14 تامىزدا قازاقستاننىڭ بەلگىلى ميللياردەرى، بەلگيا ازاماتتىعىن العان پاتوح شوديەۆ «ەۋرازيالىق قارجى كومپانياسىنا» (ERG) قارسى سوتقا تالاپ ارىز بەردى. ونىڭ نەگىزگى تالابى – 1 ميلليون تەڭگە مورالدىق شىعىن ءوندىرىپ الۋ، سونداي-اق 30 شىلدەدە وتكەن ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ شەشىمىن زاڭسىز دەپ تانۋ جانە ءىستى جابىق رەجيمدە قاراۋ.

كونتەكستكە توقتالساق، ناۋرىز ايىندا Bloomberg حابارلاعانداي، ERG-ءنىڭ نەگىزگى اكتسيونەرلەرى – الەكساندر ماشكەۆيچ پەن پاتوح شوديەۆ كومپانيانىڭ قارجىلىق اكتيۆتەرىن تيمۋر تۋرلوۆقا 1 ميلليارد دوللارعا ساتۋدى جوسپارلاعان. الايدا ERG باس ديرەكتورى شۋحرات يبراگيموۆ بۇل مامىلەنى توقتاتۋ ءۇشىن سوتقا جۇگىنگەن. ناتيجەسىندە اكتسيونەرلەردىڭ كەزەكتەن تىس جالپى جينالىستارىن وتكىزۋگە تىيىم سالىندى.

سودان كەيىن يبراگيموۆ كومپانيانى سوتقا بەرىپ، 2 ماۋسىمدا ديرەكتورلار كەڭەسى قابىلداعان شەشىمدەردى ورىنداۋعا مىندەتتەگىسى كەلگەن. ءوز كەزەگىندە پاتوح شوديەۆ سوتتان ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ شەشىمدەرىن زاڭسىز دەپ تانۋدى جانە كەزەكتەن تىس جالپى جينالىس وتكىزۋىن تالاپ ەتتى.

شىلدەنىڭ سوڭىندا الماتىداعى مامانداندىرىلعان ەكونوميكالىق سوتتا شوديەۆتىڭ قىزى مۋنيسا دا ERG, شۋحرات يبراگيموۆ جانە اندرەي كوپوۆقا قارسى تالاپ ارىز بەرىپ، ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ ارەكەتتەرىن زاڭسىز دەپ تانىتۋدى سۇرادى. سوت كەيىن ءۇش ءىستى بىرىكتىرىپ قاراۋدى شەشتى.

30 شىلدەدە ديرەكتورلار كەڭەسى 19 قىركۇيەك 2025 جىلى اكتسيونەرلەردىڭ كەزەكتەن تىس جالپى جينالىسىن وتكىزۋدى بەكىتتى. كۇن تارتىبىندە ەكى ماسەلە قارالماق: «قوعام قۇرامىن انىقتاۋ» جانە «بولىنبەگەن پايداسىن ءبولۋ». سول جيىندا ينەسسا كيمدى ديرەكتورلىق قىزمەتتەن بوساتۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى.

Telegram ارناسى «كەلين ۋسلىشالا» حابارلاعانداي، پاتوح شوديەۆ بۇل ارەكەتىن كومپانيانىڭ باسقارۋشى قۇرامىنا قىسىم كورسەتۋ، كورپوراتيۆتىك تۇراقتىلىقتى السىرەتۋ جانە كەيىنگى قايتا قۇرىلىمعا جول اشۋ ماقساتىندا جۇرگىزىپ وتىر. ارنا دەرەگىنشە، سوڭعى ەكى جىل ىشىندە ERG توبىنىڭ اكتيۆتەرىن جاڭعىرتۋعا 800 ميلليون دوللاردان استام ينۆەستيتسيا تارتىلعان. بۇل قارجىنىڭ باسىم بولىگى پاۆلودار مەن قاراعاندىداعى تاۋ-كەن مەتاللۋرگيا كەشەندەرىن جاڭارتۋعا جۇمسالعان. دەگەنمەن، ERG كاسىپورىندارىندا ادام ولىمىنە سەبەپ بولعان قايعىلى وقيعالار دا تىركەلگەن.

جاڭعىرتۋ باعدارلاماسى كومپانيانىڭ تابىسىن ديۆيدەندكە ەمەس، ءوندىرىستى دامىتۋعا جانە جۇمىسشىلاردىڭ جالاقىسىن وسىرۋگە باعىتتايدى. Telegram ارناسىنىڭ پىكىرىنشە، بۇل ساياسات شوديەۆتىڭ مۇددەسىنە سايكەس كەلمەيدى. ميللياردەر باسقارۋدى ءوز قولىنا الىپ، بۇرىنعىداي مول ديۆيدەند تولەۋدى جانە شەتكەرى اكتيۆتەردى ساتۋدى قالايدى.

قوسىمشا قاۋىپ-قاتەر دە بار. ERG-ءنىڭ نەگىزگى نەسيە بەرۋشىلەرى – رەسەيدىڭ سانكتسياعا ىلىككەن ۆتب مەن سبەربانك. شوديەۆ باسقارعان كەزەڭدە كومپانيا وسى بانكتەردەن جالپى سوماسى 7 ميلليارد دوللارعا جۋىق كەپىلسىز نەسيە العان. تەك ۆتب الدىنداعى بەرەشەك شامامەن 3 ميلليارد دوللاردى قۇرايدى. ەگەر بانكتەر كورپوراتيۆتىك داعدارىستى جەلەۋ ەتىپ، قارىزدى قايتارۋدى تالاپ ەتسە، ERG اكتيۆتەرىن ەركىن باسقارۋ مۇمكىندىگىنەن ايىرىلۋى مۇمكىن. مۇنداي جاعدايدا پاتوح شوديەۆ ءوز ىقپالىنان، ءتىپتى مۇلكىنەن ايىرىلۋ قاۋپىنە تاپ بولادى.

بۇگىنگى تاڭدا كورپوراتيۆتىك داۋ جالعاسىپ جاتىر. پاتوح شوديەۆتىڭ 14 تامىزداعى شاعىمىنا سايكەس، كومپانيانىڭ 30 شىلدەدەگى ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ شەشىمى زاڭسىز دەپ تانىلۋى ءتيىس. ءبىرىنشى سوت وتىرىسى 26 تامىزدا ساعات 10:30-دا الماتى اۋدانارالىق ەكونوميكالىق سوتىندا وتەدى.

شوديەۆتىڭ ERG-دەگى ۇلەسى – ۇشتەن بىرىندەي، ال ونىڭ قىزى مۋنيسا دا ديرەكتورلار كەڭەسىندە شۋحرات يبراگيموۆ پەن اندرەي كوپوۆپەن قاتار وتىر. وسىلايشا، «ەۆرازيالىق مۇرا ءۇشىن سوعىس» قايتا جالعاسىپ، كومپانياداعى بيلىك تارتىسى جاڭا كەزەڭگە اياق باستى.

ءتۇيىن: شوديەۆ سوتتى جابىق وتكىزۋدى سۇراپ، مورالدىق شىعىن رەتىندە 1 ملن تەڭگە تالاپ ەتتى. بۇل ونىڭ اشىق تالقىلاۋدان قاشاتىنىن بىلدىرە مە، الدە ءوز باعاسىن سولاي ايقىنداعانى ما؟ قازاقستاننىڭ قازبا بايلىعىن ەسكى بيلىك تۇسىندا ەركىن يگەرىپ، داۋلەت جيناعان، جىل سايىن ميلليونداعان دوللار ديۆيدەند الىپ، ەل قازىناسىن مايشەلپەك ەتكەن شوديەۆتىڭ ءوز ۇجدانىنىڭ قۇنىن نەبارى 1 ملن تەڭگەگە باعالاۋى – بايلىق پەن اردىڭ ولشەمى ەكى ءتۇرلى ەكەنىن ايقىن اڭعارتادى.

Abai.kz