قانداي رەيتينگ بولماسىن باس بايگەنi بەرمەيتiن بiزدە بiر ادام بار. كiم ەكەنiن iشiڭiز سەزiپ وتىرعان بولار. ارينە، ول – پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ. بۇدان بiرەر جىل بۇرىن بiر اگەنتتiك “ەڭ سەكسۋالدى سايا­ساتكەر كiم؟” دەگەن ساۋالناما جۇرگiزiپ، رەيتينگ جاساعان. تiزiمنiڭ باسىنا كiم شىقتى دەپ ويلايسىز؟ ارينە، پرەزيدەنت ن.نازارباەۆتان باسقا كiم بولۋشى ەدi.

سونىمەن قاتالدار مەن ىمىراسىزداردىڭ وندىعىنا كiمدەر كiردi?

بiرiنشi ورىن اسلان مۋسينگە بۇيىرىپتى. ەگەر پرەزيدەنتتi ەسەپكە الماساق، “قاتالدىق ءھام ىمىراسىزدىق جونiنەن مۋسينگە جەتەتiن ەشكiم جوق” دەگەنمەن كەلiسۋگە بولادى. مۋسين پرەزيدەنت اكiمشiلiگiن باسقارعان تۇستا قوعامدا ءتۇرلi-ءتۇرلi وقيعالار بولدى. بيلiكتەن ءۇمiتتi توپتار بiرiنiڭ باسىن بiرi جۇتتى. “سويىلدىڭ جۋان باسى سورلىعا تيەدi” دەگەندەي، وپپوزيتسيانى دا وڭدىر­عان جوق. مۋسيننiڭ تۇسىندا بۇگiنگi بيلiككە قارسىلاردى قاتتى تۇقىرتىپ جiبەردi. مۋسين قازiر ەسەپ كوميتەتiندە. مۇندا دا ول ەسەبiن تاۋىپ ءوزiن كورسەتiپ قالىپ ءجۇر.

ەكiنشi ورىنعا استانا قالاسىنىڭ اكiمi يمانعالي تاسماعامبەتوۆ جايعاسىپتى. تاسماعامبەتوۆتi دە قازiر ەشكiم قايىرىمدى دەمەيدi. اسiرەسە، الماتىلىقتار. 2006 جىلى “شاڭىراق” پەن “باقايدى” ەسەپكە الىپ ايتادى. “شاڭىراق” پەن “باقاي” يمانعالي تاسما­عامبەتوۆتiڭ ءومiر باقي قىر سوڭىنان قالمايدى ەندi. استانانىڭ iرگەسiنەن ون “شاڭىراق” پەن بەس “باقاي” سالسا دا.

رەيتينگشiلدەر ءۇشiنشi ورىنعا قايرات قوجامجاروۆتى شىعارىپتى. بiر كەزدەرi قارجى پوليتسياسىن باس­قارعان ق.قوجامجاروۆ قازiر قاۋiپسiزدiك كەڭەسiنiڭ حاتشىسى. قوجامجاروۆتى قاتال دەگەندە ول قارجى پوليتسياسىن باسقارىپ تۇرعان كەزدە بiرقاتار شەنەۋنiكتەردiڭ iستi بولعانىن ەسەپكە السا كەرەك، ءسiرا. راس، ساياسي ورتادا اتى-ءجونi تانىمال بiرنەشە شەنەۋنiكتiڭ قولىنا كiسەن سالعان وسى – قايرات قوجامجاروۆ. بiراق مۇنى پرەزيدەنتتiڭ نۇسقاۋىمەن iستەدi. بەدەلدi ءھام بەلدi شەنەۋنiكتi ءوز بەتiنشە تۇتقىندايتىنداي قوجامجاروۆتا قاۋقار جوق. قارجى پوليتسياسىنا ەرەكشە قۇزىرەت بەرگەنiن پرەزيدەنت ن.نازارباەۆ ءوزi دە ايتقان.

بۇدان ءارi “قاتالدار” مەن “ىمىراسىزداردىڭ” تiزiمi بىلاي تۇزiلەدi: ءتورتiنشi ورىندا – ميل­لياردەر بولات وتەمۇراتوۆ، بەسiنشi ورىندا – پارلامەنت ءماجiلiسiنiڭ تو­راعاسى نۇرلان نىعماتۋلين، التىنشى ورىندا – قورعانىس مينيسترi ادiل­بەك جاقسىبەكوۆ، جەتiن­شi – دەپۋتات داريعا نازارباەۆا، سەگiزiنشi – ادiلەت مينيسترi بەرiك يماشەۆ، توعىزىنشى – الماتى قالاسىنىڭ اكiمi احمەتجان ەسiموۆ، ونىنشى – باس پروكۋرور اسحات دا­ۋىلباەۆ.

“رەيتينگ.كز” اگەنتتiگi بولات وتەمۇراتوۆتى، نۇر­لان نىعماتۋليندi, ادiلبەك جاقسىبەكوۆتi نەمەسە اسحات داۋىلباەۆتى “قاتالدار” مەن “ىمىراسىزداردىڭ” تiزiمiنە كiرگiزگەندە كۇلكi شاقىرسىن، انەكدوت سياقتى ەل اۋزىندا ءجۇرسiن دەسە كەرەك. ايتپەسە، ب.وتە­مۇراتوۆتىڭ نەمەسە ءا.جاقسىبەكوۆتiڭ “تابانىنىڭ ءبۇرi بار” دەي الامىز با؟

بەرiك يماشەۆتىڭ ءجونi بولەك. يماشەۆتى العاشقى ۇشتiككە ەنگiزۋگە دە بولادى. قايىڭ سويىل سەكiلدi تابيعاتىنان قاتتى يما­شەۆتىڭ كiم ەكەنiن قۇربى-قاتارلارى ايتىپ جۇرەدi.

داريعا نازارباەۆانىڭ جايى بەرiك يماشەۆتان بولەكتەۋ. د.نازارباەۆانى “قاتال” ءارi “ىمىراسىز” ەتiپ تۇرعان باستى سەبەپ – فاميلياسى. وسىنى الىپ تاستاساڭىز، قاتالدىقتان دا، ىمىراسىزدىقتان دا تۇك قالمايىن دەپ تۇر. دەپۋتاتتىقتى ءان سالىپ ءجۇرiپ اتقاراتىن نازiك جاننىڭ قاتالدىعىن بۇرىنعى كۇيەۋi راحاتقا قاتىستى ايتسا ءبiرسارi. بالالارىنىڭ اكە­سiنiڭ باسىنا iس تۇسكەندە ونى تالاق ەتiپ، اكەسiمەن ىمىراعا كەلدi عوي...

احمەتجان ەسiموۆتi تi­زiمگە iلiكتiرگەن – الماتىنىڭ ايبارى. بۇعان پرەزيدەنتكە جاقىندىعىن قوسىڭىز. ايتپاقشى، قاراماعىنداعىلاردى ۆەلوسيپەدكە مiندەتتەپ مiنگiزiپ قۋا­لاعانىن ەسكەرگەن شىعار. 

جالپى، بۇل وندىقتى بiز قاتالدىق جونiنەن عانا ءسوز ەتiپ وتىرمىز. ىمىراسىزدىق تۋرالى اڭگiمە باسقا. جەكە مۇددەگە قاتىستى ىمىراسىزداردى بيلiك تەپكiشەكتەرiنiڭ بارiنەن تاباسىز. ال ەندi ۇلتتىق مۇددە دەگەندە ىمىراعا كەلمەيتiندەر جوقتىڭ قا­سى.

ەكi ەزۋi ەكi قۇلاعىندا جۇرەتiن كۇلەگەش قورعانىس مينيسترi ادiلبەك جاقسىبەكوۆكە، باتىس ەۋروپانىڭ كۇڭگiرتتەۋ سىراحانالارىن ۇناتاتىن باس پروكۋرور اسحات داۋىلباەۆقا، بيلiك پارتياسىنىڭ “كاسسيرi” بولات وتەمۇراتوۆقا جانە وسى تەكتەس وزگە دە شەنەۋ­نiكتەرگە ارناپ باسقا رەيتينگ جۇرگiزسە جاراسار ەدi. ماسەلەن “ەڭ قىمبات كولiك مiنەتiندەر” نەمەسە “توقالى كوپتەر” رەيتينگiسiن.

دەگەنمەن دە جوعارىداعىداي پاروديا-رەيتينگ­تەر دە كەرەك. كۇلمەك ءۇشiن...