رۋزا حانىمدى ءتىل جورىعىنداعى جەڭىسىمەن قۇتتىقتايمىز!
سۋرەتتە - رۋزا بەيسەنبايتەگى. سۋرەت "ازاتتىق" راديوسىنان الىندى.
كەرەكۋلىك قوعام بەلسەندىسى، قازاق ءتىلىنىڭ شىرىلداعان جاناشىرى رۋزا بەيسەنبايتەگى «تسەسنا» بانكتىڭ پاۆلودارلىق بولىمشەسىن سوتقا بەرىپ، اقىرى ءوزىنىڭ تۋعان ءتىلى جولىنداعى شايقاستا جەڭىپ شىقتى. راسىندا، بۇل سوتتى «شايقاس» دەمەۋگە بولمايدى: ءوز جەرىندە ءولىمشىنىڭ كۇيىن كەشكەن قازاق ءتىلىنىڭ مۇددەسى ءۇشىن وتكەن بۇل تارتىس 10 ايعا سوزىلعان ەدى.
استانا قالاسىنىڭ ساىرارقا اۋداندىق سوتىندا قازاق ءتىلىن قورلاعان بانككە قارسى رۋزا تۇسىرگەن شاعىم قازاق قىزىنىڭ پايداسىنا شەشىلدى. بىلتىر كوكتەمدە رۋزا «تسەسنا» بانكتىڭ جەرگىلىكتى بولىمشەسىنەن سالىق تولەنگەنىن راستايتىن تۇبىرتەكتى العاندا، اتى-ءجونىنىڭ قاتە جازىلعانىن اڭعارادى. تۇبىرتەكتە تۇتىنۋشىنىڭ تەگى مەن حات ماتىنىندە قازاق ارىپتەرىنىڭ ورنىنا تۇسىنىكسىز ءتۇرلى تىنىس بەلگىلەرى تۇسكەن ەكەن. تۇتىنۋشى بانك قىزمەتكەرلەرىنە كەمشىلىكتى تۇزەۋ كەرەكتىگىن تالاپ ەتەدى. الايدا بانك قازاق ارىپتەرىن وقيتىن باعدارلامانىڭ جوقتىعىن سىلتاۋراتىپ، بانك كليەنتىنىڭ تالابىن ورىندامايدى. ەسكەرتۋىنەن ناتيجە شىقپاعاسىن، رۋزا بەيسەنبايتەگى اقىرى سوتقا جۇگىنۋگە ءماجبۇر بولادى.
سۋرەتتە - رۋزا بەيسەنبايتەگى. سۋرەت "ازاتتىق" راديوسىنان الىندى.
كەرەكۋلىك قوعام بەلسەندىسى، قازاق ءتىلىنىڭ شىرىلداعان جاناشىرى رۋزا بەيسەنبايتەگى «تسەسنا» بانكتىڭ پاۆلودارلىق بولىمشەسىن سوتقا بەرىپ، اقىرى ءوزىنىڭ تۋعان ءتىلى جولىنداعى شايقاستا جەڭىپ شىقتى. راسىندا، بۇل سوتتى «شايقاس» دەمەۋگە بولمايدى: ءوز جەرىندە ءولىمشىنىڭ كۇيىن كەشكەن قازاق ءتىلىنىڭ مۇددەسى ءۇشىن وتكەن بۇل تارتىس 10 ايعا سوزىلعان ەدى.
استانا قالاسىنىڭ ساىرارقا اۋداندىق سوتىندا قازاق ءتىلىن قورلاعان بانككە قارسى رۋزا تۇسىرگەن شاعىم قازاق قىزىنىڭ پايداسىنا شەشىلدى. بىلتىر كوكتەمدە رۋزا «تسەسنا» بانكتىڭ جەرگىلىكتى بولىمشەسىنەن سالىق تولەنگەنىن راستايتىن تۇبىرتەكتى العاندا، اتى-ءجونىنىڭ قاتە جازىلعانىن اڭعارادى. تۇبىرتەكتە تۇتىنۋشىنىڭ تەگى مەن حات ماتىنىندە قازاق ارىپتەرىنىڭ ورنىنا تۇسىنىكسىز ءتۇرلى تىنىس بەلگىلەرى تۇسكەن ەكەن. تۇتىنۋشى بانك قىزمەتكەرلەرىنە كەمشىلىكتى تۇزەۋ كەرەكتىگىن تالاپ ەتەدى. الايدا بانك قازاق ارىپتەرىن وقيتىن باعدارلامانىڭ جوقتىعىن سىلتاۋراتىپ، بانك كليەنتىنىڭ تالابىن ورىندامايدى. ەسكەرتۋىنەن ناتيجە شىقپاعاسىن، رۋزا بەيسەنبايتەگى اقىرى سوتقا جۇگىنۋگە ءماجبۇر بولادى.
«1997 جىلى اتى-ءجونىمدى قازاق تىلىندە جازىلعان كۋالىككە اۋىستىردىم. سودان باستاپ ءارتۇرلى كەدەرگىلەرگە كەزىگىپ كەلەمىن. نە قازاق تىلىندە باعدارلامالار جوق، نە بارعان جەرلەرىمدە فاميليامدى قاتە جازىپ، كەلەمەجدەپ قويادى. ال مىنا ماسەلە بىلتىر باستالدى. «تسەسنا» بانكتىڭ پاۆلودارداعى بولىمشەسىنە بارىپ، جەكە كاسىپكەر رەتىندە سالىق تولەمەك بولعام. ولار: ء«بىزدىڭ باعدارلامامىزدا قازاقشا ارىپتەر جوق. سوندىقتان باسقا جەرگە بارىڭىز»، – دەپ كەڭەس بەردى. مەن سول جولى سالىقتى «قازپوشتاعا» تولەۋگە كەلىستىم. بىراق بانك قىزمەتكەرلەرىنە ءۇش ايدان كەيىن كەلىپ، تاعى سالىق تولەيتىنىمدى ەسكەرتىپ كەتتىم. ۋادەلى ۋاقىتتا كەلگەنىمدە، باعدارلاما وزگەرتىلمەگەن بولىپ شىقتى»، – دەپتى رۋزا Azattyq.org ينتەرنەت-سايتىندا.
ەسكەرتە كەتەيىك، رۋزا بەيسەنبايتەگى – ءبىزدىڭ گازەتىمىزدىڭ بەلسەندى اۆتورلارىنىڭ ءبىرى. كەرەكۋدەگى قازاق ماسەلەسىنە بايلانىستى جان شىرقىراتار جاعدايلاردى الدەنەشە رەت جازىپ، رەسپۋبليكا قوعامداستىعىن قۇلاعدار ەتىپ جۇرگەن باتىر قىزىمىز. ول بۇتكىل ەلگە بايلانىستى وتەتىن قوعامدىق جيىندار مەن قۇرىلتايلارعا قاتىسىپ، ءوزىنىڭ ازات ويىن اشىق ايتىپ جۇرگەن ەل بەلسەندىسى.
وسى سوتتا ول قازاقستان پرەزيدەنتى 2005 جىلى بەكىتكەن №550 قاۋلىدا كورسەتىلگەندەي، «الەۋمەتتىك-كوممۋنيكاتيۆتىك سالالاردا قىزمەت الدىمەن مەملەكەتتىك تىلدە، سودان كەيىن ورىس تىلىندە كورسەتىلۋى كەرەك» دەپ جازىلعان تالاپقا سۇيەنگەنىن ايتادى. وسى مەملەكەتتىك قۇجاتتا كورسەتىلگەن تالاپتىڭ ءاردايىم ورىندالا بەرمەيتىنىن رۋزا بۇعان دەيىن دە الدەنەشە رەت كوتەرگەن ەدى. ماسەلەن، ءدال وسى ماسەلە بويىنشا ول 2011 جىلى «پاۆلودار ليفت» مەكەمەسىمەن دە سوتتاسقان ەدى.
«ونىڭ ايتۋىنشا، بۇعان دەيىن پاۆلودارداعى مەملەكەتتىك جانە قوعامدىق مەكەمەلەردە قازاق تىلىندە قىزمەت كورسەتۋدى تالاپ ەتىپ، سوتقا شاعىمدانعان ەشكىم بولماعان. رۋزا بەيسەنبايتەگى ادۆوكات ابزال قۇسپاننان زاڭدىق كومەك الىپ، سوت پروتسەسىن جەڭىپ شىققانىن ايتادى. ونىڭ سوزىنشە، «پاۆلودار ليفت» جەرگىلىكتى سوت شەشىمىنەن كەيىن قازاق جانە ورىس تىلىندە قىزمەت كورسەتەتىن بولعان»، – دەيدى بۇل ورايدا «ازاتتىق».
ءيا، امال نەشىك، ءوز جەرىڭدە، ءوز ەلىڭدە ءجۇرىپ، ءوز ءتىلىڭدى سوت ارقىلى قورعاۋدىڭ قورلىعىن دا باستان كەشۋگە تۋرا كەلەدى. ەگەر رۋزانىڭ باستاماسىمەن اسىرەسە ورىستار ءجيى قونىستانعان شىعىس، باتىس جانە سولتۇستىك ايماقتارداعى ءتىل جاناشىرلارى قوعامدىق ناۋقان جۇرگىزگەن بولسا، بۇل وڭىرلەردەگى قازاق ءتىلىنىڭ بەيشارا ءحالى ءبىراز وڭالار ما ەدى؟!
قىسقاسى، بانك وكىلدەرى قاتىسپاعان سوت تالقىسىندا سارىارقا اۋداندىق سوتىنىڭ سۋدياسى ءلاززات بايان بۇل ىسكە قاتىستى سىرتتاي شەشىم شىعارعان ەكەن. «سوت «تسەسنا بانك» اق-ى باعدارلامالارىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭنامالىق نورمالارىنا سايكەستەندىرۋدى مىندەتتەيدى. رەسپۋبليكالىق باق ارقىلى بەيسەنبايتەگى رۋزا زايكەنقىزىنان كەشىرىم سۇرالسىن. مورالدىق زالال كەلتىرگەنى ءۇشىن «تسەسنا بانكتەن» 50 مىڭ تەڭگە ءوندىرىلسىن. سوت شىعىنى رەتىندە 2597 تەڭگە قايتارىلسىن جانە جول شىعىن رەتىندە 4 مىڭ تەڭگە ءوندىرىلسىن»، – دەدى سۋديا سوت وتىرىسىنا نۇكتە قويعان شەشىمىندە.
قۋانىشتى ما، جوق الدە وكىنىشتى مە – ول جاعىن ءتىلى ومپىرايعان قازاق وقىرمان تارازىلاسىن: ال ءبىز رۋزا حانىمدى ءتىل جورىعىنداعى جەڭىسىمەن قۇتتىقتايمىز!
تۇپنۇسقاداعى تاقىرىپ: «قازاق قىزى ءوز ءتىلىنىڭ مۇددەسىن سوتتا قورعاپ شىقتى»
«وبششەستۆەننايا پوزيتسيا» (پروەكت «DAT» № 05 (229) وت 06 فەۆراليا 2014 گ.