بەك داتۇلى. ارسىزدار ابايدى دا مازاققا اينالدىردى
ستەپنوگورسك قالاسىنداعى ۇلى ابايدىڭ ەسكەرتكىشى الىنىپ تاستالاتىن بوپتى. مۇنداي جان اۋىرتار جاعىمسىز جاڭالىقتى جەتكىزگەن اقمولا وبلىستىق مادەني مۇرانى قورعاۋ ورتالىعىنىڭ باستىعى تالعات يبراەۆ ونىڭ سەبەبىن ەسكەرتكىشتى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىنىڭ ساپاسىز جۇرگىزىلۋىمەن ءتۇسىندىردى. بەلگىسىز اۆتور جاساعان ءتاسمۇسىن 1979 جىلى الماتىدان اكەلىنىپ مەكتەپتىڭ قاسىنا قويىلعان بولاتىن. «ءوزى جوقتىڭ كوزى جوق» دەگەندەي، ءمۇسىنشى بەلگىسىز بولعان سوڭ جەرگىلىكتى شەنەۋنىكتەر ەسكەرتكىشتى مادەني مۇرالار تىزىمىنە كىرگىزبەي ەلەۋسىز قالدىرعان. ابايدىڭ ۇلىلىعىن ەمەس، مۇسىنشىلەردىڭ بەت-بەدەلىن سىيلايتىن جارىمەس شەنەۋنىكتەردىڭ سول قاتەلىگىنەن بولىپ ءتاسمۇسىن كۇتۋسىز قالعان. 2007 جىلى ەسكەرتكىشتى قايتا قالپىنا كەلتىرۋگە شەشىم قابىلدانادى. الايدا، جوندەۋ جۇمىستارى ساپاسىز جۇرگىزىلىپ، ۇلى اقىن وزىنە ەمەس، كوممۋنيستەردىڭ «كۇن كوسەمى» لەنينگە ۇقساپ كەتكەن. تالعات يبراەۆ وسىلاي دەيدى. بىراق ول وسىنشاما ساپاسىز جۇمىستى كىم اتقارعانىن، وعان جۇمىستى كىم سەنىپ تاپسىرعانىن ايتپادى. قازاقتىڭ ارى مەن نامىسىنىڭ، اقىلى مەن ساناسىنىڭ سيمۆولى بولعان ابايدى مازاققا اينالدىرۋعا جەرگىلىكتى بيلىك نەگە جول بەرگەنىن دە اشىپ ايتپادى. «ۇندەمەگەن - ۇيدەي بالەدەن قۇتىلادى» دەگەنى شىعار. بىراق وراشولاق ءمۇسىنشىنىڭ شالاجانسار جۇمىسىنا قىرۋار قارجى ءبولىندى عوي. جەلگە ۇشقان قارجىنى كىم قايتارادى؟ ورىسشا اتاۋى ابايدىڭ ايبىنىنان عانا ىعىپ تۇراتىن ستەپنوگورسك قالاسىنا ۇلى اقىننىڭ باسقا ەسكەرتكىشى قويىلا ما؟
ستەپنوگورسك قالاسىنداعى ۇلى ابايدىڭ ەسكەرتكىشى الىنىپ تاستالاتىن بوپتى. مۇنداي جان اۋىرتار جاعىمسىز جاڭالىقتى جەتكىزگەن اقمولا وبلىستىق مادەني مۇرانى قورعاۋ ورتالىعىنىڭ باستىعى تالعات يبراەۆ ونىڭ سەبەبىن ەسكەرتكىشتى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىنىڭ ساپاسىز جۇرگىزىلۋىمەن ءتۇسىندىردى. بەلگىسىز اۆتور جاساعان ءتاسمۇسىن 1979 جىلى الماتىدان اكەلىنىپ مەكتەپتىڭ قاسىنا قويىلعان بولاتىن. «ءوزى جوقتىڭ كوزى جوق» دەگەندەي، ءمۇسىنشى بەلگىسىز بولعان سوڭ جەرگىلىكتى شەنەۋنىكتەر ەسكەرتكىشتى مادەني مۇرالار تىزىمىنە كىرگىزبەي ەلەۋسىز قالدىرعان. ابايدىڭ ۇلىلىعىن ەمەس، مۇسىنشىلەردىڭ بەت-بەدەلىن سىيلايتىن جارىمەس شەنەۋنىكتەردىڭ سول قاتەلىگىنەن بولىپ ءتاسمۇسىن كۇتۋسىز قالعان. 2007 جىلى ەسكەرتكىشتى قايتا قالپىنا كەلتىرۋگە شەشىم قابىلدانادى. الايدا، جوندەۋ جۇمىستارى ساپاسىز جۇرگىزىلىپ، ۇلى اقىن وزىنە ەمەس، كوممۋنيستەردىڭ «كۇن كوسەمى» لەنينگە ۇقساپ كەتكەن. تالعات يبراەۆ وسىلاي دەيدى. بىراق ول وسىنشاما ساپاسىز جۇمىستى كىم اتقارعانىن، وعان جۇمىستى كىم سەنىپ تاپسىرعانىن ايتپادى. قازاقتىڭ ارى مەن نامىسىنىڭ، اقىلى مەن ساناسىنىڭ سيمۆولى بولعان ابايدى مازاققا اينالدىرۋعا جەرگىلىكتى بيلىك نەگە جول بەرگەنىن دە اشىپ ايتپادى. «ۇندەمەگەن - ۇيدەي بالەدەن قۇتىلادى» دەگەنى شىعار. بىراق وراشولاق ءمۇسىنشىنىڭ شالاجانسار جۇمىسىنا قىرۋار قارجى ءبولىندى عوي. جەلگە ۇشقان قارجىنى كىم قايتارادى؟ ورىسشا اتاۋى ابايدىڭ ايبىنىنان عانا ىعىپ تۇراتىن ستەپنوگورسك قالاسىنا ۇلى اقىننىڭ باسقا ەسكەرتكىشى قويىلا ما؟ بۇل جايىندا تالعات يبراەۆ تا، وبلىستىق مادەنيەت دەپارتامەنتىنىڭ «مايشەلپەگىن» ۇستاعاندار دا، مادەنيەت مينيسترلىگىنىڭ «مارعاسقالارى» دا ءازىر ەشتەمە ايتپاي وتىر.
بۇل ۇلتتىڭ بەتىنە شىركەۋ تۇسىرەتىن ۇياتتى ءىس بولدى. بۇعان دەيىن ماسكەۋدە حالىقتار دوستىعىنىڭ بەلگىسى رەتىندە ابايعا ەسكەرتكىش قويىلىپ، ول تاعى دا «كۇن كوسەمگە» ۇقساپ كەتكەنى بار. ارلى اقىن ابايدى، قاندىقول لەنينمەن شاتاستىرا بەرەتىن مۇسىنشىلەر قايدا وقىپ كەلدى ەكەن؟! اتتەڭ، وسى ءمۇسىنشىنىڭ وزىنە ەسكەرتكىش قويىپ، ءتۇرىن مايمىلعا ۇقساتىپ جىبەرەر مە ەدى، اتتەڭ...
قاينايدى قانىڭ، اشيدى جانىڭ...
ابايدا ايامايتىن ارسىزداردان اباي بولايىق، اعايىن!
«اباي-ينفورم».
