ءماجيت تۇرماعامبەتوۆ: 2015 جىلى جىل سايىن 70 توننا التىن وندىرىلەتىن بولادى
«تاۋ-كەن سامۇرىق» اق رەسۋرستىق قور دامىپ، ورتا جانە ءىرى وندىرىستىك وزگەرىستەردى جۇزەگە اسىرۋعا نەگىز جاسالاتىن جوبالار پورتفەلىن قالىپتاستىردى. اتالعان ينۆەستيتسيانىڭ جالپى سوماسى 7,2 ملرد دوللاردى قۇرايدى. كومپانيانىڭ جوسپارلارى مەن جوبالاردىڭ اعىمداعى جاعدايى جايلى «تاۋ-كەن سامۇرىق» اق باسشىسى ءماجيت تۇرماعامبەتوۆ اڭگىمەلەپ بەردى.
- ءسىز جەتەكشىلىك ەتەتىن كومپانيا قورجىنىندا قانشا ينۆەستيتسيالىق جوبا بار؟
- «سامۇرىق-قازىنا» قورى ينۆەستيتسيالىق كوميتەتى 18 جوبانى ماقۇلداپ، ونىڭ جەتەۋىندە ناقتى ناتيجەگە قول جەتكىزدىك. العاشقى ءوندىرىسىمىزدىڭ ءبىرى بولىپ استاناداعى اففيناجدىق زاۋىت سانالماق.
- اففيناجدىق زاۋىتقا سۇرانىس نەگە نەگىزدەلگەن؟ ول تولىق قۋاتىندا جۇمىس ىستەپ كەتە الا ما؟
- مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى اياسىندا، قازاقستانداعى التىن ءوندىرىسى سالاسىن بەلسەندى دامىتۋ ماسەلەسى شەشىلۋدە. 2015 جىلى جىلىنا 70 توننا التىن وندىرگىمىز كەلەدى. ەڭ تومەنگى كوزدەگەن بەلەسىمىز – ءۇش جىلدا كەم دەگەندە جىلىنا 10 توننا التىن ءوندىرۋ. بۇل قادام، بىزگە، لوندون مەتالل بيرجاسىندا اككرەديتتەلۋىمىزگە جول اشادى. وندىرىسكە شيكىزات بولادى. بۇگىنگى تاڭدا 29 التىن وندىرەتىن كاسىپورىننىڭ 19-ى بىزبەن اففيناجدىق زاۋىتقا التىن جەتكىزۋ جايلى مەموراندۋمعا وتىردى. دايىن تاۋارعا سۇرانىستى ۇلتتىق بانك پەن ۇنەمى ءوسۋ ۇستىندەگى نارىق قامتاماسىز ەتپەك.
«تاۋ-كەن سامۇرىق» اق رەسۋرستىق قور دامىپ، ورتا جانە ءىرى وندىرىستىك وزگەرىستەردى جۇزەگە اسىرۋعا نەگىز جاسالاتىن جوبالار پورتفەلىن قالىپتاستىردى. اتالعان ينۆەستيتسيانىڭ جالپى سوماسى 7,2 ملرد دوللاردى قۇرايدى. كومپانيانىڭ جوسپارلارى مەن جوبالاردىڭ اعىمداعى جاعدايى جايلى «تاۋ-كەن سامۇرىق» اق باسشىسى ءماجيت تۇرماعامبەتوۆ اڭگىمەلەپ بەردى.
- ءسىز جەتەكشىلىك ەتەتىن كومپانيا قورجىنىندا قانشا ينۆەستيتسيالىق جوبا بار؟
- «سامۇرىق-قازىنا» قورى ينۆەستيتسيالىق كوميتەتى 18 جوبانى ماقۇلداپ، ونىڭ جەتەۋىندە ناقتى ناتيجەگە قول جەتكىزدىك. العاشقى ءوندىرىسىمىزدىڭ ءبىرى بولىپ استاناداعى اففيناجدىق زاۋىت سانالماق.
- اففيناجدىق زاۋىتقا سۇرانىس نەگە نەگىزدەلگەن؟ ول تولىق قۋاتىندا جۇمىس ىستەپ كەتە الا ما؟
- مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى اياسىندا، قازاقستانداعى التىن ءوندىرىسى سالاسىن بەلسەندى دامىتۋ ماسەلەسى شەشىلۋدە. 2015 جىلى جىلىنا 70 توننا التىن وندىرگىمىز كەلەدى. ەڭ تومەنگى كوزدەگەن بەلەسىمىز – ءۇش جىلدا كەم دەگەندە جىلىنا 10 توننا التىن ءوندىرۋ. بۇل قادام، بىزگە، لوندون مەتالل بيرجاسىندا اككرەديتتەلۋىمىزگە جول اشادى. وندىرىسكە شيكىزات بولادى. بۇگىنگى تاڭدا 29 التىن وندىرەتىن كاسىپورىننىڭ 19-ى بىزبەن اففيناجدىق زاۋىتقا التىن جەتكىزۋ جايلى مەموراندۋمعا وتىردى. دايىن تاۋارعا سۇرانىستى ۇلتتىق بانك پەن ۇنەمى ءوسۋ ۇستىندەگى نارىق قامتاماسىز ەتپەك.
زاۋىتتا گەرمانيانىڭ الدىڭعى ورىنداعى اففيناجدىق كاسىپورىندارىنىڭ وزىق ۇلگىلى يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالارى قولدانىلماق. جوبالىق قۋات جىلىنا 25 توننا التىن مەن 50 توننا كۇمىستى مەجەلەمەك. زاۋىتتى 2013 جىلدىڭ ءتورتىنشى توقسانىندا قولدانىسقا تاپسىرۋ جوسپارلانۋدا. مۇنداي زاۋىتتىڭ بوي كوتەرۋى، قازاقستاندا وندىرىلەتىن قۇرامىندا التىن جانە كۇمىس بار بارلىق كەن قورلارىن ءتيىستى اۋماقتا وڭدەۋگە مۇمكىندىك بەرمەك. ەڭ باستىسى – جاڭا قۇرال-جابدىقتىڭ 999,9 سىناماسىنداعى جوعارى ساپالى تازا التىن وندىرەتىن قاۋقارى بولۋى. ءبىزدىڭ ەسەپتەۋىمىزشە، جوبا ءوزىن 6 جىلدا اقتاپ ۇلگەرەدى.
- كومپانيالارىڭىزعا قاتىستى سىن پىكىرلەرگە ايتار ءۋاجىڭىز قانداي؟
- سىني پىكىرسىز قاي ءىس بولماسىن باستالمايدى. ءبىز تۋرالى تەرىس پىكىردەگىلەردى تۇسىنەمىن. ولار اقشانى تەز ءارى جىلدام ىستەۋگە بولاتىنىنا سەنىمدى. كوبىسى ءوندىرىستىڭ ىرگەتاسىن تيىن-تەبەنگە دەرلىك از شىعىنعا قالاپ، ول ءبىر جىلدىڭ ىشىندە ءوزىن اقتايدى، ال ەكى جىلدان سوڭ ميلليونەرلەر جاسايدى دەپ ويلايدى. بۇل – بوس ەرتەگى. سالامىزداعى جوبالاردا ناقتى ءارى ۇلكەن تابىستىڭ بىرتىندەپ كەلەتىنىن تەرەڭىنەن ۇعىنۋ كەرەك. مىسالعا، ەNRC, قازاقمىس، قازمىرىشتارعا زەر سالىپ قارايىقشى. كەزىندە بۇلاردىڭ ءبارى قىرۋار قارجى قۇيىلعان كەڭەستىك الپاۋىتتار ەدى عوي. ال قازىر ونى بارلىعى ۇمىتقان سىڭايلى.
مەتاللۋرگيالىق كومبيناتتىڭ قۇرىلىسىنا 500-600 ملن دوللار قاجەت دەپ اڭگىمە قوزعاي باستاساق، ەلدىڭ تۇگەلى تاڭىرقاپ، اۋزىن اشىپ قالادى. «ونداي قاراجاتتى قايدان تابادى؟» دەگەن سيپاتتا. بىراق وزدەرى باستارىن تومەن سالبىراتىپ، تۇيىققا تىرەلەدى.
اقشا سالماي، كوزدى اشىپ-جۇمعانشا كىرىس الۋدى قالاي عانا بولجاۋعا بولادى؟ وسىنىڭ بايىبىنا بارعىسى كەلمەيتىن ادامدار دا قىزىق.
- «تاۋ-كەن سامۇرىق» ارنايى سالىنعان ينۆەستيتسيالاردى پايىزىمەن قاشان قايتارادى؟
- 2022 جىلعا تامان. كومپانيامىز كەن قويناۋىن الىپ، ول جەرگە دەلدال رەتىندە سەرىكتەستەر تارتۋعا عانا قۇرىلماعانىن ەسكەرۋ كەرەك. ءبىز، بارلاۋ، ءوندىرۋ، وڭدەۋ، ءونىمدى جاساۋ كەزەڭى سەكىلدى بىرنەشە وزگەرىستەردى باستان كەشىرەتىن، قوسىمشا قوسىلعان قۇنىمەن ساتىلاس-ىقپالداسقان كومپانيانى دۇنيەگە اكەلۋگە كۇش سالۋعا ءتيىسپىز. الەمدىك الپاۋىتتار ۇزاق جىلداردان بەرى سالىپ كەتكەن داڭعىل جول وسى. ايقىن مىسال دۇنيەجۇزىندەگى ءىرى مىس ءوندىرۋشى چيليلىك ۇلتتىق مىس كورپوراتسياسى بولا الادى. بىزدە بارلانعان قور 37 ملن توننانى كورسەتسە، ونىڭ جالپى مىس قورىنىڭ كولەمى 120 ملن توننانى توڭىرەكتەۋدە. بۇگىن وسىنداي كەيىپتەگى سODELCO مەملەكەتتىك كورپوراتسياسى، پرەزيدەنت اۋگۋستو پينوچەت دەكرەتىنە سايكەس، 1976 جىلى قۇرىلعان.
قاتتى پايدالى قازبالار – وسى جانە ودان كەيىنگى ءجۇز جىلدىقتىڭ جارقىن كەلەشەگى. سوندىقتان، بۇل تۇستا، كۇش-جىگەر مەن قاراجاتتى اياماي جۇمساعانىمىز، جەمىسىن سابىرمەن توسقانىمىز ءلازىم.
- «تاۋ-كەن سامۇرىقتا» قانداي باعىتتارعا ايرىقشا نازار اۋدارىلادى؟
- تابىستى جوبالارعا. ءبىرىنشى كەزەكتە، بۇل – ەكونوميكالىق تۇرعىدا ۇنەمى زارۋلىك تانىلاتىن تەمىر كەنى ونەركاسىبى. شيكىزاتتىڭ ۇلكەن كولەمى جانە بولاتقا دەگەن مۇقتاجدىقتىڭ وسە ءتۇسۋى ءتارىزدى كەڭ مۇمكىندىكتەردى ءتيىمدى قولدانا بىلگەن ءجون. تاعى ءبىر قىزىقتىراتىن باعىت، ول – مىرىش. ناقتىراق توقتالساق، ەلدىڭ ءال-اۋقاتىن كوتەرۋدە زور ەكونوميكالىق مانگە يە، شالقيا كەن ورنى. تىڭ جوبا لايىقتى اتقارىلاتىن بولسا، كەن ءوندىرۋ كولەمى ءوسىپ، 2 مىڭ جاڭا جۇمىس ورنى جاساقتالىپ قانا قويماي، قورعاسىن مەن مىرىش وندىرىسىندە الەمدىك كوشباسشىلار قاتارىنا كىرمەكپىز. 5,5 ملن توننا مىرىش قورى بار شالقيا، تورتكۇل دۇنيەدەگى كەن قويناۋلارى اراسىندا توعىزىنشى ورىندى ەنشىلەۋدە. بىزگە جۇكتەلگەن مىندەت – مەتالدى وڭدەۋدەگى كەشەندى كوزقاراستى كادەگە جاراتىپ، كەندى وڭدەۋ ناتيجەسىندە بار مەتالدى جارىققا شىعارۋ.
دەرەككوز: «SK News»
