«...ارقار ورگەن جەر ىرىس دارىتار كيەلى مەكەنگە سانالىپ، ونى كەزدەستىرگەن ادامنىڭ جولى بولادى. بەكەت اتانىڭ ارۋاعى كەيبىر ادامدارعا جىلان، اققۋ، ارقار بولىپ ءۇستىرتتىڭ توبەسىنەن مۇنارتىپ كورىنەدى» دەيدى اڭىزداردا  جانە ول ادامنىڭ جولى اشىلادى ەكەن. بەكەت مەشىتتەرىنە ادامدار شىن نيەتىمەن كەلمەسە، يا بولماسا، كۇنالى ادامدار كەلسە، جىلاندار ىسىلداپ شىعىپ، الدارىن كەس-كەستەپ جولاتپايدى. اتانىڭ اسپانداعى ارۋاعىنىڭ يەسى – اققۋلار. وعىلاندى مەشىتىنىڭ ماڭىنداعى تاۋ-تاس اراسىندا ارقارلار بار. ادامدار جىلاندارعا دا، اققۋلارعا دا، ارقارلارعا دا تيمەيدى، ولارعا زاقىم جاسامايدى، اتپايدى، اۋلامايدى. ەگەر زۇلىمدىق جاسالسا، ولاردى اتانىڭ ارۋاعى تەگىن جىبەرمەيدى دەسەدى كورگەن-بىلگەندەر. قازاق ارقاردى ادەتتە تاۋدىڭ رۋحى دەپ سانايدى. ەندەشە، جاقپار تاستىڭ وركەشىنە قۇلاماي سەكىرەتىن، قيا قۇزدىڭ ءور توسىنە وپ-وڭاي ورعىپ شىعاتىن ارقار تۋرالى ءسوز ەتسەك...

ارقاردىڭ اتالىعىن – قۇلجا، قوزىسىن – قوزىقا دەپ اتايدى. ونىڭ ەركەگىندە دە، ۇرعاشىسىندا دا ءمۇيىزى بولادى. قۇلجاسىنىڭ ءمۇيىزى ءىرى، بۇرالىپ يىلگەن، ايشىقتى بولىپ كەلەدى. ال، انالىعىنىكى نازىك، وتە قىسقا، بوزعىلت قوڭىر ءتۇستى. ولاردىڭ جاسىن مۇيىزىندەگى ساقيناعا قاراپ انىقتاۋعا بولادى. 2,5 جاستا جىنىستىق جاعىنان جەتىلەدى. قازان-قاراشادا كۇيلەپ، 6 ايدان سوڭ انالىعى، كوبىنە جالعىز قوزى تابادى. جازدا كوبەيەدى، جازدا كوبىنە ەگىز تۋادى، تابيعي جاعدايدا 12-14 جىل تىرشىلىك ەتەدى.

ولار كوبىنەسە كوگالدى شوقىلاردىڭ اراسىنداعى دالالى وڭىرلەردە جايىلادى. قىستا سالقىن تۇسە تاۋدىڭ ەتەگىنە، كوكتەم مەن جازدا تاۋدىڭ سۋبالپىلىك بەلدەۋىنە قاراي قونىس اۋدارادى. بۇل مەزگىلدە تىكۇشاقتان قاراساڭىز ولاردىڭ ەلىمىزدىڭ تاۋلارىندا 10-15 داراقتان توپتاسىپ، ءۇيىر- ۇيىرىمەن جۇرگەنىن كورەسىز. سونداي-اق، «سايداعى ارقاردىڭ تۇياعىنا تاس باتسا، قىرداعى ارقاردىڭ ءمۇيىزى سىرقىرايدى» دەگەندەي ولار وتە ۇيىمشىل، ءبىر-بىرىنە جاناشىر جانە وتە ساق، سەزىمتال، بيىك تاۋلاردا تىرشىلىك ەتۋگە بەيىم، ايازعا وتە ءتوزىمدى بولىپ كەلەدى. قىرداعى نەبىر كادە، بيدايىق، قوڭىرباس، بەتەگە، قياق، كۇيرەۋىك، جۋسان سەكىلدى دارىلىك شوپتەردىڭ باسىمەن قورەكتەنىپ، گۇلدەرىن عانا تەرىپ جەيتىن تالعامپاز جانۋار دەۋگە بولادى. جايلاۋعا جازدا تاڭەرتەڭگىلىكتە، كەشكىلىكتە، ال قىستا كۇندىز شىعادى.

ارقار ءبىر قاراعاندا، كادىمگى قۋىس ءمۇيىزدى قازاقى قويعا ۇقساس. بىراق، قويعا قاراعاندا دەنە تۇرقى ۇلكەندەۋ، ەشكى سەكىلدى قيمىلى جىلدام، تاۋ-تاستى مەكەن ەتەتىن اشا تۇياقتى جانۋار. دەنەسىنىڭ سىمباتى دا، بويىنىڭ بيىكتىگى دە، سالماعى دا مەكەن ەتكەن ورتاسىنا بايلانىستى ارقالاي بولىپ كەلەدى. سەبەبى ءار تارالىم ايماقتارداعى ارقارىنىڭ بولمىسى ءبىر-بىرىنە ۇقساس ەمەس. ەڭ ۇلكەن ارقاردى التاي-تارباعاتاي جاقتاعى تاۋلاردان كەزدەستىرۋىڭىزگە بولادى. «قىزىل كىتاپتاعى» ناقتى دەرەكتەرگە كوز جۇگىرتسەك، ارقارلار تارالۋ ايماعى بويىنشا بەس تۇرگە بولىنەدى ەكەن. ءتۇر-سيپاتىنا ءمان بەرسەك، ءۇستىرت  ارقارىنىڭ  ءتۇسى قوڭىر، قۇيرىقتى قوي سەكىلدى، ءمۇيىزى ماڭدايىنان تىكە كەلىپ جوعارىدان بەتىنە قاراي يىلە ورنالاسقان، ۋريال قويىنىڭ ءبىر تۇرشەسى; التاي ارقارىنىڭ ءتۇسى جيرەن-قوڭىر، قىسقا ءمۇيىزى سىرتقا قاراي قايىرىلعان;  قىزىلقۇم ارقارىنىڭ ءتۇسى سارى، دەنەسى شاعىن، ءمۇيىزى مەن سيراعى ەشكى تارىزدەس; قازاقستان ارقارىنىڭ ءتۇسى قوڭىر-سارى، ءمۇيىزى شاعىن قوشقار تارىزدەس، ءۇستىرت ارقارىنا ۇقساستاۋ; تيان-شان ارقارىنىڭ ءتۇسى جيرەن-سارى، ءمۇيىزى جالپاقتاۋ، سىرتقا قاراي قايىرىلعان بولىپ كەلەدى. سولاردىڭ ىشىندە، كەيىننەن اشىلعان قاراتاۋ قورىعىنىڭ ارقارى وزگەلەرگە قاراعاندا دەنەسى دە سالماعى دا ءىرى. سونداي-اق، دەنە تۇرقى مەن سىرتقى ءپىشىنى دە باسقاشا. بالكىم، ولاردىڭ ارقايسىسىنىڭ جەگەن شوبىنە قاراي، مەكەن ەتۋ ورتاسىنىڭ كليماتىنا قاراي كولەمى مەن ءتۇسى ءار مەزگىل سايىن وزگەرۋى دە ىقتيمال بولار... فيزيولوگيالىق جاعىنان دا وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى اڭعارىلادى. ءبىر قىزىعى ءبارىنىڭ دەرلىك توستەرى اق ءتۇستى. ماسەلەن، ءبىر عانا قوزىقا تۋاتىن ارقار - باتىس پەن شىعىستا بولادى، ال وڭتۇستىك بولىكتە ءتولدى ەگىز تابۋ باسىمداۋ. مۇنىسىن تابيعاتتىڭ جىلى اۋا-رايىنا  قاتىستى دەۋگە بولادى.

ارقار – ءدامدى ەتى بار، ساپالى تەرى بەرەتىن كاسىپتىك اڭ. جويىلىپ كەتۋ قاۋپى تۋعاندىقتان، ونى اۋلاۋعا تىيىم سالىنعان. ارقاردىڭ باستى جاۋى – قاسقىر مەن براكونەرلەر. ونى قازاقستان مەن وزبەكستاننىڭ «قىزىل كىتابىنا»  ەنگىزگەن. ءار  ارقاردىڭ ءوز مەكەنى بار. ەلىمىزدە وسىنداي باعا جەتپەس اسىل بايلىعىمىز – ارقارلاردى ساقتاپ قالۋ ماقساتىندا 1926 جىلى (ەڭ العاش - اقسۋ-جابعىلى قورىعى) قۇرىلعان بولاتىن. بۇگىندەرى جانۋارلاردى قورعاپ، ساقتايتىن، كوبەيتەتىن، بۋدانداستىراتىن 10 شاقتى قورىق جۇمىس ىستەيدى. ارقارلارىمىز ءالى دە قورعاۋ مەن ساقتاۋدى، مونيتورينگ جاساۋدى تالاپ ەتەدى.

ءبىر وكىنىشتىسى، ارقارلار وزدەرىنە ىڭعايلى جەرگە قاراي قونىس اۋدار بەرەتىن تۇراقسىز جانۋار. كەيدە شەكارالاس ەلدەرگە دە اۋىپ كەتۋ وقيعالارى بولىپ جاتادى.

ماتەريال ىزدەۋ بارىسىندا ارقارلار جۇرەتىن مۇزارتتا بۇگىندەرى بارىپ جۇرگەن الپينيست جاناربەك اقىبيدەن سول ارقار جايلى سۇراعانىمدا، بەسبوعدا تاۋىنىڭ شىڭداردا ارقاردىڭ قۋراپ قالعان باس سۇيەگىن كەزدەستىرگەن. تاۋ بيىگىن باعىندىرىپ، زەرتتەپ جۇرگەندە تاۋىپ الىپ تۇسكەن سۋرەتىمەن بولىسكەن بولاتىن. ول بارعان بەسبوعدا مۇزارتىنداعى مالشىن بيىگى 4020 مەتر. موڭعولدىڭ باتىس جاق شەكاراسىندا، ياعني بۇگىنگى موڭعول قازاقتارى مەكەندەپ جاتقان وڭىردە ورنالاسقان. وسىنداي مالىمەتتەرگە قاراساق، دەمەك، ارقار جايلى جەرگە جايىلۋعا جارالماعان، ەشكى تارىزدەس بيىكتەرگە شىققاندى جاقسى كورەتىن ءتارىزدى. سىرت ءپىشىنى قوي تارىزدەس بولعانىمەن مىنەز جاعىنان ورتەكەگە ۇقساس دەپ بولجادىق. الپينيست – جاناربەكتىڭ ايتۋىنشا، «ەرتەدەگى ساقتاردىڭ التىن كيىمى تابىلعان جەردەگى التىن ادامنىڭ اشەكەيىندە، اسىرەسە باس كيىمىندە دە ارقاردىڭ مۇسىندەرى سالىنعان.  ساق داۋىرىندە ولاردىڭ قوي دەپ اسىراعانى سول كەزدەگى ارقار بولسا كەرەك. سونداي-اق ول دالەل رەتىندە، ارقارلاردى پايدالانۋ اسىرەسە، ارال ءوڭىرى ساقتارى مادەنيەتىندە كوپتەپ كەزدەسەتىنى تىلگە تيەك ەتتى. ساقتار مال شارۋاشىلىعىمەن دە، ەگىن وسىرۋمەن دە، قوي باعۋمەن دە اينالىسقان، جىلقى وسىرگەن. ساقتاردا ماڭداي الدى دوڭەستءى ءىرى قويلار كوپ تاراعان. ولار قازاقتىڭ قازىرگى قۇيرىقتى قويلارى تۇقىمىنا جاقىن بولعان. ول كەزدە تۇيە شارۋاشىلىعى دا كەڭىنەن دامىدى. ال سيىردىڭ كوشپەلى تىرشىلىككە بەيىمدەلگەن مۇنداي تۇقىمىنىڭ وزگەدەن ايىرماسى –  ونىمدىلىگى تومەن, تىرىلەي سالماعى از, جەمشوپتى كوپ تالعامايتىن. سۋىقتا سىر بەرمەيتىن, ءجۇنى قالىڭ, تەبىن مالى بولدى. اتاپ ايتقاندا، ساقتارعا تاۋداعى ەركىن جايىلعان ارقارلاردى اۋلاۋ ءتيىمدى بولعان» دەيدى مۇزارت بيىكتەردى  باعىندىرۋدى ءحوببيى سانايتىن جاناربەك اقىبيۇلى. 

ينتەرنەتتەگى دەرەكتەرگە سىلتەمە جاساساق، قالماقستاننىڭ عالىمى ءارi مال دارiگەرi باتىر بوچاەۆ بىلاي دەيدi. «كەزiندە ارقار-مەرينوس قويىن قالماقستانعا كوپتەپ الىپ كەلدi. قالماقستان – دالالى ولكە. مiنە، ارقار-مەرينوس وسى دالانىڭ ەكوسيستەماسىنا ۇلكەن زيان كەلتiردi. ارقار-مەرينوستىڭ تۇياعى وتكiر ءارi ءسۇيiر بولادى. ارقار-مەرينوستىڭ تۇياعى ءشوپتi ءتۇپ-تامىرىمەن قوپارىپ جiبەرەدi دە، ول جەرگە قايتا ءشوپ وسپەيدi. ال بايىرعى قالماقتىڭ قويلارى قانداي ەدi? ولاردىڭ تۇياقتارى جالپاق ءارi جۇمىرلاۋ بولعان. مۇنداي تۇياق ءشوپتiڭ تامىرىنا ەشقانداي زيان كەلتiرمەيدi. سوندىقتان دا بiز قازiر سول باياعى سيرەپ قالعان قالماقتىڭ قويلارىنىڭ تۇقىمىن قايتا جاڭعىرتىپ، قايتا كوبەيتiپ جاتىرمىز. ارقار-مەرينوس قويلارى قازاقستاندا دا از ەمەس. قازاقتىڭ عالىمدارى مەن مال شارۋاشىلىعىنىڭ ماماندارىنا ب.بوچاەۆ ايتقان جوعارىداعى ماسەلەنi ەسكەرگەنi ءجون سياقتى. ويتكەنi, قالماقتىڭ قويلارى مەن قازاقتىڭ قويلارىنىڭ ءتۇبi دە، تەگi دە بiر». ارقار – وتە سيرەك كەزدەسەتىن كيەلى جانە قاسيەتتى جانۋارلاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. مىسالى، تاجىكستان ۇكىمەتىنىڭ تابيعات قورعاۋ كوميتەتىنىڭ پايىمداۋىنشا جانە باسقا ءتۇرلى مالىمەتتەرگە جۇگىنسەك، جانۋاردىڭ قۇندىلىعى سونشا، ءتىپتى، اڭ اۋلاۋ ساياحاتىنىڭ باعاسى 25 مىڭ اقش دوللارىنا جەتەدى ەكەن، ال ءبىر ارقاردىڭ نارىقتىق باعاسى 55 مىڭ اقش دوللارىنا تەڭ.

...ءيا، «ارقادا قىس جايلى بولسا، ارقار اۋىپ نەسى بار» دەگەن ءسوزدىڭ ءتۇپ-توركىنىنە ءمان بەرسەك، ءبىر جاعىنان «ارقا ءوڭىرى، ارقا» دەگەن سوزدەردىڭ وسى ارقارمەن بايلانىسى جوق پا دەگەن وي كەلەدى. نەگىزى، بۇل ۇلىتاۋ،  كوكشەتاۋ، قارقارالى جاقتا شىققان ماقال بولار. ال، اقمولا، قوستاناي، قاراعاندى سياقتى ارقا جازىعىندا ارقار بولمايدى. ارقاعا سەمەي مەن زايسان دا كىرەدى. ارقا دەگەننىڭ ءوز ماعىناسى بار. ارقار تاۋدىڭ تاعىسى. ارقا دەگەن تاۋ ماعىناسىن بەرمەيدى. ارقار تاقىرىبى كۇردەلى. بiزدiن جەردi نەگiزi سارىارقا دەپ اتايدى. كەزىندە ارقار مەكەندەۋى مۇمكىن. ءتىپتى، قازاق دالاسىن مەكەندەگەن ساقتار پاتشاسىنىڭ كيىمىنەن ارقاردىڭ ءمۇسىنى تابىلىپ جاتسا، نەگە قازاق دالاسىندا ارقار ءورىپ جۇرمەسكە؟! وعان دالەل رەتىندە، بۇرىنعى 1- عاسىردان بەرى كەلە جاتقان سالت بويىنشا قازاق قايتىس بولعان ادامعا ارناپ مال (قوي-ارقار) سويادى. سوندا ارقار ءدىني ۇعىمدا دا ورىنى بار كيەلى جانۋار ەكەنىن بىلدىرەدى. قايتقان ادامنىن ارتىنان قۇران باعىشتاپ، نەعۇرلىم كوپ قوي سويىلسا، مارقۇمنىڭ كۇناسى جەڭىلدەي تۇسەدى دەگەن سەنىممەن قازا مەن اسقا نەعۇرلىم كوپ قوي سويۋعا تىرىسقان ەلمىز. قازاعا سويىلعان قوي مارقۇم جانىنىڭ قيامەتتىڭ قىل كوپىرىنەن وتۋىنە كومەكتەسەدى دە، كەيىن مارقۇمنىڭ و دۇنيەدە كادەسىنە جاراتىلادى دەپ سەنىم بار. سەبەبى، كەيبىر وبالاردى قازعاندا  ايشىقتى ءمۇيىز ءىرى قويلاردىڭ باس سۇيەگى شىققان.

اندرونوۆ داۋىرىندە ارقار بەينەسى تاسقا قاشالىپ سالىنعان. اتاقتى اڭىراقاي شايقاسى بولعان زامانداردان قالعان ۇلى ءجۇز قولىنىڭ جيىن وتكىزەتىن اتاقتى «قۇلجاباسى» شوقىسى وسى ارقار مەكەننىڭ بولعانىنا كۋا. سەبەبى ول جەردە تاڭەرتەڭ كۇن شىعىپ كەلە جاتقاندا سونادايدان اي ءمۇيىزدى ارقار كۇنگە شاعىلىسىپ، بيىك شوقىدا كۇندى قارسى الىپ تۇرادى ەكەن. جامبىل وبلىسىنداعى قوردايدان الماتىعا قاراي بارا جاتقان اسۋ تۇسىنداعى "قۇلجاباسى" شوقىسى سول تاۋ سiلەمدەرiنiڭ iشiندە دارالانىپ تۇرعان ەڭ بيiگi. الماتىدان قورداي اسۋىنا قاراي كوتەرىلەر تۇسىنان بيىك شوقى الىستان بىردەن كوزگە تۇسەدى. ال، وڭتۇستiك كۇنگەي جاعىندا ۇزىندىعى 400-600 مەتردەي، بيiكتiگi 1 مەترگە جۋىق تاستان قالانعان قورعان بار. ارينە، مۇنداي قورعاندا كوپ ادامنىڭ قالاعانى اقيقات. قۇلجاباسى شوقىسىندا كەزiندە ارقار، قۇلجانىڭ كوپتىگى سونداي ادامدارمەن ارالاسىپ جۇرگەن دەسەدى.  سول سەبەپتى، قۇلجاباسى شوقىسى ەل اراسىندا "قۇلجاباسى قۋ شوقى" دەپ تە اتالادى. ول شوقىنىڭ سولتۇستiك-شىعىسىنان عانا بيiككە سالت اتپەن شىعۋعا بولادى، قالعان جاعى تiكە تاستى، جارتاستى بولىپ كەلەدi. تاڭسارiدەن اڭعا شىققان مەرگەنگە شىعىپ كەلە جاتقان كۇنمەن سۇلۋ، سىمباتتى بولىپ ادەيi ورناتقان تۇعىرداي ارقاردىڭ قۇلجاسى وتە ادەمi كورiنەدi. سول ماڭايدان ءوتىپ بارا جاتساڭىز ءدال وسى اي ءمۇيىزدى ارقاردىڭ تاۋدان ءتۇسىپ كەلە جاتقان ءمۇسىن-بەينەسىن بايقايسىز.

بۇگىنگى تاڭدا ەلىمىزدە 15 مىڭنان استام ارقار مەكەن ەتەدى. عىلىمي زەرتتەۋلەر مەن سەلەكتسيالىق رەتتەۋ ءۇشىن ارقار ءتۇرىنىڭ ءوسىمىن مولايتۋعا قاتىسپايتىن ارقارلاردىڭ كارى داراقتارى ىرىكتەپ الىناتىن بولادى. قازىرگى كەزدە مۇنداي جانۋارلار جىرتقىشتار مەن براكونەرلەردىڭ كەسىرىنەن جانە تابيعي قارتايۋدان ولۋدە.  سولاي بولا تۇرا، وسى جۇمىستاردى جۇرگىزۋ كەزىندە عىلىمي جۇمىستار اتقارۋعا جانە كۇزەت ۇيىمداستىرۋعا پايدالانۋ ءۇشىن بيۋدجەت قاراجاتىن تولىقتىرۋ ماقساتىندا شەتەلدىك اڭشىلاردى تارتۋعا بولادى.

وتكەن عاسىردىڭ 30-50 جىلدارى  قازاقستاندا ارقارلاردى پايدالانىپ، ءتۇر ارالىق بۋدانداستىرۋ ادىسىمەن تاۋ جاعدايلارىنا، بيىك تاۋداعى جايىلىمدارعا جانە ويلى قىرلى جەرلەرگە جاقسى بەيىمدەلگەن ەت-ءجۇن باعىتىنداعى بيازى ءجۇندى قويلاردىڭ بىردەن ءبىر تۇقىمى الىنعان بولاتىن. قازىرگى كەزدە اۋىل شارۋاشىلىعى، قوي شارۋاشىلىعىنداعى سەلەكتسيالىق عىلىم قوس باعىتتاعى تۇقىمداردى الۋ جونىندەگى جۇمىستاردى قايتا قولعا الۋدى قاجەت ەتىپ وتىر. سەلەكتسيالىق جۇمىستى ويداعىداي جۇرگىزگەن جاعدايدا قازاقستاننىڭ اگرارلىق سەكتورىندا ەت باعىتىنداعى مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋدىڭ تەڭدەسى جوق جوباسى ىسكە اسىرىلاتىن بولادى. سونىمەن بىرگە، قارقارالى مەملەكەتتىك ۇلتتىق پاركىنىڭ جاعدايىندا قىرعىزستاندىق ارقاردى جارتىلاي ەركىن جاعدايدا ۇستاۋدى زەردەلەۋ مۇمكىندىگى تۋىپ وتىر.

ال، زووباقتاعى، ارنايى تور قورشاۋلاردا قامالىپ تۇرعان ارقارلار تاۋداعى ەركىندىكتى اڭسايتىنى حاق. مۇيىزدەرى مەن تۇياقتارى تاۋ تاستى ساعىنىپ، ۇزاققا كوز تاستايدى. ورتەكەدەي ويناقتار ما ەدى تاستا؟ بيىك جارتاسقا شىعىپ الىپ بۇكىل قازاقستاننىڭ ۇستىنەن قاراپ تۇرعانعا نە جەتسىن!     بالكىم قانشا باپتاساق تا، كۇتىمدەگى ارقارلاردىڭ باپتالۋ تالاپتارى تاۋداعى ءبىر كۇندىك ەركىندىكتەرىنە جەتپەيتىن شىعار. ارمانى بيىك سەكىلدى بولىپ كورىنەدى سولاردىڭ. تاۋ سامالىن جۇتقىسى كەلەدى. تازا اۋامەن دەمالىپ دەمىن شىعارعىسى كەلەدى. تاۋعا شەر تارقاتقىسى كەلەدى ارقاردىڭ دا. اي ءمۇيىزىن شىعىپ كەلە جاتقان كۇن نۇرىنا شاعىلىستىرىپ، موينىن سوزىپ، كەرىلگىسى كەلەتىن شىعار. ءوزى قالاعان ءشوبىنىڭ باسىن عانا تاڭداپ، شالىپ شايناعىسى كەلەتىن شىعار... زووباقتا تۇرعان ارقارلاردىڭ كۇيى سونداي مۇڭدى بولىپ كورىندى. وزدەرى كوڭىلسىز، بەرگەن تاماقتى قاناعات تۇتىپ، قولدان جاسالعان تاستارعا سەكىرگەن بولادى. كوزدەرىندە تىلسىم ءبىر مۇڭ بار. ءبىر ءبىرىن سۇزگىلەپ ويناعان بولادى. ءبىر-ءبىرىن ايايتىنداي... «ەكەۋمىز ءبىر كەمەدەمىز عوي، سەن كەشكەن كۇيدى مەن دە كەشىپ تۇرمىن عوي» دەگەندەي... كوزىڭىزگە ەرىكسىز جاس كەلەدى. توردا تۇرعان ارقارلاردىڭ كوبىسى قارتايىپ نەمەسە ءبىر جەرى اۋىرىپ تۇرعانداي كورىنەدى. مۇمكىن ەركىندىككە ءبىر جىبەرىپ الىپ ورنىنا باسقا ارقار اكەلىپ قويۋ كەرەك پە ەدى؟... بىراق ءتىرى ارقاردى ۇستاۋدىڭ ءوزى قيامەت. وعان بىرنەشە اي، ءتىپتى جىل كەرەك. ول ۋاقىت پەن قاراجاتتى تالاپ ەتەدى.

اسەل نازارالى، حالىقارالىق جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى

Abai.kz