1-سۋرەت: ۆاحا ۋگازاەۆ پەن ارسەن اگۋزاەۆ

2-سۋرەت: سوت زالىنان كورىنس

بىلتىرى تامىز ايىندا الماتى وبلىسىنى قاراستى شەڭگەلدى كەنتىندە قىلمىس بولىپ، ماديار اقجولتاەۆ ەسىمدى ازامات وققا ۇشىپ، ونىڭ بالدىزى بەكمۇقا ەرسايىن جارالانىپ، اۋرۋحاعا تۇسكەن ەدى. ىلە قىلمىستىق ءىس قوزعالىپ، كۇدىكتى رەتىندە كەنت تۇرعىندارى  ۆاحا ۋگازاەۆ پەن ارسەن اگۋزاەۆ تۇتقىندالعان بولاتىن. كەشە 25 اقپاندا اتالعان ءىس بويىنشا ءوتىپ جاتقان سوت ءىسى سوڭىنا جەتىپ، ۆاحا ۋگازاەۆ پەن ارسەن اگۋزاەۆتىڭ قىلمىستارى دالەلدەنىپ، سوت ۇكىم شىعاردى.

سوت ۇكىمىنە سايكەس، ۆاحا ۋگازاەۆ 19, ارسەن اگۋزاەۆ 6 جىلعا سوتتالىپ، مال-مۇلىكتەرى تاركىلەنەتىن بولدى.

تومەندە شەڭگەلدى وقيعاسىنا بايلانىستى وتكەن سوتتا قوعامدىق قورعاۋشى بولعان مۇحتار تايجاننىڭ بىزگە  ايتىپ بەرگەن اڭگىمەسىن جاريالاپ وتىرمىز.

مۇحتار تايجان، شەڭگەلدى وقيعاسى بويىنشا وتكەن سوت ءىسىنىڭ قوعامدىق قورعاۋشىسى:

- ەڭ باستىسى، جابىرلەنۋشى جاق سوت شەشىمىنە رازى. ال، مەن سوتقا قوعامدىق قورعاۋشى رەتىندە قاتىستىم. جالپى، شەڭگەلدىدەگى وقيعاعا قاتىستى ىسكە مەنەن وزگە دە كوپتەگەن بەلسەندى ازاماتتار باستان-اياق قاتىسىپ، وزدەرىنىڭ ازاماتتىعىن كورسەتتى.

1-سۋرەت: ۆاحا ۋگازاەۆ پەن ارسەن اگۋزاەۆ

2-سۋرەت: سوت زالىنان كورىنس

بىلتىرى تامىز ايىندا الماتى وبلىسىنى قاراستى شەڭگەلدى كەنتىندە قىلمىس بولىپ، ماديار اقجولتاەۆ ەسىمدى ازامات وققا ۇشىپ، ونىڭ بالدىزى بەكمۇقا ەرسايىن جارالانىپ، اۋرۋحاعا تۇسكەن ەدى. ىلە قىلمىستىق ءىس قوزعالىپ، كۇدىكتى رەتىندە كەنت تۇرعىندارى  ۆاحا ۋگازاەۆ پەن ارسەن اگۋزاەۆ تۇتقىندالعان بولاتىن. كەشە 25 اقپاندا اتالعان ءىس بويىنشا ءوتىپ جاتقان سوت ءىسى سوڭىنا جەتىپ، ۆاحا ۋگازاەۆ پەن ارسەن اگۋزاەۆتىڭ قىلمىستارى دالەلدەنىپ، سوت ۇكىم شىعاردى.

سوت ۇكىمىنە سايكەس، ۆاحا ۋگازاەۆ 19, ارسەن اگۋزاەۆ 6 جىلعا سوتتالىپ، مال-مۇلىكتەرى تاركىلەنەتىن بولدى.

تومەندە شەڭگەلدى وقيعاسىنا بايلانىستى وتكەن سوتتا قوعامدىق قورعاۋشى بولعان مۇحتار تايجاننىڭ بىزگە  ايتىپ بەرگەن اڭگىمەسىن جاريالاپ وتىرمىز.

مۇحتار تايجان، شەڭگەلدى وقيعاسى بويىنشا وتكەن سوت ءىسىنىڭ قوعامدىق قورعاۋشىسى:

- ەڭ باستىسى، جابىرلەنۋشى جاق سوت شەشىمىنە رازى. ال، مەن سوتقا قوعامدىق قورعاۋشى رەتىندە قاتىستىم. جالپى، شەڭگەلدىدەگى وقيعاعا قاتىستى ىسكە مەنەن وزگە دە كوپتەگەن بەلسەندى ازاماتتار باستان-اياق قاتىسىپ، وزدەرىنىڭ ازاماتتىعىن كورسەتتى.

قىلمىسكەرلەر لايىقتى ءارى ءادىل جازا الدى دەپ سانايمىن: سوت ۆاحا ۋگازاەۆتى ماديار اقجولتاەۆتى اتىپ، بەكمۇقا ەرسايىندى جارالاعان دەپ تانىپ، 19 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىپ، دۇنيە-مۇلكىن تاركىلەۋ تۋرالى ۇكىم كەستى. ۇكىمگە سايسكەس، ۆاحا ۋگازاەۆ  وزىنە كەسىلگەن جازانىڭ مەرزىمىن قاتاڭ تارتىپتەگى تۇزەۋ مەكەمەسىندە وتەيدى. ال، قىلمىس جاسالعان كەزدە ۆاحا ۋگازاەۆتىڭ قاسىندا بىرگە بولعان ارسەن اگۋزاەۆتى سوت 6 جىلعا سوتتاپ، ونىڭ دا مۇلكىن تاركىلۋگە شەشىم ەتتى. جانە دە سوت شەشىمى بويىنشا جابىرلەنۋشى جاققا 11 ميلليون تەڭگە تولەم تولەيتىن بولدى.

جازاسىن العان قىلمىسكەرلەر مەن ولاردىڭ تۋىستارى سوت زالىندا مارقۇم ماديار اقجولتاەۆ پەن جارالانىپ، امان قالعان بەكمۇقا ەرسايىننىڭ تۋعان-تۋىستارىنان كەشىرىم سۇرادى.

سوت اياقتالعان سوڭ، ۆاحا، ارسەن اگۋزاەۆتاردىڭ اعالارىمەن تۇڭعىش رەت جۇرت كوزىنشە سويلەستىك. ولاردان «نەگە ماديار اقجولتاەۆ پەن بەكمۇقا ەرسايىننىڭ وتباسىنان، اعايىندارىنان بۇعان دەيىن كەشىرىم سۇراپ بارمادىڭدار؟» دەپ سۇرادىق. اعالارىنىڭ ايتۋىنشا، اۋىل مولداسى ولارعا: «بارماڭدار! ولار سەندەردى كورگىسى كەلمەيدى» دەپتى. بىراق،  ماديار مەن بەكمۇقانىڭ تۋىستارى كەشىرىم سۇراپ كەلەتىن شىعار دەپ كۇتتى عوي. بۇل – اۋىل مولداسىنىڭ ۇلكەن قاتەلىگى.

شەڭگەلدىدەگى قاندى وقيعانى ەستي سالا، گەرويحان قىستاۋباەۆ، راسۋل جۇمالى، ەركىن راقىشەۆ، قاسىم امانجولۇلى، بەرىك اعىباەۆ باستاعان ءبىر توپ ازامات شەڭگەلدىگە بارعانىمىزدا اۋىل مولداسى جانە ونىڭ جانىندا جۇرگەن شالدار، اقساقالدار دەۋگە كەلمەيدى ول كىسىلەردى، بىزگە بىلاي دەدى: «نە ءۇشىن كەلدىڭدەر اۋىلعا؟ تۇيمەدەيدى تۇيەدەي قىلىپ جاتىرسىڭدار عوي». ءبىز ايتتىق: «سوندا ادام ءولتىرۋ تۇيمەدەي نارسە مە؟ ءبىز – ارانتداتۋ ءۇشىن كەلگەن جوقپىز!»

مەنىڭشە، ەل اقساقالدارىنىڭ ۇستانىمى باسقاشا، ياعني، ولار حالىق جاعىندا بولۋى ءتيىس.

ماسەلەن، بەكمۇقا ەرسايىننىڭ اكەسى باتىرعالي بار بىرنەشە ادام تالدىقورعانعا بارىپ، وبلىس اكىمىنىڭ ورىنباسارىنا كىرىپ سويلەستىك. اكىمنىڭ ورىنباسارى: «بىزگە تىنىشتىق كەرەك» دەيدى. ءبىز «تىنىشتىقتىڭ باستى كەپىلى - ادىلدىك» ەكەنىن ايتتىق.

جالپى، بۇل قىلمىستىڭ ورىن الۋىندا جەمقورلىق تا بار. نەگە دەسەڭىز، اۋىلدى جەردە ۇيدە قارۋ ۇستاۋ جەمقورلىقتىڭ كورىنىسى. كىمنىڭ قانداي قارۋى بار ەكەنىن اۋىلداعى ۋچاسكەلىك پوليتسەي نەگە بىلمەيدى؟ ءبىلۋ، تەكسەرۋ ونىڭ جۇمىسى عوي. شەڭگەلدىنىڭ احۋالى – ەلىمىزدەگى احۋالدىڭ ءبىر كورىنىسى. ماسەلەن، شەڭگەلدىدەگى ساتقىن اقساقالدار باسقا وڭىرلەرىندە دە بار. جاڭاوزەن وقيعاسى بولعان كەزدە قانشاما اقساقال بيلىكتىڭ وق اتقانى دۇرىس بولدى دەپ جاتتى. بۇل دا ساتقىندىق قوي.

 ۆاحا، ارسەن اگۋزاەۆتاردىڭ اعالارىمەن بولعان كەزدە شەڭگەلدىدەگى شەشەندەردىڭ ۇيلەرىنىڭ تەرەزەسىن شاعىپ، ماشينالارىن توڭكەرىپ ءىستى بولعان 17 جىگىتتىڭ دە تاعدىرى ءسوز بولدى. ءبىز ولارعا ءبىر اۋىلدا تۇراسىڭدار، كەلەشەكتە دە سول جەردە تىنىش ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن ارىزدارىڭدى قايتارىپ الىڭدار. قىلمىس ورىن بولعان كۇنى اۋىل جاستارىن ىزا-كەك بۋدى. ونى تۇسىنۋگە بولادى. بىراق، سەندەر ءبارىبىر اۋىلداسسىڭدار عوي دەدىك. ولار ويلاناتىندارىن ايتتى.

ءبىز بۇدان كەيىن دە سوت شەشىمدەرىنىڭ ورىندالۋىن، 17 جىگىتتىڭ تاعدىرىنىڭ قالاي بولاتىنىن، ءبارىن قاداعالاپ وتىراتىن بولامىز.

Abai.kz