بەيسەنبى, 3 قازان 2024
بىلگەنگە مارجان 150373 15 پىكىر 26 قاڭتار, 2016 ساعات 12:57

ەڭ...ەڭ...ەڭ...

1. الەمدەگى ەڭ ءىرى ماتەريك-ەۋرازيا (54 ملن كم²)
2. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن ءشول-ساحارا (7 ملن كم²)
3. الەمدەگى ەڭ ءىرى دۇنيە بولىك-ازيا (44 ملن كم²)
4. الەمدەگى حالىق ەڭ تىعىز قونىستانعان كونتينەنت-ەۋروپا (700 ملن)
5. الەمدەگى ەڭ سۋىق جەر-انتاركتيدا (83°س)
6. الەمدەگى ەڭ بيىك تاۋ-گيمالاي (دجومولۋنگا، 8848 م)
7. الەمدەگى ەڭ ۇزىن تاۋ-اند (9000 كم)
8. اقش-تاعى ەڭ بيىك سارقىراما-يوسەميتسك (739 م)
9. سولتۇستىك امەريكاداعى ەڭ ىستىق جەر-اجال القابى (57°س)
10. سولت. امەريكاداعى ەڭ ۇلكەن ەل-كانادا (9ملن 970 مىڭ كم²)
11. سولت. امەريكاداعى ەڭ ۇلكەن كول-جوعارعى كول (82103 كم²)
12. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن كول-كاسپي (390 مىڭ كم²)
13. الەمدەگى ەڭ تەرەڭ كول-بايكال (1620 م)
14. الەمدەگى تەڭىز دەڭگەيىنەن ەڭ تومەن ورنالاسقان جەر-گحور ويىسى (403 م)
15. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن تۇبەك-ارابيا (3 ملن كم²)
16. سولت. جارتى شارداعى ەڭ سۋىق جەر-ويمياكون (-71°س)
17. الەمدەگى جاۋىن-شاشىننىڭ ەڭ كوپ تۇسەتىن جەرى-چەراپۋندجي (جىلىنا 12000مم)
18. الەمدەگى ەڭ ۇزىن ءارى ەندى تاۋ جۇيەسى-كورديلەرا (ۇزىندىعى 
9000 كم، ەندى بولىگى 1600 كم)
19. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن ارال-گرەنلانديا (2 ملن 176 مىڭ كم²)
20. الەمدەگى ەڭ ۇزىن جەر استى ۇڭگىرى–فلينت-مامونت (500 كم)
21. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن تاۋ مۇزدىعى-حاببورت (145 كم)
22. الەمدەگى ەڭ بيىك اعاش-سەكۆويا (100 م)
23. سولتۇستىك امەريكاداعى تەڭىز دەڭگەڭىنەن ەڭ بيىك ورنالاسقان نۇكتەسى-ماك-كەنلي شىڭى (6193 م)
24. سولتۇستىك امەريكاداعى ەڭ ىستىق جەر-ءولىم اڭعارى (+57°C)
25. سولتۇستىك امەريكاداعى تەڭىز دەڭگەڭىنەن ەڭ تومەن ورنالاسقان نۇكتەسى-ءولىم اڭعارى (86 م تومەن)
26. الەمدەگى ەڭ سۋى مول وزەن-امازونكا (6400 كم)
27. الەمدەگى ەڭ بيىك سارقىراما-انحەل (1054 م)
28. الەمدەگى ەڭ ىلعالدى ج/ە ەڭ جاسىل ماتەريك-وڭتۇستىك امەريكا
29. الەمدەگى ەڭ ءىرى ەستۋاريلىق وزەن ساعاسى–لا-پلاتا (ەنى 
220 كم)
30. وڭت. امەريكاداعى تەڭىز دەڭگەڭىنەن ەڭ تومەن ورنالاسقان نۇكتەسى-ۆالدەس تۇبەگى (-40 م)
31. وڭت.امەريكاداعى تەڭىز دەڭگەڭىنەن ەڭ بيىك ورنالاسقان نۇكتەسى-اكونكاگۋا (6960 م)
32. جەر شارىنداعى ەڭ جوعارعى تەمپەراتۋرا-افريكادا تىركەلگەن (+58°C)
33. قۇرلىقتاعى ەڭ ءىرى جانۋار-افريكا ءپىلى (7,5 توننا)
34. افريكاداعى ەڭ ءىرى كول-ۆيكتوريا (68 مىڭ كم²)
35. افريكاداعى ەڭ تەرەڭ كول-تانگانيكا (1470 م)
36. افريكاداعى ەڭ ءىرى سارقىراما-تۋگەلا (933 م)
37. الەمدەگى ەڭ الاسا ماتەريك-اۋستراليا (بيىكتىگى 215 م)
38. الەمدەگى ەڭ قۇرعاق ماتەريك-اۋستراليا (2/3 بولىگى شولدەن تۇرادى)
39. اۋستراليانىڭ تەڭىز دەڭگەڭىنەن ەڭ تومەن ورنالاسقان نۇكتەسى-ەير كولى (-16 م)
40. اۋستراليانىڭ تەڭىز دەڭگەڭىنەن ەڭ بيىك ورنالاسقان نۇكتەسى-كوستسيۋشكو (2228 م)
41. الەمدەگى ەڭ تەرەڭ مۇحيت-تىنىق مۇحيتى (11022 م)
42. الەمدەگى ەڭ ءىرى مۇحيت-تىنىق مۇحيتى (179 ملن كم²)
43. الەمدەگى ەڭ ىستىق پلانەتا-شولپان (462°C)
44. الەمدەگى ەڭ سۋىق پلانەتا-پلۋتون (-235°C)
45. الەمدەگى ەڭ جىلدام پلانەتا-مەركۋري (172 مىڭ كم/ساع)
46. الەمدەگى ەڭ تىعىز پلانەتا-جەر (سۋدان 5 ەسە تىعىزىراق)
47. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن جانارتاۋ-گاۆاياداعى ماۋنا-لاو 
(ەنى10 كم، تەرەڭدىگى180 كم)
48. الەمدەگى ەڭ بيىك سونبەگەن جانارتاۋ–وحوس-دەل-سالادو (وڭت. امەريكادا، 6887 م)
49. الەمدەگى ەڭ كىشكەنتاي قۇس-كوليبري (5 سم)
50. الەمدەگى ەڭ جىلدام قوزعالاتىن قۇس-يتەلگى (200 كم/س)
51. الەمدەگى ەڭ كۇشتى تسيكلون-1991ج، بانگلادەشتەگى تسيكلون (138 مىڭ ادام قازا تاپتى)
52. الەمدەگى ەڭ دۇلەي سۋ تاسقىنى-1888ج، اۋسترالياداعى جاڭا وڭت. ۋەلس (بيىكتىگى 1500 م)
53. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن بۇرشاق-1970 ج، كانزاسقا جاۋعان (شەڭبەرى 44,5 سم، سالماعى 1كگ)
54. الەمدەگى ەڭ قاتتى بۇرشاق جاۋ-1888 جىلى ءۇندىستاندا (246 ادامنىڭ ءومىرىن قيعان)
55. الەمدەگى ەڭ ءىرى جاپىراق-رافيا پالماسى (20 م)
56. الەمدەگى ەڭ ءىرى تۇقىم-كوكوس پالماسى (20 كگ)
57. الەمدەگى ەڭ ەجەلگى وسىمدىك-كاۋچيك اعاشى، انتاركتيكالىق قىنا (12 مىڭ جىل)
58. الەمدەگى ەڭ اۋىر جىرتقىش-كاساتكا (سالماعى 9000 كگ، ۇزىندىعى 9 م)
59. الەمدەگى ەڭ ۇزىن قۇرت-سولت. تەڭىز نەمەرتينى (55 م)
60. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن ورمەكشى-قۇس جەيتىن ورمەكشى (228 سم)
61. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن شايان-ورمەكشى-شايان (ەنى 2 م)
62. الەمدەگى ەڭ اۋىر جاندىك–گولياف-قوڭىز (70-100 گ)
63. الەمدەگى ەڭ بيىك سۇتقورەكتى-كەرىك (6 م)
64. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن تروپيكالىق ورمان-وڭت. امەريكادا ورنالاسقان (6 ملن كم )
65. الەمدەگى جەرىنىڭ اۋماعى جاعىنان ەڭ ۇلكەن ەل-رەسەي
67. الەمدەگى ەڭ ۇزىن ەل-چيلي (4300 كم)
68. الەمدەگى ەڭ قۇرعاق جەر-اتاكاما ءشولى (جىلىنا 1 تامشى جاڭبىر جاۋمايدى)
69. الەمدەگى ەڭ اۋىر جىلان-اناكوندا (200 كگ)
70. الەمدەگى ەڭ جىلدام ۇشاتىن بۋناقدەنەلىلەر-ينەلىكتەر (9كم/ساع)
71. الەمدەگى ەڭ بيىك ءشوپ-بامبۋك (25 م)
72. الەمدەگى ەڭ تەز وسەتىن ءشوپ-بامبۋك (كۇنىنە 1م وسەدى)
73. الەمدەگى ەڭ قاۋىپتى ساڭىراۋقۇلاق-بوز ارامقۇلاق
74. الەمدەگى ەڭ ەجەلگى، ءتىرى اعاش-قىلقاندى قاراعايلار (5000 جىل بويى تىرشىلىك ەتىپ كەلەدى)
75. قۇرلىقتاعى ەڭ جىلدام جانۋار-قابىلان (100 كم/ساع)
76. الەمدەگى ەڭ ۇزىن بۇعاز-موزامبيك (1670 كم)
77. الەمدەگى ەڭ ۇزىن تۇششى كول-تانگانيكا (1470 م)
78. الەمدەگى ەڭ ءىر قۇس-افريكا تۇيەقۇسى
79. الەمدەگى ەڭ ەسكى تاۋ-ورال تاۋلارى (ۇزىندىعى 2,5 مىڭ كم)
80. الەمدەگى ەڭ كىشى مۇحيت-سولتۇستىك مۇزدى مۇحيت
81. الەمدەگى ەڭ تەرەڭ بۇعاز-درەيك بۇعازى (5248 م)
82. الەمدەگى ەڭ جىلى قۋاتتى اعىس-گولفستريم
83. الەمدەگى ەڭ سۋىق قۋاتتى اعىس-باتىس جەلدەر اعىسى
84. الەمدەگى ەڭ ءىرى سارقىراما-يگۋاسۋ (ەنى 270 م، بيىكتىگى 72 م)
85. الەمدەگى تەڭىز دەيگەيىنەن ەڭ تومەن ورنالاسقان نۇكتەسى-ءولى تەڭىز 
86. الەمدەگى ەڭ تۇزدى تەڭىز-قىزىل تەڭىز
87. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن جانە ەڭ تەرەڭ كانون-كولورادو
88. سولتۇستىك امەريكانىڭ سۋى ەڭ مول وزەنى-ميسسيسيپي (3268 مىڭ كم²)
89. الەمدەگى ەڭ ءىرى جانە تۇڭعىش اشىلعان ۇلتتىق پارك-يەللوۋستان 
90. باتىس جارتى شاردىڭ ەڭ بيىك شىڭى-اكونكاگۋا (6960 م) 
91. وڭتۇستىك امەريكاداعى ەڭ ءىرى ارالى-وتتى جەر (18 مىڭ كم²)
92. الەمدەگى ەڭ ءىرى ويپات-امازونكا
93. الەمدەگى ەڭ بيىك تاۋلى استانا – لا-پاس (3630 م)
94. الەمدەگى ەڭ ءىرى مارجاندىق قۇرىلىم-ۇلكەن توسقاۋىل
95. اۋستراليانىڭ سۋى ەڭ مول وزەنى-مۋررەي (1057 مىڭ كم )
96. اۋستراليانىڭ ەڭ ءىرى كولى-ەير
97. انتاركتيدا ماتەريگىنىڭ ەڭ بيىك نۇكتەسى-ۆينسون (5140 م)
98. انتاركتيدا ماتەريگىنىڭ ەڭ تومەن نۇكتەسى-بەنتلي ويىسى 
(-2555)
99. الەمدەگى ەڭ ءىرى سەيسميكالىق بەلدەۋلەر-ءالپى-گيمالاي، تىنىق مۇحيتى
100. الەمدەگى ەڭ بيىك تولىسۋ تولقىنى-فاندي شىعاناعىندا تىركەلگەن (18 م) 
الەم

دەرەككوزى: surak.szh.kz

15 پىكىر