Aناسىن تاستاپ، قاجىلىققا اتتانعان ءبىر جىگىتتىڭ حيكاياسى
جاس جىگىت سىرقات حالدەگى اناسىنىڭ ءتىلىن الماي قاجىلىق ساپارعا اتتانباقشى بولدى. شەشەسى: «بالام، مەن ساۋىققان سوڭ بارعانىڭ دۇرىس ەدى عوي. جيناعان اقشاڭمەن مەنى ەمدەتسەڭشى!» – دەسە دە: «اللا جولىنا جۇمسايمىن دەپ جيناعان ءوز اقشام، قالاي جۇمساۋدى ءوزىم بىلەمىن!» – دەپ، قاجىلىققا بارۋدى ءوز اناسىنىڭ جاعدايىنان ارتىق كوردى. ءسويتىپ، قاجىلىققا اناسىنان رۇقسات باتا الماي اتتانىپ كەتتى. اناسى قاتتى رەنجىگەن كۇيى قالادى.
الگى قاجىلىققا ساپار شەككەن جىگىت تۇندەلەتىپ جول بويىنداعى ءبىر اۋىلعا كەلدى دە، مەشىتكە تۇنەۋدى دۇرىس كوردى.
سويتسە، سول اۋىلدان ۇرلىق ىستەپ داندەگەن بىرەۋ، ءدال سول ءتۇنى ءبىر ۇيگە ءتۇسىپ، اسىل دۇنيەلەرىن ۇرلاپ قاشىپتى. اككى ۇرى اۋىلدىڭ مەشىتىنە تىعىلىپ، ودان تەرەزەدەن شىعىپ ءىزىن جاسىرادى. سەزىپ قالعان اۋىلدىڭ جاندارمدارى الگىنىڭ ىزىنە ءتۇسىپ، مەشىتكە جاسىرىنعانىن بىلەدى. جاندارم اۋىل ادامدارىن جيناپ كەلىپ، مەشىتتى تۇگەل قورشاپ ۇرىنى ۇستاماق بولادى. باسپالاپ كىرسە، ميعراپقا تىعىلىپ ۇيىقتاپ جاتقان جاس جىگىتتىڭ ۇستىنەن تۇسەدى.
«ناق ۇرىنىڭ ءوزى وسى!» دەيدى. سوتقا تارتادى، جىگىتتىڭ دالەلىن، ءوزىن ءوزى اقتاعانىن ەشكىم قۇلاعىنا ىلمەيدى. تالاي جىل اۋىلدى زارلاتقانىڭ ءۇشىن دەپ، ەكى كوزىن شىعارىپ، ەسەكككە تەرىس مىنگىزىپ، كوشە-كوشەنى ارالاتىپ: «مىناۋ پالەن جىل اۋىلدىڭ مۇلكىن ۇرلاعان قارابەت ۇرى!» دەپ، جۇرتقا اشكەرە ەتەدى.
سوندا جىگىت: «جوق، بۇل اناسىنىڭ ءتىلىن الماي قاجىلىققا اتتانعان اقىماق دەپ ايتىڭىزدارشى!» دەپ جالىنادى. بىراق، الىپ جۇرگەندەر ونىڭ بۇل ايتقانىنا سەنبەيدى. اقىرى، ەلدى ارالاتىپ بىتكەن سوڭ، ۇرىنى جول شەتىنە لاقتىرىپ كەتەدى.
جىگىت بولسا، الگى ءسوزىن ايتۋمەن الاقانىن جايىپ، قايىرشىعا اينالادى. جۇرە-جۇرە ءوز ۇيىنە كەلەدى. اناسى ەسىك الدىنا شىققاندا، ەكى كوزىنىڭ ورنىنان قان تامشىلاعان، تاياقتان ءۇستى-باسىن جاراقات باسقان، ءبىر قولىندا تاياق، ءبىر قولىن قالتىراي جايعان ءوز ۇلىن كوردى. بالاسىنىڭ بيشارا حالگە تۇسكەنىنە وكىنىشتەن وزەگى ورتەندى. سوندا، اناسىنىڭ كوكىرەگىنە عايىپ ءۇنى ەستىلدى:
«قاجىلىقتى نيەت ەتكەنى ءۇشىن عانا ونىڭ جازاسىن جەڭىلدەتتىك. ايتپەگەندە، ەكى قولىن دا، ەكى اياعىن دا الار ەدىك!»
اناسى شۇكىر ەتتى، ەكى قولى مەن ەكى اياعىن العاندا وسىلاي قايىر سۇراپ جۇرۋگە دە شاماسى كەلمەس ەدى عوي، دەپ...
اباي حامزا
دەرەككوزى: muslim.kz
Abai.kz