2024 – حالىقتىڭ «حالىقتىق IPO-دان» كوڭىلى قالاتىن جىلى بولۋى مۇمكىن. سەبەبى، 3-4 ايدا دەپوزيتتەن ارتىق پايدا كورەمىن دەگەن ۇساق ينۆەستورلاردىڭ كوزدەگەنى ورىندالمادى.

مىسالى، Air Astana ءبىر جاي اكتسياسىنىڭ باعاسى قازاقستان قور بيرجاسىندا 953,29 تەڭگەمەن جابىلىپ وتىر. كەزىندە ول IPO-دا 1073,83 تەڭگەمەن ساتىلعانىن ەسكەرسەك، بۇقارالىق ينۆەستورلار 12 پايىز مينۋسقا كىرگەن. ەندى بۇل اكتسيالار الدىمەن كەم دەگەندە ءاۋ باستاعى باعاسىنا كەلۋى كەرەك، ودان كەيىن عانا ءوسىم كورسەتە باستاۋى مۇمكىن. ياعني وعان 1-2 جىلداي ۋاقىت كەرەك دەگەن ءسوز. تەك بۇقارالىق ينۆەستور وعان شىداي ما؟

بيىل قازاقستاننىڭ ينۆەستورلىق كليماتىنا اتاپ ايتارلىقتاي وزگەرىس ەنبەيتىن سياقتى. ءبىز ينۆەستكليماتتى كاردينالدى تۇردە قايتا قاراي المادىق. سەبەبى ۇكىمەت پەن باسقا مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ بارلىق كۇشى قازىر سۋ تاسقىنىنىڭ الدىن-الۋعا باعىتتالعان. جاڭا سالىق كودەكسى، پروگرەسسيۆتى سالىق شكالاسى قاشان ەنگىزىلەدى، ول جاعى بەلگىسىز. ءسيتۋاتيۆتى ينۆەستورلار بيرجاعا ەنە بەرەتىن شىعار، بىراق ينستيتۋتسيونالدى سالالىق ينۆەستورلار نەگىزگى كاپيتالعا ينۆەستيتسيا سالۋ بويىنشا ءالى شەشىم قابىلداي قويمادى. جانە ءبىز برەنت باررەلىنىڭ ورتاشا باعاسى 85-90 دوللار بولاتىن جىلدى كورەتىن سياقتىمىز. ول 2023 جىلدان جاقسى، بىراق 2022 جىلدان ناشارلاۋ دەگەن ءسوز.

قازىر بيرجادا ۇلتتىق قور ترانسفەرتتەرىنىڭ كونۆەرتتەلۋى تەڭگەگە كادىمگىدەي قولداۋ كورسەتۋدە. بىراق ونىڭ قارقىنى مەن كولەمى باسەڭدەسە دوللار بىردەن وسە باستايتىن بولادى دەپ ايتۋعا بولادى. سەبەبى، 2023 جىلدان باستاپ اعىمداعى شوتتىڭ دەفيتسيتى 8,7 ميلليارد دوللارعا جەتكەن. 2022 جىلى مۇناي باعاسى جوعارى بولعاندىقتان شوت ءپروفيتسيتتى بولعان ەدى.

ەڭ باستى تاۋەكەل – سۋ كوتەرىلىپ، مۇناي سالاسىنىڭ ىستەن شىعۋى. ەلىمىزدە مۇناي ينفراقۇرىلىمى، ونىڭ ىشىندە بۇرعىلاۋ، تاسىمالداۋ، ساقتاۋ، وڭدەۋ زاۋىتتارى سىندى جۇيەلەر مۇنداي تابيعي اپاتتاردى ەسكەرمەي سالىنعان بولاتىن. سۋدىڭ ەكونوميكاعا قانشالىقتى شىعىن اكەلگەنى جانە قاۋىپ ءتوندىرۋ مۇمكىندىگى تەك مامىر ايىنىڭ باسىندا انىقتالا باستايدى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، سۋ ءبىزدىڭ بيىلعى جوسپارلارىمىزدى ءبىراز بۇزىپ كەتتى. ەندى ءبىز تەك مامىر ايىنا عانا يەك ارتا الامىز.

ايبار ولجاەۆتىڭ جازباسى

Abai.kz