وا5+1: ورتالىق ازياعا نەمىستىڭ دە بار تالاسى...
قازاقستانعا نەمىس كانتسلەرى ولاف شولتس كەلىپ، پرەزيدەنت توقاەۆپەن كەلىسسوزدەر وتكىزگەنىن وسىعان دەيىن جازدىق.
قازاقستانعا، ورتالىق ازيا ەلدەرىنە ات باسىن بۇرعان گەرمانيا ءۇشىن ۋكراينا مەن رەسەي اراسىنداعى سوعىسقا بايلانىستى ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ ماڭىزى ارتتى.
بەرلين رەسەيدىڭ ەنەرگەتيكاسىنان باس تارتىپ، مۇناي مەن گازىن الۋدى توقتاتتى. سايكەسىنشە ۋكرايناعا قارۋ جانە قارجى نەگىزىندە كومەك كورسەتۋدە. الايدا گەرمانيا ونەركاسىبىنە رەسەيلىك مۇناي مەن گازدى الماستىرۋشى بالامالار قاجەت. بەرلين ماسەلەنىڭ ءبىر شەشىمى ازەربايجان، قازاقستان جانە تۇركىمەنستانمەن كەلىسىم جاساۋ دەپ سانايدى.
ەكىنشى ماڭىزدى تاسىمالداۋ جولى ترانسكاسپي باعىتى بولىپ تۇر. گەرمانيا اتالمىش ساۋدا ءدالىزىنىڭ دامۋىنا قارجى قۇيۋعا دايىن. بۇل ءدالىز ورتالىق ازيا مەن ازەربايجان ەلدەرىن ەۋروپامەن بايلانىستىرۋدا ماڭىزدى ءرول ويناماق. قازاقستان قازىرگى تاڭدا مۇنايىن رەسەيلىك قۇبىر ارقىلى جانە ترانسكاسپي باعىتى بويىنشا تاسىمالداۋدا جانە ساتىپ الۋشى باستى ەلدىڭ ءبىرى گەرمانيا سانالادى. قازاقستان وا ەلدەرىنىڭ ىشىندە العاش بولىپ سيرەك كەزدەسەتىن مەتاللداردى بىرلەسە يگەرۋ بويىنشا ەو-مەن مەموراندۋم جاساستى.
بۇگىن قازاقستان استاناسىنا ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ باسشىلارى كەلىپ جاتىر. ولاف شولتس ءۇشىن ورتالىق ازياعا ساپار - كانتسلەر لاۋازىمىنداعى العاشقى ساپار. ونىڭ الدىنداعى كانتسلەر انگەلا مەركەل قازاقستاندا سوڭعى رەت 2010 جىلى بولعان. ال وزبەكستانعا ەشقاشان بارماعان.
2023 جىلعى ماۋسىمدا ورتالىق ازياعا، ناقتىراق ايتقاندا، قازاقستان مەن قىرعىزستانعا گفر پرەزيدەنتى فرانك-ۆالتەر شتاينمايەر كەلىپ كەتكەن.
سول كەزدە ساپار گەرمانيانىڭ قاۋىپسىزدىگىنىڭ جاڭارتىلعان تۇجىرىمداماسىنا بايلانىستى بولعانىن حابارلادى. وسى تۇجىرىمداماعا سايكەس، بەرلين رەسەي مەن قىتايدىڭ ىقپالىن ازايتۋ ءۇشىن ورتالىق ازيا ەلدەرىنە كوبىرەك كوڭىل ءبولۋدى جوسپارلاپ وتىر.
شتاينمايەر مىرزانىڭ ساپارى كەزىندە ۋكرايناداعى داعدارىس پەن سانكتسيالار ءبىرىنشى كەزەكتە بولدى. بۇل جولى، گفر مەن قازاقستان باسشىلارىنىڭ رەسمي مالىمدەمەلەرىنە قاراعاندا، ولاف شولتس ورتالىق ازيا ماسەلەلەرىنە تىكەلەي نازار اۋدارۋدى ۇيعاردى. وسى تاقىرىپ ورتالىق ازيا كوشباسشىلارىمەن 5 + 1 فورماتىندا (قازاقستان، وزبەكستان، قىرعىزستان، تاجىكستان، تۇرىكمەنستان + گفر) وتەتىن سامميتتە تالقىلانۋى مۇمكىن.
Abai.kz