رۋxاني كەمەلدىككە جەتكەن يبراxيم ءادxام قاجىلىق جاساۋ ماقساتىندا مەككەگە ساپار شەگەدى. ءار باسقان قادامىن ەكى باس ناماز وقىپ بارىپ جالعاستىرعان يبراxيم ءادxامنىڭ بۇل ساپارى 12 جىلعا ۇلاسادى. 

ءيا، بۇل - تاxۋالىق شىڭىنا كوتەرىلگەن ادام عانا جاساي الاتىن قۇلشىلىق. سونداي ادامنىڭ ءبىرى - ءرابيا انامىز ەدى. تاxۋالىعى بارشا مۇسىلمانداردى ءتانتى ەتكەن ءرابيا انامىز دا قاجىلىق جاساۋ ماقساتىندا مەككەگە جاياۋلاپ كەلە جاتادى. جاپان دالادا ازىق-تۇلىگى، سۋى تاۋسىلىپ، ءولدىم-تالدىم دەگەندە ءبىر قۇدىققا كەز بولادى. قاس قىلعاندا قۇدىقتا سۋ الاتىن ارقان دا، شەلەك تە بولماي شىعادى. ءارى-بەرى قارايلاپ ەشتەڭە تاپپايدى. امالى تاۋسىلعان سوڭ كويلەگىنىڭ ءجىبىن سوگىپ الىپ، سونى قۇدىق سۋىنا مالىپ، ىلعالدانعان ءجىپتىڭ سۋىن ىدىسىنا سىعىپ، وسىلاي ۇزاقتى كۇن تىنىمسىز قارەكەت ەتۋىنىڭ ارقاسىندا ءبىر قۇتى سۋ الادى. ەرنى كەبىرسىپ قاتتى شولدەگەندىكتەن سۋدى ىشۋگە وقتالىپ تۇرادى دا، ء"ناپسى قالاۋىن ورىنداماي، بۇعان دارەت الىپ، ناماز وقىپ الايىن" دەپ، دارەت الۋعا ىڭعايلانا بەرگەندە، بۇتا اراسىنان ءيتتىڭ قىڭسىلاعان داۋسىن ەستيدى. بارىپ قاراسا، ءۇش كۇشىگىن باۋىرىنا باسقان ءبىر يت شولدەپ ولگەلى جاتىر ەكەن. ءرابيا انامىز ويلانىپ جاتپاي ۇزاقتى كۇن ءبىر تامشىلاپ جيناعان سۋىن يتكە بەرەدى. اللانىڭ جاراتىلىسىنا ءوزىن قۇربان قىلعان انانىڭ بۇل ءىسىن اللا ۇلىقتايدى. بۇكىل پەرىشتەلەرگە ۇلگى ەتەدى. ءرابيا انامىز بويىنداعى بۇل اللالىق سيپاتقا عاشىق بولعان قاعبانىڭ رۋxى انامىزدى كۇتىپ الۋعا الدىنان شىعادى. ءدال سول كەزدە يبراxيم ءادxام دا مەككەگە كىرىپ كەلەدى. كەلەدى دە قاعبا رۋxىمەن قاۋىشا الماعاندىقتان "قاجىلىعىم قابىل بولمادى-اۋ" دەگەن ويمەن تۇنجىراپ وتىرىپ قالادى. كەيىن ءمان-جايعا قانىققان سوڭ ءرابيا انامىزعا "قاعبا رۋxىن الدىڭا كەلتىرىپ، ەل-جۇرتتى سونشا شۋلاتقانىڭ نە؟" دەپ ناز ايتادى. سوندا انامىز "مەن ەمەس، 12 جىل بويى ەل نازارىن وزىڭدە ۇستاپ، الەمدى شۋلاتقان سەن ەمەس پە ەدىڭ" دەيدى.

ەندى ساۋال. يبراxيم ءادxامنىڭ ءار قادام باسقان سايىن وقىعان ناماز-عيباداتىنان ءرابيا انامىزدىڭ ءبىر قۇتى سۋى نەلىكتەن باسىم ءتۇستى؟ مۇنىڭ جاۋابىن اللا تاعالانىڭ مۇسا پايعامبارعا قويعان ء"اي، مۇسا، سەن مەن ءۇشىن نە ىستەدىڭ؟" دەگەن ساۋالىنان تابۋعا بولادى. سوندا مۇسا "ناماز وقىدىم، وزگە دە عيباداتتار جاسادىم" دەگەن سىڭايدا جاۋاپ بەرەدى. اللا "سەن ول عيباداتتىڭ ءبارىن ءوزىڭ ءۇشىن جاسادىڭ. سەن مەن ءۇشىن نە جاسادىڭ، سونى ايت؟" دەيدى.

ءمان بەرسەك، وزگەگە ودان قايتارىمى بولادى-اۋ دەگەن ويعا بەرىلمەي جاساعان جاقسىلىقتىڭ ءبارى اللا ءۇشىن جاسالعان قىزمەت بولىپ ەسەپتەلەدى ەكەن. ءيا، مىنا الەم اللانىڭ راxمەتىنىڭ، بەرەكەتىنىڭ، قايىرىنىڭ ارقاسىندا تۇر. ەگەر اللا ول قامقورلىعىن شەكتەپ قويسا، ءبارى ءبىر ساتتە جوق بولىپ كەتەر ەدى. سول سياقتى اينالامىزدا ادام قامقورلىعىنا ءزارۋ جاندار جەتىپ ارتىلادى. ادام عانا ەمەس، ول قامقورلىققا جۇگىرگەن اڭ، ۇشقان قۇس، سۋداعى بالىق، ءبىر سوزبەن ايتقاندا، بۇكىل جاراتىلىس مۇقتاج. ماسەلە سول بىزگە مۇقتاج نارسەنى تاۋىپ، سوعان جاقسىلىق جاساعاندا ەمەس، سول اللالىق سيپاتتىڭ ءبىزدىڭ بويىمىزدا بار ەكەندىگىن تۇيسىنۋدە. "اللا ادامدى وزىنە ۇقساتىپ جاراتقان" دەگەندە ءبىز قاپەرگە سول بولمىستى الامىز. ءبىز ادامدارعا قايىرىن كۇتپەي جاقسىلىق جاساعاندا، ماسەلەن، سويىلعان قۇرباندىقتان وزگەگە ۇلەس بەرگەندە، جەتىمنىڭ باسىنان سيپاعاندا، ءتىپتى بىرەۋگە كۇلىمسىرەي قاراعاندا دا اللالىق سيپاتتى بولمىسقا ەنەمىز. ال ونى ەشقانداي عيبادات الماستىرا المايدى. ادام بويىنداعى سول اللالىق سيپات - جەر بەتىندەگى اللا ورىنباسارىنا ءتان بولمىس. ءبىز وعان ءناپسىمىز مۇسىلمان بولعان كەزدە بارىپ قول جەتكىزەمىز. سوعان قول جەتكىزگەن كامىل ينسان - "ادام" دەپ اتالادى. ءبىزدىڭ "ادام بولاسىڭ با، جوق پا؟", "قاشان ادام بولاسىڭ؟", ء"اي، وسىنىڭ ادام بولۋى قيىن" دەگەن سياقتى سوزدەردى قايتالاپ ايتا بەرەتىندىگىمىز سوندىقتان.

قۇديار ءبىلال

Facebook-تەگى پاراقشاسىنان