اقتوبە... بايتاق ەلىمىزدىڭ باتىسىنداعى شاھاردا بۇگىندە 400 مىڭنان استام ادام تۇرادى. قالا تاريحىن قازبالايتىن بولساق، العاش بەكىنىس تۇرىندەگى قۇرىلىسى 1869 جىلدىڭ 28 مامىرىنان باستالعان. بۇل جايىندا پەتەربۋرگتىڭ «بيرجەۆىە ۆەدوموستي» گازەتى بىلاي دەپ حابارلاعان:«... اقتوبە بەكىنىسىنە ەلەك وزەنىنىڭ سول جاعىندا ەلەك قورعانىسىنان 180 ۆەرست، ورىنبور-قازالى كەرۋەن جولىنا جاقىن، قارعالى وزەنىنىڭ تارماعىنداعى يلينكا ستانيتساسىنان 170 ۆەرست قاشىقتىقتا جەر تاڭداپ الىندى... قۇرىلىس قازىردىڭ وزىندە باستالىپ كەتتى. ەلەك ۋەزدىك باسقارماسىن كۇزگە دەيىن كوشىرىپ بولۋ كوزدەلۋدە». 1880 جىلى اقتوبەدە العاش حالىق ساناعى جۇرگىزىلگەندە 409 تۇرعىن بولعان-دى. ال، ءبىرىنشى مەكتەپ 1884 جىلى پايدا بولدى. اقتوبە وبلىس ورتالىعى عانا ەمەس، ۇلكەن ءوندىرىس وشاعى دا. مۇندا فەرروقورىتپا، اۋىلشارۋاشىلىعى ماشينالارىن جاساۋ، رەنتگەناپپاراتۋرالار زاۋىتتارى سەكىلدى ءىرى كاسىپورىندار ورنالاسقان. سونىمەن بىرگە اقتوبەنى وتاندىق پانك پەن روكتىڭ بەيرەسمي استاناسى دەپ اتاۋعا بولادى. نەگە دەسەڭىز، وسى قالادا جىل سايىن «سۋحوۆەي» اتتى تاۋەلسىز سازگەرلەردىڭ فەستيۆالى ۇيىمداستىرىلادى. قازاقستان قالالارىنىڭ ىشىندە تۇڭعىش رەت ادەبي كەيىپكەرلەرگە ءتورىن ۇسىنعان اقتوبەدەگى «قان مەن تەر» تريلوگياسىنداعى 7 كەيىپكەردىڭ مۇسىندەرى دە - قالا ماقتانىشى.