يران 12 كۇندىك سوعىستان كەيىن ەندى-ەندى ەسىن جيىپ كەلە جاتىر. الايدا پارسىلار ەندى قۇرعاقشىلىقپەن كۇرەسۋدە. ەلدەگى سۋ قويمالارى مەن وزەندەردىڭ 80 پايىزى قۇرعاپ قالدى. بۇل تۋرالى باتىستىق باسىلىمدار جارىسا جازىپ جاتىر.

وتكەن اپتادا يران اۋعانستان، تۇركىمەنستانمەن كەلىسسوز وتكىزىپ، سۋ الۋ جاعىن تالقىلادى. تەگەراننىڭ ايتۋىنشا جاعداي وتە كۇردەلى بولىپ تۇر.

سۋ دەگەنىمىز ەنەرگيا عوي. يراندا ۇلكەن 55 سۋ قويماسى بار ەكەن. بۇل قويمالاردىڭ ماڭىندا يرانعا قاجەتتى ەنەرگيانىڭ 15-20 پايىزىن وندىرەتىن گيدروستانتسيالار تۇر. الايدا سۋ از بولعاندىقتان ەنەرگيانى ءوندىرۋ دە ازايۋدا. ءسويتىپ سۋ تاپشىلىعىنان بولەك، ەلەكتر ەنەرگياسى دا جەتىسپەۋدە.

ۇكىمەت سۋ تاپشىلىعى ماسەلەسىن شەشۋ جولدارىن قاراستىرۋدا. سونىڭ ىشىندە جۇمىس ۋاقىتىن قىسقارتۋ، ۋنيۆەرسيتەت پەن مەكتەپتەردى ۋاقىتشا جابۋ جانە باسقا شارالار قاراستىرىلىپ جاتىر.

تەگەران جانە وزگە 50 قالادا سۋدى شەكتەپ بەرۋ باستالدى. يراندىقتار كاسپي جاعالاۋىنا قاراي كەتۋدە، ويتكەنى ول ايماقتاردا ازىرگە سۋ بار. ەل پرەزيدەنتى پەزەشكيان سۋ تاپشىلىعىن مويىندادى. ول استانانى اۋىستىرۋدى دا ۇسىنىپ وتىر.

“تەگەراندا سۋ جوق. سۋ ەندى استانا حالقىنا جەتپەيدى”، - دەيدى ول. پەزەشكيان استانانى اۋىستىرۋعا نەمەسە استاناعا حالىقتىڭ كوشىپ كەلۋىنە تىيىم سالۋعا شاقىرۋدا.

يران قالالارىنىڭ حالقى جەراستى سۋلارىن ىشەدى. الايدا سوڭعى جىلدارى جەراستى سۋ قورى ازايۋدا. ونىڭ سەبەبى كوپ. قالاعا حالىق جاپپاي اعىلىپ، ۋربانيزاتسيا ءجۇرىپ جاتىر. حالىق جۇيەسىز نەگىزدە قۇدىقتاردى قازۋدا. حالىق سانى وسۋدە. بۇل سۋدى مولشەردەن تىس قولدانۋعا سەبەپكەر بولۋدا.

سونىمەن بىرگە اۋىل شارۋاشىلىعى دا سۋ تاپشىلىعىنا اكەلۋدە. ەلدەگى ەكونوميكالىق جاعدايدىڭ قيىن بولۋىنا بايلانىستى ارىقتار مەن سۋ ارنالارىن جاڭارتۋعا قارجى از بولىنەدى. اۋىل شارۋاشىلىعى ءالى ءداستۇرلى جۇيەمەن سۋارىلىپ، سۋدىڭ تەڭ جارتىسى توپىراققا ءسىڭىپ كەتۋدە.

كليماتتىڭ وزگەرۋى دە سۋدىڭ تاپشىلىعىن كۇشەيتتى. مىسالى تاياۋ شىعىستاعى ەڭ ۇلكەن كول يراندا ورنالاسقان. ول ۋرميا كولى. قازىر سول كول ارالدىڭ تاعدىرىن باستان كەشىرۋدە. جويىلۋدىڭ الدىندا تۇر. ونىڭ تارتىلۋىنا ءبىر جاعىنان ادامنىڭ ارەكەتى سەبەپكەر بولۋدا.

اسحات قاسەنعالي

Abai.kz