ءداستۇر مەن ءدىن ءبىزدىڭ ءبولىپ قاراستىرۋعا بولمايتىن ۇلتتىق بولمىسىمىز. سوندىقتان داستۇرىمىزبەن ۇندەسپەيتىن جات ءدىني اعىمدار ءبىزدىڭ جاراتىلىستىق بولمىسىمىزدى وزگەرىسكە تۇسىرەدى. ال ۇلتتىڭ وزىنە ءتان ەرەكشەلىگىن قاي تۇرعىدا بولسىن جوققا شىعارۋعا تىرىسقان سول ۇلتتىڭ وكىلى، ونىڭ تىلىنە، دىلىنە، دىنىنە كوڭىلى تولماسا، نە سول ەرەكشەلىكتەردىڭ ءوز بويىندا بولعاندىعىن نامىس كورسە جانە سودان ارىلۋعا تىرىسسا – يماننان اجىرايدى. سەبەبى ۇلتتىق بولمىستى وزگەرتۋگە اسەر ەتۋ، نە سوعان تالپىنۋ – ءبىزدى ۇلتقا، ۇلىسقا بولگەن اللا قالاۋىنا قايشى كەلەدى. راس، كوپ ەلدەردە ءدىن ۇلتتىق بولمىسقا اسەر ەتۋدەن قالىپ بارادى. سەبەبى ءدىندى ۇلتتىق بولمىستان تىس وقشاۋلاۋ – سانالى تۇردە جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى. جەكە ادامداردىڭ ەمەس، مەملەكەتتىڭ دىنگە دەگەن وقشاۋ كوزقاراسى، ياعني مەملەكەت قۇراۋشى ۇلت ۇستانعان دىنگە وڭ قاباق تانىتپاۋى – ۇلتتىق بولمىستى وزگەرىسكە تۇسىرەدى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا ءدىني اۋىتقۋشىلىق – ۇلت جادىنا كەرى اسەر ەتەدى. وكىنىشكە قاراي ءبىزدىڭ ءداستۇرلى ءدىنىمىزدى وزگەرىسكە تۇسىرۋگە تالپىنىپ جۇرگەن جاسىرىن كۇشتەر بىزدە دە از ەمەس. سوندىقتان ءبىزدىڭ ءداستۇرىمىز بەن ءدىنىمىزدى بىتە قايناستىرىپ جىبەرگەن اتا-بابامىزدىڭ جولى – يشاندىق مەكتەپتى قايتا جاڭعىرتقان ءجون.

         ەگەر ءبىز يشانعا انىقتاما بەرە الساق، قازاقتىڭ ۇلتتىق ءدىني ۇستانىمى ايقىندالا تۇسەدى. ءتىپتى ءبىزدىڭ ۇلتتىق مىنەزىمىز دە، اشىق-شاشىق كورىنەتىن قالپىمىز دا ءدىني ۇستانىمىمىزعا تىكەلەي بايلانىستى. ونىڭ نەگىزى – يشاندىق مەكتەپتەن باستاۋ الادى. سونىمەن يشان دەپ كىمدى ايتامىز؟ بىلگەن ءجون، ءدىنداردىڭ ءبارى يشان بولا المايدى. بۇگىنگى ءدىني تۇسىنىك تۇرعىسىندا سارالاساق، يشاندىق وتكەن تاريح ەنشىسىندە قالعانداي اسەر قالدىرادى. سەبەبى، يشاندىققا دايىندايتىن جوعارى وقۋ ورنى جوق. ونداي وقۋ ورنى بۇرىن دا بولماعان. جالپى يشاندىق وقۋ ارقىلى قالىپتاسپايدى. ول – بەرىلەدى. يشاندىقتىڭ تاعى ءبىر انىقتاماسى – پىرلىك. پىرگە بايلانۋ ءبىزدىڭ تابيعاتىمىزعا ءتان. ءپىر جانە ءمۇريد. تاريحتى قاۋزاماي-اق كونەكوز قاريالاردىڭ سوزىنە قۇلاق سالساق، يشانسىز اۋىل بولماعانىنا كوز جەتكىزەسىڭ. ولاردىڭ قاي-قايسىسى دا ء«بىزدىڭ ءپىرىمىز پالەنشە»، ء«بىز تۇگەنشەنىڭ ءمۇريدىمىز» دەپ جاتادى. جالپى پىرلىك اۋىل-ايماقتان باستالىپ، ءۇش ءجۇزدىڭ باسىن قوسۋعا دەيىنگى دەڭگەيگە كوتەرىلگەن. ونى پايعامبار اۋلەتىنە دەگەن قۇرمەتتەن دە اڭعارۋعا بولادى. وعان دالەل – سايىن دالادا بوي كوتەرگەن كەسەنەلەر. 

         شىنىندا دا يشاندىق مەكتەپ بىزدە ءالى كۇنگە دەيىن جابۋلى كۇيىندە قالىپ كەلەدى. بۇل تۇرعىدا تەك بەلگىلى عالىم ن.نۇرتازينانىڭ عانا ەڭبەكتەرىن ايتۋعا بولادى.

يشاندىق مەكتەپ... ءبىز ونى قالاي قابىلداپ، قالاي ءتۇسىنىپ ءجۇرمىز؟ شىنتۋايتىنا كەلگەندە يشاندىق مەكتەپ – ءبىزدىڭ ءداستۇرلى ءدىنىمىز. وكىنىشكە قاراي ءبىز ءالى كۇنگە دەيىن ءداستۇرلى ءدىنىمىزدىڭ ءوزىن تولىقتاي ءتۇيسىنىپ، سەزىنە قويعان جوقپىز. ازىرگە ءبىز تەك شاريعات توڭىرەگىندەگى ماسەلەلەرمەن عانا شەكتەلىپ كەلەمىز. ءبىر سۇيسىنەرلىگى، قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى ءوز ۇستانىمدارىن ءا دەگەننەن-اق ءداستۇرلى دىنىمىزگە نەگىزدەي قالىپتاستىردى. بۇل تۇرعىدا بۇرىنعى باس مۇفتيلەر راتبەك پەن ءابساتتار قاجىلاردىڭ ەڭبەكتەرى زور بولعاندىعىن ايتا كەتكەن ءجون. راتبەك قاجى وزىنە ءتان ادۋىندى مىنەزبەن سىرتقى كۇشتەردىڭ دىنىمىزگە ىقپال ەتۋىنە بوي بەرمەسە، ءابساتتار قاجى ءدىني باسقارمانىڭ مادەني دەڭگەيىن كوتەرىپ، يمامدار مەكتەبىن قالىپتاستىردى. باعىمىزعا قاراي قازىرگى ءمۇفتيىمىز ەرجان قاجى مالعاجىۇلى دا سول قالىپتاسقان ۇستانىمدى ءارى قاراي ءوربىتىپ كەلەدى. ءدىني باسقارمانىڭ ء«دىن مەن ءداستۇر» اتتى كوپ تومدىق كىتاپتاردى شىعارا باستاۋى سونىڭ ايعاعى. الايدا ءدىني باسقارمانىڭ ءداستۇرلى ءدىنىمىزدىڭ ىشكى يىرىمدەرىنە ۇڭىلەتىن كەزى كەلدى. سەبەبى ول – ءبىزدىڭ ۇلتتىق بولمىسىمىز.

ءداستۇرلى ءدىنىمىزدىڭ ىشكى يىرىمدەرى دەگەنىمىز... شىنتۋايتىنا كەلگەندە ول ءبىزدىڭ ءومىر سالتىمىز. وكىنىشكە قاراي كەيىنگى كەزدەرى ءبىز ونى ءدىن، ءداستۇر، مادەنيەت دەپ بولشەكتەۋگە كىرىستىك. ءبىر قاراعاندا جەتى شەلپەك ءپىسىرۋى مەن يسلام قۇندىلىقتارى اراسىندا ەشقانداي بايلانىس جوق سياقتى. سول سياقتى كەلىندەردىڭ سالەم سالۋى مەن وتقا ماي قۇيۋى دا كەيبىر «جاڭاشىل» دىندارلارعا ۇناماسى انىق. ال ارۋاق اۋىزعا الىنعان جەردە تىپىرشىپ وتىرا الماي كەتەتىن ء«دىندارلار» ءتىپتى كۇن ساناپ بەلەڭ الىپ بارادى. سونىڭ ءبارى كەزىندە ەن دالامىزدا سالتانات قۇرعان يشاندىق مەكتەپتىڭ جابىلىپ قالۋىنا بايلانىستى تۋىنداپ جاتقان كەلەڭسىزدىكتەر.

ءبىز بۇل كۇندە ءوزىمىزدىڭ ءداستۇرلى ءدىنىمىزدىڭ ءمان-ماعىناسىنا دەندەپ بويلاي المايتىن جاعدايعا كەلدىك. كۇن ساناپ بەلەڭ الىپ بارا جاتقان جات اعىمدارعا توسقاۋىل قويىپ، كوپشىلىك قاۋىمعا ءداستۇرلى ءدىنىمىزدىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگىن ۇعىندىرا الماي جاتقاندىعىمىز دا سوندىقتان. سەبەبى ءبىزدىڭ ءداستۇرلى ءدىنىمىزدىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگىن ءدىندارلارىمىزدىڭ ءوزى جەتە ۇعىندىرا المايدى. ونى ۇعىنۋ ءۇشىن ءداستۇرلى ءدىنىمىزدىڭ ىشكى يىرىمدەرىن قايتا سارالاعان ءجون. وكىنىشكە قاراي ول ء«يىرىم» تۇڭعيىعىنا شومۋ كوپ ءدىنداردىڭ ماڭدايىنا جازىلا بەرمەگەن. ال كەزىندە بۇكىل قازاق سول باستاۋدان سۋسىنداعان ەدى. ناتيجەسى – ۇلان-بايتاق دالامىزداعى قادام باسقان سايىن كەزدەسەتىن اۋليە-امبيەلەر كەسەنەسى. ەگەر ءبىز يشاندىق مەكتەپتەن كوز جازىپ قالماعاندا كەسەنەلەرگە كوز سۇزبەي، اۋليەلەردى ءار اۋىلدان كەزدەستىرگەن بولار ەدىك. بۇگىنگى مەدرەسەلەر، ءتىپتى اراب ەلدەرىندەگى ءمۇيىزى قاراعايداي جوعارعى ءدىني وقۋ ورىندارى اۋليەلىك تۇسىنىكتى شاكىرت بويىنا دارىتا المايدى. سوعان وراي اۋليەگە دەگەن سەنىم دە تاريح قويناۋىنا كەتتى. سەبەبى اۋليە – يشاندىق مەكتەپتىڭ جەمىسى. سوندا يشاندىق مەكتەپتە بۇگىنگى ءدىني وقۋ ورىندارى بەرە المايتىنداي قانداي ءتالىم، قانداي جاسىرىن سىر بار؟ بۇل ساۋال جاۋابىن يمام راببانيدىڭ «ماكتۋبىنان» (حاتىنان) جانە جالال-اد-دين رۋميدىڭ ء«ماسناۋيىنان» (ەگىز شۋماقتار) تابۋعا بولادى. راس بۇل ەكى كىتاپ وزگە ەل ءدىندارلارىنا دا جات ەمەس. بىراق ولار بۇل قوس كىتاپتى كوركەم شىعارما رەتىندە عانا قابىلدايدى. بۇل كىتاپتاردى سارالاۋ ءۇشىن كىمگە دە بولسىن ادامزات بالاسىنىڭ الدىنا ۇدايى كولدەنەڭ قويىلىپ كەلگەن ماتەريا ءبىرىنشى مە، جوق الدە سانا ءبىرىنشى مە دەگەن ساۋالعا جاۋاپ بەرۋىنە تۋرا كەلەدى. ارينە قاي ءدىنداردىڭ دا اللاعا سەنەتىندىكتەن سانا ءبىرىنشى دەپ بىردەن-اق جاۋاپ قايتاراتىنى كۇمانسىز. الايدا ول سولاي دەگەنىمەن الگى كىتاپتاردى ءبارىبىر قابىلداي المايدى. سەبەبى،  ماتەرياليستىك تۇسىنىك ءوز تانىم شەڭبەرى اۋقىمىنان ارعىنى كورە المايدى. جەر بەتىندەگى دىنگە قاتىستى كەلەڭسىزدىكتەردىڭ كۇن ساناپ ءورشىپ بارا جاتقاندىعى سوعان بايلانىستى. دىنگە قاتىستى ماتەريالدىق كوزقاراس – يسلام قۇندىلىقتارىن تارك ەتتى. ءدىن بار اسىلىنان، گاۋھارىنان ايىرىلدى. الايدا ول جوعالىپ كەتكەن جوق. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز – سونى قايتا جاڭعىرتۋ.

ادامزات بالاسىنا قويىلىپ كەلگەن ماڭگىلىك ساۋالدى ءدىني تۇرعىدا سارالاساق، ول – جان ءبىرىنشى مە، جوق الدە ءتان ءبىرىنشى مە دەگەنگە كەلەدى. جاۋاپ ايقىن – جان ءبىرىنشى. سولاي دەگەنمەن ءبىز جوعارىدا تىلگە تيەك ەتكەن ەكى كىتاپ بىزگە ءبارىبىر قۇپياسىن اشپايدى. (ايتپاقشى، ول كىتاپتار قاتارىنا ءياسساۋيدىڭ «حيكمەتىن» دە جاتقىزۋعا بولادى). سەبەبى ول كىتاپتار حال ىلىمىنە وراي جازىلعان. حال ءىلىمى – ءبىزدىڭ جان دۇنيەمىز. ياعني ءبىز جان دۇنيەمىزگە قاتىستى جايتتى تۇسىنە المادىق. دەمەك ءبىزدىڭ كوزقاراسىمىز، جاندى ءبىرىنشى دەۋىمىز – وتىرىك. ءبىز ءبارىن كورىنىپ تۇرعان نارسەمەن – تانمەن، ماتەريامەن ولشەيمىز. ءبىر سوزبەن ايتقاندا ماتەريالدىق كوزقاراستان اجىراي الماي كەلەمىز. ءوزىمىزدىڭ ماتەرياليست ەكەنىمىزگە كوز جەتكىزۋ ءۇشىن مىنا ءبىر جايتقا نازار اۋدارايىق. ءبىز كامىل مۇسىلمان ادام دەپ كىمدى قابىلدايمىز؟ دۇرىس. ءدىندار، يسلامنىڭ بەس پارىزىن ورىندايتىن، ۇدايى مەشىتكە بارىپ تۇراتىن ادام. جارايدى ول ادام قۇران جاتتاعان قاري، ويىن-تويعا بارمايتىن، كۇماندى تاماق ىشپەيتىن، مۇسىلمان ادامعا ۇيلەسپەيتىن وزگە جات ادەتتەردەن اۋلاق تاقۋا جان بولسىن. بىراق سولاي بولا تۇرا مۇنىڭ ءبارى ماتەريالدىق ولشەم. ءبىز ول ادامدى ماتەريالدىق كوزقاراس ارقىلى تارازىلاپ، باعالادىق. ال جان – ولشەمگە سىيمايدى. سوندىقتان ءبىز ونى ماتەريالدىق كوزقاراسپەن تۇسىنە المايمىز. ۇعىنىقتىلىق ءۇشىن مىنا ءبىر جايتقا نازار اۋدارايىق. قۇران كارىمدە ايتىلعانىنداي اللا ادامدى وزىنە ۇقساتىپ جاراتقان. بۇل – حال ءىلىمى. وسى ۇعىمدى ماتەريالدىق تۇرعىدا ءتۇسىنىپ، تالداساڭ – كاپىر بولاسىڭ. سول سياقتى ءبىز ماتەريالدىق تۇرعىدا كامىل مۇسىلمان دەپ باعا بەرگەن ءدىندار دا سول ماتەريالدىق عيباداتىمەن شەكتەلىپ حال ءىلىمىن قابىلداي الماسا – مۇنافىق (ەكىجۇزدى) ادامنان ەش ايىرماشىلىعى بولمايدى.

ءيا. اللا  ادامدى وزىنە ۇقساتىپ جاراتقان. بۇل جەردە ماتەريالدىق كورىنىس ولشەم ەمەس. سەبەبى اللا جاراتىلعان نارسەلەرگە ۇقسامايدى. اللا تەك وزىنە ۇقسايدى. دەمەك ادام... ءيا. ءوزى. ءبىز ءوزى دەپ كەسكىندى، سۋرەتتى، فورمانى، ءتاندى ايتىپ وتىرعانىمىز جوق. ءتان – ماتەريا. ءبىزدىڭ كۇرەتامىرىمىز دا ماتەريا. «اللا سەندەرگە كۇرەتامىرلارىڭنان دا جاقىن» دەگەن ايات بار. دەمەك ءبىز ءتان ەمەسپىز، اللا دا تاندە ەمەس، جاندا. ءتان، ياعني ماتەريا، مىنا 18 مىڭ عالام اللادان تىسقارى تۇرادى. اللادان تىسقارى تۇرعان نارسە، ول مەيلى عيبادات بولسىن، ەشقاشان قابىل بولمايدى.

ء«وزىڭدى تانىساڭ – اللانى تانيسىڭ». بەلگىلى جايت. ءبىز اللانىڭ جانىمىزدا ەكەنىن بىلدىك. دەمەك بىزگە ماتەريالدىق كورىنىس بەرگىزىپ تۇرعان – جان. جان، ياعني اللا بولماسا ءبىز جوق بولىپ كەتەمىز. جوق بولۋ – ءبىزدىڭ تۇسىنىگىمىزدەگى ءولىم. ءولىم – ماتەرياليستىك تۇسىنىك. اجالعا قارسى تۇرۋ، قايعىرۋ، قامىعۋ، ءتۇڭىلۋ – شىنتۋايتىنا كەلگەندە ماتەرياليستىك ۇعىم-تۇسىنىك شەڭبەرىندە قالىپ قويعانىمىزدى ايگىلەيدى. ءبىزدىڭ نەگىزىمىز – جان. ال ول ماڭگىلىك. سول سياقتى ءبىز بىلەتىن، بىلمەيتىن 18 مىڭ عالامنىڭ دا نەگىزى بار. سول نەگىزگە ۇڭىلمەي 18 مىڭ عالامدى قانشا شارلاساڭ دا اللانى تاپپايسىڭ. نەگىزدى تانىساڭ – اللانى تانيسىڭ. ول نەگىزدىڭ شىنايى اتى – ارۋاق.

ءبىز ارۋاقتى تەك ولگەن ادامداردىڭ رۋحى دەپ قانا تۇسىنەمىز. ول تۇسىنىكتىڭ ءوزى جىندار الەمىمەن استاسىپ، ءتىپتى باسقا باعىتقا بۇرىلىپ كەتتى. بولماسا ارۋاقسىز اللانى تانۋ استە مۇمكىن ەمەس. ەگەر ءبىز ارۋاق تۋرالى تۇسىنىگىمىزدى قايتا قالىپتاستىرا الساق، وندا وزگە باعىتتاعى ءدىني اعىمدارعا دا توسقاۋىل قويىپ، ەلىمىزدەگى بۇكىل مۇسىلمان قاۋىمىن ءداستۇرلى ءدىنىمىز توڭىرەگىندە توپتاستىرا العان بولار ەدىك. بارىنەن بۇرىن كوپشىلىكتىڭ دىنگە دەگەن كوزقاراسى وزگەرىپ، كىم دە بولسىن جان مەن ءتان، سانا مەن ماتەريانىڭ ارا جىگىن اجىراتا الاتىن دەيگەيگە كوتەرىلىپ، شىنايى عيبادات ءمانىن ۇعىنار ەدى. سوندا عانا يسلام دىنىنە تەلىنە ايتىلاتىن بارلىق كەلەڭسىزدىكتەردىڭ دىنگە مۇلدە قاتىسى جوقتىعىن ءتۇيسىنىپ، اتا-بابالارىمىز قالىپتاستىرعان ۇلى دالاداعى يشاندىق مەكتەپتىڭ سونشالىقتى ۇلىقتىعىن، ونىڭ دەڭگەيىنە وزگە ەلدەردەگى ءبىر دە ءبىر وقۋ ورنىنىڭ شەندەسە المايتىندىعىنا كوز جەتكىزگەن بولار ەدىك. بۇل – ءوزىمىزدى اسىرا دارىپتەۋ ەمەس، ءبىز ايتىپ جەتكىزە الماي جۇرگەن شىندىق. قايتالاپ ايتايىق، بار گاپ – جان مەن ءتان، سانا مەن ماتەرياعا قاتىستى قالىپتاسقان تۇسىنىككە بايلانىستى. ءبىزدىڭ اتا-بابالارىمىز جان، ياعني حال ءىلىمىن (حۋزيري ءىلىم) مەڭگەردى دە ءبىز بولساق ماتەرياليستىك تۇسىنىك دەڭگەيىندە قالىپ قويدىق. قانشا جەردەن عۇلاما، قانشا جەردەن ءدىندار بولساق تا. ءوزىمىزدى بوسقا كۇستانالاعانداي بولماس ءۇشىن يشاندىق مەكتەپ دەڭگەيىن شامالى سارالاي وتەيىك.

قۇران كارىمدە ارۋاق تۋرالى «رۋح – اللانىڭ امىرىنەن» دەگەن ايات بار. وكىنىشكە قاراي، بۇل ايات ءمانىن اشاتىن «كىلت» يشاندىق مەكتەپپەن بىرگە عايىپ بولدى. ال كەيىنگىلەر ول «كىلتتى» ىزدەمەك تۇگىلى ارۋاقتىڭ ءوزىن جوققا شىعارىپ، تازا ماتەرياليستىك باعىتقا بۇرىلىپ كەتتى. شىنتۋايتىنا كەلگەندە سانا ءبىرىنشى مە، جوق الدە ماتەريا ءبىرىنشى مە دەگەن ماڭگىلىك ساۋالدىڭ جاۋابى «رۋح – اللانىڭ امىرىنەن» دەگەن اياتتا تۇر.

پايعامبارىمىزدىڭ «اللا اۋەلى مەنىڭ نۇرىمدى جاراتقان» دەگەن ءحاديسى بار. جوعارىداعى اياتتا ايتىلعان رۋح – وسى نۇر. دەمەك ءامىر وسى نۇرعا بەرىلەدى. بۇدان نۇردىڭ ءامىردى ورىنداۋشى ەكەندىگى ءمالىم بولادى. ورىنداۋشىنىڭ شىنايى اتى – قۇل.

بارلىق ءدىندارلار مويىندايتىن مىنانداي اقيدا (كوزقاراس) بار. ءابسوليۋتتى بار نارسە ول – اللا. اللا اۋەلى ارشىنى جاراتتى. ارشىدان كۇرسي جاراتىلدى. اللا – بار. ونى بىلەمىز. ارشى دەپ وتىرعانىمىز پايعامبارىمىزدىڭ حاديسىندە ايتىلعانىنداي         ەڭ اۋەلگى جاراتىلىس – نۇر. نۇر – ول رۋح. اياتتا ايتىلعانىنداي رۋح – اللانىڭ امىرىنەن. امىرگە باعىنعان رۋح ومىرگە كۇرسيدى الىپ كەلدى. كۇرسي – ماتەريالدى الەم. وسى جۇيەگە سەنگەن ادامدى ءبىز مۇسىلمان دەيمىز. ءسوزىمىز دايەكتى بولۋ ءۇشىن كاليما شاھاداتتى قايتالاپ ايتايىق «اللادان باسقا ءتاڭىر جوق، مۇحاممەد ونىڭ قۇلى، ءارى ەلشىسى». وسى كاليما شاھاداتتا ءبىز جوعارىدا ايتقان ءۇش تىزبەكتى جۇيە كورىنىس بەرەدى. ءبىرىنشى – اللا. ءيا. ودان باسقا ءتاڭىر جوق. ەكىنشى – قۇل. بۇل – ءامىردى ورىنداۋشى رۋحاني الەم. ءۇشىنشى – ەلشى. ەلشى (كۇرسي) – ماتەريالدى كورىنىس.

جالال-اد-دين رۋمي ءوزىنىڭ ء«ماسناۋيىندا» «مىنا الەمنىڭ ۇستىندە تاعى ءبىر الەم بار. قولىڭدى كورپەنىڭ استىنا تىق. ءبىز ونى ءابۋ ھۋرايرانىڭ قالتاسى ەتەمىز» دەيدى. ءابۋ ھۋرايرانىڭ قالتاسى – پايعامبارىمىزدىڭ مۇعجيزاسى. ونىڭ ءىشى بوس بولىپ كورىنگەنىمەن، قولىڭدى سالىپ قالاعانىڭدى الا بەرەسىڭ. جالال-اد-دين رۋمي پايعامبارىمىزدىڭ وسى مۇعجيزا-سۇننەتىن ءبىز دە ورىنداي الامىز دەگەندى ايتادى. جانە دە ول تۇگەسىلمەس قازىنانىڭ مىنا ماتەريالدى الەمنىڭ سىرتىنداعى الەمگە ءتان ەكەندىگىن «مىنا الەمنىڭ ۇستىندە تاعى ءبىر الەم بار» دەپ ۇعىندىرىپ تۇر. ول الەمدى يمام رابباني ءوزىنىڭ 290-شى ماكتۋبىندا «كەنەتتەن مەن كوزگە كورىنبەيتىن جاسىرىن الەمگە ەنىپ كەتتىم. جوقتىق الەمنىڭ شەتى ءتۇرىلىپ ەدى، مەن جاپادان جالعىز شەكسىز، ۇشى-قيىرى جوق ءبىر تۇڭعيىق تەڭىزگە سۇڭگىپ كەتە باردىم. وسى تەڭىز كەڭىستىگىندە عالامات ۇلكەن عالامشاردىڭ، گالاكتيكالاردىڭ جەر بەتىندەگى شاڭنىڭ توزاڭىنداي تىم كوپ ەكەندىگىنە كوز جەتكىزدىم. جاراتىلىستاردى قۇراپ تۇرعان بارشا الەمدەردىڭ، عالامشارلاردىڭ، گالاكتيكالاردىڭ بارلىعى ءبىر سۋرەت قانا ەكەنىن كوردىم» دەيدى.

ءبىز بۇل ماسەلەلەردى ۋاقىتى جەتكەن سوڭ ايتىپ وتىرمىز. باعىمىزعا وراي يشاندار مەكتەبى جەتىستىگىن ءدىندارلار ەمەس، قازىرگى عىلىم دالەلدەپ وتىر. كۆانت فيزيكتەرى مىنا الەمنىڭ جاي عانا يلليۋزيا، ونىڭ نەگىزى – انتيماتەريا ەكەندىگىن الەمگە جاريا ەتتى.

كۆانت فيزيكتەرى جاڭالىعىنا قارسى تۇرار قاۋقار تانىتا الماعان اتەيستەر مەن بۇگىنگى تەرىس باعىتتاعى ءدىندارلار جۇمعان اۋىزدارىن اشا الماي: «مەن دە اڭ-تاڭ، اپام دا اڭ-تاڭنىڭ» كۇيىن كەشىپ وتىر. ايتسە دە ولاردىڭ ءوز باعىتتارىنان بۇرىلا قويۋى نەعايبىل. سوندىقتان بىزگە ءداستۇرلى ءدىنىمىزدىڭ نەگىزى – يشاندىق مەكتەپتى قايتا جاڭعىرتۋ قاجەت.

قۇديار ءبىلال،

«اقپارات سالاسىنىڭ ۇزدىگى»

Abai.kz