دۇيسەنبى, 28 شىلدە 2025
بيلىك 424 0 پىكىر 28 شىلدە, 2025 ساعات 17:00

قازاقستان ورتالىق ازياداعى كوشباسشىلىق ءرولىن ارتتىرۋعا قۇلشىنىس تانىتۋدا

سۋرەت: world.org سايتىنان الىندى.

قازاقستاننىڭ سىرتقى ساياساتى ەلىمىزدىڭ حالىقارالىق ارەناداعى ۇلتتىق مۇددەلەرىن قورعاۋعا، ايماقتىق جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋگە، ەكونوميكالىق دامۋ مەن ينتەگراتسيانى ىلگەرىلەتۋگە باعىتتالعان ستراتەگيالىق باعىتتار مەن شارالاردىڭ جيىنتىعى.

جاھاندىق ساياسي الاڭدا كوپۆەكتورلى ساياسات ۇستاناتىن ەلىمىز رەسەيمەن ستراتەگيالىق ارىپتەستىك، قىتايمەن كورشىلىك جانە ساۋدا-ەكونوميكالىق بايلانىس، اقش-پەن ينۆەستيتسيالىق جانە قاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق جانە ەۋروپالىق وداقپەن ەنەرگەتيكا، ساۋدا جانە ءبىلىم بەرۋ سالالارىنداعى بايلانىس ورناتتى.

سونىمەن بىرگە قازاقستان بۇۇ، ەقىۇ، شىۇ، تمد، ۇقشۇ، ەاەو، يىۇ سياقتى حالىقارالىق جانە ايماقتىق ۇيىمدارعا مۇشە. قازاقستان تۇركىتىلدەس مەملەكەتتەرمەن (تۇركىستان دەكلاراتسياسى، تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمى) جانە مۇسىلمان ەلدەرىمەن (يىۇ اياسىندا) تىعىز قارىم-قاتىناس ورناتىپ كەلەدى. ال قازىر قازاقستان ورتالىق ازياداعى كوشباسشىلىق ءرولىن ارتتىرۋعا قۇلشىنىس تانىتۋدا.

ايتالىق، 29 شىلدە كۇنى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ پرەزيدەنت رەجەپ تايپ ەردوعاننىڭ شاقىرۋىمەن تۇركياعا رەسمي ساپارمەن بارادى. انكارادا ەكى ەل باسشىلارى كەلىسسوز جۇرگىزىپ، قازاق-تۇرىك ستراتەگيالىق سەرىكتەستىگىن ودان ءارى نىعايتۋ ماسەلەسىن تالقىلايدى. سونداي-اق پرەزيدەنتتەر قازاقستان مەن تۇركيا اراسىنداعى جوعارعى دەڭگەيدەگى ستراتەگيالىق ىنتىماقتاستىق كەڭەسىنىڭ بەسىنشى وتىرىسىن وتكىزەدى.

قازاقستان ءۇشىن باسقا ەلدەرمەن تەرەزەسى تەڭ ساياسات ۇستانۋدىڭ ماڭىزى زور. بۇل تۇرعىدا ەلىمىز شىعىس ەلدەرمەن دە، باتىس مەملەكەتتەرىمەن دە ورنىقتى ساياسات ۇستانىپ كەلەدى. مىسالى، بىرنەشە جىل بۇرىن قازاقستان مەن ۇلىبريتانيا اراسىندا جاڭا ستراتەگيالىق ارىپتەستىك تۋرالى كەلىسىم جاساۋ بويىنشا جۇمىس ءساتتى اياقتالدى.

بۇگىندە شىعىس ازيا ەلدەرىمەن بايلانىستارىمىز تۇراقتى تۇردە دامىپ كەلەدى. جاپونيامەن كەڭەيتىلگەن ستراتەگيالىق ارىپتەستىك نەگىزىندەگى ساياسي ۇنقاتىسۋ جالعاسىپ جاتىر. وڭتۇستىك كورەيامەن ىنتىماقتاستىق وتكەن جىلدىڭ تامىزىندا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ سەۋلگە جاساعان ساپارىنان كەيىن جاڭا قارقىن الدى. ءبىز وڭتۇستىك-شىعىس ازيا مەملەكەتتەرىمەن ءوزارا ءىس-قيمىلدى كەڭەيتۋگە جانە وسى باعىتتاعى مۇمكىندىكتەردى ءتيىمدى پايدالانباقپىز.

سوڭعى جىلدارى تۇركى مەملەكەتتەرى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق ايتارلىقتاي قارقىن الىپ، جاڭا دەڭگەيگە كوتەرىلدى. تۇركى كەڭەسى تولىققاندى ۇيىمعا اينالىپ، «تۇركى كوزقاراسى–2040» باعدارلاماسى قابىلداندى. 2021 جىلى تۇركىستاننىڭ تۇركى الەمىنىڭ رۋحاني استاناسى رەتىندە جاريالانۋى – قازاقستاننىڭ بۇل كەڭىستىكتەگى بەدەلى مەن ماڭىزىن كورسەتەدى.

سونىمەن قاتار، قازاقستان مەن امەريكا قۇراما شتاتتارى اراسىنداعى قارىم-قاتىناس تا جاڭا بەلەسكە كوتەرىلۋ ۇستىندە. كەڭەيتىلگەن ستراتەگيالىق ارىپتەستىك جونىندەگى كوميسسيا اياسىندا وتەتىن جوعارى دەڭگەيدەگى تۇراقتى كەزدەسۋلەر ساياسات، قاۋىپسىزدىك، ساۋدا جانە ينۆەستيتسيا سالالارىنداعى ءوزارا ءتيىمدى سەرىكتەستىكتى دامىتۋعا مۇمكىندىك بەرىپ وتىر.

ال ەۋروپا باعىتىندا قازاقستان مەن ەۋروپالىق وداق اراسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىل قولدانىستاعى كەڭەيتىلگەن ارىپتەستىك پەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمنىڭ مۇمكىندىكتەرىن بارىنشا پايدالانۋعا جانە ەكونوميكالىق بايلانىستاردى تەرەڭدەتۋگە باعىتتالعان.

Abai.kz

0 پىكىر