تالاپبەك تىنىسبەكۇلى. وزەكتەگى ۋ
قاراشوقى
تامىزدىڭ جەلى بەتىمە وبەتىن،
تاڭ اتا انام موسى كەرەتىن.
بيشىگىن اكەم بەلىنە العاندا،
ساركىدىر ساۋلىق مەكىرەنەتىن،
قورالى وتار سوسىن ورەتىن.
شاتقالدا وسكەن شۇعىنىعىڭنان،
شاتتىقتىڭ شەكسىز سىرىن ۇعىنعام.
سۋىرلى سايدىڭ سامالى جەلپىپ،
سەزبەدىم قىردىڭ سۋىعىن ۇرعان.
جىلقىلى جۇرتقا ۇناعاسىنبا؟
ارسىلدايدى ارلان ءتۇن اراسىندا.
تۇسامىسىمەن تىقىرشىپ تۇرار،
تۇمارلى تورىم تۇما باسىندا.
تىلسىمى سان مىڭ تاۋدىڭ ۇقتراتىن،
ۇلارلار سالعان ءان قۇنىقتىراتىن.
سارىقىمىز بوككەن سابانىڭ داۋسىن،
ساباۋدىڭ ءۇنى جاڭعىرىقتىراتىن.
ءتورت تۇلىك تۇگىل عاشىق اڭدار دا.
كۇرەڭشە كۇلگەن جاسىل اڭعارعا،
قوسناۋا باسىن قورىس قىلاتىن،
بۇعى بەيباقتار اشىلاعاندا.
ءار كەزەڭ سايىن ارلى اۋىل قونعان،
اسىرعان شىڭى ارمانىڭدى ايدان.
جەڭگەلەر العان بارماعى بالدان،
سارىاتان شوككەن سارىقارىن مايدان.
ايرانىڭ قايران، قايماعىڭ قايران.
تاۋىن جىر ەتىپ، تاسن جىر ەتىپ،
ءاز جانىن وتەر اقىن جۇدەتىپ.
شەكىلدەۋىكشىل شاۋ قارعالاردان،
بالقاراعايدىڭ باسىن كۇزەتىپ.
قاراشوقى
تامىزدىڭ جەلى بەتىمە وبەتىن،
تاڭ اتا انام موسى كەرەتىن.
بيشىگىن اكەم بەلىنە العاندا،
ساركىدىر ساۋلىق مەكىرەنەتىن،
قورالى وتار سوسىن ورەتىن.
شاتقالدا وسكەن شۇعىنىعىڭنان،
شاتتىقتىڭ شەكسىز سىرىن ۇعىنعام.
سۋىرلى سايدىڭ سامالى جەلپىپ،
سەزبەدىم قىردىڭ سۋىعىن ۇرعان.
جىلقىلى جۇرتقا ۇناعاسىنبا؟
ارسىلدايدى ارلان ءتۇن اراسىندا.
تۇسامىسىمەن تىقىرشىپ تۇرار،
تۇمارلى تورىم تۇما باسىندا.
تىلسىمى سان مىڭ تاۋدىڭ ۇقتراتىن،
ۇلارلار سالعان ءان قۇنىقتىراتىن.
سارىقىمىز بوككەن سابانىڭ داۋسىن،
ساباۋدىڭ ءۇنى جاڭعىرىقتىراتىن.
ءتورت تۇلىك تۇگىل عاشىق اڭدار دا.
كۇرەڭشە كۇلگەن جاسىل اڭعارعا،
قوسناۋا باسىن قورىس قىلاتىن،
بۇعى بەيباقتار اشىلاعاندا.
ءار كەزەڭ سايىن ارلى اۋىل قونعان،
اسىرعان شىڭى ارمانىڭدى ايدان.
جەڭگەلەر العان بارماعى بالدان،
سارىاتان شوككەن سارىقارىن مايدان.
ايرانىڭ قايران، قايماعىڭ قايران.
تاۋىن جىر ەتىپ، تاسن جىر ەتىپ،
ءاز جانىن وتەر اقىن جۇدەتىپ.
شەكىلدەۋىكشىل شاۋ قارعالاردان،
بالقاراعايدىڭ باسىن كۇزەتىپ.
توبىلعى بۇرلەپ كەلەدى
توبىلعى بۇرلەپ كەلەدى تولدەۋلىكتەگى،
تەربەلىپ تەگى ءتايىردىڭ كوزدى ەلىتكەنى.
وكىنىپ تۇرعان كەزمدە ەسىمە العان،
كەكىلىك قۋعان كۇندەرىم كەزبەلىك پە ەدى؟!
كۇيبەڭى بولعان ءتورت تۇلىك كۇن كورىس دەگەن،
وزگەشە باققا جۇرت ەدىك ۇيرەنىسپەگەن.
جامىراپ جەتەر كەشكىلىك كوگەن باسىنا،
قوزى-لاقپەنەن قىراتتا بىرگە ورىستەگەم.
بال عۇمىر وتكەن اقشاعىل جاڭبىر اپتاعان،
وزىدەي قۇشاق اشادى قاي جۇماق ماعان؟!
شوعىرلى جۇرتتىڭ شۋلاتىپ الامريناعىن،
ۋ تاقىم ۇلدى ۇماتپاس تاي قۇلاقتاعان.
اكەمنىڭ جورتقان جونىندا ايتوبەل كەرى،
تۇراتىن اڭساپ سەكىلدى ءار توبە مەنى.
جەڭگەلەر بارعان باستاۋدان شوقىراڭداتىپ،
اتامنىڭ اتىن سۋارۋ مارتەبە ەدى.
اتاسىز ءجۇرمىن الاقان ايعا كوتەرمەي،
ەرتەگى كۇننەن نە قالدى ايعاق ەتەردەي.
قۇرىق تۇسپەگەن قۇلىنداي كەكىلدى شاعىم،
توبىلعى سايدا اداسىپ قالعان ەكەن عوي.
تاعزىم
باسقاعا بودان پاقىر ەمەسپىن،
باسپانام بولعان تىڭداشى دالا.
جولدارى تارام جاتىر ەلەستىڭ،
ارماننىڭ الىس سۇلباسى عانا.
كورەم مەن ەلدەن كەرەمەت ۇلگى،
ولەڭمەن ءومىر ورنەگىن ورگەن.
كەۋدەمنەن مۇڭى نەگە كەتەدى،
بابامنىڭ جاۋعا كەزەنىپ ولگەن.
قورقام با ءسىرا، قامالىم بار دا،
ورتاڭدا جۇرسەم جۇرەك باسىلماي.
بولعانى مەنىڭ جازارىم عانا،
وردالى ەلدىڭ كلەتكاسىنداي.
سوزدەرىم سىڭسە زەردەڭە ەلىم،
ءوز ءجونىم مۇلدە باسقاشا.
كونبەسىن الىس كوزدەگەن ەرىڭ،
كورىنەر شالىس باسپاسا.
ايتامىن مۇمكىن اشىنىپ ءالى،
قايتامىن ءبىر كۇن تىرلىكتەن.
وزىڭە ەلىم وسىنىڭ ءبارى،
سوزىمنەن مەنىڭ سىر كۇتكەن.
24.01.2007 ج
تىلەك
جىراقتا تۋىپ ەر جەتكەم،
جىلاپتا، تالاي سەلدەتكەم.
سامالى ساۋمال سارىارقام،
سانامدا سەنى تەربەتكەم.
باقىتىم،
بارىم،
بايلىعىم،
ارمانىم،
ارىم،
ايبىنىم.
كوك تۋىم كوكتە جەلبىرەپ،
جارقىرا ماڭگى اي،
كۇنىم.
تىرەگىم - انا تىلىمدە،
جۇرەگىم - اتا دىنىمدە.
تىلەگىم اللا جار بولىپ،
ەلدىگىم ماڭگى بۇلىنبە!
وزەكتەگى ۋ
جاسادىم قوعامدا مەن ۇلى،
تاساعىپ شىندىقتى كەلگەمىن.
ملليارد ماسانىڭ ىزىڭى،
ميىمدى ۋلاعان پەندەمىن.
قازاعىم– جىر-ءانىم،
ۇرانىم،
تۇمارىم-تۋعان جەر توسىمدە.
جۇرتىندا عۇنداردىڭ جىلادىم،
ماڭگىلىك كەرۋەننىڭ كوشىندە.
ءپىر تۇتىپ مىسكىنگە تابىنعام،
ۇركىتىپ ويىمنان اللانى.
«اعاجاي-التايلاپ» اڭىرعام،
«ەلىم-اي» ەلىمنىڭ سالعانى.
بوستاندىق اۋاسىن اڭسادىم،
جاراتقان جولىمدى جالعادىڭ.
بىلمەيمىن شىرقالار قانشا ءانىم،
ارنادىم ءومىردىڭ قالعانىن.
الاشپەن تامىرلاس تىنىسىم،
تاريحىم،
تاعدىرىم،
ء تىلىم دە.
وبالدان بەزىنگەن تۋىسىم،
ورالمان اتايدى بۇگىندە.
تانىدىم ءتاڭىرىم يەمدى
مايمىلدان ازباعان ەكەنمىن.
ەسىمىم ەنشىمدە ءبىل ونى،
ءبارىمىز يەسى مەكەننىڭ!
كەرتولعاۋ
سويلەسەم كەتەم كوسىلىپ،
كەرۋەنىن ويدىڭ كوشىرىپ.
كەپتەلدى ءسوزىم كومەيگە،
كەكتەندى كوزىم كەرەڭگە،
كوكبورى شابىت كەشىگىپ.
قايداسىڭ، قولدا كيەلىم،
اعىتام ويدىڭ تيەگىن،
اقيقات ايتام شەشىلىپ.
وتانىم وردام ءوز جەرىم،
قۇت مەكەن ىزدەپ كەلمەدىم،
قورقىتتىڭ كۇيىن كەشىرىپ....
كورەمىن باقىت باعىمدى،
بەرەمىن بويدا بارىمدى.
قازاقتىڭ جەرى بايلىعىم،
ازات بۇل ەلىم ايبىنىم،
اسقاقتاي شىرقا ءانىمدى.
ءتاڭىرىم جالعىز كوكتەگى،
نۇرىڭمەن قولداپ ءوپ مەنى،
تاپتاتپا جاتقا ارىمدى.
كىندىكتى ۇلمىن، ەرەكپىن،
جورگەككە ءسابي بولەتتىڭ،
ءسۇيدىردىڭ ادال جارىمدى.
تىرەگىم ءتىلىم، دىنىمدە،
تەكسىزگە تارتىپ بۇلىنبە،
قايناتپا قۇرعىر قانىمدى.
قولىما نايزا الدىرما،
تۇلپارعا توقىم سالدىرما،
جولىڭدا قيام جانىمدى.
وتىڭا جانعان تۇسپەسەم،
ۇلتىم دەپ ۋدى ىشپەسەم،
يت جەسىن ساسىق ءتانىمدى.
قيىردا جۇرگەن باۋىرلار،
ەلىڭدى جالعىز تابىڭدار،
شاقىرام جىلاپ ءبارىڭدى.
وتاردان ءجۇرىپ ويانعام،
وتاۋىم مەنىڭ ءوز ورداڭ،
بەرەمىن ءبولىپ نانىمدى.
توزباسىن دەسەڭ بۇرىمدىڭ،
ازباسىن دەسەڭ تۇلىمدىڭ،
بۇگىننەن جاسا قامىڭدى.
اتامەكەندى اڭساۋ
قازاقستانىم جۇماق مەكەنىم،
كۇرسىنسەم كوزدى بۇلاقتى ەتەمىن.
اقىل كىرگەلى ايتار ۇرانىم:
«اتامەكەنگە ءبىر-اق كەتەمىن!».
جالعاندا باعىم دارا قۇشاتىن،
تۇمارى تۇتقان سان ارىس اتىن.
قابانىڭ قارا قارعالارى دا،
قازاقستانعا قاراي ۇشاتىن.
تۇراعىم - ەرتىس باسى بولاتىن،
ارناڭنان الاش اسىن الاتىن.
جەرۇيق مەكەن جەتۋگە ساعان،
جەتى قابامدا اسىعا اعاتىن.
قىمباتى سەنسىڭ قالايتىنىمنىڭ،
ءتاتتى اۋەنىسىڭ تالاي ءتۇنىمنىڭ.
قاراشوقىنىڭ قۇزىنا شىعىپ،
كۇن سالىپ كۇندە قارايتۇعىنمىن.
انىمە قوستىم اقمارالىڭدى،
اڭسادىم قانشا اق تاماعىڭدى.
بەزسەم دە كەتەم، سەزسەم دە كەتەم،
تۋعان جەرىمە جات بولارىمدى.
جەلىڭنىڭ ءيسىن جەل جەتكىزەتىن،
ساعىنىش دەرتىن ەمدەتكىزەتىن.
كۇڭىرەنەمىن، كۇيىك ەمەمىن،
كۇن بولارما ەكەن سەندە وتكىزەتىن؟!
Abai.kz
