(1999 جىلى 30 جەلتوقساندا  جازىلعان جىر)

ءادىل ءسوزدىڭ ايتار ءامان اشىعىن،

اقىن ءۇنى –التى الەمگە عاشىق ءۇن.

سوندىقتاندا سەنىڭ بۇكىل باعاڭدى

ءوزىم بەرگەم، حح عاسىرىم.

 

«حان سارقىتتان» قۇر قالسا دا قانشاما

ساتىلمايدى اقىن بايلىق، اقشاعا

ساعان ايتقان ۇكىمىم دەپ قابىلدا،

شەشىم ايتسام تازشا مەنەن پاتشاعا.

 

اڭقاۋ ەلىم. «الدىمدا،-دەپ،-الاسىم»،

ايىرا الماي شالاسى مەن داناسىن،

«2000»-نىڭ ەسىگىنەن ەنگىزدى

ءتۇسى قازاق، ءىسى باسقا بالاسىن

 

اش بولسا دا توق قوزىداي بۇل ەلىم،

دۇشپانىنا دوس دەپ اشىپ جۇرەگىن.

ەڭ  بولماسا سەنىڭ سوڭعى ساتىڭدە

تۇرە المادى-اۋ تاريحىنىڭ تۇنەگىن.

 

قانىشەرىڭ قاھارمان بوپ ەڭ ىزگى،

اق ءسۇت ەمەس، قىپ-قىزىل قان ەمىزدى

قاتەلەسكەن، قارعىس اتقان جانداردى

قىزىل سۇڭقار، قىزىل جەبە دەگىزدى.

 

ەي، اقيقات! تۇرشى ورنىڭنان، تۇرا گور،

شىنىمەن-اق اينالا ما مىنا جەر؟

وندا نەگە باعى ورالماي باسىنا،

مەرتىگۋدە ءالى مىڭ سان قۇلاگەر؟

 

«جالعان دۇنيە، وتەسىڭ»،-دەپ،

ساعان دا

وكپەلەيتىن نە دەرسىڭ بۇل ادامعا؟

كومەيىڭە تامشى قۇرلى بولمادى-اۋ،

ادام تۇگىل، اق تەلەگەي ارال دا.

 

اتويشىلار اق وردا ساپ ەڭسەلى،

باقىتىمدى سوعان قاراپ ولشەدى.

سوقىر توبىر سونى تويلاپ جاتقاندا،

كۇيىنگەننەن كىنالادىم مەن سەنى.

 

 

قوش، عاسىرىم!

ەل بولۋدىڭ ءبىر ەمىن

سەنەن سونشا ىزدەپ، تاپپاي بۇل ەلىم،

كەلەشەگى تۇمانداتىپ تۇرعانىن

دۇشپانىم دا سەزەدى، سوعان كۇيەمىن!

 

سۇلدەم قۇرىپ، ءار جىلدى ارتقا تاستاسام،

قۇرعاپ ەدى جانارىمنان جاس قاشان؟

«قوش بول، قوش بول!» دەپ سوندا دا قول بۇلعاپ،

سەنىمەنەن جىلاي-جىلاي قوشتاسام!

 

 

ءبىر حالىق بار

 

بىلىگى جوق بىرەۋى تاققا مىنسە،

تايپالاسى تۇگەلدەي اتقا مىنگەن،

قاراشاسى قايىرشى كۇي كەشسە دە

ءبىر حالىق بار قاراماس باپقا مۇلدەم.

 

ەس قالار ما ەسىرسە وندايدا ادام–

ەڭ ەرجۇرەك شىعادى سول تايپادان

سول تايپادان شىققان ەر امان بولسا،

ارقا، اقتاۋ، اتىراۋ، التاي دا امان

 

سۋ سۇراسا ءسۇت بەرىپ سۇيگەن جاتتى

تالعامايدى بۇل حالىق كۇي مەن باپتى

ولەڭشىلەر جىر جازادى بايدى ماقتاپ

جۇلدە قىلىپ العانشا قي مەن قاپتى

 

تۋعىزدىق دەپ تاعى ءبىر ابىلايدى،

ناعىز نار دەپ قوسپاقتى جازىلايدى

استاناسى تويلاسا تۋعان كۇنىن

اش بالاسى اۋىلدا ازىنايدى.

 

ونبەس داۋدى داۋلاۋمەن قۇر جىرلاعان

وسىنى ويلاپ وتىرسا قۇرعىر بالاڭ،

«بيسميللاھنى» بىلمەيتىن بەيشاراسى

اعىلشىنشا، ورىسشا بىلدىرلاعان

 

ارنا جولدان ايىرماي سوقپاقتارىن

ۇلتىم دەگەن ۇل-قىزدىڭ بوقتاپ ءبارىن،

ۇلەستىرەدى ۇرپاقتىڭ قازىناسىن

مىستان ەلمەن ماقتان قىپ دوستاسقانىن

 

دەي بەرىڭدەر دەسەڭدەر: «وتتا، بالا!»

جاعىلعاسىن جار سالام اققا قارا،

ايقاي سالام «اقي-قا-ا-ات قايداسىڭ؟»-دەپ،

قايداسىڭ،-دەپ ءادى-لە-ەت سوت-توراعا؟

 

 

 

 

 

ازا

 

جالاۋىن جەلكىلدەتىپ مايدانداعان،

تالايدىڭ تارپاڭدىعىن تايراڭداعان.

وتكىزىپ ءبىر باسىڭنان قينالدىڭ-اۋ،

ازابى ارىلماعان قايران دالام!

 

«كۇن جوق،-دەپ، شاڭىراعىم شايقالماعان»،

ازامات اشۋ-ىزا ايتا الماعان،

تۇعىرلار تۇلپار بولىپ بايگى الىپ

باسىنان باق-بۇلبۇلى تايعان دالام.

 

تۇرعاندا جەر دە امان، اسپان دا امان،

جىلاسا جانارىندا جاس قالماعان،

لايلاپ ارىڭدى دا، بارىڭدى دا،

اركىم كەپ زورلاپ ءتوسىن اشقان دالام

 

قۇيا الماي كولگە بۇلاق جۇگەندەلدى،

(ۇزدىك قوي ارالدان دا كۇدەردى ەندى)

تارىلىپ كەڭ ءورىسىڭ تۋلاقتاي بوپ،

تاعدىرى تۇلپارىڭنىڭ شىدەرلەندى.

 

توقتاتىپ بۇلبۇلىڭ دا توككەن ءۇنىن،

كۇڭگىرتتەۋ جىلتىراسا كوكتە كۇنىڭ،

 ارقادا اق سەلەۋىڭ سولعاننان سوڭ

نە قىلام ەسەرلىكتىڭ ەكپە گۇلىن!

 

تاپ بولىپ كوپ ءبورىنىڭ تىرناعىنا،

زار بولىپ وتكەنىڭنىڭ جۇرناعىنا،

تەلمىرىپ، ءتىل بايلانىپ كوككە قاراپ،

ناليسىڭ نامىسى جوق ۇلدارىڭا.

 

بىرەۋگە «جەلى ازبانداي ازىناعان»،

جەر جەتپەس مەنىڭ سەندەي قازىناما

جارادان ءىرىپ تۇرعان مىنا ءتانىڭ

بىلمەيمىن، ەندى قايتىپ جازىلا ما؟!

مىرزان كەنجەباي

Abai.kz