«اراشا» كوميتەتىن قۇرعان ازاماتتاردىڭ نازارىنا!

ايگىلى جازۋشى مارك تۆەننىڭ: «ەگەر ازامات ءوز ەلىنىڭ ساياسي كيىمىنىڭ توزعاندىعىن كورە تۇرا، توزدى دەپ ايتىپ، ونى جاڭارتۋعا ات سالىسپاسا، ول ءوز وتانىنىڭ ساتقىنى» دەگەن جۇرەك جاردى ءسوزى كەزىندە امەريكاندىقتاردىڭ ۇرانىنا اينالعان ەكەن.
وسىنداي پاتريوتتىق سەزىمگە بوي الدىرعان مەن دە ۇلتىمنىڭ بولاشاعى ءۇشىن ءوز ۇلەسىمدى قوسىپ سىزدەر قۇرعان «اراشا» كوميتەتى جۇمىسىنا ات سالىسۋدى ءجون سانادىم.
قۋعىن-سۇرگىنگە قارسى «اراشا» كوميتەتىن قۇرۋشىلارعا مىناداي ۇسىنىسىم بار.

سىزدەردىڭ جوسپارلاپ وتىرعان «قارا كىتاپ» تۋرالى باستامالارىڭىز كەيپى كەتكەن، جاعىمپازدىق پەن سىبايلاستىق كەۋلەپ العان بۇگىنگى قوعامدى، جاعىمسىز قىلىقتان ارىلتىپ حالىقتىڭ ساياسي ساناسى مەن مادەنيەتىن كوتەرىپ، وركەنيەتتى ەل قاتارىنا جەتەلەيتىن ىقپالدى كۇشكە يە تاربيەلىك ماڭىزى بار ابىرويلى ءىس دەپ بىلەم. ويتكەنى ەشبىر ادام ۇرپاقتار الدىندا ماسقارا بولعىسى كەلمەيدى. «اراشا» كوميتەتى شىعاراتىن «قارا كىتاپ» الدا - بولاشاقتاعى قابىلداناتىن ليۋستراتسيا زاڭىنىڭ باستاماسى بولۋى ءتيىس.
حالىق – بيلىكتىڭ كوزى. ولاي بولسا، بيلىكتەگىلەردىڭ مەملەكەتتىڭ شەكاراسى، جەر، ءتىل، قازاقتىڭ تاريحى، ت.ب. ماڭىزدى ماسەلەلەر توڭىرەگىندە قابىلداعان شەشىمدەرى سول حالىقتىڭ كەلىسىمىمەن شەشىلىپ، حالىقتىڭ باقىلاۋىندا بولۋى ءتيىس. ول ءۇشىن حالىقتىق كەڭەس قۇرىلىپ، كەڭەستىڭ قۇرامىندا   قۇرامىندا زاڭگەرلەر، ادۆوكاتتار، بۇرىن پروكۋراتۋرا، سوت سالاسىندا قىزمەت ىستەگەن تاجىريبەلى ماماندار، قۇقىق قورعاۋشىلار، تاريحشىلار، جۋرناليستەر، ساراپشىلار بولۋى مىندەتتى. ۇلتىنىڭ الدىندا ۇلكەن بەدەلگە يە بولعان جاسارال قۋانىشالين سەكىلدى قوعام قايراتكەرلەرى، ۇلتى ءۇشىن بيلىكتىڭ زورلىعىنا قارسى قايمىقپاي كۇرەس جۇرگىزىپ جۇرگەن «اراشا» كوميتەتىن قۇرعان ازاماتتار «حالىق كەڭەسىنە» بىرىگىپ، مەملەكەتتىك ماڭىزدى ماسەلەنى شەشۋگە قر كونستيتۋتسياسىنىڭ 33-بابىندا كوزدەلگەن «قر ازاماتتارى تىكەلەي جانە ءوز وكىلدەرى ارقىلى مەملەكەت ءىسىن باسقارۋعا قاتىسۋعا.... قۇقىعى بار» -دەگەن تالاپقا ساي مەملەكەتتىڭ باسقارۋ ىسىنە بەلسەنە ارالاسۋى قاجەت. سوندا «حالىق كەڭەسى» كوميتەتى لەگيتيمدى-زاڭدى بولادى. قر پارلامەنتى سىبايلاستىقپەن شىعارعان حالىققا قارسى زياندى زاڭدارعا وسىلاي توسقاۋىل قويۋ مۇمكىندىگى تۋىندايدى.
قازاقتىڭ دالا دەموكراتياسىنىڭ قۇندىلىعى بولىپ تابىلاتىن «حالىق كەڭەسىن» سوناۋ پاتشا زامانىندا، تاقتان تۇسىرىلگەن حان وكىمەتىنىڭ ورنىنا ەل بيلەۋدىڭ جاڭا ءۇردىسى - پروگرەسسيۆتى ۇلگىسى «حالىق كەڭەسىن» سىرىم باتىر ەنگىزگەن. ەل باسقارۋدىڭ بۇل ءəدىسى – قازاق حالقىنىڭ تاريحىندا عانا بولعان. باق-دəۋلەتى كەمەلىنە كەلىپ تۇرعان سول تۇستاعى وركەنيەتتى ەلدەردىڭ وزىندە دە ەل باسقارۋدىڭ بۇنداي دەموكراتيالىق يدەياسى جۇزەگە اسا قويماعان ەدى. ول يدەيانىڭ دامىعان əلدەبىر ەلدەردە ەمەس، ءوزى بىرەۋدىڭ بودانىندا وتىرعان قازاق ەلىنىڭ ءبىر پۇشپاعىندا ومىرگە كەلۋى – قازاق ۇلتىنىڭ ەركىندىكتى اڭسايتىن، ادىلەتتىلىك جولىندا باسىن بايگەگە تىگەتىن، نايزاسىنىڭ باسىنا ۇكى تاققان بەيبىتشىل، ءور حالىق ەكەنىن كورسەتتى.
ەسەنعازى قۋاندىق،  

تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور

Abai.kz