(جەر رەفورماسى جونىندەگى رەسپۋبليكالىق كوميسسيانىڭ توراعاسى ب.ساعىنتاەۆتىڭ جانە كوميسسيا مۇشەلەرى دوس كوشىمنىڭ، جانۇزاق اكىمنىڭ، ايدوس سارىمنىڭ، مۇحتار تايجاننىڭ نازارىنا!)

ەڭ الدىمەن ايتىپ قويايىن، ءوز باسىم جەردى شەتەلدىك كومپانيالارعا جالعا جەرۋگە دە، قازاقستاندىقتارعا ساتۋعا دا تۇبەگەيلى قارسىمىن!

جەر رەفورماسى جونىندەگى رەسپۋبليكالىق كوميسسيانىڭ كوكشەتاۋ قالاسىندا وتكەن كەزەكتى وتىرىسىندا اقمولا وبلىسىنىڭ اكىمى سەرگەي كۋلاگيننەن كوميسسيانىڭ مۇشەسi مۇحتار تايجان ناقتى قانشا جەرى بار ەكەنiن ايتۋدى ءوتiندi. «بارلىعى بۇگiندە 80 مىڭ گەكتار ەگiستiك جەر بار»، - دەدi سەرگەي كۋلاگين.

ال، "DalaNews.كز" سايىتى "كەيبىر دەرەكتەردە كۋلاگيننىڭ جەرى ميلليون گەكتارعا تاياۋ ەكەنى ايتىلادى" -دەپ جازىپتى.

كوميسسيانىڭ تاعى ءبىر مۇشەسى مىرزاتاي جولداسبەكوۆ اقساقال جەردى شەتەلدىك كومپانيالارعا جالعا بەرۋ جانە قازاقستاندىقتارعا ساتۋ تۋرالى: «مەن ويلايمىن، باسىمىزعا سونشاما نە كۇن تۋدى ءوزى؟ وسى جەر قازاقتىڭ جەرى عوي. جىگىتتەر ايتىپ جاتىر عوي، قالادا تۇراتىندارعا 10 سوتىق جەر بەرسە، اناۋ اۋىلدا تۇراتىندارعا 25 سوتىق جەر وزىنە بەرسە. مىنا قاراپايىم حالىق زاڭنان قورقىپ تۇرعان جوق، زاڭسىزدىقتان قورقىپ وتىر. ابدەن زاپى جەپ قالعان، وپىق جەپ قالعان بۇلار… بىلەدى كىمنىڭ الاتىنىن. باياعى بايىعاندار الادى، سوسىن بيلىك باسىنداعىلار دەگەن سياقتى» -دەپ، ەمەشەگى ەزىلە وتىرىپ، ءوز الاڭداۋشىلىعىن ءبىلدىرىپتى.

ال، ەندى سول مىزەكەڭنىڭ 2004 جىلى 27 قىركۇيەكتە جازعان كۇندەلىگىنەن مىنا ءبىر ءۇزىندىنى وقىپ كورەلىك.

«اۋىلدا التى كۇن جاتىپ، 21 گەكتار شابىندىقتى قورشاتتىم. ءاربىر 3.5م. سايىن مەتالل ترۋبا تىكتەدىك. باس-اياعى ءۇش شاقىرىمنان ارتىق ۇزىندىققا ۇيا قازىپ، ترۋبانى بەتونعا ورناتۋ، بەلىنەن ءۇش قابات سىم وراپ، ونى بەكىتۋ وڭايعا تۇسكەن جوق. ەكى كۇندە-اق بىتىرەمىن گوي دەپ قالادان ءتورت جىگىت جالداپ، جەتكىلىكتى بولسىن دەپ 4 توننا تسەمەنت، ءاربىر بۇرىلىسقا مىقتى بولسىن دەپ ورناتۋ ءۇشىن 16 جۋان ترۋبا الىپ كەلدىم. جەر قاتتى، ۇياسىن قازۋ وڭايعا تۇسپەدى. ءسويتىپ، تاڭنىڭ اتىسى، كۇننىڭ باتىسى التى كۇن جۇردىك» (مىرزاتاي جولداسبەكوۆ، «كۇندەرىمنىڭ كۋاسى» كىتابى، 261-بەت. «كۇلتەگىن» باسپاسى، 2007 جىل).

دەمەك، كورىپ وتىرسىزدار، اقساقالدار، بايىعاندار مەن بيلىك باسىنداعىلار 80 مىڭ گەكتاردان باستاپ، 21 گەكتارعا دەيىنگى جەر تەلىمدەرىن الدەقاشان الىپ، ۇشقان شىبىن كىرمەستەي ەتىپ قورشاپ قويعان.

دۇيەنى استاڭ-كەستەڭ ەتىپ بۇلدىرەتىن، مەملەكەتتىڭ ىرگەسىن شايقالتاتىن، ادامدار اراسىنا الا مىسىق جۇگىرتەتىن - وسىنداي جويقىن تەڭسىزدىكتەر!

سول ءۇشىن ەندى نە ىستەۋ كەرەك؟!

مىندەتتى تۇردە مەملەكەت كولەمىندە سەرگەي كۋلاگيننەن باستاپ، مىرزاتاي جولداسبەكوۆكە دەيىن تۇبەگەيلى جەر رەفورماسىن جۇرگىزىپ، «جەر تۋرالى» زاڭدى قايتا قاراعان دۇرىس!!

ول ءۇشىن ەڭ الدىمەن جەر رەفورماسى جونىندەگى رەسپۋبليكالىق كوميسسيانىڭ ەندىگى وتىرىسىندا كوميسسيانىڭ توراعاسى، قازاقستان رەسپۋبيليكاسى پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى باقىتجان ساعىنتاەۆ مىرزادان باستاپ، جاناربەك اشىمجانعا دەيىنگى كوميسسيانىڭ 75 مۇشەسى وزدەرىنىڭ مەنشىگىندە ناقتى قانشا گەكتاردان جەررى بار ەكەندىگىن حالىق الدىندا اشىق جاريالاۋى ءتيىس!

سوسىن 10 گەكتاردان ارتىق جەرى بار بۇكىل قازاقستاندىقتار انىقتالۋى ءتيىس! سودان كەيىن بارىپ، «جەر تۋرالى» زاڭعا وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزسە كىرىسكە ءابزال.

ەندى «جەر تۋرالى» زاڭعا بايلانىستى ناقتى ۇسىنىسىمدى ايتايىن.

1. جەر مەملەكەتتىڭ مەنشىگىندە بولۋ كەرەك;

2. جەردى تەك ءبىر عانا مەكەمە – اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى نەمەسە ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگى باسقارسىن;

3. اۋداندار مەن اۋىلدارعا وزىنە قاراستى جەردى ءوزى باسقاراتىن قۇقىق بەرىلسىن;

4. جەردى تەك ءار اۋدان مەن اۋىلدىڭ تۇراقتى تىركەۋدە تۇرعان تۇرعىندارى عانا ۇزاق مەرزىمگە جالعا الا الاتىن بولسىن;

5. اۋداندار مەن اۋىلدار ءوز جاعدايلارىنا، جەر كولەمىنە قاراي وتىرىپ، ازاماتتارعا بەرىلەتىن شارۋاشىلىق جانە جايىلىمدىق جەر كولەمىنىڭ ەڭ تومەنگى جانە ەڭ جوعارعى كولەمىن، مەملەكەت بەلگىلەگەن ولشەمدى نەگىزگە الا وتىرىپ، وزدەرى بەلگىلەسىن;

6. بارلىق اۋىلدار مەن اۋدانداردىڭ شارۋاشىلىق جانە جايىلىمدىق جەر كولەمىنىڭ ەڭ كەمىندە 10 پايىزى شەتتەن كوشىپ كەلەتىن ورالماندارعا قورعا قالدىرىلسىن;

7. جەر وتاندىق كومپانيالارعا جالعا بەرىلگەن جاعدايدا، ول كومپانيا مەملەكەت بەلگىلەپ بەرگەن ولشەمگە ساي ەتىپ سول جەرگە يەلىك ەتەتىن اۋىلدىڭ ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋعا مىندەتتەلسىن; 8. ەگىستىكتىڭ اۋىلدان الىستىعى، از  بولعاندا، 50 كم.-دەن كەم بولماسىن;

9. جەردى قازاقستاندىقتارعا ۇزاق مەرزىمگە جالعا العا بەرىلگەن سوڭ، ول وتباسىنىڭ سول مەرزىم بىتكەنگە دەيىنگى ارالىقتا تۋعان بالاسىنا جەر بەرىلمەسىن، قايتىس بولعان ادامىنىڭ جەرى قايتارىلىپ الىنباسىن، ۇزاتىلعان قىزدىڭ جەرى توركىنىندە قالسىن!

10. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىعىن بەرۋ تۋرالى زاڭ، مىندەتتى تۇردە، قايتا قارالىپ، ەتنيكالىق قازاقتاردان وزگە ۇلتتارعا ازاماتتىق بەرۋ ءتارتىبى قاتاڭداتىلسىن!

ەسكەرتۋ: ۇسىنىس تاعى ەكى تارماقپەن تولىقتىرىلدى.

اۋىت مۇقيبەك

04.06.2016

استانا

Abai.kz