«تاريحىن جانە ۇلتىن قورلاعان ناداندار تۋرالى!»
27-ءشى قازان، 2009 ج. الماتى ق.
قازاننىڭ 20-دا مەملەكەت ازاماتتارى ەلورداداعى الاڭدا «قازاق ەلى» مونۋمەنتىنىڭ سالتاناتتى تۇردە اشىلۋىنا قاتىسىپ، جوعارعى شەندى مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر ارقىراپ سويلەپ جاتقان كەزدە وسى ەلدىڭ نەگىزىن قالاپ كەتكەن حاندار جانىبەك پەن كەرەيدىڭ جانە قازاق باتىرلارىنىڭ ەسكەرتكىشتەرى باتپاق دالادا جەتىمسىرەپ جاتتى. بۇل اقپاراتتى ءۇنسىز ءجۇرىپ شىداي الماعان مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ ءبىرى باق وكىلىنە حابارلاپ، ونىڭ فوتوسۋرەتتەرىن جىبەرگەن. ولاي بولماعان جاعدايدا بۇنى قازاق قوعامى بىلمەي قالۋى دا مۇمكىن ەدى. اتا-بابالارىمىزدىڭ ارۋاعىن كەرى اۋناتىپ، ارسىزدىققا، ناداندىققا بارعان ازاماتتاردى بۇگىن اقپارات بەتتەرىندە قالىڭ قازاق قارعاپ جاتىر.
ەلىن، جەرىن جاۋلاردان ساقتاپ، ۇرپاقتان ۇرپاققا بەرىپ كەلگەن حاندار مەن باتىرلار مۇسىندەرىنىڭ استانا تورىنەن ورىن تاپپاي ماڭ دالادا ەلەڭسىز قالۋى - بيلىكتىڭ مەملەكەت-قۇراۋشى ۇلت تاريحىنا دەگەن قياناتى دەپ ەسەپتەيمىز.
باستاپقى جوبا بويىنشا بۇگىنگى جەتىمسىرەپ قالعان اتا-بابالارىمىزدىڭ مۇسىندەرى مونۋمەنتتىڭ قۇرامىندا بولۋى قاجەت ەكەن. وعان استانا قالاسىنىڭ اكىمدىگى ارنايى قارجى ءبولىپ، قىتايدا جاساتقان. بىراق بەلگىسىز جاعدايعا بايلانىستى استانا قالاسىنىڭ اكىمى اۋىسقاننان كەيىن بۇل مۇسىندەر جارامايدىعا شىعارىلعان.
27-ءشى قازان، 2009 ج. الماتى ق.
قازاننىڭ 20-دا مەملەكەت ازاماتتارى ەلورداداعى الاڭدا «قازاق ەلى» مونۋمەنتىنىڭ سالتاناتتى تۇردە اشىلۋىنا قاتىسىپ، جوعارعى شەندى مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر ارقىراپ سويلەپ جاتقان كەزدە وسى ەلدىڭ نەگىزىن قالاپ كەتكەن حاندار جانىبەك پەن كەرەيدىڭ جانە قازاق باتىرلارىنىڭ ەسكەرتكىشتەرى باتپاق دالادا جەتىمسىرەپ جاتتى. بۇل اقپاراتتى ءۇنسىز ءجۇرىپ شىداي الماعان مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ ءبىرى باق وكىلىنە حابارلاپ، ونىڭ فوتوسۋرەتتەرىن جىبەرگەن. ولاي بولماعان جاعدايدا بۇنى قازاق قوعامى بىلمەي قالۋى دا مۇمكىن ەدى. اتا-بابالارىمىزدىڭ ارۋاعىن كەرى اۋناتىپ، ارسىزدىققا، ناداندىققا بارعان ازاماتتاردى بۇگىن اقپارات بەتتەرىندە قالىڭ قازاق قارعاپ جاتىر.
ەلىن، جەرىن جاۋلاردان ساقتاپ، ۇرپاقتان ۇرپاققا بەرىپ كەلگەن حاندار مەن باتىرلار مۇسىندەرىنىڭ استانا تورىنەن ورىن تاپپاي ماڭ دالادا ەلەڭسىز قالۋى - بيلىكتىڭ مەملەكەت-قۇراۋشى ۇلت تاريحىنا دەگەن قياناتى دەپ ەسەپتەيمىز.
باستاپقى جوبا بويىنشا بۇگىنگى جەتىمسىرەپ قالعان اتا-بابالارىمىزدىڭ مۇسىندەرى مونۋمەنتتىڭ قۇرامىندا بولۋى قاجەت ەكەن. وعان استانا قالاسىنىڭ اكىمدىگى ارنايى قارجى ءبولىپ، قىتايدا جاساتقان. بىراق بەلگىسىز جاعدايعا بايلانىستى استانا قالاسىنىڭ اكىمى اۋىسقاننان كەيىن بۇل مۇسىندەر جارامايدىعا شىعارىلعان.
نە سەبەپتى بۇل كومپوزيتسيا وزگەرتىلگەن جانە كىم وزگەرتكەن ونى؟! حالىق قالتاسىنان شىققان قارجى ءۇشىن كىم جاۋاپتى؟ پرەزيدەنت ن.نازارباەۆتىڭ ءوزى 2007 جىلى «قازاق ەلى» مونۋمەنتىنىڭ ىرگەتاسىن قاراستىرعان كەزدە قازاق مەملەكەتىنىڭ نەگىزىن قالاعان حاندار، بيلەر جانە باتىرلار بولۋ كەرەك دەپ ايتقان ەمەس پە؟ ەندى قايدا ولار؟ كىم تۇر ولاردىڭ ورنىندا؟!
تاريحىنا، ۇلتىنا، بولاشاعىنا تۇكىرىپ وتىرعان كۇشىكتەر ءوز بەتىن تاعى دا اشتى. بۇنداي ارسىزدىقتى، ناداندىقتى قازاق حالقى بيلىكتەگى ءوز ۇلتىنىڭ وكىلدەرىنەن ەشقاشان كورگەن ەمەس. سوندىقتان كەز كەلگەن جۇرەگى «قازاق» دەپ سوققان، سونداي-اق قازاق جەرىندە تۇرىپ جاتقان باسقا دا ۇلت وكىلدەرى بۇعان قاراپ جاتپاۋى ءتيىس. بىرىگىپ، قازاقتىڭ ۇلى تۇلعالارىنىڭ ءمۇسىنىن قادىرلى تورگە جايعاستىرۋ قاجەت. ەندى ءبىر اقپاراتقا جۇگىنسەك، بيلىكتىڭ بۇل مۇسىندەردى استاناداعى «اراي» ساياباعىنا قويا سالاتىن ويى بار كورىنەدى. ولاي بولسا، عۇلامالاردى ساياباقتا تۇراتىن تۇلكى، تىشقان، ايۋ سەكىلدى جانۋارلارمەن تەڭ قويىپ، ولارعا سايقىمازاق رەتىندە قاراعانى عوي...
وسىنداي كۇن سايىنعى دامىپ كەلە جاتقان جاعىمپازدىق، جەكە باسقا تابىنۋشىلىق، ارامتاماقتىق سەكىلدى شىرىگەن قىلىقتار وتانعا دەگەن ماحاببات، ونىڭ تاريحىنا دەگەن قۇرمەت، ۇلكەندەرگە كورسەتەتىن قوشەمەت، جاستارعا دەگەن ءتالىم-تاربيە سەكىلدى قۇندىلىقتاردى باسىپ كەتكەن سەكىلدى. بۇنىڭ ءبارى جاستاردى نەگە ۇيرەتەدى؟! قايدا الىپ بارادى؟! بۇنىمەن ءبىز نەندەي دارەجەگە جەتەمىز؟!
قالىپتاسقان جاعدايعا بايلانىستى «ابىروي» جاستار قوزعالىسى مەن «ەل بولاشاعى» قوزعالىسى بىلايشا مالىمدەيدى:
- پرەزيدەنت ن.نازارباەۆ مىرزا بەلەڭ العان جاعدايعا بايلانىستى تەز ارادا تاريحقا بۇنداي قاستاندىق جاساعان شەنەۋنىكتەردى تاۋىپ، جاۋاپقا تارتۋى ءتيىس.
- قازاق حاندىعىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى حاندارى مەن باتىرلارىنىڭ مۇسىندەرىن استاناداعى «قازاق ەلى» مونۋمەنتىنىڭ قاسىنا جايعاستىرۋ كەرەك.
- قازاقستان ازاماتتارىن، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردى، ساياسي پارتيالاردى جانە دەپۋتاتتاردى وسى تالاپتاردى قولداۋىن سۇرايمىز.
- ەگەردە بيلىك بۇل جاعدايعا ەش اسەر ەتپەي، قويىلعان تالاپتار ورىندالماسا، قاراشانىڭ 15-نەن باستاپ رەسپۋبليكا بويىنشا جاستاردىڭ نارازىلىق اكتسياسىن باستايمىز.
ارۋاقتىڭ قارعىسىنان، حالىقتىڭ قاھارىنان ساقتان!!!
«ابىروي» جاستار قوزعالىسى
«ەل بولاشاعى» قوزعالىسى
