پرەزيدەنت ءبىر سوزىندە «قازاق قازاقپەن قازاقشا سويلەسسىن» دەپ ەدى. ءوزىمىز بەن ءوزىمىز قازاقشا سويلەسسەك باسقا ۇلت قازاقشا سويلەسپەي قايدا بارادى دەگەن بولاتىن نازارباەۆ. ەلباسىنىڭ وسى ءسوزىن قاپەرىنە ىلمەيتىن مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر سايرانداپ ءجۇر. «قوستاناي تاڭى»  ينتەرنەت باسىلىمى «قازاق «قازاققا» قازاقشا سويلەگەنى ءۇشىن ايىپتى بولدى» اتتى ماقالا جاريالادى بۇگىن.

ماسەلەنىڭ ءمانى بىلاي: ەكى اپتاداي ۋاقىت بۇرىن اقتولقىن جانىبەكوۆا ەسىمدى جاس كەلىنشەك اسىعىپ بارا جاتىپ، بايقاماي جول ەرەجەسىن بۇزادى. ونى توقتاتقان جول پوليتسياسى ءتيىستى مامىلە تانىتپايدى. ءوزىنىڭ كىنالى ەكەنىن ايعاقتايتىن ۆيدەو دالەل سۇراعان اقتولقىنعا ءتارتىپ ساقشىلارى سول ۋاقىتتا ەڭ تاياۋ ماڭداعى گەرتسەن كوشەسىندە ورنالاسقان بولىمشەگە اكەلگەنىمەن ونى كىنالى ەكەنىن كورسەتەتىن ايعاقتى قاپەلىمدە ۇسىنا المايدى. اقتولقىن سوندا دا كەشىرىم سۇراپ، ءوزىنىڭ اسىعىس ەكەنىن، قانشالىق بولسا دا ءتيىستى ايبىن وتەيتىنىن ايتىپ، قۇجات شارۋاسىن تەزدەتىپ بىتىرمەككە ارەكەتتەنەدى. وسى كەزدە حاتتاما تولتىرعان دومايلوۆ دەگەن سەرجانت اقتولقىننىڭ قۇجاتتى قازاق تىلىندە تولتىرۋدى تالاپ ەتكەنىنە قاراماي قۇجاتتى ورىس تىلىندە تولتىرادى. ءتىپتى، «قازاقشانى ءوز ەلىڭدە، اۋىلىڭدا جازاسىڭ» دەپ جەكىردى(اقتولقىن وڭتۇستىكتە تۋىپ-وسكەن، سوڭعى 15 جىلدا قوستاناي تۇرعىنى). پوليتسيا وكىلى وعان حاتتامانى ورىسشانى ءماجبۇرلى تۇردە تولتىرتادى، اقتولقىننىڭ جازۋعا ءتيىستى جەرىنىڭ ءبارىن ءوز قولىمەن ورىسشاعا تاۋەلدى ەتىپ تولتىرعان  مەملەكەتتىك قىزمەتشى سوتتان دا سەسكەنبەيتىن ايتادى. سەرجانتتىڭ اۋىر سوزدەرىنە، پسيحيكالىق سوققىسىنا شىدماعان جاس انا پوليتسيا بولىمشەسىنەن جەدەلجاردەم كولىگىمەن شىققان. ءىستىڭ قالاي بولعانى تۋرالى اقتولقىننىڭ «قوستاناي تاڭى» ينتەرنەت باسىلمى رەداكتسياسىندا قالتىرعان ۆيدەو جازباسىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز:

اۋرۋحانادان شىققان سوڭ دا اقتولقىن ءىستى جاي قالتىرعىسى كەلمەيدى. «مەملەكەتتىك قىزمەتكەردىڭ مەملەكەتتىك تىلگە پىسقىرىپ قارامايتىنى شىمبايعا باتتى. «قازاقتىڭ» الدىندا قازاقشا سويلەيتىنىم ءۇشىن ايىپكەر بولدىم. قالاي ىزاڭ كەلمەيدى؟!»،-دەيدى اقتولقىن اشىنىپ. وبلىستىق ءىىد-نە، قالالىق سوتقا جانە «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ كەڭسەسىنە ارىزىن جەتكىزگەن اقتولقىننىڭ ماسەلەسىمەن «قوستاناي تاڭى» دا وبلىستىق ءىىد-ءنىڭ باستىعى، پوليتسيا گەنەرال-مايورى ت.س.ماتكەنوۆكە اتالعان ماسەلەنى ارقاۋ ەتىپ حات جولداعان.

Abai.kz ءتىلشىسى دە اقتولقىنمەن تەلەفون بايلانىسىن قۇرىپ، قالىن سۇرادى:

- اقتولقىن، قالىڭىز قالاي؟ قۇزىرلى ورگاندار تالاپ-ارىزىڭزدى قاناعاتتاندىردى ما؟

- قۇزىرلى مەكەمەگە ءتيىستى قۇجاتتارىمدى وتكىزدىم. وسى ايدىڭ جيىرماسىنا، ساعات ون التىعا اكىمشىلىك سوت تاعايىندالدى. مەنىڭ قولىمدا ءالى ورىس تىلىندە جازىلعان حاتتاما تۇر. مەن ماعان حاتتامانى قازاق تىلىندە تولتىرىپ بەرمەي ايىپ پۇلدى تولەمەيتىنىمدى ايتتىم. حاتتامانى تولتىرعان سەرجانت ءالى «يا، ۆسە راۆنو نا كازاحسكي نيگدە نە بۋدۋ پيسات» دەپ وتىر. ونى الدا سوت شەشەتىن بولادى.

- جول ساقشىلارى جول ەرەجەسىن بۇزعانىڭىزدى دالدەپ بەردى مە؟ مويىندادىڭىز با؟

- مويىنداعاندا مويىندامايتىن ەشتەڭەسى جوق. مەن سول جەردە-اق موينىما الدىم، ول جاۋاپكەرشىلىكتەن قاشىپ وتىرعانىم جوق. ولار مەنى توقتاتقانىندا دالەلدەي الماعان. قازىر پۋنكتتەرىندە بار ەكەن. مەن جۇرگىزۋشى كۋالىگىن 2009 جىلى العام. سودان بەرى ءبىرىنشى رەت جول ەرەجەسىن بۇزىپ تۇرمىن. سول كۇنى كىشكەنتاي ۇلىمدى ۇيگە از عانا ۋاقىتقا جالعىز قالدىرىپ كەتكەنمىن، سوعان ۇيگە اسىقتىم. بايقاۋسىزدا ەرەجە بۇزدىم. حاتتاما تولتىرعان جىگىت باسىندا اپ-انىق قازاقشا سويلەپ تۇرعان. مەنىڭ ورىسشادان شالا ساۋات ەكەنىمدى ءبىلىپ، مۇلدەم قازاقشا بىلمەي قالدى. ونىڭ قازاق بولا تۇرا، ءارى مەنىڭ قۇقىعىمدى تاپتاپ ورىس ءتىلىن قولدانعانى جانىما باتتى.

***                                       ***                                       ***

قازاق تىلىندە تاقىلداپ تۇرعان اقتولقىن ءوزى جاعدايى تۋرالى ماقالا جارىق كورگەن سوڭ ەلدىڭ جەر-جەرىنەن ءتۇرلى باق وكىلدەرى مەن جەكە ازاماتتاردىڭ ءوز ءنومىرىن تاۋىپ، قولداۋ ءبىلدىرىپ حابارلاسىپ جاتقانىن ايتتى. ءبىز دە، اقتولقىن جانىبەكوۆا حانىمعا قولداۋ بىلدىرەمىز! قازاق پەن قازاق قازاقشا سويلەسسىن!

Abai.kz