ءبىلىم مينيسترىنەن قازاقشا سويلەۋدى تالاپ ەتكەن سەناتور سارسەنباي ەڭسەگەنوۆ سپيكەر قاسىم-جومارت توقاەۆتان ءسوز ەستىدى. بۇل تۋرالى «abai.kz» پورتالى «كتك» ارناسىنا سىلتەمە جاساي وتىرىپ حابارلايدى.

ەلىمىزدىڭ باس پەداگوگى اسلان ءسارىنجىپوۆ مىرزا پارلامەنتتىڭ جوعارعى پالاتاسىنىڭ كەزەكتى وتىرىسىندا رەسمي بايانداماسىن رەسمي تىلدە جاساعان. بۇل مينيستر مىرزانىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى مەنسىنبەگەنى مە، الدە سەناتتا «سويۋزدىڭ» تىلىمەن سويلەۋ كەرەك دەگەن ارنايى ەرەجە بار ما، بەلگىسىز... بايانداماسىن ورىس تىلىندە جاساعان ءبىلىم ءمينيسترىن سپيكەر توقاەۆتىڭ ءوزى جاقتاپ، ارىپتەسىنىڭ اۋزىن اشتىرعان جوق.

توراعا توقاەۆقا قارسى تۇرار قايسى بىرىندە قاۋقار بار. سپيكەردەن ءسوز ەستىگەن ەڭسەگەنوۆ ەسەڭگىرەپ قالعانداي، قازاق ءتىلىنىڭ قۇقىعى ءۇشىن قويعان ساۋالىنا بولا بيىك مانداتتىلاردان كەشىرىم سۇرادى.

ءبىلىم ءمينيسترى بۇل وتىرىسقا بايانداما ازىرلەپ كەلىپتى. ءسارىنجىپوۆ مىرزا ەلىمىزدە ءبىلىم الىپ جاتقان بوگدە مەملەكەتتىڭ ازاماتتارىن كەمسىتۋگە قارسى قۇجاتتى تانىستىرعان. 56 جىل بۇرىن پاريجدە قابىلدانعان حالىقارالىق كونۆەنتسيا قازاقستان ءۇشىن دە اۋاداي قاجەت ەكەن. باس پەداگوگ وسىلاي دەپ ايتقان.

اسلان ءسارىنجىپوۆ، ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى: 

- بۇل زاڭ قازاقستاندا تۇراتىن شەتەل ازاماتتارىنىڭ بالالارىن دا قورعايدى. ياعني، ەلىمىزدە وقىپ جاتقان كەز-كەلگەن ادامدى ءناسىلى، ءتۇرى، جىنىسى، ۇلتى مەن ءدىني سەنىمىنە قاراي ءبولىپ-جارماي، كەمسىتپەۋگە ءتيىسپىز. ءبارى بىردەي ءبىلىم الۋعا قۇقىلى.

بۇل باستاماعا ەشكىم قارسى شىققان جوق. تەك دەپۋتاتتارعا اسلان ءسارىنجىپوۆتىڭ مەملەكەتتىك تىلدە سويلەمەگەنى جاقپاي قالدى.

سارسەنباي ەڭسەگەنوۆ، سەنات دەپۋتاتى:

- ءسىزدىڭ  مەملەكەتتىك تىلدە بايانداما جاساۋىڭىز  سيرەپ بارادى، ءتىپتى جوق دەپ ايتۋعا بولادى. مۇنى ەسكەرۋ كەرەك.

ال، اقتالۋعا كىرىسكەن ءبىلىم مينيسترىنە سپيكەردىڭ ءوزى اراشا ءتۇستى.

توقاەۆتىڭ قاتقىل داۋسىنان سەسكەندى مە، باس مۇعالىمگە ەسكەرتۋ جاساعان سەناتوردىڭ ءتۇرى بۇزىلىپ كەتتى. ءتىپتى كەشىرىم سۇراۋعا ءماجبۇر بولدى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ، سەنات توراعاسى:

- دەپۋتات ەڭسەگەنوۆ، زاڭعا بايلانىستى سۇراق قويۋ كەرەك. ءسىزدىڭ سۇراعىڭىزدىڭ زاڭعا ەشقانداي بايلانىسى جوق.

سارسەنباي ەڭسەگەنوۆ، سەنات دەپۋتاتى:

- مەن ءتورتىنشى ساۋالمەن شاتاستىرىپ الدىم. كەشىرىم سۇرايمىن.

مەملەكەتتىك ءتىلدى مەنسىنبەگەن  ءبىلىم ءمينيسترى ءسارىنجىپوۆ پەن تىزگىنشى توقاەۆقا قارسى قاۋقار تانىتپاعان دەپۋتاتتار ءماجىلىستىڭ مەرزىمىنەن بۇرىن تارقاتۋ تۋرالى ۇسىنىستارىن قولدايدى ەكەن. سەناتپەن ىرگەلەس تۇرعان ءماجىلىس تاراعان جاعدايدا، جوعارى پالاتا ارىپتەستەرىن جوقتاتپاۋعا ساقاداي سايمىز دەپ وتىر. جۇمىس ىستەۋگە قۇشتارلىعى ارتقان حالىق قالاۋلىلارى ءبىر وتىرىستا 4 بىردەي زاڭدى قابىلداپ جىبەرگەن.

ءوز ەرىكتەرىمەن تاراتۋدى سۇراعان ماجىلىسكە قاراعاندا سەناتتىڭ ۇپايى تۇگەل. «سايلاۋ» دەگەن اتى بولماسا، ولاردىڭ نەگىزگى بولىگىن پرەزيدەنت، قالعانىن حالىقتىڭ اتىنان جەرگىلىكتى ءماسليحات تاڭدايدى. جوعارى پالاتانىڭ باسشىلىق قۇرامىنداعى اۋىس-ءتۇيىس تە، ىڭ-شىڭسىز وتەدى.

مىسالى، توقاەۆ اياقاستى ورىنباسارىن وزگەرتىپ، كەزىندە قورعانىس ۆيتسە-ءمينيسترى بولعان سەرگەي گروموۆتىڭ كانديداتۋراسىن ارىپتەستەرىنە بەكىتتىرىپ الدى. سودان كەيىن مىنبەدەن تومەن جەردەگى «كرەسلودا» وتىرعان گروموۆ اقىرىن بارىپ، توقاەۆتىڭ قاسىنا جايعاستى.

ءتۇيىن:

ءيا، اسلان باكەنۇلىنىڭ  مەملەكەتتىك ءتىلدى جەتىك بىلمەيتىنىن كوردىك. ەستەرىڭىزدە بولسا، اسلان مىرزانىڭ «اۋىلداعى اتاسى 100 جىلعا تولعاندا» وي سۇمدىق-اي دەسىپ ەك. الەۋمەتتىك جەلىدە ءوزىن-ءوزى اجۋالاعان ءمينيستردىڭ مىناۋ جازباسى:  «…اۋلداعى اتامىز 100 جىلعا تول­دى. ۇستاز، مەكتەپتىن ديرەكتورى بول­عان. پوزدراۆلياەم سو 100 لەتنيم يۋبي­لەەم اتاشكۋ، ۋچيتەليا سەلسكوي شكولى…»

بۇل – قازاقتىڭ قازىرگى ءبىلىم ءمينيسترى اسلان سارنجيپوۆ-ءتىڭ ديكتانتى.
ءجاي عانا ەكىلىك ەمەس، بەت-اۋىزىن ماي باسقان سەمىز ەكىلىك. قازاقتىڭ بالاسى اسلان 8 سوزدەن 3 قاتە جىبەردى.

اسلان ءسارىنجىپوۆ قاتارداعى قارا­پايىم قازاقتىڭ بالاسى ەمەس، – ەلدىڭ ءبىلىم ءمينيسترى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ الدىندا: ء“بىلىمىم مىقتى، قازاقشام قاتىپ تۇر، بۇل قىزمەتتى قاتىرىپ اتقارا­مىن” – دەپ سەندىرىپ، انت بەرگەن ادام. الداپتى.
الداعانى، جالعان سويلەگەنى – 8-اق سوزدەن كورىنىپ تۇر!..
ال، ءبىز ءبىلىم ءمينيسترىمىز مەملەكەتتىك ءتىلدى بىلمەيتىن ەلدە – مەملەكەتتىك ءتىلدى سويلەيمىز دەپ  بوسقا تىراشتانىپ جۇرگەن سياقتىمىز. ويتكەنى، سارىنجىپوۆتەردىڭ سويىلىن سوعاتىن توقاەۆ سياقتى "توڭقىلداقتار" كوپ.  

وتكەن جولى «بورات» ءفيلمى تۋرالى ءبىراز شۋلاستىق. الگى بىرەۋ قازاقستاندى ماسقارالادى دەستىك. ەندى قاراپ تۇرسام، بورەكەڭنەن وزگە دە ەلىمىزدىڭ ءيميدجىن ءتۇسىرىپ جۇرگەن، مەملەكەتتىك تىلگە ماقۇرىم مينيسترلەر جەتىپ-ارتىلادى ەكەن عوي؟..  دەمەك، قازاقستاندا كەمىندە تاعى «20 بورات» بار. سول جيىرمالىققا كىرەتىن "ەسىل ەردىڭ" ءبىرى - ءسارىنجىپوۆ قوي. سوندىقتان، ء«مىنىستىردىڭ» قازاق تىلىنە شورقاقتىعى دا قالىپتى قۇبىلىس دەپ تۇسىنگەيسىزدەر...

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz