جوعارعى بيلىكتە كەزەكتى اۋىس-ءتۇيىس بولدى. يمانعالي تاسماعامبەتوۆ استانا قالاسىنىڭ اكىمى قىزمەتىنەن كەتىپ، قورعانىس ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالدى.

تاسماعامبەتوۆ بيلىككە دە بۇقاراعا دا ىسكەر، قاي جەرگە بارسا دا سول سالانىڭ جانىن كىرگىزىپ، جۇمىسىن جۇرگىزەدى دەگەن سەنىم قالىپتاستىرعان ادام. ا

ەل تىنىش بولسىن!

يمانعالي نۇرعاليۇلى تاسماعامبەتوۆ — قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 5-ءنشى پرەمەر-ءمينيسترى، 2008 جىلدىڭ 4 ساۋىرىنەن باستاپ، 2014 جىلدىڭ 22 قازانىنا دەيىن استانا قالاسىنىڭ اكىمى.

1956 جىلى جەلتوقساننىڭ 9 گۋرەۆ وبلىسى، ماحامبەت اۋدانى، نوۆوبوگات اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن.

1979 جىلى ورال قالاسىنىڭ ا. س. پۋشكين اتىنداعى پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنىڭ گەوگرافيا مەن بيولوگيا پاندەرىنىڭ مۇعالىمى ماماندىعى بويىنشا ديپلومىن الدى.

1990 جىلى «دۇنيەتانۋ اسپەكتىلەرىنىڭ ەكولوگيالىك پروبلەماسى» تاقىرىبى بويىنشا ديسسەرتاتسياسىن قورعاپ، فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى اتاعىنا يە بولدى. 7 جىلدان كەيىن ول «ترانزيتتىك ساياسي جۇيەلەرىندەگى الەۋمەتتىك ساياسات» عىلىمي زەرتتەۋ جۇمىسىن تاڭداپ، ساياساتتانۋ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى بولىپ اتاندى.

1981 جىلدان 1991 جىلعا دەيىن كوكپ وك-ڭ مۇشەسى، 1990—91 جىلداردا قازاقستان كومپارتياسىنىڭ وك پوليتبيۋرو مۇشەسى بولدى. قازاقستان رەcپۋبليكاسىنىڭ 12 شاقىرىلعان جوعارعى كەڭەسىنىڭ دەپۋتاتى بولىپ سايلاندى.

ەڭبەگى مەن ساياسي ءومىربايانى سول كەزدەگى جالعىز جاستار ساياسي ۇيىمى — قازاقستاننىڭ لكجو-دا باسشىلىق قىزمەتىمەن بايلانىستى. 1979 جىلدان ماحامبەت اۋدانىنداعى لكجو ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، گۋرەۆ لكجو قالالىق كوميتەتىنىڭ جانە وبلىستىق كوميتەتىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى بولدى. 1989 جىلى لكجو وك، 1991 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جاستار ءىسى جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميتەتىن باسقاردى.

1993 جىلى ي. تاسماعامبەتوۆ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى بولىپ تاعايىندالدى.

1995 جىلدان باستاپ ەل باسقارۋشى قىزمەتىندە جوعارعى ورىنداردى اتقارىپ، قازاقستاننىڭ ۆيتسە-پرەمەرى، ءبىلىم جانە مادەنيەت ۆيتسە-پرەمەر-ءمينيسترى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ جەتەكشىسىنىڭ ورىنباسارى، قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ ءبىرىنشى كومەكشىسى، اتىراۋ وبلىسىنىڭ اكىمى، قازاقستان پرەمەر-ءمينيسترى, مەملەكەتتىك حاتشى، قازاقستان پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ جەتەكشىسى بولادى.

2004—2008 جج. 1,5 ملن تۇرعىنى بار قازاقستاننىڭ ەڭ ءىرى قالاسى الماتىنىڭ اكىمى قىزمەتىن اتقارىپ كەلدى.

2008 ج. ءساۋىردىڭ 4 قازاقستاننىڭ ەلورداسى — استانا قالا اكىمى بوپ تاعايىندالدى.

قر قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ مۇشەسى، «مادەني مۇرا» اتتى مەملەكەتتىك باعدارلامانىڭ قوعامدىق كەڭەسىنىڭ توراعاسى، يۋنەسكو ءىسى جونىندەگى قر ۇلتتىق كوميسسياسىنىڭ توراعاسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ وقپەن اتۋ فەدەراتسياسىنىڭ قۇرمەتتى پرەزيدەنتى، اكادەميك ا.ح. مارعۇلان اتىنداعى حالىقارالىق قور باسقارماسىنىڭ توراعاسى.

ي. تاسماعامبەتوۆ موڭعولياعا، باتىس قازاقستانعا جانە رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ استراحان وبلىسىنا (كاسپي: مۇناي جانە مادەنيەت) جانە ت.ب. جەرلەرگە حالىقارالىق مادەنيەتتانۋشىلىق ەكسپەديتسيالار ۇيىمداستىرعان. سونىڭ ناتيجەسىندە 2000 ج. موڭعوليادان قازاقستانعا ەجەلگى تۇبەگەيلى كۇل-تەگىن تاس حاتىنىڭ كوشىرمەسى ورناتىلدى. قازاق مادەنيەتى مەن تاريحىنىڭ مۇرالارىن جاڭعىرتىپ، كوپشىلىككە جەتكىزۋگە تاعى باسقا كوپ جۇمىس اتقارعان قايراتكەر.^[1]

ونشاقتى كىتاپتاردىڭ جانە كوپتەگەن عىلىمي ەڭبەكتەردىڭ اۆتورى. مادەنيەتتانۋ، مەملەكەتتىك باسقارۋ، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق وركەندەۋ پروبلەمالارى جانە ساياساتتانۋعا بايلانىستى ماقالالاردىڭ اۆتورى.

• «پاراسات» وردەنى (1998 ج)
• «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ» وردەنى (2004 ج),
• ورىس پراۆوسلاۆيەلىك شىركەۋىنىڭ «ماسكەۋلىك دانيل قاسيەتتى پاتشاسى» وردەنى,
• رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ «درۋجبا نارودوۆ» وردەنىمەن

جانە كوپتەگەن القالارمەن ماراپاتتالعان.

ۇيلەنگەن، جۇبايى — بەكقۇللوۆا كلارا داۋىمقىزى (1957 ج.ت.), مۇعالىم. قىزدارى — اسەل (1979 ج.ت.), زاڭگەر، سوفيا (1983 ج.ت.). بالاسى — نۋرعالي نۇرسۇلتان (1994 ج.ت.). نەمەرەلەرى — دىنمۇحاممەد (2000 ج.ت.) جانە نۇرەددين (2005 ج.ت.).^[2]

ي. تاسماعامبەتوۆ ءوزى ايتقانداي: «مەن ىرىمشىل ەمەسپىن، بىراق اتەيست تە ەمەسپىن». قازاقستان تاريحى، ەتنوگرافياسى، ارحەولوگيا ماسەلەلەرىنە تەرەڭ كوڭىل ءبولىپ، ورتالىق ازيا حالىقتارىنىڭ قولتاڭبا ونەرىنىڭ زاتتارىن جيناۋمەن اينالىسادى. ساياسي قايراتكەر مۇراتى — مۇستافا شوقاي، فرانسۋا ميتتەران.

• ات جالىنداعى وركەنيەت
• قۇلىپتاس

Abai.kz