وسى كۇنى قازاق اراسىندا نەشە ءتۇرلى ءبولىنىس بار. «ناعىز قازاق»، «جاڭا قازاق»، «شالا قازاق»، «اۋىل قازاعى»، «قالا قازاعى» دەگەندەي... بۇعان ەندى ءدىني تۇرعىدا «ۆاحاببيست»، «سۋفيست»، «كورانيت»، «احماديت» دەگەن ءتارىزدى ءبولىنىستى قوسىڭىز. «وڭتۇستىك» پەن «سولتۇستىك»، «باتىس» پەن «شىعىس» دەپ بولىنۋشىلىكتى ەسەپكە الماي-اق قويىڭىز. ءتىپتى كەيبىرەۋلەر «ترايباليزم« دەپ تۇيرەگىسى كەلەتىن قازاق ىشىندەگى رۋارالىق بولىنىسكە جىلاپ كورىسەتىندەي جاعدايلار بار.

وسى كۇنى قازاق اراسىندا نەشە ءتۇرلى ءبولىنىس بار. «ناعىز قازاق»، «جاڭا قازاق»، «شالا قازاق»، «اۋىل قازاعى»، «قالا قازاعى» دەگەندەي... بۇعان ەندى ءدىني تۇرعىدا «ۆاحاببيست»، «سۋفيست»، «كورانيت»، «احماديت» دەگەن ءتارىزدى ءبولىنىستى قوسىڭىز. «وڭتۇستىك» پەن «سولتۇستىك»، «باتىس» پەن «شىعىس» دەپ بولىنۋشىلىكتى ەسەپكە الماي-اق قويىڭىز. ءتىپتى كەيبىرەۋلەر «ترايباليزم« دەپ تۇيرەگىسى كەلەتىن قازاق ىشىندەگى رۋارالىق بولىنىسكە جىلاپ كورىسەتىندەي جاعدايلار بار.

سونىڭ ەڭ قاۋىپتىسى - ءدىني ءبولىنىس.
قازىرگى قازاقتار اراسىندا مۇسىلمان ءدىنىنىڭ بىرنەشە اعىمىن ۇستانۋشىلار «اينالايىن» بولىپ قالدى. قازىر «شوقىندى قازاقتار» پايدا بولدى. جانە ولاردىڭ قاتارى «دوڭىز تۇماۋىنا» شالدىققانداردان گورى جىلدام ارتىپ بارادى.
كەشەگى كيريلل اكەيدىڭ كەلىسىنە جۇيرىك ويدىڭ جەلىسىن قوسىپ بايقاساڭىز، توبە شاشىڭىز تىك تۇرارداي كورىنىس اڭعارىلادى. ليتۋرگيا كەزىندە لەپىرىپ جۇرگەن قانداستارىمىزدىڭ توبەسىن كورگەندە، جاعاڭىزدى ۇستاۋعا تۋرا كەلەدى.
اۋىل-اۋىلدى، قالا مەن دالانى كەزىپ، ءداستۇرلى دىنىنەن بەزىپ، شوقىندى قازاقتار ءجۇر. ءۇي-ءۇيدى ۇگىتتەپ ءۇيىر-ءۇيىر ءوز شوقىندىلارىمىز ءجۇر!
ولاردىڭ ۇگىت-ناسيحات جۇرگىزگەنى ازداي، ماسقارا جاعدايلار دا ورىن الىپ جاتىر. ەل ىشىندە وسىنداي اداسقان ازاماتتار قايتىس بولعاندا سۇيەككە تالاسۋ دەگەن شىقتى. اكە-شەشەسى مۇسىلمان، بەس بالاسى دا مۇسىلمان، اراسىنداعى بىرەۋى حريستيان،.. سول ءماسىحشى قايتىس بولعاندا، شوقىندى قاۋىم وكىلدەرى «ءبىز كومەمىز» دەپ، اتا-اناسى مەن باۋىرلارى «ءوزىمىز جەرلەيمىز» دەپ سۇيەككە تالاسا باستادى. و زاماندا بۇ زامان قازاق اراسىندا مۇنداي سۇمدىق ورىن الدى ما؟!.
بىزدە بىلايشا العاندا، ءبارى جاقسى! ەل دە جاقسى، ەگەمەن دە جاقسى. جاقسى تۇسىمىزدى ەشكىم دە جوققا شىعارمايدى. ەشكىم دە تارتىپ المايدى.
ەڭ جامانى - ەلدىڭ اداسقانى. ەلدەگى ازاماتتاردىڭ اداسقانى. وسىنداي اداسقاندار اراسىندا ەلدىڭ زيالى قاۋىمىنىڭ ۇرپاقتارى دا بار ەكەن.. تازا ماسقارا دەگەن وسى!
پاتشالىق رەسەي 300 جىل بيلەگەندە شوقىندىرا الماعان قازاقتى تاۋەلسىز قازاقستان تۇسىندا شوقىندىرۋ وزگە ءدىن وكىلدەرىنىڭ سۇمدىق جەتىستىگى ەمەس پە!؟.
شوقىنۋىن شوقىنىپ، ارتىنان ءومىر بويى وپىنىپ وتىرماقپىز با سوندا؟!.
كۇن سايىن بولىپ جاتقان تابيعي اپات-زۇلماتتاردان جۇرەك شوشىنادى.
قازاقتىڭ شىن شوشىناتىن كەزى ەندى كەلدى.
شوشىنساڭ - شوقىندىدان شوشىن!

«ايقىن» گاەتى 20 قاڭتار 2010 جىل.