عالىم يبراەۆ، «استانا-1964» كلۋبىنىڭ پرەزيدەنتى: «ولە برازيل» اكادەمياسىنداعى جاعدايدى كىسىنىڭ باسىنا بەرمەسىن

عالىم يبراەۆ ءبىر كەزدەرى فۋتبولدان قازاقستاننىڭ ءۇش دۇركىن چەمپيونى اتانىپ، كەيىننەن ءبىرىنشى ليگاعا ءتۇسىپ قالعان «استانا-1964» كلۋبىن قايتا كوتەرۋگە تىرىسىپ جۇرگەن باسشى. 2009 جىلى «قازاقمىستى» پرەمەر-ليگاعا شىعارعان بىلىكتى مامان ەلوردا كومانداسىن دا سول تۇعىردان كورگىسى كەلەدى. گازەتىمىزگە بەرگەن سۇحباتىندا عالىم ابۋتالىپۇلىمەن قازاق فۋتبولىندا وزەكتى ماسەلەلەر جايلى ايتا كەلە، «ولە برازيلدەن» ءتالىم الىپ كەلگەن بالالاردىڭ بۇگىنگى تاعدىرى تۋرالى ويلارىمەن دە ءبولىستى.  

«بىرىنشىلىكتەگى ساتسىزدىككە قاقپاشى كىنالى»

– عالىم ءابۋتالىپۇلى، كوماندانىڭ الدىنا ۇنەمى بيىك ماقساتتار قوياتىندىعىڭىزدى ايتىپ ەدىڭىز. ماۋسىم باستالعالى «استانا-1964» قاتارىنان ەكى رەت جەڭىلىس تاڭپتى. مۇنداي ساتسىزدىكتىڭ سەبەبى نەدە؟

– العاشقى ەكى تۋردا «قىران» مەن «اقجايىق» كوماندالارىنان ۇتىلىپ قالدىق. ستاتيستيكا جانە ويىن جاعىنان ەكى كەزدەسۋ دە الدا تۇردىق. ءوز مۇمكىندىكتەرىمىزدى پايدالانا الماعانىمىز وكىنىشتى. جەڭىسكە جەتۋ ءۇشىن قولدان كەلگەننىڭ ءبارىن جاسادىق. قازىر بىزدە وزەكتى ماسەلە قاقپاشى بولىپ تۇر. بىلتىر قاتارىمىزعى «ورداباسىدا» ونەر كورسەتكەن ياروسلاۆ بوندارەنكو قوسىلعانىمەن، ازىرگە سەنىمدى اقتاپ جاتقان جوق. ءبىز ەكى جىل قاتارىنان №1 قاقپاشى بولادى دەپ 1994 جىلى تۋعان مارسەل يسلامقۇلوۆتى ويلاپ جۇرگەنبىز. ول كيەۆتەگى لوبانوۆسكي اتىنداعى سپورت ينتەرناتىندا وقىعان. اتاقتى «دينامو» اكادەمياسىنىڭ تاربيەلەنۋشىسى. وتە تالانتتى فۋتبولشى. بىراق ەكى جىل بولدى، قازاقستان ازاماتتىعىن الىپ بەرە الماي ءجۇرمىز. سوندىقتان رەسمي تۇردە ويىندارعا ازىرگە تىركەي الماي وتىرمىز. الايدا، بۇل ماسەلە جاقىندا شەشىلىپ قالۋى ءتيىس.

– سوندا يسلامقۇلوۆ لەگيونەر رەتىندە ونەر كورسەتە الماي ما سوندا؟

– ءبىرىنشى ليگاعا ءۇش لەگيونەر الۋعا رۇقسات ەتىلگەن. ول ورىندار بوس ەمەس. لەگيونەرلەرمەن سوڭعى ساتتە عانا كەلىسىمشارتقا وتىردىق. ولاردىڭ ءبىرى –گايانا ۇلتتىق قۇراماسىنىڭ ويىنشىسى 29 جاستاعى ۆالتەر مۋر. بىلتىر «ۆوستوكتىڭ» ساپىندا ونەر كورسەتكەن. ەل بىرىنشىلىگىندە 30-دان استام ويىنعا قاتىسقان. سونداي-اق كونە درامانە مەن وتكەن جىلى «ماقتاارالدا» ويناعان وزبەك سەدكو ەرنەس بار.

– ءسىزدىڭ كومانداڭىز پرەمەر-ليگاعا شىعۋعا قۇلشىنىپ جۇرگەن ۇجىمداردىڭ ءبىرى. بىراق بىلتىر 7-ءشى، الدىڭعى جىلى 3-ورىن الدىڭىزدار. تۋرنير كەستەسىنىڭ كوشباسشىسى اتانۋعا نە كەدەرگى؟

– فۋتبولدىڭ اتى – فۋتبول. جىل سايىن الدىمىزعا ۇلكەن ماقساتتار قويامىز. بيىككە تالپىنىپ، سوعان قول جەتكىزۋگە تىرىسامىز. ءوزىڭىز ايتقانداي، بىلتىر  7-ورىن الدىق. الدىڭعى جىلى پرەمەر-ليگاعا شىعۋعا ءبىر عانا ۇپاي جەتپەي قالعان. ەندى سول قاتەلىكتەردەن قورىتىندى شىعارىپ، جوعارى ليگادا ويناۋ ءۇشىن قولدان كەلگەننەن ايانىپ قالماسپىز.

«لەدوۆسكيحكە ءجۇز پايىز سەنەمىن»

– جاڭا جىلدان باستاپ ۆياچەسلاۆ لەدوۆسكيح قايتا باپكەر بولدى. وسى ازماتتى اراعا ءبىر جىل سالىپ تاعايىنداۋىڭىزعا سەبەپ وعان دەگەن سەنىمىڭىزدەن بولار؟ بۇگىندە بۇل باپكەردىڭ جۇمىسى قانشالىقتى كوڭىلىنىزگە قونا ما؟

– لەدوۆسكيحپەن بۇرىننان تانىسپىن. 2007 جىلى «قازاقمىستا» بىرگە جۇمىس ىستەدىك. سول جىلى ءبىرىنشى ليگادا ءبىرىنشى ورىن الىپ، پرەمەر-ليگاعا دا شىققان بولاتىنبىز. ودان سوڭ الدىڭعى جىلى «استانا-1964-تە» بىرلەسە ەڭبەكتەنۋدىڭ ارقاسىندا ءۇشىنشى ورىنعا قول جەتكىزدىك.  ونىمەن ويىمىز دا كوڭىلىمىز دە ءبىر جەردەن شىعادى. سوندىقتان دا ۇنەمى جۇلدەگەرلەر قاتارىنان كورىنەتىنىمىز راس. جالپى، لەدوۆسكيحكە ءجۇز پايىز سەنەمىن. وتە ساۋاتتى جاتتىقتىرۋشى. پرەمەر-ليگا نەمەسە ۇلتتىق قۇرامالاردى باپتاۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن «pro» دارەجەسىنە يە وتە ەڭبەكقور، 24 ساعات تىنىم تاپپايدى. ءارى سونداي قاسيەتتى شاكىرتتەرىنەن دە تالاپ ەتەدى. ءتىپتى، فۋتبولشىلارعا قاراپايىم ادامدار سياقتى دەمالۋعا مۇمكىندىك بەرمەيدى. كوپ ۋاقىتىن جاتتىعۋمەن وتكىزەدى.

–ماۋسىمارالىق ءۇزىلىس كەزىندە كومانداڭىزدا قانداي وزگەرىس بولدى؟

–جوعارىدا ايتقانىمداي، بىلتىر «ماقتاارالدا» ويناعان بويى ەكى مەترگە جۋىق وزبەكستاندىق شابۋىلشى سەدكو ەرنەسكە ۇلكەن سەنىم ارتامىز. ەرنەس – فيزيكالىق جاعىنان مىعىم فۋتبولشى. پاۆلوداردىڭ «ەرتىسىنەن» 1995 جىلى تۋعان ۆومەنكو مەن ءچيفيندى جالعا الدىق. سونداي-اق جەرگىلىكتى فۋتبولشى دەنيس پروكوپەنكو، «سپارتاكتىڭ» كاپيتانى بولعان سەرىكبەك قاپپاروۆ، قۋانىش قالمۇراتوۆ («اتىراۋ»), ەۆگەني پاناششەنكو («بولات»), رينات ءالجانوۆ («اقتوبە»), كەڭەسباي شۋباەۆ («كاسپي») كەلدى. بىلتىرعى ماۋسىمدى «اقتوبەدە باستاپ، كەيىننەن «ورداباسىدا» ونەر كورسەتكەن ءوزىمىزدىڭ ديدار سىدىقبەك كومانداعا قايتا ورالدى.  ال بىلتىرعى قۇرامنان چەرەمنىح، اۋباكىروۆ، توكەنوۆ، درامانە، ىسقۇلوۆ، ابۋعاليەۆ، رىسالين، گونچاروۆ، سەرىكجانوۆ، الەكپەرزادە كوماندادا قالدى. قازىر كوماندا ءبىرشاما جاساردى. «قازاقمىستى» باسقارعان تۇستا تاجىريبەلى ويىنشىلار 20-23 جاس ارالىعىندا بولاتىن. ءبىز سول قۇراممەن ءبىرىنشى ليگادا ەكى رەت توپ جاردىق. «استانا-1964» كومانداسىنىڭ قۇرامىندا 28-30 جاستاعى ويىنشىلار ونەر كورسەتەدى. ولار وزدەرىنە پرەمەر-ليگادان ۇسىنىس بولمايتىنىن، ۇلتتىق قۇراماعا شاقىرىلمايتىندارىن جاقسى بىلەدى. سوندىقتان بويلارىنان العا ۇمتىلىستى، ىنتا-جىگەردى بايقامايسىڭ. تەك قارجىلىق ماقساتتار ءۇشىن كەلەدى. ال جاستاردىڭ قۇلشىنىستارى ەرەكشە، پرەمەر-ليگا كلۋبتارىنىڭ كوزىنە ءتۇسۋدى قالايدى. سول ماقساتتا بىرنەشە اراداگەر ويىنشىمەن قوش ايتىسىپ، ولاردىڭ ورىندارىن جاستارمەن تولىقتىرعان جاعدايىمىز بار.

– «قازاقمىستى» باسقارعان تۇستا ويىنشىلاردىڭ 85 پايىزى جەرگىلىكتى دەپ ەدىڭىز. «استانا-1964-تە» جەرگىلىكتى ويىنشىلار مەن لەگيونەرلەردىڭ پايىزدىق كورسەتكىشى قانداي؟

–جەرگىلىكتى ويىنشىلار شامامەن 35 پايىز. ولار: ەرمەكباەۆ، گونچاروۆ، توكەنوۆ، پروكوپەنكو، اۋباكىروۆ.

ء«بىرىنشى ليگا فۋتبولشىلارىنان كوپشىلىگى بەيحابار»

ء–وزىڭىزدىڭ ءتول شاكىرتىڭىز گەيسار الەكپەرزادە ءبىرىنشى ليگادا ءتاۋىر ويناعان. پرەمەر-ليگا كلۋبتارىندا ويناۋعا دا قاۋقارى بار سەكىلدى. ونىڭ ەشبىر كلۋبتا تۇراقتاماۋىنا نە سەبەپ؟

–گەيساردى ءبىر كەزدە قازاقستان قۇراماسىنا دا شاقىرعان. قوستانايدىڭ «توبىلىندا» ونەر كورسەتتى. «وقجەتپەس» پەن «ۆوستوك» تا شاقىردى. بىراق ول وتە از گول سوقتى. پرەمەر-ليگادا ويناي الماي جۇرگەنىنە ول كىنالى ەمەس. قازىر پرەمەر-ليگادا 7 لەگيونەر، 2 جاس ويىنشى تىركەۋگە رۇقسات ەتىلگەن. سوندىقتان جەرگىلىكتى فۋتبولشىلار از، ءتىپتى قازاقستاندىق ويىنشىلاردىڭ ءوزى ساۋساقپەن سانارلىق. شىنى كەرەك، ۇلتتىق قۇراما مەن پرەمەر-ليگانىڭ باپكەرلەرى ءبىرىنشى ليگانىڭ ويىندارىن كورە بەرمەيدى. ءبىرىنشى ليگانىڭ فۋتبولشىلارىنان كوپشىلىگى بەيحابار. 

–بۇگىنگى قۇرامدا «ولە برازيلدەن» قانشا ويىنشى بار؟

–بىزدە قازىر ەشكىم قالعان جوق. نەگىزىنەن بەس-التى بالا ءبىزدىڭ يەلەگىمىزدە بولعان. بىراق ولاردى جالعا بەردىك. سول بالالاردىڭ اراسىندا ەڭ تالانتتى ويىنشىنىڭ ءبىرى بەرىك شايىقوۆ قازىر «جەتىسۋدا» ءجۇر. بولاشاعىنان مول ءۇمىت كۇتتىرىپ وتىرعان قاقپاشى ابىلايحان دۇيسەن «بايتەرەكتە». بار پالە بالالار برازيليادان كەلگەن كەزدەن باستالعان. العاشقىدا  اكادەميا تۇلەكتەرى تايلى-تاياعىمەن بىزگە جىبەرىلگەن. كەيىننەن «بايتەرەك» كلۋبى قۇرىلدى. سول كەزدە  شايىقوۆ پەن قالىمبەتوۆ قانا الاڭعا ۇزبەي شىعىپ ءجۇردى. قالعاندارى قوسالقى قۇرامدا وتىرىپ قالدى.  ويىن تاجىريبەسى ازدىعىنان كوپشىلىگى العان داعدىسىنان قاعىلىپ، جىلدارىن جوعالتىپ الدى. الاڭعا شىقپاعان فۋتبولشىدا ءوسۋ بولمايدى. ءوزىمىز دە كلۋبقا جاڭا ويىنشى شاقىرعاندا، بىلتىرعى ماۋسىمدا نەشە ويىن وتكىزگەنىن تەكسەرەمىز. الاڭعا سيرەك شىققان ويىنشىلاردى ابدەن تەكسەرىپ بارىپ الامىز. «برازيليالىقتار» دا سونداي جاعدايدى باستان كەشىرۋدە.

«برازيلياداعى جاعداي كوڭىلدەن شىقپادى»

–«ولە برازيل» شاكىرتتەرىنىڭ جەرگىلىكتى بالالاردان ايىرماشىلىعى قانداي؟

–مەن ول جاعىن ايتا المايمىن. برازيلياعا العاش بارىپ كەلگەن 1994 جىلى تۋعان بالالار بىلتىر 19 جاسقا دەيىنگى قازاقستان قۇراماسىنا دا الىنبادى. جالپى، برازيلياداعى فۋتبول باسقاشا. بالالاردىڭ الاڭعا شىعىپ، تاجىريبە جيناقتاماعانى، وزگە كوماندالارمەن تايتالاسىپ ويناماعانى كورىنىپ تۇر. مۇنداي جاستا وتە كوپ ويناۋ قاجەت. الدىنعى جىلى ءبىز دە برازيليادا بولعانبىز. بالالار وقىعان «ولە برازيل» اكادەمياسىن كوردىك. جاعداي مۇلدە جاسالماعان. ءبىزدىڭ بالالار جاتقان بولمە وتە تار، دالىزدە عانا جالعىز تەلەديدار تۇر. تاماقتارى دا كوڭىلدەن شىقپادى. دوپ تەبەتىن الاڭ تابيعي ەمەس، جاساندى. وسىدان سوڭ، برازيلياعا بارعىم كەلمەي قالدى. ودان انتاليادا دايىندالعانىمىز الدەقايدا جاقسى ەكەن. ول جاقتا جاساندى الاڭدار مۇلدەم جوق. تاماقتى قالاعانىڭشا جەي الاسىڭ. دارۋمەندەر ءۇيىلىپ جاتادى. مەنىمەن بىرگە برازيلياعا «ولە برازيلدە» ءتالىم العان 15 فۋتبولشى ەرىپ باردى. مەن كەيىننەن سول جىلى «نەگە پرەمەر-ليگاعا شىعا المادىق؟» دەگەن سۇراقتى وزىمە قويىپ كوردىم. وعان سەبەپ لەدوۆسكيح بىزگە 10 ناۋرىزدا عانا كەلگەن ەكەن. قىسقى ۇزىلىستە برازيليادان كەلگەن 15 بالا «بايتەرەككە» كەتىپ قالدى. سودان ساۋىردە باستالاتىن ەل بىرىنشىلىگىنە اينالدىرعان 15 كۇننىڭ ىشىندە جاڭا كوماندا جاساقتاۋعا ءماجبۇر بولدىق. ولارمەن بىرگە برازيليالىق باپكەر كوزلوۆسكي دە كەتىپ، ورنىنا لەدوۆسكيحتى شاقىردىق. ول ونىڭ الدىندا «ىلە-ساۋلەتتى» جاتتىقتىردى. ۆياچەسلاۆ جاساقتان «ىلە-ساۋلەت» الدىنعى جىلى ءبىرىنشى ورىن الدى. سوسىن ۇنەمى 10-ساتىدان تومەن جۇرەتىن «قىزىلجاردى» ءتورتىنشى ورىنعا كوتەردى. لەدوۆسكيحتىڭ قانداي باپكەر ەكەنى وسىدان-اق كورىنىپ تۇر.

– جالپى، «ولە برازيلدە» ونەر كورسەتكەن ويىنشىلاردىڭ اراسىنان جاسىنداي جارقىلداعان كىمدەردى اتاي الاسىز؟

–وندايلار وتە از. مەن جاتتىعۋ ۇددەرىسىنە قاتىسىپ كورگەن جوقپىن.  دەگەنمەن بىلتىر «بايتەرەكپەن» وتكەن ەكى ماتچتا 2-3 ويىنشىنى عانا بايقادىم. ولاردىڭ كوشباسشىلىق قىرىنان تانىلىپ، جۇلدىز بولىپ جۇرگەندەرى شامالى. سونىڭ الدىندا عانا ءتاپ-ءتاۋىر كورىنگەن 10 شاقتى بالا الاڭعا تۇراقتى تۇردە شىعىپ جۇرمەگەن سوڭ، شەبەرلىگىن السىرەتىپ الدى.

ء–ومىرىڭىزدى فۋتبولعا ارنادىڭىز. وزگە سالاعا كەتۋ ويىڭىزدا جوق پا؟

–مەنىڭ فۋتبودا جۇرگەنىمەن 40 بولدى. قازىرگى كەزدە جاسىم 54-تە. تەك اراسىندا ءۇش جىلداي «قازاقمىس» كورپوراتسياسىنىڭ الەۋمەتتىك ماسەلەر جونىندەگى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى، بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر سپورت مەكتەبىنىڭ جانە فۋتبول اكادەمياسىنىڭ ديرەكتورى بولدىم. بىراق ەشقاشان ءوز ماماندىعىمدى اۋىستىرۋ جايلى ويلاپ كورگەن ەمەسپىن. بۇل – مەنىڭ سۇيىكتى جۇمىسىم

         – قازىرگى كەزدە قفف-نىڭ جۇرگىزىپ وتىرعان ساياساتى تۋرالى نە ايتا الاسىز؟

          – فەدەراتسياداعىلار مەنى وپپوزيتسيونەر سانايدى. نەگە دەيسىز بە؟ ۇنەمى شىندىقتى ايتىپ جۇرەمىن. بالكىم، مەنىكى دە قاتە شىعار. ءوز ويىمدى اشىق ايتۋدان قالاي جاسىرىن قالامىن. ءبىز ويناعان كەزدە دە «ليميتچيك» دەگەن بولاتىن. بىراق قازىرگىدەي 21 ەمەس، 18 جاس. ول كەزدە «ليميتچيك» رەتىندە ءبىر جىل وينايدى. كەيىننەن جاقسى فۋتبولشى بولىپ جەتىلۋىنە ۋاقىت جاعىنان مۇمكىندىك بەرىلەدى. ال قازىر 21 جاستاعىلار ەكى جىلدان سوڭ 23-كە تولادى. سوسىن 1-2 ويىن وتكىزىپ، قوسالقى قۇرامدا قالىپ قويادى. ويىن تاجىريبەسى بولمايدى. وسىدان سوڭ كوپشىلىگى ءبىرىنشى ليگاعا اۋىسادى. ال قالعان ساناۋلىسى پرەمەر-ليگانىڭ ورتاڭقول كوماندالارىن جاعالايدى. ولاردىڭ دا قاتىرىپ جاتقاندارى شامالى.

«ۇلتتىق قۇراما باپكەرى كىمدەردى ىرىكتەيدى؟»

–پرەمەر-ليگادا قانشا كوماندا ويناعانى دۇرىس؟

– پرەمەر-ليگادا 16-18 كوماندا بولۋى ءتيىس. ەڭ از دەگەندە 14 بولسا جارايدى. فەدەراتسيانىڭ كەلەسى جىلى 10 كوماندا قالدىرامىز دەگەنىنە كەلىسپەيمىن. ءوزىڭىز قاراڭىز، بۇگىنگى تاڭدا پرەمەر-ليگاداعى ءار كلۋبتا ءبىر مەزەتتە الاڭعا بەس لەگيونەر، ءبىر جاس ويىنشى، ءبىر قاقپاشى شىعادى. وزدەرىنىڭ شەبەرلىكتەرى  ارقاسىندا الاڭعا شىعاتىن جەرگىلىكتى ويىنشىلار 3-4-ەۋ عانا. بۇل 10 كوماندادا بار-جوعى 30 جەرگىلىكتى ويىنشى وينايدى دەگەن ءسوز. سونداي-اق ولاردىڭ اراسىندا قازاقستان ازاماتتىعىن الىپ ويناپ جۇرگەن كەلىمسەكتەر دە جەتىپ ارتىلادى. ال ۇلتتىق قۇراماعا وسىلاردىڭ اراسىندا 30 فۋتبولشىنى تاڭداۋ كەرەك. سوندا ولار كىمدى قايدان الادى؟

– چەمپيوناتتىڭ فورماتى كوڭىلىنىزدەن شىعادى ما؟

– قازاقستان پرەمەر-ليگاسى مەن قازاقستان كۋبوگىن ءبىر-بىرىنەن اجىراتا المايسىڭ. مىسالى، كۋبوكتا الدىمەن ىرىكتەۋ، سوسىن فينالدىق كەزەڭ بولادى. ءبىر كەزدەسۋدى سىرت الاڭدا، ەكىنشىسىن ءوز جەرىڭدە وتكىزەسىڭ. بۇل– كۋبوكتىڭ فورماتى. ال قازاقستان چەمپيوناتىنىڭ اتاۋى عانا چەمپيونات.  قاراڭىز، ءبىر كوماندا ءبىر ماۋسىمدا ءبىر كلۋبپەن ءتورت رەت وينايدى. وعان كۋبوكتاعى ەكى ويىندى قوسىڭىز. سوندا ءبىر كوماندامەن قارسى جىلىنا 6 كەزدەسۋ وتكىزەدى. ول فۋتبولشىعا پسيحولوگيالىق جاعىنان وتە اۋىر. قايتا-قايتا ءبىر كوماندامەن ويناي بەرۋ ادامدى جالىقتىرادى ءارى. سوندىقتان ەڭ الدىمەن كوماندالار سانىن كوبەيتۋ كەرەك.

ء–بىرىنشى ليگادا جەڭىسكە جەتىپ، پرەمەر-ليگاعا شىعاتىن كوماندالار ساناۋلى. مۇنىڭ سەبەبى نەدە؟ 

–مىسالى، «ۆوستوك» تومەن سىرعىسا، ونىڭ ورنىن «وقجەتپەس» باسادى. كەلەسى جىلى ول جاعداي كەرىسىنشە بولادى. اينالدىرعان 2-3 كوماندا پرەمەر-ليگادان ءبىر ۇشىپ كەتىپ، ەكىنشى جىلى قايتا قونىپ دەگەندەي، اينالىپ جۇرە بەرەدى. ەشقانداي جاڭا كوماندانى كورمەيسىڭ. بۇل – جىلدا قايتالاناتىن ءۇردىس. «ىلە-ساۋلەت» الدىنعى جىلى ءبىرىنشى ليگادا چەمپيون بولا تۇرا، پرەمەر-ليگادا ويناي المادى. قازاقستان فۋتبول فەدەراتسياسى ولارعا نەگە كومەكتەسپەدى؟ فەدەراتسيا الماتى وبلىسىنىڭ اكىمىمەن، سپورت باسقارمالارىمەن، جەرگىلىكتى كاسىپورىن باسشىلارىمەن سويلەسىپ، كومانداعا قولداۋ تانىتۋى قاجەت ەدى. بىراق ولاي بولمادى. مۇنداي جاعداي مەنىڭ دە باسىمنان وتكەن. 2007 جىلى «قازاقمىسپەن» ءبىرىنشى ورىن الساق تا، پرەمەر-ليگادا ونەر كورسەتۋگە رۇقسات بولمادى. كەلەسى جىلى تاعى دا كوش باستادىق. سونىڭ وزىندە سوڭعى ساتتە عانا ويناۋعا مۇمكىندىك بەردى. ول كەزدە ءبىزدىڭ بيۋدجەت بار-جوعى 1 ميلليون دوللار ەدى. ال  پرەمەر-ليگادا ويناۋ ءۇشىن ەڭ كەمى قوردا 3 ميلليون دوللار بولۋى كەرەك. ءبىز سول اقشامەن كەلەسى جىلى ءبىرىنشى ليگادا دا وينادىق. مەن ءوز ءيميدجىمدى فۋتبول ارقىلى قالىپتاستىرعىم كەلەتىن اداممىن.  سوندىقتان جىل سوڭىندا ەشقانداي فۋتبولشىعا قارىز بولعىم كەلمەيدى. سول ءۇشىن قولىمنان كەلگەنىن جاساۋعا تىرىستىم. وزگە ەلدەردە فۋتبولشىلاردىڭ تابىسىنا بىردە-ءبىر سالانىڭ باسشىلارى مەن شەنەۋنىكتەر تەڭەسە المايدى. بىزدە ءبارى كەرىسىنشە.

– پرەمەر-ليگادا كەيبىر وبلىستاردىڭ كوماندالارى مۇلدەم جوق. بۇل ماسەلە نەلىكتەن نازاردان تىس قالىپ وتىر؟

ء–بىز 2009 جىلى پرەمەر-ليگادا 12-ورىن الدىق. بىراق كوماندا سانىن قىسقارتۋعا بايلانىستى ءتورت كلۋب جارىستان شىعىپ قالدى. سولاردىڭ اراسىندا ءبىز دە كەتتىك. مىنە، كوماندا سانىنىڭ ازدىعىنا بايلانىستى قازىر سولتۇستىك قازاقستاننان، اقتاۋ، تەمىرتاۋ قالالارىنان پرەمەر-ليگادا ەشقانداي كوماندا جوق. سوندا ولار فۋتبول ويناي الماي ما؟ مىسالى، تەمىرتاۋدىڭ «بولات» كومانداسى بىرنەشە جىل بولدى.  پرەمەر-ليگادا شىعا الماي ءجۇر. ولارعا «ميتتال ستيل» كومەكتەسپەيدى ەمەس، كومەكتەسەدى. ايتكەنمەن بولىنەتىن قارجى ماردىمسىز. سوندىقتان كلۋب باسشىلارى مەن وزگە دە جاۋاپتى ادامدار وسى ماسەلەنى رەتتەۋى كەرەك. سونداي-اق ساران قالاسىنىڭ «گەفەست» كلۋبى بار. بۇل كوماندانى فۋتبولدى جاقسى كورەتىن جەكەلەگەن ادامدار قۇرعان. ءتاپ-ءتاۋىر ونەر كورسەتىپ ءجۇر. پرەمەر-ليگاعا قوسىلاتىن كوماندالاردىڭ ءبىرى.

«استانا-1964» كومانداسىنىڭ اتاۋى بۇرىن «جەڭىس» بولاتىن. كەزىندە «جەڭىس» قازاقستاننىڭ ءۇش دۇركىن چەمپيونى اتاندى. سول اتاۋدى قايتارۋ ويدا جوق پا؟

– بىلتىر كوماندامىزعا 50 جىل تولدى. وسى ۋاقىت ارالىعىندا ونەر كورسەتكەن فۋتبولشىلارىن، كلۋب باسشىلارى مەن باپكەرلەرىن جيناقتاپ كىتاپ ەتىپ قۇراستىردىق. اسىرەسە، كوماندادا كەمى 5-6 جىل ويناعان فۋتبولشىلاردى جاستارعا ۇلگى رەتىندە كورسەتۋگە تىرىستىق. مارقۇم ءسالىم تاشەنوۆ سەكىلدى اڭىز ويىنشىلارىمىز بار. سولاردى حالىقتىڭ بىلگەنى دۇرىس.

سۇراققا ورالساق، 1994 جىلى جەزقازعان قالاسىنداعى «مەتاللۋرگ»  كومانداسىنىڭ ديرەكتورى بولا تۇرىپ كوماندادا ءوزىم دە وينادىم.  ول كەزدە ءاليحان بايمەنوۆ وبلىس اكىمىنىڭ ورىنباسارى بولاتىن. بىزگە كوپ قولداۋ كورسەتتى. 1996 جىلى كوماندا اتاۋىن «ەڭبەك» دەپ اۋىستىردىق. سول كەزدە ءبىزدى ءبارى «نەگە كوماندا اتاۋىن «ۇلىتاۋ» قويمادىڭدار؟» دەپ سوگە باستادى. ءتىپتى، وبلىس اكىمىنەن دە ءسوز ەستىدىك. الايدا ءوز رايىمنان قايتپادىم. ءيا، ۇلىتاۋ – تاريحي ولكەنىڭ اتاۋى، بىراق ونىڭ فۋتبولعا ەش قاتىسى جوق. 1997 جىلى چەمپيونات اياقتالۋعا 3 تۋر قالعاندا، قىزمەتىمنەن كەتتىم. ولار سول تۇستا كوماندا اتاۋىن «ۇلىتاۋ» دەپ وزگەرتتى. بىراق كوماندانىڭ داۋرەنى ۇزاققا سوزىلعان جوق. سوندىقتان مەنىڭ ويىمشا، كوماندانىڭ ءوز ءداستۇرى بولعانى ءجون. اتاۋدى قايتا-قايتا اۋىستىرا بەرۋ قاجەت ەمەس. ەگەر پرەمەر-ليگاعا شىعىپ جاتساق، «جەڭىس» اتاۋىن قايتاراتىن بولامىز. 

–اڭگىمەڭىزگە راحمەت!

سۇحباتتاسقان – بەك تولەۋوۆ «Sport» گازەتى