يزرايل ارمياسى «حەزبوللا» توبىنا قارسى وپەراتسيا جۇرگىزىپ جاتقان ليۆاندا سەيسەنبىگە قاراعان ءتۇنى يزرايل ۇكىمەتى ماقۇلداعان اتىستى توقتاتۋ رەجيمى كۇشىنە ەندى.

اسكەري قاقتىعىستار ءتۇننىڭ ورتاسىنا دەيىن جالعاستى: «حەزبوللا» تەل-اۆيۆتەگى اسكەري نىساندارعا دروندار جىبەرسە، يزرايل اسكەرى بەيرۋتتىڭ كەيبىر اۋداندارىن ەۆاكۋاتسيالاۋ تۋرالى بۇيرىق بەرگەن سوڭ، اتىستى توقتاتۋعا ءبىر ساعاتتان از ۋاقىت قالعاندا بەيرۋتتىڭ وڭتۇستىك ماڭىنا اۋە سوققىلارى جاسادى.

ەندى كەلىسىم شارتتارىنا سايكەس، يزرايل اسكەرلەرى ليۆاننان 60 كۇن ىشىندە شىعارىلادى. ال «حەزبوللا» جاۋىنگەرلەرى شەكارالاس ايماقتاردان كەتۋى ءتيىس. بۇل اۋداندارعا ليۆان ارمياسىنىڭ ساربازدارى ورنالاستىرىلادى.

يزرايل پرەمەر-ءمينيسترى بينيامين نەتانياحۋ تەلەجولداۋدا بۇل كەلىسىمنىڭ ۇزاقتىعى «حەزبوللانىڭ» ارەكەتىنە بايلانىستى بولاتىنىن ايتتى. ەگەر توپ قايتا قارۋلانۋعا تىرىسسا، بۇل كەلىسىمدى بۇزۋ رەتىندە باعالاناتىنىن ەسكەرتتى.

سونداي-اق ول يزرايل اسكەري كۇشتەرى شابۋىلىنىڭ ارقاسىندا «حەزبوللا» ونداعان جىلدارعا «كەرى كەتتى» دەپ مالىمدەدى.

اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن دە كەلىسىم جاسالعانىن، ونىڭ جەرگىلىكتى ۋاقىتپەن سارسەنبى كۇنى ساعات 04:00-دە كۇشىنە ەنەتىنىن ايتتى: «اسكەري قيمىلدار توقتاتىلادى. بۇل اتىستىڭ توقتاۋى تۇراقتى بولۋى كەرەك»، - دەدى بايدەن.

بايدەن ليۆانداعى بەيبىتشىلىك بۇكىل تاياۋ شىعىستا تۇراقتىلىق ورناتۋعا جانە گازا سەكتورىنداعى سوعىستى توقتاتۋعا ىقپال ەتۋى مۇمكىن دەگەن ءۇمىتىن ءبىلدىردى.

سارسەنبى كۇنى تاڭەرتەڭ ليۆان تۇرعىندارى سوعىس سالدارىنان تاستاپ كەتكەن ۇيلەرىنە قايتا ورالا باستادى.

اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى ەنتوني بلينكەن:

«حاماس اۋەل باستان باسقا تاراپتاردى سوعىسقا تارتۋدى، ءسويتىپ يزرايلگە قارسى بىرنەشە مايدان قۇرۋدى كوزدەدى. الايدا، بۇل جولى حاماس قاقتىعىستى توقتاتۋ ءۇشىن قاجەتتى قادامدار جاساۋدان باس تارتتى»، - دەدى بلينكەن يتاليادا «ۇلكەن جەتىلىك» ەلدەرىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلەرىمەن كەزدەسۋدە.

كەلىسىمگە سايكەس، يزرايل اسكەرلەرى ليۆاننان 60 كۇن ىشىندە شىعارىلادى.

«حەزبوللا» ءوز جاۋىنگەرلەرى مەن قارۋلارىن يزرايل مەن ليۆان اراسىنداعى بەيرەسمي شەكارا سانالاتىن «كوك سىزىق» پەن شەكارادان 30 شاقىرىم جەردە ورنالاسقان ليتاني وزەنى اراسىنداعى اۋماقتان شىعارادى. بۇل ايماقتى ليۆان ارمياسىنىڭ كۇشتەرى باقىلاۋعا الۋى ءتيىس.

جاڭا كەلىسىم 2006 جىلى قابىلدانعان بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ 1701 قارارىنا ۇقساس. ول يزرايل مەن «حەزبوللا» اراسىنداعى سوعىستى توقتاتۋعا نەگىز بولعان ەدى. بۇل جولعى كەلىسىم دە حالىقارالىق قولداۋعا يە بولۋدا.

كەلىسىم يران قولدايتىن «حەزبوللا» توبىن يزرايل شەكاراسىنان الىستاتىپ، ءوز شەگاراسى ماڭىنا ليۆان ارمياسىنىڭ تۇراقتى كۇشتەرىن نىعايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. يزرايل اسكەرلەرى شىققان سوڭ، ولار شەكارا بويىنا ورنالاستىرىلادى.

بۇل كەلىسىم «اتىستى توقتاتۋدى» جانە «يزرايل قۇرعان بۋفەرلىك ايماقتى جويۋدى» قاراستىرادى.

سونىمەن بىرگە، كەلىسىم يزرايل ءۇشىن ماڭىزدى تارماقتى قامتيدى: وعان ساي يزرايل «حەزبوللا» تاراپىنان قاۋىپ تونگەن جاعدايدا ليۆاندا اسكەري قيمىلداردى جالعاستىرا الادى.

اقش اتىستى توقتاتۋ رەجيمىن باقىلاۋ ءۇشىن بەس ەلدەن تۇراتىن كوميتەت قۇرادى. بۇل ورگان «حەزبوللا» كەلىسىمدى بۇزدى دەپ تانىلعان جاعدايدا، ءيزرايلدىڭ ليۆانعا سوققى جاساۋ قۇقىعىن تانيتىن قۇجات جاريالايدى.

اقش باسشىلىعىمەن وتكەن كەلىسسوزدەر بارىسىندا ليۆان بيلىگىنە 2006 جىلدان كەيىن قالىپتاسقان جاعداي قايتالانبايتىنى ايتىلدى. ول كەزدە «حەزبوللاعا» شەكارا بويىندا كەڭ اۋقىمدى ينفراقۇرىلىم قۇرۋعا رۇقسات بەرىلگەن ەدى.

الدا نە كۇتىپ تۇر؟

اتىستى توقتاتۋ ماسەلەسىندە كوپتەگەن سۇراقتار بار:

كەلىسىمگە سايكەس، ليۆاننىڭ مىڭداعان اسكەرى يزرايل مەن «حەزبوللا» اسكەرلەرى شىعارىلعاننان كەيىن ەلدىڭ وڭتۇستىگىنە ورنالاستىرىلادى. بىراق ولاردىڭ ناقتى قالاي ورنالاستىرىلاتىنى بەلگىسىز.

بۇل تەك قارجىلاندىرۋ ماسەلەسىنە عانا بايلانىستى ەمەس. قارجىنى ليۆاننىڭ حالىقارالىق وداقتاستارى تاۋاپ بەرەدى دەپ كۇتىلۋدە. ەڭ باستىسى: – ليۆان اسكەرى قاجەت بولعان جاعدايدا «حەزبوللاعا» قارسى تۇرا الا ما؟ – دەگەن سۇراق بولىپ وتىر.

مۇنداي جاعداي ليۆان ىشىندە ليۆاندىقتاردىڭ ءوزارا قاقتىعىسۋىنا اكەلۋى مۇمكىن. بۇل دىنارالىق كەلىسپەۋشىلىكتەر ءالى دە كۇشتى ەلدە تۇراقسىزدىق تۋدىرۋى مۇمكىن.

دەگەنمەن، ليۆان بيلىگى جاعدايدى وزگەرتۋ كەرەكتىگىن تۇسىنگەن سياقتى. وعان دەگەن ساياسي ەرىك-جىگەردىڭ بار ەكەنى وسى كەلىسىمنەن بەلگىلى بولدى.

انىقتاما:

ليۆان بيلىگىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، 2023 جىلدىڭ قازان ايىنان بەرى ەلدە كەمىندە 3823 ادام قازا تاپتى. ولاردىڭ كوپشىلىگى سوڭعى بىرنەشە اپتادا، يزرايل «حەزبوللاعا» قارسى وپەراتسياسىن كۇشەيتكەن كەزدە قايتىس بولدى.

يزرايل تاراپىنىڭ مالىمەتىنشە، 82 سارباز جانە 47 بەيبىت تۇرعىن قازا تاپقان. 

ءابدىراشيت باكىرۇلى

Abai.kz