ەلىمىزدە «شاڭىراق باسقارۋشى كومپانياسى» اتتى جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىك بار. اتالعان سەرىكتەستىكتىڭ قۇرامىنا «اقمولا - فەنيكس» اكتسيونەرلىك قوعامى،   «اگروينتەرپتيتسا»، «ك.ماركس اتىنداعى قۇس فابريكاسى»، «Capital Project Ltd»، «اۆانگارد» جانە   «باتيا» جاۋاپكەرشىلىگى سەرىكتەستىكتەرى كىرەدى. بۇل 6 بىردەي ء ىرى شارۋاشىلىقتىڭ باسىن قوسىپ وتىرعان الىپ سەرىكتەستىكتىڭ يەسى - ماكسيم ۆلاديميروۆيچ بوجكو. يا، يا، ءدال سول قازاقستان ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ گەنەرال-لەيتەنانتى ، ەكس توتەنشە جاعدايلار ءمينيسترى، قازىرگى ىشكى ىستەر ۆيتسە-ءمينيسترى ۆلاديمير كارپوۆيچ بوجكونىڭ 33 جاستاعى بالاسى ماكسيم.

شارفتىڭ مۇراسى بوجكونىڭ قولىنا قالاي ءوتتى؟

اڭگىمەنى ارىدەن باستاساق، ءبىراز جىل ەسىل اۋىل شارۋاشىلىق باسقارماسىن باسقارعان يۆان شارف دەگەن ازامات بولعان. ول ءبىر كەزدەرى «اكمولينسكي» (قازىرگى اقمول) سوۆحوزىن باسقارىپ، 1975-جىلدان باستاپ تسەلينوگراد قۇس ءوسىرۋ جونىندەگى وندىرىستىك بىرلەستىكتى (تسەلينوگرادسكي پرويزۆودستۆەننوە وبەدينەنيا پو پتيتسەۆودستۆۋ) باس ديرەكتورى بولدى. كەڭەس ۇكىمەتى قۇلاپ، قازاقستان دەربەس مەملەكەت بولعان سوڭ ول بىرلەستىك 1996-جىلى  «اقمولا - فەنيكس» اكتسيونەرلىك قوعامىنا اينالدى. ناقتى قۇجاتتاعى اقپاراتقا جۇگىنسەك، 1999-جىلى   «اقمولا - فەنيكس» اكتسيونەرلىك قوعامىنىڭ اكتسيونەرلەرى 93 ادام بولعان، ونىڭ ىشىندە يۆان شارف 34.2 %، ودان كەيىنگى ۇلكەن ۇلەسكە ۆالەنتينا بەلوۋسوۆا 8.2% اكتسياعا يە بولعان.

بىلەتىندەر، يۆان شارف  «اقمولا - فەنيكس» اكتسيونەرلىك قوعامىن تسەلينوگراد اۋدانىنداعى ەڭ ءىرى ءوندىرىس ورنىنا اينالدىرعانىن ايتادى. الايدا 2008-جىلى يۆان شارف ومىردەن وزادى دا، ونىڭ اكتسيونەرلىك قوعامداعى ۇلەسى  رايسا يۆانوۆنا شارفتىڭ قولىنا وتەدى. 2011-جىلدىڭ 31- جەلتوقسانىنداعى قۇجاتقا كوز جۇگىرتسەك، 10%دان ارتىق اكتسياسى بار ەكى ادام عانا كورسەتىلگەن. ونىڭ ءبىرى شارف رايسا يۆانوۆنا 39,9408 ءجاي اكتسياعا،  19,8394 ايرىقشا (پريۆيلەگيروۆاننىي) اكتسياعا، بەلوۋسوۆ ەۆگەني گەننادەۆيچ 17,2701 ءجاي، 9,465 ايرىقشا (پريۆيلەگيروۆاننىي) اكتسياعا يە ەكەنى كورسەتىلگەن.

الايدا 2012-جىلدىڭ 31- جەلتوقسانىنداعى «اقمولا - فەنيكس»  اكتسيونەرلىك قوعامنىڭ اكتسيونەرلەرىنىڭ جالپى جينالىسىنىڭ حاتتاماسىندا «شاڭىراق» ساۋدا ءۇيى» جشس 16,59 ءجاي اكتسياعا،  «باتيا» جشس 27,33 ءجاي اكتسياعا، جەكە كاسىپكەر بوجكو مارينا ۆلاديميروۆنا 25,67 ءجاي اكتسياعا يە ەكەنى كورسەتىلگەن. «شاڭىراق» ساۋدا ءۇيى» جشس جانە «باتيا» جشس قۇرىلتايشىلارى اعايىندى ماكسيم مەن ەلەنا بوجكوعا قارايدى دەيدى بىلەتىندەر.  

قانشا تالاپتانساق تا  «اقمولا - فەنيكس»  اكتسيونەرلىك قوعامىنا بوجكولاردىڭ قانداي جولمەن نەمەسە قانشا اقشاعا ساتىپ العانى تۋرالى اقپارات تابا المادىق، 42 جىلدىق تاريحى بار، 530 ادام جۇمىس ىستەيتىن، قۇرامىنا 290 000 باس تاۋىعى بار، كۇنىنە 180 000 جۇمىرتقا شىعاراتىن، 49 وندىرىستىك كورپۋستارى بار «تسەلينوگرادسكايا»، 23 وندىرىستىك كورپۋسى بار، 37 گەكتار جەرى بار «اكمولينسكايا»، 32 وندىرىستىك كورپۋسى بار، اسىل تۇقىمدى قۇس وسىرەتىن «پلەمپتيتسەرەپرودۋكتور»، 29 وندىرىستىك كورپۋسى بار «مالينوۆسكايا» قۇس فابريكالارى بار «اقمولا – فەنيكستىڭ» ساتىپ العان ادامعا ارزان تۇسپەگەنى بەلگىلى. بۇل يەن بايلىقتى اعايىندى بوجكولاردىڭ ناقتى قانشا قارجىعا ساتىپ العانىن جانە ول قارجىنىڭ قايدان كەلگەنىن ءتيىستى ورىندار انىقتاي جاتار.

«اگروينتەرپتيتسانى» كۋلاگين قۇردى، بوجكو الدى، ال مەملەكەت

قارجىسى قايتارىلدى ما؟

2005-جىلى 25 ساۋىردە سول كەزدەگى پرەمەر-مينيستر دانيال احمەتوۆ  قوستاناي وبلىسىنا ىسساپارعا بارادى. سول جەردە قوستاناي وبلىسىنىڭ سول كەزدەگى اكىمى سەرگەي كۋلاگين قوستاناي وبلىسى جىل سايىن  4,4 ملن. اقش دوللارىنا شەت ەلدەن قۇس ەتىن ساتىپ الىپ جاتقانىن ايتىپ، بۇل ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن ارقالىق قۇس فابريكاسىن قالپىنا كەلتىرۋگە رۇقسات سۇرايدى. http://panoramakz.com/archiv/2005/17.htm. سودان كوپ ۇزاماي مەملەكەت جانە جەكە ينۆەستورلاردىڭ قاتىسۋىمەن 500 ملن. تەڭگە قارجى جۇمسالىپ ارقالىق قۇس فابريكاسىنىڭ ورنىنا «اگروينتەرپتيتسا» جشس قۇرىلادى  http://kazpravda.softdeco.net/c/1309304953. س. كۋلاگين مىرزا ودان كەيىن دە بۇل سەرىكتەستىكتى قولداۋىن توقتاتقان ەمەس. قر ۇكىمەتىنىڭ 2010-جىلعى  14-ساۋىرىندەگى №303 قاۋلىسىمەن بەكىتىلگەن «قازاقستاننىڭ يندۋسترياليزاتسيا جونىندەگى 2010-2014-جىلدارعا ارنالعان كارتاسىندا»  قوستاناي وبلىسى بويىنشا  18,3 ملرد. تەڭگەگە 12 جوبانى قارجىلاندىرۋ كوزدەلگەن. http://www.parasat.com.kz/index.php?id=news_single&tx_ttnews%5Btt_news%5D=39&cHash=06167ed1b0babb9da0c14a715ab927ac  كەيبىر اقپاتار كوزدەرىنە قاراعاندا بۇل قارجىنىڭ 2,2 ملرد. تەڭگەسى  «اگروينتەرپتيتسا» جشسنە قۇس فابريكاسىن قالپىنا كەلتىرۋگە جۇمسالعان.

جالپى اتالعان قۇس فابريكاسىنىڭ جاندانۋىنا سەرگەي كۋلاگيننىڭ عانا ەمەس،  «اگروينتەرپتيتسا» جشس ديرەكتورى ۆيكتور پاتستىڭ قوسقان ۇلەسى زور. ول قازىر گەرمانيانىڭ ازاماتى بولعانىمەن ارقالىققا ءجيى كەلىپ تۇرادى. ال وسى قىرۋار مەملەكەت قارجىسىنا قالپىنا كەلتىرىلىپ، ۇلكەن ءوندىرىس ورنىنا اينالعان  «اگروينتەرپتيتسانىڭ» ماكسيم بوجكوعا قالاي وتكەنى تاعى بەلگىسىز. قازىر قۇس فابريكاسىنىڭ 32 وندىرىستىك كورپۋسى بار.

لورەنتس اشقان فابريكاعا بوجكونىڭ قانداي قاتىسى بار؟

«ك.ماركس اتىنداعى قۇس فابريكاسىن» قالپىنا كەلتىرۋ جونىندەگى جوبا 2008 جىلى بەكىتىلگەن بولاتىن. جوبانىڭ قۇنى 1 500 ميلليون تەڭگە دەپ تە بەلگىلەنگەن.  الايدا، بۇل فابريكانىڭ قالپىنا كەلۋى مەن جاندانۋىنا قازىرگى گەرمانيا ازاماتى، بۇرىنعى قازاقستاندىق   الەكساندر لورەنتس پەن ديرەكتور ەلەنا مەنبەرگتىڭ سىڭىرگەن ەڭبەگى كوپ. الەكساندر لورەنتس فابريكانىڭ يەسى بولسا، ەلەنا مەنبەرگ سوڭعى 5 جىلدا وسى ءىرى ءوندىرىستى تىكەلەي باسقارىپ وتىرعان ادام.

بۇل ءوندىرىس دە «ك.ماركس اتىنداعى قۇس فابريكاسىن» قالپىنا كەلتىرۋ جوباسى بويىنشا يندۋستريالدى-يننوۆاتسيالىق كارتاعا كىرىپ، «دامۋ» كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ قورىنان» دا قارۋىر قارجى العانى بەلگىلى.  

ال فابريكانىڭ يەسى الەكساندر لورەنتس ماكسيم بوجكوعا قانداي دا ءبىر ۇلەسىن ساتتى ما، جوق باسقاشا كەلىسىم بار ما، ايتەۋىر بۇگىندە «ك.ماركس اتىنداعى قۇس فابريكاسى» جشس ماكسيم بوجكو باسقاراتىن «شاڭىراق» باسقارۋ كومپانياسىنىڭ قۇرامىنا كىرەدى. «شاڭىراقتىڭ» http://shanyrak-group.kz سايتىندا «ديرەكتوروم كومپاني توو «ۋپراۆليايۋششايا كومپانيا شانىراك» ياۆلياەتسيا بوجكو ماكسيم ۆلاديميروۆيچ، پود رۋكوۆودستۆوم كوتوروگو پرويسحوديت ۋپراۆلەنيە ۆسەمي بيزنەس-پروتسەسسامي گرۋپپى» دەپ تۇرعان سوڭ قۇس فابريكاسى دا ماكسيم ءۆلاديميروۆيچتىڭ ۋىسىندا شىعار دەپ توپشىلادىق.  بۇل دا 11 ۇلكەن وندىرىستىك كورپۋسى بار، جىلىنا 130 ملن. دانا جۇمىرتقا وندىرۋگە مۇمكىندىگى بار فابريكا ەكەنىن ەسكەرە كەتكەن ءجون.

«جەزقازعان-قۇس» نەگە بانكروت بولدى؟

ۇجىمىندا 230 ادام جۇمىس ىستەپ جاتقان  «جەزقازعان-قۇس» جشس اياق استىنان بانكروت بولدى.  ءدال سول كەزدە 2011-جىلى «Capital Project Ltd» جشس ديرەكتورى ماكسيم بوجكو قاراعاندى وبلىستىق ەكونوميكانى ۇدەمەلى يندۋستريالدى-يننوۆاتسيالىق دامىتۋ جونىندەگى ۇيلەستىرۋ كەڭەسىنىڭ كەزەكتى وتىرىسىندا جەزقازعان قالاسىندا وندىرىستىك قۋاتى جىلىنا 9,4 مىڭ توننا قۇس ەتىن وندىرۋگە باعىتتالعان «برويلەرلىك قۇس فابريكاسىن قۇرۋ» تۋرالى سۋ جاڭا ينۆەستيتسيالىق جوبا ۇسىنادى. جوبانىڭ قۇنى از دا ەمەس، كوپ تە ەمەس، 2,9 ملرد. تەڭگە.  

بانكروت بولعان «جەزقازعان-قۇستىڭ» فەرماسى، جابدىقتارى، تەحنيكاسى ماكسيم ۆلاديميروۆيچكە قانشا اقشاعا تۇسكەنى بەلگىسىز. ايتەۋىر قازىر «Capital Project Ltd» جشس «كازاگروقارجى» كومپانياسىنىڭ كومەگىمەن ءبىراز شارۋا جاساپ جاتىر دەيدى بىلەتىندەر.  ال بانكروت بولعان «جەزقازعان-قۇستىڭ» بۇرىنعى يەسى الەكساندر گۋدوۆششيكوۆ قازىر ماكسيم بوجكوعا قىزمەت ەتەدى.

بۇدان باسقا ماكسيم بوجكونىڭ  10 260 گەكتار ەگىندىك جەرى، 4456 كۆ.م. ءتۇرلى تسەحتارى، قويمالارى، 10 000 توننا استىق ساقتايتىن ەلەۆاتورى بار «اۆانگارد» جانە   «باتيا» سياقتى سەرىكتەستىكتەرى بار. ول ءوزىنىڭ بيزنەس سەرىكتەسى الەكساندر لورەنتسپەن بىرگە بيزنەسىن ودان ءارى دامىتۋعا كۇش سالىپ جاتىر ەكەن https://www.youtube.com/watch?v=3NsgymrOIJs.

ماكسيم بوجكو بيزنەسىن رەسەيگە ساتا ما؟

ارينە، ءبىز ماكسيم بوجكونىڭ قازاقستاندا ءوز بيزنەسىن دامىتقانىنا ەش قارسى ەمەسپىز، ءتىپتى قۋانامىز دا. وتاندىق ءوندىرىستى دامىتىپ، ەل ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا سۇبەلى ۇلەس قوسىپ جاتقان ونداي ىسكەر ازاماتتار تەك  قۇرمەتتەۋگە لايىق.

دەسەك تە ماكسيم بوجكو تاعى بىرنەشە قۇس فابريكالارىن وزىنە الىپ، ون شاقتى فابريكانى ۇلكەن كورپوراتسياعا اينالدىرماقشى. سوسىن ونى رەسەيگە ساتادى-مىس دەگەن اڭگىمە استانانىڭ اسپانىن كەزىپ ءجۇر.

ارينە ماكسيم ءۆلاديميروۆيچتىڭ باسىنا كىرىپ شىققان ەشكىم جوق. ونىڭ ءدال سونداي جوسپارى بار ما، جوق پا ونى ەشكىم بىلە الماس. دەسەك تە، ۆيكتور حراپۋنوۆتىڭ، ۆلاديمير شكولنيكتىڭ ارقاسىندا قازاقستاننىڭ قىرۋار بايلىعى شەت ەلدىكتەردىڭ يەلىگىنە ءوتىپ، ولاردىڭ بالالارى شەت ەلدەردە ميلليونەر بولىپ شىعا كەلگەنىن ەسكەرسەك ونداي بولۋى مۇمكىن ەمەس دەپ تە ايتا المايمىز. 

ماكسيم بوجكونىڭ بيزنەستەگى جەتىستىكتەرىنە ىشتەي قىزىعىپ، مەن دە ءبىر 2-3 ملرد. تەڭگەنىڭ جوباسىن جاساسام ۇدەمەلى  يندۋستريالدى-يننوۆاتسيالىق دامىتۋدىڭ «اكەسى» اسەت ەسەكەشەۆ ماعان دا بەرەر ما ەكەن دەپ قويامىن. الدە ميللياردتار الۋ ءۇشىن مەنىڭ دە اكەم ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ گەنەرال-لەيتەنانتى نەمەسە توتەنشە جاعدايلار ءمينيسترى بولۋى كەرەك پا ەكەن؟ قالاي ويلايسىزدار؟  

ماقسات ءىلياسۇلى، زاڭگەر، قازاق ۇلتتىق كەڭەسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى

Abai.kz