءسۇتىن مۇنىڭ قولى ەركىن جەتەتىن اس ۇستەلىنە قويىپ كەتەتىن-ءدى. قايسىبىر كۇندەرى بۇل تانىمايتىن سۇپ-سۇر ارىق كەلىنشەك كەلىپ، بالانىڭ تاماق ىشكەن-ىشپەگەنىن انىقتاپ، اس ۇيدە كۇيبەڭدەپ جۇرەتىن. ونىڭ استىڭعى پاتەردە تۇراتىن كورشى ايەل ەكەنىن، شەشەسىنىڭ ءوزى كەشىگەتىن كۇندەرى كىلتتى ۇنەمى سول كىسىگە قالدىرىپ، ۇلىنا باس-كوز بولۋدى وتىنەتىنىن ءسابي قايدان ءبىلسىن.

جالپى، وعان بەيمالىم جايت بۇل عانا ەمەس-ءتى. ول ءوزىنىڭ نەكەسىز ۇل ەكەنىن دە، «وڭ جاقتا وتىرىپ وڭباي قالعان جۇزىقارا» قىزىنان اتا-انا، اعايىن-تۋىستىڭ تۇگەل تەرىس بۇرىلعانىن دا، شەشەسىنىڭ مىنا قۇرقىلتايدىڭ ۇياسىنداي قۋىس قۇجىرانى جالداپ تۇراتىنىن دا، تاڭ اتقاننان كەش باتقانعا دەيىن مۇنى جاپادان-جالعىز تاستاپ قايدا جۇرەتىنىن دە بىلمەيتىن. ايتەۋىر بار ەرمەگى – تەلەديدار ەدى.

بىرتە-بىرتە ول دا ءىش پىستىرا باستاعان سوڭ، بىردە اناسى بۇعان DVD ويناتقىش ساتىپ اپەردى. سونداعى كەرەمەتتەي قۋانىشقا كەنەلگەنى-اي! قۇشاق-قۇشاق قالىڭ ديسكىنىڭ بىرىنەن سوڭ ءبىرىن كورىپ وتىرىپ-اق كەش باتىپ، ءتۇن اۋعانىن اڭعارماي قالاتىن. «نارۋتو»، «نيندزيا-تاسباقالار»، «ترانسفورمەرلەر»، «بۇزاقى اندجەلو»، «كۋنگفۋ پاندا» دەيسىڭ بە، تاۋسىلمايدى... ابدەن جۇرەگى سازىپ، اسقازانى شۇرىلداپ، شىداتپاي بارا جاتقاندا عانا كۇنى بويى ءنار سىزباعانى ەسىنە ءتۇسىپ، تومپاڭداپ توڭازىتقىشقا قاراي جۇگىرەتىن. نان با، الما ما، قيار ما، ايتەۋىر قولىنا ىلىنگەنىن تالعاجاۋ ەتە سالا ابدەن ەس-ءتۇسىن العان ەرەن قاھارماندار باستان كەشەر قيلى-قيلى حيكايالاردىڭ ىشىنە قايتادان ەنىپ كەتە باراتىن.

بىراق بالانىڭ كاۋسارداي تۇنىق ساناسىندا جاۋاپ تاپپاي ساندالعان سان الۋان سۇراق تا جەتكىلىكتى ەدى. «نەگە مەن جالعىزبىن؟ نەگە اكەم جوق؟ نەگە انام اندا-ساندا عانا جانىمدا بولادى؟». بۇلاردان بولەك كورگەن دۇنيەسىنە وراي كوكەيىن تەسكەن دە كوپ «نەگەلەر» بار-تىن: «نارۋتونى ۇيگە شاقىرساق كەلە مە؟ تاسباقالار قالاي ادامشا سويلەيدى؟ پىرشەلىستەر (پريشەلەتس دەگەنى) كەلسە، ءبىز ولاردى قالاي جەڭەمىز؟». مۇنىڭ ءبارىن بالاقاي ءوزى ءۇشىن بىلمەيتىنى جوق ادامداي كورىنەتىن اناسىنان سۇراماعاندا كىمنەن سۇرايدى؟ راس، اناسى باستاپقىدا ساناتتىڭ كەي سۇراقتارىنا ىشەك-سىلەسى قاتا كۇلەتىن، كەيبىرىنە ۇلىنىڭ كەكىلىن سيپاي وتىرىپ مۇڭايا جاۋاپ بەرەتىن، ال قايسىبىر كەزدەردە تەرىس قاراپ، يىعى سەلكىلدەپ ءۇن-ءتۇنسىز جاتىپ الاتىن. كەلە-كەلە مۇنىڭ ساۋالدارىن مۇلدەم جاقتىرمايتىن بولدى، «تىقىلداماي وتىرشى-ەي، شارشاپ كەلگەن ادامنىڭ شاۋجايىنا جارماسا بەرمەي!»، «ميىمدى اشىتپا، بار، ءمۋلتفيلمىڭدى كور!»، «مازامدى الما دەيىم، كەت ءارى، ءوزىم ولەيىن دەپ وتىرسام!» دەپ شىتىنايتىندى شىعاردى. دالادان جايماشۋاق كوڭىلمەن كىرسە دە، الدىنان ارسالاڭداپ شىققان مۇنى اينالىپ-تولعانىپ بولعان سوڭ، ادەتىنشە ارنەنى بىلدىرلاي باستايتىن بالاسىن ارقاسىنان قاعىپ: «بارىپ ويناي تۇرشى، كۇنىم، اقىلىڭ بار عوي، سەنى تىڭداۋعا قازىر مەندە شاما دا، ۋاقىت تا جوق»، – دەيتىن. نەمەسە «قاراشى، ساناتيك، مەن ساعان كەرەمەت كينو اكەلدىم!» دەپ، سىرتىندا قىزىلدى-جاسىلدى سۋرەتتەرى جارقىراعان جاڭا ديسك سىيلايتىن. ديسك قولىنا تيسە، ۇلىنىڭ ەسىل-دەرتى ەكرانعا اۋاتىنىن، سوسىن، ءوزىن مازالاي بەرمەيتىنىن جاقسى بىلەتىن. ءسويتىپ، ونسىز دا ءبىرىن-ءبىرى سيرەك كورەتىن انالى-بالالى ەكەۋدىڭ ءوزارا تىلدەسۋى تىپتەن ازايا ءتۇستى. بالانىڭ مىنەزى بارىنشا تۇيىقتالا بەردى...

بىردە ساناتتىڭ شەشەسى ۇيگە جيرەن شاشتى، تۇزداي كوزى وڭمەنىڭنەن وتەردەي تەسىرەيە قارايتىن، سامپىلداپ سويلەگەنى دە، كەڭكىلدەپ كۇلگەنى دە ەركەككە كەلىڭكىرەيتىن ءبىر كەلىنشەكتى ەرتىپ كەلدى. ەكەۋى اس ۇيدە وتىرىپ ۇزاق اڭگىمەلەستى. اشىق قالعان ەسىكتەن مۇنىڭ مۇرنى بۇرىن سەزىپ كورمەگەن جاڭا يىستەر (تەمەكىنىڭ كۇلىمسى جانە اراقتىڭ اششى ءيىسى) جەتتى. ولاردىڭ داۋسى دا انىق ەستىلىپ تۇردى.

– ءسوزدى قوي، ۋاكەڭمەن جاقىن بولعاننان سەن ۇتپاساڭ، ۇتىلمايسىڭ، – دەدى قوناق ايەل. – ول كىسىنىڭ اناۋ-مىناۋعا الابۇرتپايتىنىن ءبىلىپ قويعىن. وزىڭە ولەردەي عاشىق ەكەنىن اشىق ايتتى ەمەس پە؟!

– جۇرەگىم قالامايدى عوي، ليۋبا، جۇرەگىم قالامايدى. نەگە تۇسىنبەيسىڭ؟ ءوزىم سۇيمەيتىن ادامعا قالايشا اشىنا بولماقپىن؟

– ءجۇر وندا وسىلاي كورىنگەننىڭ بوساعاسىندا قاڭعىپ! توجە منە، نەدوتروگا ناشلاس. بۇعان جانىم اشىپ وتىرسا... «قايتىپ كۇن كورەمىن؟ بالامدى جالعىز قالاي اسىرايمىن؟ تىركەۋگە تۇرىپ، ءۇي الىپ، ادامشا تىرلىك ەتە الام با، جوق پا؟» دەپ زار يلەيتىن ءوزىڭ ەمەس پە ەدىڭ؟ مەن ساعان سول ماقساتقا جەتۋدىڭ تۋرا ءتاسىلىن كورسەتىپ وتىرمىن. – قىلق ەتكەن دىبىس شىقتى دا، ليۋبا بىراۋىق ءۇنسىز قالدى. – ءارى-بەرىدەن سوڭ سەن قالايدا ۋاكەڭنىڭ كوزىنە تۇسەيىنشى دەپ كولبەڭدەگەن جوقسىڭ عوي، – دەدى سوسىن ءبىر جوتكىرىنىپ الىپ. – قايتا ول كىسى ءوزى ۇناتىپ وتىر سەنى. تىڭدا، ايعانىم، ۋاكەڭنىڭ قولى ۇزىن. اكىم-ساكىم، ءدوي-دوكەيلەرمەن امپەي-جامپەي. تالاي شارۋانى جالعىز قوڭىراۋمەن-اق شەشىپ تاستايدى. ءتىلىمدى الساڭ، اقىماقتىق جاساما. سوندا ءبارى جاقسى بولادى.

– ساعان، ءسىرا، «قالايدا كوندىرىپ كەل» دەپ تاپسىرعان-اۋ.

– ا كاك جە؟ ول ساعان راسىندا دا قاتتى عاشىق دەيمىن!

– ونسىز دا تاڭنىڭ اتىسى، كۇننىڭ باتىسى ءۇي بەتىن كورمەيمىن. كەيدە كەشكى 9-10-عا دەيىن قالىپ جۇمىس ىستەۋگە ءماجبۇرمىن. ال سەن «باستىعىڭنىڭ بابىن تاپ، عاشىقتارشا قول ۇستاسىپ، قىدىر» دەيسىڭ. سوندا بالامدى قايتەم؟ ونسىز دا وعان قاراۋعا ءتىپتى ۋاقىت تاپپاي ءجۇرمىن. ابدەن وبال بولدى...

كوڭىلى بوسادى ما، مۇرنى پىشىلداي سىڭسىپ بارىپ باسىلدى. اڭگىمەلەرىنىڭ توركىنىن بايىپتاۋعا ساناسى جەتپەسە دە، اناسىنىڭ جىلاعانىن سەزگەن بالا اقىرىن باسىپ، اس ۇيگە جاقىندادى. ءسابي جۇرەگى ەلجىرەي ءتۇسىپ، ءوزى ءۇشىن ولشەۋسىز قىمبات جاندى شاشىنان سيپاپ، جۇباتقىسى كەلدى.

 – بالاڭا تۇك تە بولمايدى، – دەدى جۋان داۋىستى ايەل. – ۇيدە وڭاشا وتىرىپ ۇيرەنىپ قالعان بالا ەمەس پە، وتىرا بەرەدى. – ۇرەيلەنە تاياعان بالاعا كوزى ءتۇسىپ: – مىنە، ءوزى دە كەلدى. قاراشى، ايتتىم عوي، جىگىت بولىپتى! كاكوي ساموستوياتەلنىي مۋجچينا، ا! – دەدى الاقانىن شارت ەتكىزىپ. – كەلشى، قانە!

قورقىپ كەتكەن سانات كەرى قاراي تۇرا قاشتى.

...ارادا اتتاي شاۋىپ جىل وتكەندە، بۇلار ەكى بولمەلى جاڭا پاتەرگە كوشتى. بولمەنىڭ ءبىرى ساناتتىڭ جەكە الەمىنە، وڭاشا مەكەنىنە اينالدى. كوپ ۇزاماي بالاقاي مەكتەپكە باردى. وسى قۋانىشتىڭ قۇرمەتىنە اناسى وعان كومپيۋتەر سىيلادى...

IV

– بارىنە مەن كىنالىمىن! – دەدى ايعانىم قول ورامالىمەن جاساۋراعان جانارىن قۇرعاتىپ. – وسىنىڭ ءبارى مەنىڭ سالاقتىعىمنان، سالعىرتتىعىمنان. اناسىمىن عوي، ءاۋ باستان كوبىرەك كوڭىل ءبولۋىم، ۇنەمى اڭگىمەگە تارتۋىم، دۇرىستاپ تاربيەلەۋىم كەرەك ەدى... بالامنىڭ بويىنداعى توسىن وزگەرىستەردى، مىنەز-قۇلقىنداعى ءمىن-كىناراتتاردى، پسيحيكاسىنداعى اۋىتقۋلاردى تىم كەش بايقاپپىن. تىم كەش! الدە... الدە ءالى دە كەش ەمەس پە، يسلام شاياحمەتۇلى؟

ول پسيحولوگتىڭ كابينەتىندە وتىر ەدى. ءسال تولىقشا كەلگەن قارا تورى، دوڭگەلەك ءجۇزدى، سامايى مەن ساقالىنا ازداپ اق كىرە باستاعان جىگىت اعاسى ساناتتى ەكى كۇن بويى ەگجەي-تەگجەيلى تەكسەرۋدەن وتكىزىپ، ەندى سونىڭ قورىتىندىسىن ايتۋ ءۇشىن اناسىن شاقىرعان-دى.

– «ەشتەن كەش جاقسى» عوي قاشاندا، – دەدى يسلام شاياحمەتۇلى قارسى الدىندا وتىرعان ايەلدىڭ جانىن جارالاپ الماۋعا مەيلىنشە تىرىسقان مەيىربان ۇنمەن. – ساناتتىڭ تاربيەسىمەن شىنداپ اينالىسۋعا، قالىپتى ءومىر ورتاسىنا قايتا ورالتۋعا ءالى دە بولادى. بىراق، بىردەن ايتىپ قويايىن، ءبىزدى الدا تالاي ماشاقات كۇتىپ تۇر. اسىرەسە ءسىزدىڭ ەرەكشە ەرىك-جىگەر، العان بەتتەن قايتپايتىن قاجىر-كۇش، مول ءتوزىم تانىتۋىڭىز قاجەت. وسىعان دەيىنگى قاتەلىكتەرىڭىزدى تۇزەتىپ، ساناتىڭىزدى تولىققاندى ادام ساناتىنا قوسۋ جولىندا ءوزىڭىز دە ايانىپ قالمايتىن شىعارسىز؟..

پسيحولوگ وزىنە ۇمىتكە تولى سۇراۋلى جۇزبەن جالبارىنا قاراپ وتىرعان ايەلدىڭ جاۋابىن كۇتپەستەن اڭگىمەسىن جالعاستىرىپ اكەتتى:

– كەشەدەن بەرگى كەشەندى تەكسەرۋدەن كوزىمنىڭ جەتكەنى: ساناتتىڭ تۇلا بويىن كوپتەن دەندەگەن قاۋىپتى دەرت شىرماۋىقشا شىرماپ العان. ۇلىڭىزدىڭ اعزاسى وتە ءالسىز. بۇل ۋاقىتىندا جانە دۇرىس تاماقتانباۋدان. سوسىن ەرتەلى-كەش ۇيدەن شىقپاي، سەيىل-سەرۋەنسىز تاپجىلماي وتىرا بەرۋدىڭ دە كەسىرى وراسان. وڭعان شۇبەرەكتەي قۇپ-قۋ وڭىنەن-اق كورىنىپ تۇر: بالاڭىز قيمىل-قوزعالىسقا ءمان بەرۋدى مۇلدە قويعان. ۇنەمى ەكى بۇكتەتىلىپ وتىرا بەرگەننەن ومىرتقاسى قيسايىپ، جارتىلاي بۇكىر بولۋعا اينالىپتى! ادامنىڭ ءوز دەنساۋلىعىنا وسىنداي جاۋاپسىزدىق تانىتۋى – ونىڭ پسيحيكاسىندا دا ءبىر كىنارات بار دەگەندى مەڭزەيدى. مۇنىڭ اتى – كومپيۋتەرگە تاۋەلدىلىك.

بۇگىندە بۇل دەرت ءسىز بەن ءبىز تۇگىلى، ادام جانىنىڭ سان قاتپارىن زەرتتەۋمەن تاقىرلانعان تالاي باستى قاتىرىپ وتىر. سەنەسىز بە، قازىر ەۋروپادا پسيحولوگتار مەن ەكستراسەنستەرگە قارالاتىن ناۋقاستاردىڭ باسىم كوپشىلىگى – ناشاقورلار، سوسىن وسى كومپيۋتەرگە باسى بايلانىپ قالعان بەيشارالار ەكەن. ياعني، ابايلاماساق، كومپيۋتەر دە – اپيىن. ءار نارسەنىڭ ءوزىنىڭ شەگى بولادى، ال سول شەكارادان ارى اتتاعان سوڭ ادامعا قانداي قاجەتتى يگىلىكتىڭ دە پايداسىنان زيانى كوپ. راس، كومپيۋتەرلىك ويىندار، عالامتور، ءسات سايىن ادام ميىنا اقتارىلاتىن اقپاراتتىق تاسقىن – وسى زاماننىڭ اقيقاتى، ءبىز ونى بىلاي ىسىرىپ تاستاي المايمىز. بىراق ۋاقىت تالابى وسى ەكەن دەپ، شەتسىز-شەكسىز ول مۇحيتقا باس-كوز جوق قويىپ كەتۋ دە ءجونسىز – ايتپەسە باتىپ تىناسىز.

كومپيۋتەرگە تاۋەلدىلەر – سول شەكتەن اسىپ كەتكەنىن اڭعارماي قالعان بايعۇستار. كۇنى-ءتۇنى وسى ءبىر «سيقىرلى قوبديشاعا» شۇقشيعان ولار مونيتوردىڭ ار جاعىنداعى كوزگە كورىنبەس ايداھاردىڭ وزدەرىن اشقاراقتانا جۇتىپ  جاتقانىن سەزىنبەيدى دە. بىرتە-بىرتە بۇلارعا عالامتورداعى سول «عاجايىپ الەم» اينالاداعى ناقتى ومىردەن دە قىزىقتى ءھام ارتىق كورىنەدى. ولار الەۋمەتتىك جەلىلەردە الدەكىمدەرمەن پىكىرلەسەدى، كەيبىرىمەن تابىسادى، قايسىبىرىمەن ۇرسىسادى... دالەلدەنگەن جايت: كومپيۋتەرگە تاۋەلدىلىكتەن ادامنىڭ جۇيكەسىنە كوپ سالماق تۇسەدى، تەز شارشايدى، اشۋشاڭ، دورەكى بولا باستايدى. ءسويتىپ، باسقاشا ويلايتىنداردى بارىنشا كەلەمەجدەۋ، كەمسىتۋ، ءتىپتى قوقان-لوققى جاساۋ قالىپتى ادەتكە اينالادى. بىرەۋدى بالاعاتتاعان بىلاپىت ءسوز جازىپ، جانىنا... سمايليك قويىپ، جىنىنا تيەدى. مۇنداي وسپادارلىعى ءۇشىن ولارعا ەشكىم ەشتەڭە ىستەي المايتىنىن جاقسى بىلەدى، سوندىقتان دا ودان سايىن قۇتىرادى. ەگەر الگى «ءۆيرتۋالدى تۇردە جابىرلەگەن» ادامى ناقتى ومىردە، كادىمگى كوشەدە كەزدەسىپ قالسىنشى – بۇلار قوقيلانباق تۇگىلى، قارسى ءسوز دە ايتا الماس ەدى. انە، وسىنداي «ينتەرنەت باتىرلارى» شىقتى بۇگىندە! ولار ءۇشىن ەڭ قاۋىپسىز دە ءتيىمدى مەكەن – كومپيۋتەر ۇستەلى!

تىمىرسىق اۋادان تىنىسى تارىلدى ما، الدە مىنا اڭگىمەنىڭ سوڭى جۇرەگىن ابدەن اياۋسىز تىلگىلەيتىنىن سەزدى مە، ايتەۋىر ايعانىمعا دەم جەتپەگەندەي، دەگبىرى قاشتى. مۇنى اڭعارعان دارىگەر ورنىنان تۇرىپ، اقشاڭقان جۇقا پەردەنى ىسىرىپ تاستادى دا، تەرەزەنى شالقايتا اشتى.

– بىلەسىز بە، ولار نەگە وزدەرىنىڭ «جابىق الەمىنەن» شىققىسى كەلمەيدى؟ – ول تەرەزە جاقتاۋىنا سۇيەنگەن كۇيى بالانىڭ اناسىنا بارلاي قارادى. –  ويتكەنى، مىنا ومىردەن... قورقادى، – دەدى سوسىن ۇنىنەن كۇيىنىش لەبى ەسىپ. – ناقتى ءىس-ارەكەتتەن، ناقتى جاۋاپكەرشىلىكتەن، ناقتى كۇرەستەن قورقادى. قاتىگەز شىعار، ۇرەيلى شىعار، ۇنەمى ادىلەتتى دە بولا بەرمەس، بىراق ءومىردىڭ اتى – ءومىر عوي! ونىڭ ادام جانىن باقىتقا بولەيتىن، ءتاتتى ۇمىتپەن تالپىندىراتىن، جاقسىلىقپەن سۇيىندىرەتىن دە ساتتەرى كوپ ەمەس پە؟

مەن، شىنىمدى ايتسام، مۇنداي دەرت تەحنولوگياسى ابدەن دامىپ كەتكەن باتىس جۇرتىندا عانا بار شىعار دەپ ويلايتىنمىن. سويتسەم، بىزگە دە جەتە باستاپتى. جاقىندا تۋعان اۋىلىما بارىپ قايتتىم. مارقۇم اكە-شەشەمىزگە قۇران وقىتىپ، كەنجە ءىنىمنىڭ ەنشىسىنە بۇيىرعان قارا شاڭىراقتا تۋىستار تۇگەل باس قوستىق. اپكەلەرىم بار، اعالارىم بار، ولاردىڭ ۇل-قىزدارى بار، قۇدايعا شۇكىر، ءبىر قاۋىم ەل ەكەنبىز. سونداعى بايقاعانىم: داستارحان باسىندا ءبىز، ياعني، ورتا بۋىن، ەمەن-جارقىن ءازىلىمىز جاراسىپ دۋىلداسىپ وتىرمىز، ال بالالار... تۇگەلدەي قولدارىنداعى تەلەفون، ايپادتارىنا ۇڭىلگەن دە قالعان! ءبىزدىڭ اڭگىمەمىزدى تىڭداماق تۇگىلى، ەلەڭ ەتىپ باسىن كوتەرەر ءبىرى جوق. ارينە، بۇدان جاستار تۇگەل كومپيۋتەرلىك ويىندار مەن عالامتورعا تاۋەلدى بوپ كەتتى دەگەن شەشىمگە كەلۋ شارت ەمەس، بىراق ماسەلەنىڭ بار ەكەنىن جوققا شىعارۋ دا – اقىماقتىق.

ءسىز كەشە ساناتتىڭ توماعا-تۇيىقتىعىن، ەشكىممەن سويلەسپەيتىنىن، ۇيگە قوناق كەلسە سالەم دە بەرمەستەن بولمەسىنەن شىقپاي قوياتىنىن ايتتىڭىز. سەبەبى، كەشىرىڭىز، ول قارشادايىنان وسىلاي قالىپتاسقان. جاپادان-جالعىز ۇيگە قامالىپ وسكەن، تەلەديداردان، سوسىن كەلە كومپيۋتەردەن باسقا دوسى بولماعان بالادان قانداي كوپشىل مىنەز كۇتەسىز؟ «بىلسەم؟»، «كورسەم؟» دەپ كوكەيىن تەسكەن كوپ سۇراقتى كىمگە قويارىن، قۇيتتاي قۋانىشىن كىممەن بولىسەرىن بىلمەي، جالعىزدىقتىڭ جان شىداتپاس اۋىر ازابىن ەرتە تارتقان بەيباق، امال جوق، بار الدانىشتى، بار جىلىلىقتى ءتىلسىز دوسى – تەحنيكادان ىزدەۋگە ءماجبۇر بولعان. اينالاداعى تىرشىلىككە ءمان بەرۋدى ءبىرجولا قويعان.

وسى ساتتە باعانادان بەرى ءۇنسىز ەگىلىپ وتىرعان ايعانىمنىڭ وقىس داۋىسى شىعىپ كەتتى. مۇندايدى كۇتپەگەن دارىگەر الپامساداي دەنەسىنە جاراسىمسىز ەلگەزەكتىكپەن ەلپ ەتىپ جانىنا جەتىپ بارسا دا، ونى قالاي جۇباتۋدىڭ رەتىن تاپپاي بوگەلە بەردى. ءبىر ءتاۋىرى، تەز-اق ءوز-وزىنە كەلگەن ايەل اجارىن ايعىزداعان كوزىنىڭ جاسىن ءسۇرتىپ، باسىن كوتەرىپ، بۇگىنگى اۋىر دا بولسا اقيقات سىردى اياعىنا دەيىن تىڭداۋعا ءازىر ەكەنىن سەزدىردى.

– ءتورت جاسىندا جوعالىپ كەتىپ، جەتى جىلدان سوڭ نۋ جىنىس ورمان ىشىنەن البا-جۇلبا جابايى كۇيىندە تابىلعان ۆيكتور اۆەيران ەسىمدى بالا جونىندە وقىپ پا ەدىڭىز؟ – دەدى يسلام شاياحمەتۇلى جۇرەگى قارس ايرىلا جازداپ وتىرعان قاپالى جانعا جاپاقتاي قاراپ. ايەل باسىن شايقادى. – وكىنىشتى-اق. قىزىق تاعدىر... بىراق ماسەلە وندا ەمەس. اداسپاي تۇرعاندا اجەپتاۋىر بىلدىرلاپ سويلەپ قالعان سول بالا جابايى اڭداردىڭ اراسىندا وتكىزگەن جىلدار ىشىندە، ارينە، بار بىلگەنىن جادىنان جوعالتىپ الادى. مەندەگى قاۋىپ – ساناتتا دا وسىنداي سيندروم بار. ول دا كوپتەن بەرى ەشكىممەن تىلدەسپەگەن. ۇنسىزدىك ۇزاق ۋاقىتقا – ايلارعا ەمەس، جىلدارعا ۇلاسقان مۇنداي جاعدايدا شىنىندا دا ادامنىڭ سويلەۋگە جاۋاپ بەرەتىن سەزىم مۇشەلەرىندە مۇكىستىك پايدا بولادى. جارايدى، الگى ۆيكتور بالانىڭ جاعدايى تۇسىنىكتى دەلىك: جابايى اڭداردىڭ اراسىندا ول سورلى كىممەن پىكىرلەسسىن. ال مىنا بىزدىكى – سۇمدىق ەمەس پە؟ تەمىر روبوتتىڭ ءوزىن ءتۇرلى تىلدە توتىشا سايراتىپ وتىرعان ءححى عاسىردا، حالقى قۇمىرسقاشا قۇجىناعان الىپ قالادا ادام بالاسىنىڭ... سويلەۋدەن قالۋى... بىلمەيمىن، قالايشا اقىلعا سىيادى؟!

كۇرسىنە باس شايقاعان پسيحولوگ ءوز ۇستەلىنە تاقاپ، ونىڭ ۇستىنەن تىشقان ىزىندەي ايقىش-ۇيقىش ۇساق تاڭبالارعا تولى پاراقتى الىپ ءسال ءۇڭىلدى دە، قايتا سويلەپ كەتتى:

– ادامدار ءبىر-بىرىمەن ۇنەمى اڭگىمەلەسىپ، اسەر ءبولىسىپ، شەر تارقاتىسىپ وتىرۋى كەرەك. اسىرەسە ءبىر شاڭىراق استىندا ءومىر سۇرەتىن، وزىمىزگە ەڭ قىمبات ادامدارمەن ەتەنە جاقىن بولۋعا ءتيىسپىز. كۇنىنە قۇرىعاندا جارتى ساعات جادىراي سىرلاسپاعان ەرلى-زايىپتىلاردىڭ، اتا-انا مەن بالانىڭ جوعالتارى كوپ. ءسىزدىڭ باستى قاتەلىگىڭىز دە – وسىندا... دەگەنمەن، اڭگىمەمىزدىڭ باسىندا ايتقانىمداي، ءالى دە ءۇمىتسىز ەمەسپىز.

 جىلى جىميعان ول قولىنداعى قاعازدى اقىلىنان اداسقان ادامشا ايدالاعا قاراپ اڭىرىپ وتىرعان ايەلگە ۇسىندى دا:

– مىناۋ – ساناتتىڭ مەنىڭ ساۋالدارىما بەرگەن جازباشا جاۋاپتارى، –  دەدى. – اۋىزشا جارىتىمدى جاۋاپ الا الماعان سوڭ، «قانە، مەن سۇراق قويامىن، سەن جاۋابىڭدى مىنا پاراققا جاز» دەپ وتىنگەم. كەيىن قاراسام، قاعازعا تۇسىرگەن ويلارى ءبىرشاما ۇعىنىقتى-اق. ارينە، ومىرىندە دۇرىستاپ ءبىر كىتاپ وقىماعان، اۋقىمى تار SMS-تىك ويلاۋ تانىمىمەن شەكتەلگەن، قۇرىلىمى كۇردەلى قۇرمالاس سويلەمدى قۇبىجىقشا كورەتىن وزگە تۇستاستارى سەكىلدى، مۇنىڭ دا سوزدىك قورى – تاق-تۇق. ايتسە دە، ساعاتتاپ چاتتا وتىرۋىنىڭ ءبىر پايداسى تيگەن سەكىلدى – سويلەۋدى قالاماعانىمەن، قارابايىر بولسا دا جازۋدان قالا قويماپتى... دەمەك، بالانىڭ بەتىن بەرى قاراتۋعا بولادى. مەنىمەن عانا ەمەس، نەۆروپاتولوگپەن دە تىعىز بايلانىس جاساڭىز. كۇدەر ۇزبەڭىز، 17 جاس دەگەن – جەكە تۇلعانىڭ قالىپتاسىپ بىتەر ۋاقىتى ەمەس قوي، ءتايىرى...

كابينەت يەسى اۋىر اڭگىمەنى مەيلىنشە جايماشۋاق رايدا اياقتاۋعا تىرىسقانىمەن، كوشەگە ايعانىمنىڭ قۇر سۇلدەرى شىقتى...

V

ۇيگە كەلگەن سوڭ، رەڭ-باسىن رەتكە كەلتىرىپ، بالاسىنىڭ بولمەسىنە باس سۇققان ايعانىم ءوز كوزىنە ءوزى سەنبەدى – سانات جوق! و، توبا! انشەيىندە دالاعا سۇيرەسەڭ شىقپايتىن ادام وزدىگىنەن قايدا كەتۋى مۇمكىن؟

بۇل كەزدە بوزبالا قولىنا ءبىر دەستە دالا گۇلدەرىن ۇستاپ، ساياباق الدىندا سابىرسىزدانىپ تۇرعان. ونىڭ تاعاتىن تاۋىسقان – كەربەز ارۋدىڭ كەشىگۋى عانا ەمەس، كەزدەسۋدىڭ قالاي ءوتىپ، تانىستىقتىڭ قالاي ءوربۋىن ۋايىمداعان بەلگىسىزدىك ەدى. ايتەۋىر وسى قىزبەن سىرتتاي بولسىن ءتىل تابىسقالى كوڭىلى جايلانىپ، ومىرىنە ءبىر وزگەرىس ەنەردەي ەلەگىزيتىندى شىعارعان. بۇل نە: كوزقاراس ۇيلەسىمى مە، جان قالاۋىنىڭ ۇقساستىعى ما، الدە ىقىلاس اڭساعان كوڭىلدىڭ جالعىزدىق بۇعاۋىنان بوسانباق بۇلقىنىسى ما؟ بالكىم، الگى ماحاببات دەيتىننىڭ ءوزى وسى شىعار؟

– بايكەر؟ – وي تەرەڭىندە مالتىعىپ ءجۇرىپ اڭعارماپتى، قارسى الدىندا بۇعان قادالا قاراپ ءبىر قىز تۇر. سول! شاشىن جەلكە تۇسىنان بوساڭداۋ بۋىپ، ارقاسىنا جايىپ جىبەرگەن. كۇنگە قارسى كيەر كوزىلدىرىگىن ماڭدايىنان جوعارى ىسىرىپ قويىپتى. اق جىبەك كوفتاسى مەن تىرىستىرا كيگەن اپپاق شالبارى ءمىنسىز ءمۇسىنىن ايعاقتاپ، قىز اجارىن اشا ءتۇسىپ تۇر.

– بايكەرسىز بە دەيمىن؟ – ول قايتالاپ سۇرادى.

– ءيا، – دەدى جىگىت. «بايكەر» – ساناتتىڭ عالامتورداعى لاقاپ اتى.

– پرينتسەسسا، – دەپ قىز قولىن ۇسىندى. ادەپ شەگىنەن اتتاماستان كوزىنىڭ قيىعىمەن عانا مۇنىڭ باس-اياعىن ءبىر شولىپ ءوتتى. جانارىنداعى ويناقى ساۋلە لەزدە باسەڭ تارتتى.

– مىناۋ سىزگە، – دەدى جىگىت گۇلىن باتىلسىزداۋ ۇسىنىپ.

ەكەۋى ءۇنسىز اقىرىن اياڭداپ ساياباق ىشىندەگى «جەلكەن» ءدامحاناسىنا كەلدى. داستارحان باسىندا دا قىز سالقىن قاباق تانىتىپ، تومسارىپ وتىردى. «مىڭ رەت ەستىگەننەن ءبىر رەت كورگەن ارتىق» دەگەن راس شىعار، «م-اگەنتتەگى» كوڭىلمەن ۇعىسقان جاراستىق كوزبە-كوز جولىققانداعى كورىنەۋ شىندىققا شىداماي، شىتىناپ سالا بەردى.

حال-جاعداي سۇراسقان قىسقا جاۋاپتاسۋلار بىتكەن سوڭ، اڭگىمە ءارى قاراي وربىگەن جوق. ءىشى پىسقان بويجەتكەن سومكەسىنەن ايفونىن الىپ، سوعان شۇقشيدى. ونسىز دا قوبالجىپ وتىرعان سانات ودان بەتەر قىسىلدى. «ايتسام، اقتارىلسام» دەگەن ويلارى كوپ ەدى. بىراق سونىڭ ءبارى كومەيىندە كەپتەلىپ، تۇرىپ الدى. «شىركىن، كومپيۋتەردە وتىرعاندا عوي، شەتىنەن ءتىزىپ جازار ەم...».

قولىنا تەلەفونىن قالاي العانىن ءوزى دە بىلمەي قالدى. عالامتورعا كىرىپ، «پرينتسەسساعا» حات جازا باستاعانىن دا بايقاعان جوق. «سىڭق» ەتىپ جاۋاپ كەلگەندە عانا ەسىن جيدى، سوندا عانا ءوزىنىڭ نە دەپ جازعانىنا نازار اۋداردى. «سىزبەن جاقىن دوس بولىپ، جالعىزدىقتان قۇتىلعىم كەلەدى» دەپ دالباسالاپتى بۇل. «اقىماق!». وزىنە-ءوزى جىنى كەلگەن بوزبالا جالما-جان تەلەفونىن اقتارىپ، قىز جاۋابىن تاۋىپ اشتى: «مەن دە جالعىزبىن. ماعان دا سىرلاس دوس كەرەك. اۋزىن بۋعان وگىز ەمەس...».

ەكى بەتى وت شالعانداي دۋ ەتكەن سانات باسىن كوتەرگەندە قارسى الدىنداعى ورىندىق بوس قالعان ەدى...

Abai.kz