«مالەنكايا پرينتسەسسا»

كىشكەنە قىز-گۇلجان  كوزىن اشتى، شالا-جانسار بولىپ توسەكتە جاتقانىنا ءبىر جۇما ءوتىپتى. بۇگىن قالاعا كەلگەنىنە تۋرا 3 اي بولعانىن ەسىنە ءتۇسىردى.  وسى ءۇش ايدا ول ون جىل ءومىر سۇرگەندەي ەدى. اق جامىلعىمەن بەتىن بۇركەنىپ الىپ، اۋىلدان شىققاننان بەرگى اششى ءومىرىن ەسىنە الدى. «ەندى نە ىستەيمىن؟» - دەگەن وي ميىن شاقتى.  «قۇداي-اۋ، ءدال قازىر قاسىمدا ەڭ بولماعاندا جاناشىر تۋىسقانىم، ءيا جانىمدى تۇسىنەر دوسىم بولسا، ەڭ بولماعاندا اقىل-كەڭەس بەرەر ەدى» - دەپ ويلادى. ال، سوڭعى ءۇش ايعى ءومىرى – ءوزىنىڭ قالىپتى ءومىرىن دە، ءومىر تۋرالى تۇسىنىگىن دە، ءوزىنىڭ بارلىق بولمىسىن دا وزگەرتىپ جىبەرگەن،  ءۇش اي ءومىرى –كوز الدىندا كينو لەنتاسىنداي بولىپ تىزبەكتەلىپ ءوتىپ جاتتى.

گۇلجاندى ناعاشىسىنىڭ ايەلى اتىن اتاماي، «كىشكەنە قىز» اتاپ كەتكەن. شاعىن دەنەسى مەن قىسقا بويىنا لاقاپ اتىنىڭ ساي كەلگەنىن مويىنداعاندارى ما، اكە-شەشەسىنەن باستاپ، مەكتەپتە دە ونى وسى لاقاپ اتپەن اتايتىن بولعان. بىراق، بۇل لاقاپ ەسىم گۇلجان قىزعا ۇنامايتىن.

كىشكەنە قىز-گۇلجان مەكتەپتى ءبىتىرىپ، وقۋعا تۇسۋگە باراتىن بولدى. ول ۇيىنەن كەتەتىنىنە قۋاندى، ەندى ىلعي ۇرىسۋمەن جۇرەتىن اكە-شەشەسىن كورگىسى كەلمەيدى. اياق استىنان  باستالعان ۇرىس، اكەسىنىڭ قول كوتەرۋىمەن، شەشەسىنىڭ ايقاي سالىپ جىلاۋىمەن، گۇلجان مەن باۋىرى تيمۋردىڭ شىرىلداپ ارا ءتۇسىپ، ازان-قازان بولىپ، اكەسىنىڭ كىمگە ارناعانى بەلگىسىز، ادرەسسىز ءبىر بوقتاپ، تەمەكىسىن ەزۋىنە قىستىرىپ،  ەسىكتى تارس جاۋىپ كەتۋىمەن اياقتالاتىن.  بۇل ۇرىستىڭ ەكىنشى سەرياسى - تۇندە اكەسىنىڭ اراققا سىلقيا تويىپ، اينالانى باسىنا كوتەرىپ، «ارىس جاعاسىنداعىنى» ايتىپ، تاڭ اتا ەسىك الدىنداعى تاپشاندا ۇيقىعا جاتاۋىمەن اياقتالاتىن. كىشكەنە قىز-گۇلجان ءبىرىن-ءبىرى جەك كورەتىن ادامدار نەگە ءبىر شاڭىراقتىڭ استىندا تۇراتىندارىن تۇسىنبەيدى. جەك كورەتىنى ەمەي نەمەنە، اناسى اكەسىنە جامان سوزدەر ايتادى، ال اكەسى اناسىن اياماي سوعادى، تالاي رەت قان قىلىپ، اناسى بىرنەشە كۇندەر بويى ورنىنان تۇرا الماي جاتقان كەزدەرى بولعان.   كىشكەنە قىز گۇلجان ءوزى  كۇيەۋگە شىققاندا ەشقاشان كۇيەۋىمەن ۇرىسپايتىنىن،  جۇبايى دا  وقىمىستى، مادەنيەتتى ادام بولىپ، كىشكەنە قىز-گۇلجاندى ۇرماق تۇگىلى داۋىس تا كوتەرمەيتىن بولاتىنىنا سەنىمدى.  كىشكەنە قىز-گۇلجان بوي جەتە كەلە، وسىنداي نارسەلەردى ءجيى ارماندايتىن بولعان.

مەكتەپ بىتىرگەن كلاستاستارىنىڭ  كەيبىرەۋلەرى توي جاساپ اتتەستاتتارىن جۋىپ،  جاستاردى جيىپ، «ۆەچەر» وتكىزىپ جاتسا، كىشكەنە قىز - گۇلجاننىڭ اناسى قىزى تورتىنەن بەسى كوپ اتتەستاتىن الىپ كەلگەندە،  اينالاداعى 4-5 كەمپىردى شاقىرىپ قۇران وقىتتى.  قوراداعى ەكى سيىردىڭ ءبىرىن كورشىسىنە  ون مىڭ تەڭگەگە ساتىپ، ءبىر تيىنىن شاشاۋ شىعارماي قىزىنىڭ الاقانىنا سالدى.  كوز جاسىن ءبىر-ەكى سىعىپ العان شەشەسى، قىزىن شىعارىپ تۇرىپ:

- قىزىم،اللا الدىڭنان جارىلقاسىن، وقۋعا تۇسۋگە تىرىس،  جاقسى

وقىدىڭ عوي،  تۇسە الماساڭ اقىلى وقىتۋعا جاعدايىمىز جوق ەكەنىن بىلەسىڭ،  مەن اۋرۋمىن، اكەڭ بولسا جۇمىسسىز، جۇمىس ىستەپ جۇرگەن كووپەراتيۆى توز-توز بولدى، ونداعى بار دۇنيە-مۇلىك ديرەكتوردىڭ اتىنا ءوتىپتى، انا اپكەڭ دە مەكتەپ بىتىرە سالا كۇيەۋگە ءتيىپ، بالانى بىرىنەن سوڭ ءبىرىن توپىرلاتىپ تۋىپ وتىرىپ قالدى، سەنى وقۋعا تۇسەدى دەپ ۇمىتتەنەمىن. تۇسە الماساڭ  اۋىلعا كەلمە، اۋىلدا ەشتەڭە جوق، سوندا جۇمىسقا ورنالاسىپ، سىرتتاي بولسا دا وقۋعا تۇسۋگە تىرىس، وقىماساڭ دا امان ءجۇرشى اينالايىن - دەپ ەنتىگە دەم الىپ وتىرا كەتكەن. باۋىرى تيمۋردى قيماي،  قايتا-قايتا ءسۇيىپ، ارەڭ قوشتاسقان كىشكەنە قىز-گۇلجان ۇلكەن اسقاق ارمان قۋىپ، ءبىرىنشى رەت  ۇلكەن قالاعا اتتانىپ كەتكەن. 

قالاعا كەلىپ، وزىندەي ەكى قىزبەن پاتەر جالدادى، مەملەكەتتىك وقۋ ورنى بولعانمەن جاتاقحانا جەتىسپەيدى ەكەن. بۇرىن ۇلكەن قالادا بولماسا دا گۇلجان ەتىنىڭ تىرىلىگىنەن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىنىڭ كۇشتىلىگىنەن، نەگە قولى تيسە دە ورنى ورنىنا كەلتىرە قوياتىن پىسىقتىعىنان از-اق كۇندە قالانىڭ قىزىنا اينالۋعا تىرىستى. مەرۋەرت ەكەۋى ءبىر اۋداننان بولىپ شىقتى.  ءۇشىنشى قىزدارى ايگۇل  پاتەرگە اندا-ساندا كەلىپ قونىپ كەتەتىنى بولماسا، تۇرمايتىن. «تەست تاپسىرىپ بىتكەنشە تۋىسقان اعامنىڭ ۇيىندە تۇرامىن»-دەيدى، ونىسى ءبىر جەكە وقۋ ورنىندا دەكان بولىپ جۇمىس ىستەيدى ەكەن.  ول ءۇش قىز ءبىر كۇندە قۇجات تاپسىرعانمەن، گۇلجان قىز بەن مەرۋەرتتىڭ تەست تاپسىراتىن كۇندەرى العاشقى كۇن دە، ايگۇلدىڭ تەست تاپسىراتىن كۇنى سوڭعى كۇن بولىپ بەلگىلەنىپتى.  ەكى قىز  جۇرەكتەرى لۇپىلدەپ، وقۋعا تۇسكەندەردىڭ ءتىزىمى  شىعار كۇندى اسىعا كۇتكەن. بۇلاردان ءبىر بالل ارتىق العان ايگۇل  گرانتقا وقۋعا ءتۇسىپ، ءبىر-ءبىر بالل جەتپەگەن ەكى قىز سالدارى سۋعا كەتىپ قاپا بولدى. گۇلجان قىز قالاماعان ماماندىعى بولسا دا، باسقا تومەن باللمەن وتەتىن ماماندىققا تاپسىرماعانىنا وكىندى. سوندا عوي، ءارى وقۋعا ءتۇسىپ، ءارى جاتاقحانادا جاتىپ، ءارى شاكىرتاقى الاتىن ەدى.  

مەرۋەرت اۋىلىنا قايتاتىن بولدى، ال گۇلجان قىز نە ىستەرىن بىلمەدى، اۋىلدان الىپ شىققاندا تاۋسىلماستاي كورىنگەن ون مىڭ تەڭگەسى ازايىپ بارادى.  قۇجات تاپسىرعاندا اپايلار مەن كوكەلەر «اناعان تولەپ كەل»، «مىنادان كوشىرمە جاساپ كەل»، «مىنا كىتاپشانى ساتىپ الىڭدار، تەست تاپسىرعاندا پايداسى تيەدى»-دەۋمەن بولعان. ابىروي بولعاندا پاتەرگە ەكى ايعا بىردەن تولەگەنى جاقسى بولدى. گۇلجان قىزدىڭ  جاعدايىنان حابارى بار، ءبىر-ەكى جاس ۇلكەن مەرۋەرت كەتەردە ۇلكەندىگىن كورسەتىپ،  «جولىما 300 تەنگە جەتەدى، مىنا 1000 تەنگە ساعان قالسىن، جۇمىس تاپقانشا قاجەت بولادى، ۋايىمداما، كەلەسى جىلى تۇسەمىز، پاتەر اۋىستىرساڭ ادرەسىڭدى جازۋدى ۇمىتپا، حات جازىپ تۇرامىن»-دەگەن. ول كەتكەن سوڭ، گۇلجان قىز  ءتىپتى جالعىزسىراپ قالدى.  پاتەر يەسى قانشا ىزدەگەنمەن، جاعدايى جوق، شەتتەۋ ءۇي بولعان سوڭ با، قاسىنا قاپەلىمدە قىزدار دا تابىلا قويمادى. گۇلجان قىز جۇمىس ىزدەۋگە كىرىستى،  قولىنان كەلسە بولدى نە جۇمىس بولسا دا ىستەۋگە ءازىر. كوشە ارالاپ، كەزدەسكەن كەز-كەلگەن  مەكەمە، كاسىپورىندارعا كىردى. بىراق، جۇمىس تابىلا قويمادى، ەڭ بولماسا قولىنان كەلەتىن ەدەن جۋشىلىقتا تابىلمادى. كەيبىر بار  جۇمىستارعا بىرەۋىنە ارناۋلى ءبىلىمى جوقتىعى، بىرەۋىنە ورىسشا بىلمەيتىندىگى، بىرەۋىنە كومپيۋتەردى جاقسى بىلمەيتىندىگى كەدەرگى بولدى.

بەس مىڭ  تەڭگەگە، قوجايىندارمەن بىرگە تۇرىپ، تاماعىن سول ۇيدە ءىشىپ، بالا باعىپ، ءۇي كۇتۋشىسى بولۋعا جۇمىس تابىلعاندا  ول بىردەن كەلىستى.  بىراق، ەرتە كەلىپ، كەش كەتكەنمەن بىرگە تۇرمايتىنىن كەسىپ ايتتى.  وعان سەبەپ، ءۇي يەسىنىڭ تەك بۇنىڭ با، الدە ايەلدەردىڭ بارىنە مە، ادامنىڭ ءۇستى–باسىن كوزدەرىمەن تىمىسكىلەپ قارايتىن ويناقشىعان كوزدەرى ۇناماعان.  گۇلجان قىز ءوز جۇمىسىنا اسا ءبىر ىقىلاسپەن كىرىستى.  ەڭ باستى مىندەتى ءوزى باعاتىن ءبىر جاستاعى قىزعا ءبىر جۇما وتپەي-اق، باۋىر باسىپ قالعان. اۋىلداعىداي سۋ تاسىپ، وت جاعىپ، كۇل شىعارىپ، سۋ توگىپ، مالدىڭ استىن تازالامايسىڭ. ىستىق سۋ، سالقىن سۋ ءوزى كەلىپ تۇر، جامان سۋلاردى دا بەلىڭ مايىسىپ شەلەكتەپ اپارىپ توكپەيسىڭ، ءوزى كەتىپ جاتىر، راحات، تاماقتىڭ دا نەشە ءتۇرى بار، اۋىلداعىداي، نان مەن ءشاي ءىشىپ، كەسپە كوجەنى  قاناعات تۇتپايسىڭ.  ءۇيدىڭ جۇمىسىن تياناقتى ىستەپ، ءۇيىرىپ اكەتتى. ءتىپتى قولى تيگەندە ىشەتىن تاماق تا جاساپ قويادى. ءۇي يەسى عالىم ايەل ريزا بولعانى سونداي، مەرزىمىنەن بۇرىن «اۆانسىڭ» دەپ ەكى مىڭ تەڭگە بەرگەن.  جاڭا جىلعا اۋىلعا بارامىن، سوندا تيمۋرعا سپورتيۆكا اپارىپ بەرەمىن دەپ ويلادى.  تيمۋردى قاتتى ساعىنىپ ءجۇر، ال، اپاسىن ونشا ساعىنباپتى، پاپاسىن مۇلدە ساعىنبادى.  گۇلجان قىز  ءوز ومىرىنە ءدان ريزا بولىپ، ءبىر جاعىنان بالا باعىپ، ءبىر جاعىنان جەكە، ۇلكەن ءۇيدى تاپ-تۇيناقتاي ەتىپ ۇستاپ، ۇيرەنە كەلە  ەندى اراسىندا ساباققا دا ازىرلەنۋدى ويلاپ جۇرگەن.  بىراق، ءبارى ويدا-جوقتا بۇزىلدى.

ءبىر كۇنى قاقپانىڭ اشىلىپ-جابىلعانىن ەستىپ ەسىك الدىنا شىقسا، ءۇي يەسى - ءداۋ ەركەك ماشيناسىمەن بازاردان ازىق-تۇلىك اكەلىپتى، ۇيگە دەمالىسقا قارسى كوپ قوناقتار كەلەدى ەكەن.  ازىق-تۇلىكتى تاسىسقان گۇلجان قىز ۇيىقتاپ جاتقان ءسابي ويانعانشا ءبىراز جۇمىستارىن ءبىتىرىپ الايىن دەپ،  ۆاننادا ءبىر شاما كىر جۋىپ جاتقان.  وقىستان ۆانناعا كىرىپ كەلگەن ءۇي يەسى-ءداۋ ەركەك بۇنى ءبىر قولىمەن-اق قاۋسىرىپ قۇشاقتاپ الدى.  ەكىنشى قولىمەن بىرەسە ءتوسىن ەزگىلەپ،  بىرەسە ءىش كيىمىنە قول  جۇگىرتىپ، بىرەسە ايقايلاعان اۋزىن باسپاقشى بولدى.  گۇلجان قىز اياق-قولىن سەرمەلەپ تىپىرلادى دا قالدى.

گۇلجان قىزعا بۇرىن ەشكىم بۇنداي ۇستەمدىك جۇرگىزىپ كورگەن جوق ەدى. ول بۇلاڭداپ، ەركەلەپ وسپەسە دە بۇنداي دورەكىلىكتى كەزدەستىرمەگەن. بوي تۇزەپ، سىلاڭداپ جىگىتتەرگە كوز توقتاتقان ەمەس.  ءداۋ ەركەك تۇگىل جىگىتتەرمەن دە جۇمىسى بولماعان.  سوسىن دا شىعار، باسقا قىزدارداي جىگىتتەردەن «زاپيسكا» دا الىپ كورمەگەن. بار ارمانى وقىپ، ماماندىق الىپ، انام مەن ءىنىمدى اسىراسام، سولارعا جاقسىلىق كورسەتسەم دەيتىن. ءۇي يەسىنىڭ جامان ويىن الدەبىر سەزىمتالدىلىقپەن سەزگەن، جىگىتتەرمەن سۇيىسپەك تۇگىل قول ۇستاسىپ تا كورمەگەن گۇلجان  بۇزىق ويلى ءداۋ ەركەككە قارسى قايراتتى  قارا شاشىنان باستاپ، دەنەسىندەگى ءار ءبىر تامشى قانى، ءار ءبىر نەرۆ تالشىقتارى،  ءار ءبىر مۇشەسى تاباندىلىقپەن قارسى كۇرەسىپ جاتتى.  بولاشاقتا شىن سۇيگەن ادامىنا عانا سىيلايتىن نارسەسى ءۇشىن ەش نارسەدەن تايىنبايتىنىنا سەنىمدى ەدى، ءبىر اۋزى بوساعاندا ءداۋ ەركەككە: «وسىدان ۇرىنساڭىز، ولەمىن» - دەدى.  ەشكىم ەستىمەيتىنىن بىلسە دە، ايقايلاۋعا تىرىستى، وعان قوسا ءۇي يەسىنىڭ قولدارىن تىستەلەدى، تىرناقتارىمەن قولدارىن وسقىلاپ تىرناۋعا كىرىستى. ءداۋ  ەركەك گۇلجان قىزدان بۇنداي قارسىلىقتى ءوزى دە كۇتپەسە كەرەك، شەشەسىنەن جىبەرىپ،  ءبىر بوقتاپ جىبەرە سالدى، سودان سوڭ تۇك بولماعانداي ء«الى قىز با ەدىڭ؟»-دەپ، ىرجيدى، ودان سوڭ «پوشۋتيل»-دەدى. كەتەرىندە وقىمىستى ايەلىنىڭ ەكىنشى ايەلى ەكەنىن، ونى جاقسى كورەتىنىن، وعان گۇلجان قىز بىردەڭە ايتسا، ەكەۋىنە دە جاقسى بولمايتىنىن شەگەلەپ، ەندى بۇندايدىڭ ەشقاشان قايتالانبايتىنىن ايتىپ، ايىبىنىڭ وتەۋىنە كەشىرىم سۇراعانداي، «كەرەك نارسەڭدى الارسىڭ»- دەپ،  ەكى مىڭ تەڭگە تاستاپ جۇمىسىنا كەتتى.

تانىنە داق تۇسپەسە دە،  جۇرەگىنە داق ءتۇسىپ، جانى جارالانعان گۇلجان قىز جىلاپ ءجۇرىپ كىرىن جۋىپ ءبىتىردى،  قارا كوزدەرىنەن ەرىكسىز جاسى مونشاقتاپ تىيىلماعان ول ىرجالاڭداعان ءداۋ ەركەكتىڭ ەرنى تيگەن اۋزىن، قايتا –قايتا ءشايىپ، تۇكىرىپ ءجۇرىپ، ول تاستاپ كەتكەن ەكى مىڭ تەڭگەنىڭ ءيىسى شىقپايتىنىنا قاراماستان، السا ءداۋ ەركەكتىڭ ىرجالاڭداعان حايۋان ءجۇزىن ەلەستەتەتىندەي، جىرتۋعا دا قولى بارماي، ۇيدە دە قالدىرا الماي، قوقىس سالاتىن شەلەككە سالدى.  ۇلكەن عالىم-قوجايىن اپايىنا «مەنى كەشىرىڭىز، ەندى كەلە المايمىن»-دەپ ءبىر اۋىز ءسوز جازىپ، ونىڭ جۇمىس ستولىنا اپارىپ قويدى.  ول اپايى كەشكى ساعات جەتىدە كەلىپ، بۇل ءسابيدىڭ جاعدايىن، ىستەگەن جۇمىسى مەن دايارلاعان تاماقتارىن كورسەتىپ بارىپ كەتەتىن. بۇگىن گۇلجان قىز اپايىنا ەسىك اشقان بويدا، ونىڭ ءسابيىنىڭ بولمەسىنە وتكەنىن كورىپ، ۇيدەن شىعىپ جۇرە بەردى. قوشتاسپادى دا، ونىمەن سويلەسسە كۇيەۋىنىڭ جاساعان ءىسى تۋرالى ايتىپ قوياتىنداي سەزىندى.

پاتەرگە كەلىپ، ەشتەڭەنىڭ بۇلىنبەگەنىنە شۇكىرشىلىك قىلدى. انا ۇيگە بىرگە تۇرۋعا كەلىسىم بەرمەگەنىنە قۋاندى.  ولاي بولماعان كۇندە «قازىر قايدا بارار ەدىم» –دەپ ويلادى. اناسىنىڭ «بۇعان دا شۇكىر»-دەپ وتىراتىنى كوز الدىنا كەلىپ، «بۇعان دا شۇكىر» دەگەن ءسوزدىڭ اۋزىنان قالاي شىعىپ كەتكەنىن بايقاماي قالدى.تيمۋرعا سپورتيۆكا الۋعا ساقتاعان اقشاسىنىڭ 1,5 مىڭ تەڭگەسىن ءۇشىنشى ايعا پاتەرگە تولەپ،  500 تەڭگەم تاۋسىلعانشا جۇمىسقا تۇرۋىم كەرەك دەپ، جۇمىس ىزدەۋگە كىرىستى. اقشا  ۇنەمدەيمىن دەپ، جاياۋ ءجۇرىپ، سىلەسى قاتتى. بىردە ايگۇلگە وقۋعا تۇسكەن ۋنيۆەرسيتەتىنە بارىپ جولىقتى. جۇمىس تابا الماي جۇرگەنىن ايتىپ، جاقسى دايىندالىپ، ءبىر-ەكى بالل ارتىق العاندا ءوزىنىڭ دە وقۋعا ءتۇسىپ، ستۋدەنت اتانىپ باقىتتى بولاتىن مۇمكىنشىلىگىن قولىنان شىعارىپ العانىنا وكىنىش ءبىلدىردى.

بۇنى ايگۇل وزىنشە جۇباتقىسى كەلدى مە، ءبىر ءشيدىڭ توبەسىن قىلتيتتى. گۇلجان قىزدىڭ ساباققا ازىرلىگى جاقسى بولعانىن، ال، ءوزىنىڭ ناشار وقىسا دا «ەرەكشە توپتا» بولعانىن مالىمدەدى. «ەرەكشە توپ» - دەگەن وقۋ ورنى باسشىلارى مەن سول تەست تاپسىرۋدى ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ وزدەرى وقۋعا تۇسىرگىسى كەلگەن تالاپكەرلەردى بولەك توپقا جينايتىنىن، تەست تاپسىرۋ كەزىندە ولاردى شەتتە، ەلەۋسىزدەۋ، ادام اياعى كوپ بارمايتىن جەرگە وتىرعىزىپ، ولارعا كىتاپ، شپارگالكا قولدانۋعا، سىرتتان «كومەك» تاسۋعا دا بولاتىنىن، ءتىپتى ارنايى بەلگىلەنگەن ادامداردىڭ كەيبىرەۋلەرىنىڭ قاسىنا كەلىپ، قاي جاۋاپتى بەلگىلەيتىنىن دە ايتىپ بەرەتىنىن، بىراق، ونداي «ەرەكشە توپقا» كىرۋ ءۇشىن بىرەۋلەرگە الدىن-الا كوك قاعازدار تولەيتىنىن جەتكىزدى.

بۇدان كەيىن ايگۇل ءبىر-ەكى ادرەستى ايتىپ، ولاردىڭ جاس قىزداردى جۇمىسقا شاقىرىپ جاتقانىن ايتتى.  ءبىرىنشى بارعان جەرىنەن گۇلجان قىزدىڭ بارعانىنان قايتقانى، كىرگەنىنەن شىققانى تەز بولدى.  ۇلتى مەن جاسى بەلگىسىز، ەرسى بويانىپ العان ءبىر ايەل الدىندا تۇرعان جاس قىزدارعا توتەسىنەن «كليەنتتىڭ بەرگەن اقشاسىنىڭ جەتپىس  پايىزىن بىزگە بەرەسىڭدەر، ول «كرىشالارىمىزعا»، سۋ مەن سۆەتكە، جىلۋعا، سۋسىندارعا كەتەدى» -دەگەن داۋسىن ەستىگەن گۇلجان قىز اڭگىمەنىڭ نە جۇمىس  تۋرالى ەكەنىن ەرسى بويانىپ العان ايەلدىڭ الدىنا بارماي- اق تۇسىنگەن.

ەكىنشى جەرگە بارعان  كىشكەنە قىزعا، اپپاق بولمەدە وتىرعان اپپاق قىز بۇنى باستان-اياق ءبىر شولىپ ءوتىپ: «سەنىڭ بەتىڭ ادەمى بولعانمەن بويىڭ كىشكەنتاي ەكەن. بىزگە فيگۋراسى كۇشتى، بويى ۇزىن، ادەمى قىزدار كەرەك، باسقالارى باستىقتى مازالاماسىن» - دەگەسىن، بۇرىلىپ كەتە بەرگەنى سول ەدى، كەلەسى بولمەدەن شىققان، جاسى 35-تەر شاماسىنداعى  بۇيرا شاشتى جىگىت «قارىنداس توقتاي تۇرىڭىز»-دەدى. اققۇبا ءوڭدى، ماماسى «قالا سورىپ تاستاعان»-دەيتىن ادامدارعا ۇقساس، جۇدەۋلەۋ جىگىتتىڭ ءبىر ەرەكشىلىگى، مۇمكىن كەمشىلىگى شىعار بويى دا، گۇلجان قىزدىڭ بويىمەن شامالاس كىشكەنتاي ەكەن. بويى الاسا بولعان قىزدارعا ەرسى كورىنبەيتىن بولسا، جىگىتتەردىڭ بويىنىڭ  كىشكەنتايلىلىعى كوزگە قوراش كورىنەدى ەكەن.  ول گۇلجان قىزدى كابينەتىنە شاقىرىپ، ءار نارسەنى سۇراستىرۋعا كىرىستى.  اپپاق قىزعا ەكى ستاكان كوفە الدىرىپ، اسا ءبىر جىلىلىقپەن بۇعان ۇسىنىپ، ءتاتتى تولى ىدىستى دا بۇنىڭ الدىنا قويدى. قانداي وقۋعا تاپسىرعانىن، جاسىن،  سەميا جاعدايىن، كەلگەن اۋىلىن، قالادا قايدا تۇراتىنىن – تۇگەل سۇراستىردى. گۇلجان قىز  جۇمىسقا الاردا وسىلاي  سۇرايتىن شىعار دەپ، تۇگەلدەي جاۋاپ بەردى، تەك قالادا تۇراتىن پاتەرىن ايتقان جوق. ءۇي يەسى ايەل ەشكىمگە ايتپاڭدار دا، ەشكىمدى كەلتىرمەڭدەر دە دەگەن. تەزىرەك جۇمىسقا ورنالاسقىسى كەلەتىنىن ايتتى. گۇلجان قىزعا جۇمىس ىزدەگەن كەزىندە ءبىرىنشى رەت جىلى قابىلداپ، كوفە ۇسىنىپ، تەرەزەسى تەڭ ادامشا سويلەسكەن جاربول باربولوۆيچ شىنىمەن-اق ۇناپ قالعان بولاتىن.

جاربول باربولوۆيچ بولسا گۇلجان قىزدىڭ بەت-الپەتى كەيبىر ءاتىر، ءيىس سۋ، بوياۋلاردى جارنامالاۋعا قاجەت بولۋى مۇمكىن ەكەنىن، بىراق، قازىر فوتوگرافى جوق بولعاندىقتان كەسىمدى ەشتەڭە ايتا المايتىنىن، ءۇش كۇننەن كەيىن تاعى دا سوعۋىن ءوتىندى. ءسوز اراسىندا بيلىكتەگى بىرنەشە ادامداردىڭ اتى-جوندەرىن اتاپ، ولارمەن جاقسى جولداس ەكەنىن، ەگەر بۇلار ءتىل تابىسىپ، بىرگە جۇمىس ىستەسىپ كەتسە، وقۋعا ءتۇسۋدىڭ دە تۇككە تۇرمايتىنىن ايتىپ، ۇمىتتەندىرىپ قويدى. «قانداي مادەنيەتتى، جاقسى ادام»-دەپ ويلادى گۇلجان قىز ىشىنەن.  پاتەرىنە كەلگەن ول  ءۇش كۇننىڭ ءوتۋىن اسىعا كۇتتى.

ءوتىپ بولماستاي كورىنگەن ءۇش كۇن دە ءوتتى-اۋ. ەرتەمەن كەلگەن گۇلجان قىزدى جاربول باربولوۆيچ بۇرىنعى تانىسىن ساعىنىپ كۇتكەن ادامداي قارسى الدى. تاعى دا ءار ءتۇرلى سۇراقتار بەرىپ، اڭگىمەگە تارتتى. ءوزى العاش ويلاعانداي قىزدىڭ ادەمىشە ءجۇزىن فوتوعا ءتۇسىرىپ، از-كەم اقشا تولەپ، شاشتارازدار مەن دۇكەندەرگە جارناما رەتىندە قويماقشى ەدى. ال، فيگۋراسى مەن بويى ەشنارسەگە جارامايدى دەپ ويلادى. بىراق، قىزبەن سويلەسە كەلە، ول ماگنيتتەي تارتا ءتۇستى. گۇلجان قىزدىڭ ءوزىن تارتىمدى ءبىر بىلىنەر-بىلىنبەس تاكاپپارلىقپەن ۇستاۋ قاسيەتى، ءسوز ساپتاۋى، جاساندىلىقسىز، تابيعي، سەنگىش اشىق مىنەزى، كىشىپەيىلدىلىگى مەن وجەتتىگى، ءتىپتى ادامعا ەزۋ تارتتىراتىن جابايىلىعى دا ۇناپ، وتىز بەستەگى جىگىتتى بوزبالا شاعىنا تارتقانداي. بۇرىن اجەپتاۋىر جۇمىستاردا ىستەپ، ماشينا ءمىنىپ جۇرۋگە ۇيرەنگەن جىگىت كەز-كەلگەن ادامدارمەن ارالاسپاق تۇگىل، وزىنەن تومەن سانايتىن  جاندارمەن قول بەرىپ تە امانداسپايتىن. گۇلجان قىز سەكىلدى ءبىر كۇندىك تاماعى پروبلەما بولىپ وتىرعان، قارادان، قالىڭ توپتان شىققانداردى مەنسىنبەيتىن، سىرتىنا شىعارماعانمەن ىشتەي «توبىر»-دەيتىن. سەبەبى، جاربول باربولوۆيچ ۇلكەن لاۋازىمدى قىزمەتتە ىستەگەن ادامنىڭ جالعىز ەركە بالاسى بولىپ وسكەن. وقۋعا بارعاندا ونى مەكتەپكە اپارىپ، اكەلەتىن جەكە ماشينا مەن شوفەرى، جوعارعى وقۋ ورنىنا تۇسكەندە ستۋدەنتتىڭ استىندا جەكە ماشيناسى بولدى. جاربول باربولوۆيچ «جوق»، «بولمايدى» دەگەن سوزدەردى ەشقاشان ەستىگەن ەمەس، سول بويى كەلە جاتىر.  اكەسى بىرنەشە جىل بۇرىن قايتىس بولعانمەن، «اكەڭ ولسە دە اكەڭدى كورگەن ولمەسىن»-دەپ، قازاق بىلمەي ايتقان با، سول اكەسىنىڭ جولداستارى مەن كەزىندە  اكەسى قول ءۇشىن بەرگەندەردىڭ ارقاسىندا بۇل دا اتتان تۇسپەي كەلە جاتىر. زاۋىت تا، فيرما دا باسقارىپ كوردى، بىراق، جۇرگەن جەرىندە ءشوپ شىقپادى، بارعان جەرىن قۇردىمعا كەتىرىپ تىنادى.  ءبىر جاقتان باتىپ بارا جاتسا، ءبىر جۋان جۇدىرىق ەكىنشى كرەسلوعا وتىرعىزا سالاتىن. وسىنىڭ الدىندا «قىز زورلادى» دەپ، تۇرمەنىڭ ءدامىن تاتايىن دەپ تۇرعان جىگىتتى قۇتقارىپ قالعان دا سولار، اكەسىنىڭ كوزىن كورگەندەر.  ءبىرىنشى ايەلىن ءبىر بالاسىمەن  تاستاپ كەتكەندە، «قۇرتامىن» دەپ قاھارلانعان اكادەميك اتاسىن دا ساباسىنا تۇسىرگەن سولار.

بىراق، ولاردىڭ اسەرى بولماي قالعان جوق. جاربول باربولوۆيچ  تومەندەپ-تومەندەپ، قازىردە ۋاقىتشا ءبىر فيرمانىڭ باسىن ۇستاپ، جوعارىدان جاقسى جۇمىس كۇتىپ جۇرگەن. ەكىنشى ۇيلەنگەن ايەلىمەن دە ارالارى ونشا بولماي ءجۇر. بالاسىن الىپ، اكە-شەشەمە بارىپ كەلەمىن دەپ كەتكەلى ەكى جۇمادان استى، حابارسىز.  ەكى رەت ۇيلەنىپ، ەكى بالالى بولىپ، بىرنەشە رەت ۇلكەندى-كىشىلى كرەسلولاردى اۋىستىرىپ ۇلگەرگەن وتىز بەسكە كەلگەن جىگىتتىڭ قولىنان تالاي-تالاي سۇلۋلار وتكەن. ءتىپتى سول جاساندى قۋىرشاق سەكىلدى سۇلۋلاردان شارشاعانداي كۇيگە جەتكەن.  ءسابي كەزىندەگى اكەسى شەت ەلدەن الىپ كەلگەن ويىنشىقتاردى  ءبىراز ويناپ، لاقتىرىپ تاستايتىنىنداي، قىزدارمەن دە ءبىراز بىرگە بولىپ، ايىرىلىسىپ كەتە بەرەتىن.   ول ادەمى ويىنشىقتاردى بۇزىپ، ءىشىن اشىپ قارايتىن، ىشكى قۇرىلىسى مەن جاسالۋ مەحانيزمىنە كوزى جەتكەننەن كەيىن، ءبارى وزىنە تۇسىنىكتى بولىپ تۇرسا  تارىعۋعا تۇسەتىن. مەحانيزمى قيىن بولىپ، قۇپيالىلىعى اشىلماي، كۇردەلىلىگىن ءتۇسىنۋ ءۇشىن ميىن قاتىرىپ وتىرعىسى كەلەتىن. ءبىر تاڭ قالارلىعى ول ويىنشىقتاردىڭ جۇمىس ىستەۋ پروتسەسى وتە قاراپايىم بولىپ كەلەتىن، الدە كىشكەنتايىنان جۇمىس ىستەمەي ۇيدە وتىرعان اناسىنىڭ بار ەرمەگى جالعىز بالاسى بولىپ،  مۋزىكادان باستاپ، بىرنەشە ۇيىرمەلەرگە قاتىسىپ، ارناۋلى ساباقتار الىپ، جان-جاقتى بولىپ وسكەن وعان قيىن ەش نارسە جوق سەكىلدى كورىنەتىن. ايەلدەردى دە جان-جاعىنان كۇردەلى بولىپ، كۇن سايىن جاڭا ويىنشىق-جاڭا ايەلدەي كورىنىپ تۇرسا دەيتىن. ءبىرىنشى ايەلىمەن اجىراسقاندا دا وعان «سەنەن ابدەن جالىقتىم» دەگەن ءبىر اۋىز عانا ءسوز ايتقان.

ول ءسۇيۋ، سەزىم، ماحاببات دەگەن قيالشىلداردىڭ،  فانتازەرلەردىڭ ويلاپ تاپقانى دەپ ويلايتىن. ول ءۇشىن ومىردە تەك تاماق جەۋ بار، ءتانىڭنىڭ قاجەتتىلىگىن وتەۋ ءۇشىن سەكسپەن اينالىسۋ عانا بار. ادامدار ومىرگە تەك وسىلار  ءۇشىن كەلەدى جانە ءومىردىڭ قىزىعى دا وسى ەكەۋىندە دەيتىن. ول ميلليونەر ەمەس، سول سەبەپتى  ءوزىن اقشامەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن جۇمىس كەرەكتىگىن، جۇمىس بولعاندا دا وزىنە  تەك  باسشىلىق جۇمىس كەرەكتىگىن بىلەتىن. ول جۇمىس ءبىر نارسەنى ۇقساتۋ، ءوندىرۋ، ادامدارعا پايدا تيگىزۋ، قوعامنىڭ ءبىر تەتىگىنىڭ ءرولىن  اتقارىپ تۇرعان كەرەك نارسە ەمەس.   وعان جۇمىس سىپايىلىق ساقتاي وتىرىپ،  ادامداردى بيلەپ-توستەۋگە، كەرەك كەزىندە ولاردان اشۋىن الۋعا،  ۇستەمدىگىن كورسەتۋگە، قاجەت ەمەس كەزىندە  لاقتىرىپ تاستاۋعا، ءوزىنىڭ ولاردىڭ الدىندا قۇدايداي سەزىنىپ، ولاردىڭ وزىنە جاعىمپازدانعانىنان، جالىنعانىنان، كىرىپتار بولعانىنان  ءلاززات الۋ ءۇشىن كەرەك ەدى. وسى ءوزىن قاتتى ۇستايتىن، سىرتتاي ءبىلىمدى، مادەنيەتتى كورىنەتىن جىگىتتىڭ ارتىندا جالعىز، ەركە ءوسىپ، اينالاداعى بار دۇنيە ماعان قىزمەت ەتۋ كەرەك دەگەن ۇستانىمعا ۇيرەنگەن ۇلكەن مونستر تۇراتىن. بىراق، ونىڭ مونستر ەكەنىن ەشكىم بايقامايدى، قاسىندا كوپ جۇرگەن، وندا دا بۇنى زەرتتەپ جۇرگەن ادام عانا ءبىلۋى مۇمكىن. مونستر دەگەن ءسوزدى شەشەسى ايتقان، ءيا بۇدان ابدەن شارشاعان اناسى.  «جالعىزىم ەمەس، جالماۋىزىم بولدىڭ عوي، كىشكەنتاي بالادان  مونسترعا قالاي اينالعانىڭدى بىلمەي قالىپپىن»- دەگەن. اناسى قازىر دە بولەك تۇرادى، جالعىز بالاسىمەن ارالاسقىسى جوق.  

جاربول باربولوۆيچ ءۇشىن قىزدارمەن تانىسقاننان باستاپ، ولاردى توسەككە دەيىن جەتكىزۋدىڭ دە ءوزى ويلاپ تاپقان تاكتيكاسى بار.  كوبىنە ولار وزدەرى كەلىپ موينىنا اسىلاتىن، سەبەبى، ءوزىن مادەنيەتتى، باي،  وقىعان از عانا «التىن جاستاردىڭ» توبىنا جاتقىزاتىن ول ءوزىن-ءوزى قاتتى ۇستاي الاتىن، ءوزىنىڭ ءبىر ەسەبى ىشىندە جۇرەتىن جان، قاجەت كەزىندە ءوزىن قالاي كورسەتۋدى بىلەدى. نە ءبىر جامان نارسەنى ويلاپ، جامان نارسەلەردى ىستەپ تۇرىپ، الدىنداعى ادامىنا جاقسى كورىنە الاتىن. سۇلۋ قىزدار مەن جاس كەلىنشەكتەردىڭ  ءوزى ءۇشىن كۇردەلى مەحانيزمى جوق ويىنشىقتارداي بولىپ قالعانىن  جاربول باربولوۆيچ تۇسىنگەلى ەكى ء–ۇش جىلدىڭ ءجۇزى بولىپ قالعان. مايلى قىزمەتتە ىستەيتىن قازىرگى ەنەسى دە  كۇيەۋ بالاسىن كوزىنەن تاسا ەتكىسى كەلمەيتىن.  بىراق، ول كۇيەۋ بالاسىنىڭ قالانىڭ قاق ورتاسىنداعى «ساۋلە» ساۋدا ءۇيىنىڭ ۇستىندە ءىشى جيھازعا تولى ءۇش بولمەلى ءۇيى بارىن بىلمەيتىن.  كۇيەۋ بالاسىنىڭ سەرىلىك قۇرعىسى كەلگەندە  «جولداستارىممەن اڭعا «شوشقاكولگە» كەتتىم، بالىق اۋلاۋعا  شارداراعا كەتتىم»-دەپ، سول پاتەردە كەزەكتى سۇلۋمەن ۋاقىتىن وتكىزەتىنىن سەزبەيتىن.   ول ۇيگە كىمدە كىم كۇندىز كىرسە دە، ول پاتەردىڭ تابالدىرىعىن اتتاعاننان باستاپ،  ءتۇن باستالاتىن. قابىرعالارى دىبىس وتكىزبەيتىن ارناۋلى ماتەريالدارمەن قاپتالعان، تەرەزەلەرى سىنبايتىن، سىرتىنان قاراساڭ ەشتەڭە كورىنبەيتىن، بىراق، جارىق وتكىزەتىن ارناۋلى اينەكتەر سالىنعان بولاتىن.  ال شەتتە وڭاشا ورنالاسقان پاتەرىنىڭ ەسىگىنە قوسىمشا تەمىر شارباق جاسالىپ،  قۇلىپ سالىنعان پاتەر ەسىگىنىڭ الدىنا  جاربول باربولوۆيچ قالاماسا ەشكىم جاقىنداي دا المايتىن.

ول  فوتوگرافىنىڭ  ءبىر-ەكى ساعاتتان كەيىن كەلەتىنىن ايتىپ، گۇلجان قىزدى كافەگە شاقىردى. گۇلجان قىز قارنى شۇرىلداپ تۇرسا دا باس تارتقان.   باس تارتقان قىزعا ءوزىنىڭ تاڭەرتەڭ تاماق ىشپەگەنىن، تاماق ىشكىسى كەلمەسە  دە قاسىندا وتىرۋىن، ءوزىنىڭ وعان قالاي فوتوعا ءتۇسۋى كەرەكتىگى جونىندە كەڭەستەر ايتاتىنىن، بۇلار تاماقتانىپ كەلگەنشە فوتوگرافتىڭ دا كەلىپ قالاتىنىن ايتىپ كوندىردى. قىزبەن قاتىناسىن تازا قىزمەت بابى سەكىلدى كورسەتۋگە تىرىستى. قىزدىڭ تاماق ىشپەگەنى كوزىنەن كورىنىپ تۇرسا دا، بۇل ونى بايقاماعانداي بولىپ، «سەن تاماق ىشكىڭ كەلمەسە، ەڭ بولماعاندا شىرىن ءىشىپ وتىر»-دەپ وعان ءبىر ستاكان شىرىن الدىردى. ءوزى اسىقپاي وتىرىپ تاماعىن ءىشتى، قىزدىڭ  جۇتىنىپ وتىرعانىن كورىپ، ىشىنەن مىرس-مىرس كۇلدى.

 العاشقىدا كىشكەنە باستىقتىڭ سوزىنەن قاۋىپتەنىپ وتىرعان گۇلجان قىز وفيسكە كەلگەندە، فوتوگرافتىڭ كۇتىپ وتىرعانىن ەستىپ كوڭىلى جايلاندى. كىشكەنە باستىققا ء«سىز تۋرالى قاتە ويلاپپىن، كەشىرىڭىز» دەگەندەي،  ريزاشىلىقپەن ءبىر قاراپ قويدى.

جاربول باربولوۆيچ ىشىنەن تاكتيكاسىنىڭ ىسكە اسا باستاعانىن سەزىپ، ميىعىنان كۇلىپ قويدى.  اماندىق بولسا، تاۋ ەتەگىندە تازا اۋادا وسكەن گۇلدى جۇلىپ الىپ، حوش ءيىسىن راحاتتانا يىسكەپ وتىراتىن كۇن جاقىن قالعانىن سەزگەندەي بولدى.  فوتوگرافقا گۇلجان قىزدى  مارجانداي اپپاق تىستەرىن تىزىلدىرە، كۇلىمسىرەتىپ تە، قىپشا بەلىن ءۇزىلدىرىپ تە، ءتۇپ-ءتۇزۋ اياقتارىن ايقاستىرىپ تا، قايراتتى قارا شاشتارىن توگىلدىرىپ تە، وكپەلەگەن بالاداي اۋزىن تومپايتىپ تا، بار فانتازياسى جەتكەنشە ءار قىرىنان سۋرەتكە تۇسىرتكىزدى.  بىراق، ستول ۇستىنە كولبەۋ جاتقىزىپ، ساندارىن اشىڭقىراپ تۇسىرەم دەگەنىنەن گۇلجان قىز باس تارتتى.  بۇل ۇسىنىس وعان ەرسى كورىنگەن.  جەم شاشۋشى ادامىنىڭ ىڭعايىنا قاراي وزەۋرەگەن  فوتوگرافتى  جاربول باربولوۆيچ «گۇلجاننىڭ ءوزى ءبىلسىن»-دەپ تىيىپ تاستادى.

ەندى ءبىر اپتادان سوڭ كەلۋى كەرەكتىگىن  ايتقان كىشكەنە باستىققا گۇلجان قىز جۇمىس تۋرالى توتەسىنەن سۇراق قويدى، ول اسىقپاسا بولمايتىن ەدى، پاتەر اقىسىنا، كۇندەلىكتى كەرەك زاتتارىن الۋعا، تاماعىنا  اقشا كەرەك، قىسقاسى بۇل جەردە الماسا، نۇكتە قويىپ، باسقا جاقتان جۇمىس ىزدەگەنى ءجون ەكەنىن ايتقان.  جاربول باربولوۆيچ جۇمىس جوقتىعىن ايتسا، بۇل حوش ءيىستى تاۋ گۇلىنىڭ كوز الدىنان جوعالاتىنىن ءبىلدى.  ال،  بۇل جابايىلاۋ قىزدىڭ، ونىڭ مارعاۋلانىپ، ەرىنە قيمىلداپ، ءسونىپ بارا جاتقان ەركەكتىك سەزىمىنە وت بەرىپ قوزعاۋ سالعانى انىق.  وسى قىزدى العاش كورگەندە، ءون بويى توك سوققانداي ءدىر ەتىپ، باياۋ تولقىننىڭ بيلەۋىندە كەتكەن. ول ءوز ماقساتىنا جەتكەنشە ۇزىن ارقان، كەڭ تۇساۋعا سالا تۇرۋدى ءجون كوردى.

- گۇلجان،  سەن باسقا جاقتان دا جۇمىس ىزدەي بەر، بىراق، بىزدەن حابار ۇزبە.  كوپ بولسا قوسىمشا جۇمىس ىستەيسىڭ، قيىن جۇمىس ەمەس، تاۋارلاردى جارنامالاۋعا قاتىساسىڭ، قوسىمشا اقشا تاپساڭ جامان با، اقشانىڭ ارتىقشىلىعى بولمايدى، وعان قوسا فرانتسۋز اتىرلەرى مەن كوسمەتيكاسىن الاسىڭ.  بىزدەگى جۇمىس سەنىڭ بەت الپەتىڭنىڭ فوتودا قالاي شىعۋىنا بايلانىستى. كەيبىر ادەمى بەتتەر فوتوعا، نە تەلەۆيزورعا تۇسكەندە بار ادەمىلىگىنەن ايىرىلىپ قالادى. ال كەرىسىنشە، ومىردە ونشا كورىنبەيتىن بەتتەر فوتودا ادەمى كورىنەدى. سوندىقتان، الدىمەن فوتولارىڭ ءازىر بولسىن كورەمىز،  مەن استاناعا كەتكەلى جاتىرمىن، ەكى-ءۇش كۇننەن كەيىن كەلەمىن،  سول كەزدە ءبىر سوعارسىڭ –دەدى. فوتوگرافتىڭ كوزىنشە «مىناۋ جۇمىسىڭ مەن كەتكەن ۋاقىتىڭ ءۇشىن» - دەپ، ءۇش مىڭ تەڭگە اقشا بەردى. ءبىر ساعاتتان اسا ۋاقىتتا بىرنەشە فوتوعا تۇسكەنى ءۇشىن ءۇش مىڭ تەڭگە العانىنا گۇلجان قىز قاتتى قۋانىپ قالدى.

گۇلجان قىزعا جۇمىس ىزدەۋ ازاپ بولدى.  بىرەۋى «جوق»-دەپ، زىرك ەتە تۇسسە، ەكىنشىسى «وسىلاي جۇمىس ىزدەي مە ەكەن، دەنىڭ دۇرىس پا؟» دەگەندەي تاڭدانىسپەن قاراسا،  ءۇشىنشى بىرەۋلەرى بۇنىڭ سۇراقتارمەن مازالاعانىنا كەيىستىك تانىتقانداي بولدى. تەك ءبىر-ەكى جەردە عانا، كىنالى كەيىپتە وعان جۇمىس جوق ەكەنىن ايتتى. ءۇش-ءتورت كۇندى ارەڭ وتكىزىپ، كىشكەنە باستىققا تاعى كەلدى.  وعان باستىق «جينالىس وتكىزىپ جاتىر»-دەپ اپپاق قىز جىبەرمەدى.  كىشكەنە باستىق بولسا، اياقتارىن ستولعا ارتىپ، قالادا جاڭادان قولدانىسقا ەنگىزىلىپ جاتقان موبيلدىك تەلەفونمەن سويلەسىپ وتىر ەدى. ونىڭ ءبىر دوسى  استاناداعى باسقارۋ بيلىگىندەگى ۇلكەن ءبىر لاۋازىمدى جۇمىسقا ورنالاسىپ، بۇنى دا سوندا جۇمىسقا شاقىرتقان. كىشكەنە باستىقتىڭ  جۇمىس ورنى وسى پاتەرى بار قالادا  بولسا دەگەن تىلەگىنە:

- بالا بايقا، سكورو باستىق بولعىسى كەلەتىندەردىڭ بارلىعى قازاقستاننىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن وسىندا اعىلادى.  كەش بولىپ كەتپەسىن،

پوكا ۆاكانسيا بار-دەپ، كۇلگەن.

- ءسوزدى قوي، الىپ كەتەسىڭ، ارناۋلى ديپلومىڭنىڭ جوقتىعى ءسوز بە ەكەن، ونى 200-300 دوللارعا ساتىپ الاتىن جەردى ءوزىم ايتام، ال، ونى تەكسەرەتىن مىنا كوكەڭ ەمەس پە ؟- دەپ، قارقىلداپ كۇلگەنى ەستىلدى.

-  ماعان ءبىلىمدى ەمەس، ەڭ الدىمەن سەنىمدى ادامدار كەرەك.  ءبىلىمدى، اقىلدى ادامدار ءوزىم ءۇشىن قاۋىپتى عوي.  جەكە بيزنەس دەگەنىڭ قازىردە قولدانىستاعى  زاڭدار تۇرعاندا انشەيىن گاپ قانا - دەپ بىلگىشسىنگەن استانالىقتىڭ ويىنا تىلەۋلەس ىنىسىمەن بىرگە سۇلۋلارمەن وتكىزگەن ۇمىتىلماس  كەشتەرى ەسىنە ءتۇسىپ كەتتى مە،  «قالاي، سۇلۋلاردى اساۋداي ۇيرەتىپ، جاراتقان جۇيرىكتەي  ءمىنىپ ءجۇرسىڭ بە؟» - دەپ، دورەكى سويلەپ، قاتتى داۋسىن  باسىنا كوتەرە كۇلگەنى، تەلەفون ارقىلى  كىشكەنە باستىقتىڭ دا كابينەتىن باسىنا كوتەرگەندەي بولعان. استانالىق دوسىمەن  سويلەسىپ بولعان جاربول ءباربولوۆيچتىڭ قازىرگى كوڭىل كۇيى، ورىسشا ايتقاندا «چەموداننوە ناستروەنيە» بولىپ وتىرعان. ول جاڭا سويلەسكەن دوسىنسىز-اق، استاناعا بارىپ، جاڭا ءتاۋىر جۇمىس تۋرالى «كرىشالارىمەن» سويلەسىپ، شەشىپ قويعان. جۇمىستارىنداعى قۇجاتتاردى دۇرىستاپ، انىقتامالار الۋ تاعى باسقا ۋاق-تۇيەك جۇمىستارى قالعان، سودان سوڭ «استانا، قايداسىڭ؟» - دەپ،  تارتىپ تۇرماق.  گۇلجان قىزدى ءبىر جاقتى ەتىپ كەتپەك، شامدى اينالعان كوبەلەكتەي، وعان ورالا بەرگەن ءوزى ەمەس پە؟  وسى كەزگە دەيىن ءالسىز جىنىستىلار تۋرالى ويىن ارقاشان  جۇزەگە اسىرىپ كەلگەن، بۇل ويىن دا ىسكە اسىرماسا ەركەكتىگىنە سىن.  كىشكەنە باستىق حاتشىسىن شاقىرىپ،  گۇلجان قىزعا جينالىستىڭ قازىر بىتپەيتىنىن، ونىڭ ءتۇس قايتا كەلۋىن تاپسىردى.

گۇلجان قىز ءتۇس اۋا قايتا كەلگەندە  جاربول باربولوۆيچ، باسىندا پىسكەن جوسپارى بار، تاپ-تۇيناقتاي ءازىر وتىرعان. وزىنە ۇمىتتەنە، ۇلكەن سەنىممەن  تىكە قاراعان جاس قىزدىڭ تازا كوزقاراسىنان تايسالعانداي، كىشكەنە باستىق وعان:

- سەن مىنا ادرەس بويىنشا فوتولارىڭدى الىپ كەت، فوتوگراف ۇيگە تاستاپ كەتىپتى،  مامام ۇيدە بولۋ كەرەك،  مەنىڭ قازىر اسىعىس جۇمىستارىم بار، استاناعا كەتكەلى  جاتىرمىن، سەنى مەنىڭ ورنىما قالعان اداممەن تانىستىرىپ كەتەمىن، ماسەلەنى سول شەشەدى - دەدى.  قولىنا ادرەس جازىلعان ءبىر جاپىراق قاعاز ۇستاعان قىزعا جانى اشىعان ءتۇر كورسەتتى.

- سەنىڭ قالانى بىلمەيتىنىڭ ەسىمنەن شىعىپ كەتىپتى. ماشينامەن جولاي اپارىپ تاستايىن، ءجۇر تەزىرەك،  مامام ءالى تاماق ازىرلەپ ۇلگىرمەگەن شىعار، جولاي تاماق ءىشىپ الايىق - دەپ، قىزدى ويلانۋعا دا مۇرشاسىن كەلتىرمەدى. ەكەۋى وتكەندەگى كافەنىڭ وڭاشا كابيناسىنا بارىپ تاماقتاندى، بۇل جولى گۇلجان قىز ءوزىن ەركىن ۇستادى،  تەك وزىنە جىلىلىق كورسەتىپ، جاناشىر بولعان كىشكەنە باستىقتىڭ استاناعا كەتەتىنىنە قاپالى ەدى. ولار تاماقتانىپ بولىپ شىققان سوڭ «فوتولارىڭدى الىپ كەتىپ، دۇكەن باستىعىنا اپاراسىڭ ولار قاسىنا تاۋار سۋرەتتەرىن قوسىپ ۇلكەيتۋگە فوتوسالونعا زاكاز بەرەدى» - دەگەن كىشكەنە باستىقتىڭ سوزىنە يمانداي سەنگەن گۇلجان قىز قالا ورتاسىنداعى كوپ قاباتتى ءۇيدىڭ  ءتورتىنشى قاباتىنداعى، ەسىگىنىڭ الدىندا ەرەكشە تەمىر قورشاۋى بار پاتەر ەسىگىن ەش قورقىنىشسىز اتتادى.

جاربول باربولوۆيچكە دە كەرەگى وسى ەدى.  وعان ەڭ باستى پروبلەما  گۇلجان قىزدى پاتەرگە كىرگىزۋ ەكەنىن ۇققان، ال كىرسە بولدى كىرگەن قىزدىڭ شارۋاسى بىتكەنى جانە پاتەر ىشىندەگىلەردە  ەشكىمنىڭ شارۋاسى بولمايتىنىنا سەنىمدى ەدى.

-     مامام ءالى اۋىلدان كەلمەپتى - دەگەن،   جاربول باربولوۆيچ ارنايى جوبامەن  سالىنعان ەليتنىي ءۇيدىڭ، ەليتنىي پاتەر ەسىگىنىڭ الدىندا قوسىمشا جاسالعان تەمىر قورشاۋدىڭ كىلتىن اشىپ، ودان پاتەردىڭ ەكى-ءۇش كىلتىن اشىپ، العا گۇلجان قىزدى وتكىزىپ، جارىقتى جاعىپ، ءوزى ەسىكتى مۇقيات جاۋىپ، اشقىشتاردى قالتاسىنا سالىپ الدى.  گۇلجان قىزعا «وتىرا بەر» دەگەندەي يشارا جاساپ،  تەرىمەن قاپتالعان ديۆاندى نۇسقاپ، ءوزى كەلەسى بولمەگە ءوتتى.  گۇلجان قىز جاڭا بايقادى، ءۇيدىڭ ءىشى جيھازعا تولى بولعانمەن، ىشىندە ادام تۇراتىنداي بەلگى جوق ەكەن، نە كيىم-كەشەك، نە كۇندەلىكتى تۇتىناتىن زاتتار جوق.  «مامام تاماق ىستەپ ۇلگەرمەگەن شىعار» - دەگەن جاربول ءباربولوۆيچتىڭ  وتىرىك ايتقانى ما سوندا؟ قىز كوڭىلىنە كۇدىك كىردى،  كىشكەنە باستىق كىرىپ كەتكەن كەلەسى بولمەگە كوز سالىپ، جانۇشىرا ەسىككە جۇگىردى.  ەسىك مىقتى قۇلىپتانعان، اۋزىندا اشقىشى جوق. گۇلجان قىز نە بولسا دا سىر بەرمەۋگە تىرىستى.  كەلەسى بولمەگە فوتولارىن الىپ كەلۋگە كەتكەن شىعار دەگەن ادامى، دۋشقا شايىنىپ، بەلىنە ۇلكەن ورامال وراپ شىققانىنا قانشا بىلدىرمەۋگە تىرىسسا دا، تاڭدانىسىن جاسىرا الماي:

-     مەن فوتولارىمدى الىپ قايتايىن -  دەپ، ورنىنان تۇردى.

-     قايدا اسىعاسىڭ، وتىر - دەگەن بۇيرىق رايداعى ءزىلدى داۋىس شىنىمەن جاربول باربولوۆيچتىكى مە دەگەندەي گۇلجان قىز ونىڭ بەتىنە ۇلكەن تاڭدانىسپەن جالت قارادى. الدىندا سۇيكىمدى كىشكەنە باستىق ەمەس، ازىرەيىل تۇرعانداي ەلەستەپ كەتتى، بويىن بيلەگەن قورقىنىشتان لەزدە كوز الدى تۇماندانىپ، جانارىنا جاس تولدى.

-     ەندى بۇل جەردەن مەن قاشان جىبەرگىم كەلسە، سوندا كەتەسىڭ - دەگەن ءامىرلى داۋىس ەستىلدى. كىشكەنتاي سۇيكىمدى باستىقتى  سيقىرلى قولدار اياق استىنان ازىرەيىلگە اۋىستىرىپ كەتكەندەي. ءبىر سۇمدىق بولارىن جۇرەگىمەن سەزگەندەي، ەسى شىعىپ ەسىككە جۇگىرگەن  گۇلجان قىزعا كىشكەنە  باستىق نازار اۋدارعان دا جوق، ءوزى قوس قابات قالىڭ ەسىككە سەنىمدى بولۋى كەرەك، گرافيننەن كونياك قۇيىپ، اسىقپاي ءىشىپ تۇرا بەردى. مىنا قىزدىڭ ەسىنەن اداسقانداي بولىپ، تىپىرلاپ قالعانى سوڭعى كەزدە جولى بولماي جۇرگەن كىشكەنە باستىقتىڭ بويىنا سونداي ءبىر ءلاززات قۇيىپ كۇش بەردى. ءوزىنىڭ ۇلكەن ادام ەكەنىن، ارتىقتىعىن سەزىنگەندەي بولدى. 

-     اعا، مەنى جىبەرىڭىز، مەن سىزگە سەنىپ ەدىم عوي، مەن ەشقاشان جىگىتپەن جۇرمەگەنمىن - دەپ، جىلامسىراعان گۇلجان قىزدىڭ سوزىنە

جاربول باربولوۆيچ قارقىلداپ كۇلدى دە، لەزدە ءتۇسىن سۋىتىپ:

-     بار دۋشقا كىرىپ، جۋىنىپ شىق - دەدى. تەرىمەن قاپتالعان ديۆانعا جاقىنداپ، ءبىر تەتىگىن باسىپ ەدى، جازىلعان توسەك دايىن بولدى.

    گۇلجان قىز باسىن شايقادى. ونىڭ بۇل قىلىعى كىشكەنە باستىقتىڭ اشۋىنا تيەيىن دەدى.  ونسىز دا سوڭعى كەزدە كوڭىل قوشى بولماي تۇنەرىپ ءجۇر ەدى. قولىنداعى  ستاكانىن قويا سالىپ، گۇلجان قىزدىڭ قارىنان قىسىپ ۇستاپ، توسەككە قاراي قاتتى ەكپىنمەن يتەرىپ جىبەردى.  بويى كىشكەنە بولعانمەن قولدارى قارۋلى ەكەن، گۇلجان قىز توسەككە جەتپەي قۇلادى، باسى توسەكتىڭ جىلجىمالى تەمىر اياعىنا ءتيدى. ورنىنان اسىعىس تۇرا بەرىپ ەدى، كوزدەرى قاراۋىتىپ قايتا قۇلادى. ءبىر جەردەن قالتا تەلەفونىنىڭ شىلدىرى ەستىلدى. گۇلجان قىز ەسىن جيىپ قايتا كوزىن اشقاندا قامقورشىسىنداي كورىنگەن ادامنان ءبىر مەزەتتە  ازىرەيىلگە  اينالعان ادامنىڭ قىرىن قاراپ،  قالتا تەلەفونىمەن سويلەسىپ وتىرعانىن كوردى.

-     سۇلۋلارمەن  پروبلەما بولمايدى، ءوزىم قامتاماسىز ەتىپ تۇرامىن، ول جاعىنان قام جەمەڭىز. سلۋجەبنىي ماشينام قانداي ماركالى بولادى؟ ە، ءوزىڭىز قولعا الساڭىز ول جاعى سىزگە تۇك ەمەس قوي... الدەن سوڭ، ءبىر نارسەگە ريزا بولعانداي قارقىلداپ كۇلىپ، سويلەسكەنىن جالعاستىرا بەردى. ..

گۇلجان قىزدىڭ ەسىنە ءالى كۇندىز ەكەنى، مىنا ورتالىقتاعى ۇلكەن، كەڭ داڭعىل بويىنا ورنالاسقان، استىندا ۇلكەن ازىق-تۇلىك ماركەتى بار ءۇيدىڭ جانىنان ادامدار ءجۇرىپ جاتقانى، سولارعا ءيا، كورشىلەرگە تەرەزە ارقىلى ءبىر حابار بەرسە، ادامداردىڭ قۇتقارۋعا كەلەتىنى، ەڭ بولماسا پوليتسيا شاقىرتاتىنى ەسىنە ءتۇستى. وسى مۇمكىندىكتى پايدالانۋ كەرەكتىگىن، بىراق، تەرەزەلەردىڭ دە مۇقيات جابىق ەكەنىن، كەيبىرەۋلەرىندە شىبىن-شىركەي كىرگىزبەيتىن ۇساق تورلاردىڭ تۇرعانىن بايقادى. گۇلجان قىز تاستان-تاسقا سەكىرگەن ەلىكتىڭ لاعىنداي ەكى اتتاپ تەرەزەنىڭ قاسىنا جەتكەن، ول العاش ەسىكتەن كىرگەندە بايقاعان تەرەزە الدىندا تۇرعان ۇلكەن گۇل وتىرعىزىلعان قۇمىرانى الىپ تەرەزە اينەگىن سىندىرماقشى، سوسىن سىرتتاعىلارعا «قۇتقارىڭدار» دەپ، ايقايلاماقشى نيەتپەن، قۇمىرانى الىپ بار پارمەنىمەن تەرەزە اينەگىنە لاقتىرىپ ەدى، اينەك ەمەس، كەرىسىنشە قۇمىرانىڭ بىت-شىتى شىقتى. ماڭدايىنان سۋىق تەر بۇرق ەتە ءتۇسىپ، تاڭدانعان گۇلجان قىز سىلەيىپ تۇرىپ قالدى.  كۇن كوزى مەن دالاداعى جارىقتى كادىمگى اينەكتەي وتكىزىپ، اشىق اسپان مەن اعاش جاپىراقتارى، ۇلكەن داڭعىلمەن جۇيتكىپ ارلى-بەرلى ءوتىپ جاتقان ماشينالار مەن اۆتوبۋستار، تروللەيبۋستار مەن تاكسيلەر كورىنىپ تۇرعان اينەكتىڭ قاتتىلىعى تەمىر بەتوننان كەم ەمەس ەكەن.

ۇيالى تەلەفونىن جاۋىپ، قاسىنا كەلگەن جاربول باربولوۆيچ ەدەندە شاشىلىپ جاتقان قارا توپىراقتى، بىت-شىتى شىققان ادەمى شەت ەل كەراميكاسى مەن بىرنەشە بولىككە بولىنگەن سۇيىكتى گۇلىن كوردى.  گۇلىنىڭ ساۋ بولىگىن ەڭكەيىپ، قولىنا كوتەرگەن ول سىلەيىپ، ەسىن جيناي الماي تۇرعان قىزدىڭ جاعىنان شاپالاقپەن تارتىپ جىبەردى. بۇنداي جابايىلىقتى كىشكەنە باستىققا وسى ۇيدە بولعان ەشقانداي قىز- كەلىنشەك كورسەتپەپ ەدى. كوزىنىڭ وتى جارق ەتە تۇسكەن گۇلجان قىز مادەنيەتتى جىلى سويلەپ، سىپايى، سىرباز جۇرەتىن كىشكەنە باستىقتىڭ شىن بەت بەينەسىن ەندى كورىپ، ادام ەمەس، الباستى ەكەنىنە، وعان اعالاپ جالىنعانمەن ەشتەڭە شىقپايتىنىنا كوزى ابدەن جەتكەندەي بولدى.   جانارىنان وت شاشىپ، شيرىعىپ العان ول، ءبىر شەشىمگە كەلگەندەي، دەرەۋ كىشكەنە باستىق شىققان بولمەگە بەت الدى. العاشقىدا، مەنىڭ ءامىرىمدى ورىنداپ، جۋىنۋعا بارا جاتىر دەپ ويلاعان جاربول باربولوۆيچ ول ويىنان تەز قايتىپ، سالدەن سوڭ مىسىقشا باسىپ  قىز ارتىنان ىلەستى. سەزىمى الداماپتى، دۇرىس كۇدىكتەنىپتى. گۇلجان قىزدى اس ۇيدەگى ستول تارتپاسىنان پىشاق الىپ جاتقان جەرىنەن ۇستاپ، ايتقانىمدى ورىنداماساڭ الاتىنىڭ وسى دەگەندەي، ابدەن اشۋى كەلىپ،  شەكەسىنەن ءبىر ۇرىپ قۇلاتتى.  كوزدەرى قاراۋىتىپ قۇلاپ بارا جاتقان گۇلجان قىز «مىنانىڭ قاسىندا ءداۋ ەركەك قوجايىنى اينالايىن ەكەن عوي، سول جەردەن نەگە كەتتىم»-دەپ ويلاپ ۇلگىرگەن ول قاراڭعى تۇڭعيىققا باتىپ بارا جاتتى.

كىشكەنە باستىق ەسسىز جاتقان گۇلجان قىزدى كوتەرىپ اكەلىپ، توسەككە جانسىز نارسەدەي لاقتىرا سالدى، قىز قاپەرىمدە ەسىن جيا قويمادى. شىدامى تاۋسىلعان جاربول باربولوۆيچ اسىقپاي تەمەكىسىن تارتىپ بولىپ،  ىشىنەن بۇل قىزدىڭ شومىلىپ، حوش ءيىس اڭقىپ جاتقانى  جاقسى ەدى  دەپ ويلاپ، «نۋ، نيچەگو»-دەپ قىزعا جاقىندادى. ءبىرازدان كەيىن ەسىن جيا باستاعان گۇلجان قىز  قورلىق پەن شاراسىزدىقتىڭ جانىن سۇققىلاعان ينەلەرىنەن باسقا، بالعىن دەنەسىنە بۇزىپ-جارىپ، اۋىرتىپ وقتاۋداي كىرىپ كەلە جاتقان بوتەن دەنەنى سەزگەندە كوزىن اشىپ، «ماما»-دەپ ىشقىنا ايقايلادى. از ۋاقىتتا كورگەن ازابى مەن  جۇيكەسىنە تۇسكەن قورقىنىشتان، تاپتالعان نامىسى مەن الدانعان سەنىمى مەن سەزىمىنەن بويىنداعى قانى اينالماي، ۋاقىتشا ءولىپ قالعان دەنەسىن جاۋكەمدەپ، ۇستىنە وتىرىپ الىپ  ويىنا كەلگەنىن ىستەپ جاتقان ازىرەيىلدەي كىشكەنە باستىقتى كورىپ، قايتادان تالىقسىپ كەتتى.

قانشا جاتقانىن بىلمەيدى، گۇلجان قىز ەسىن جيىپ باسىن كوتەرگەندە قاسىندا قورىلداپ ۇيىقتاپ جاتقان  جاربول ءباربولوۆيچتى كوردى. گۇلجان قىز ورنىنان ارەڭ كوتەرىلىپ، اياقتارىن تالتىرەكتەي باسىپ، ۆانناعا بەت الدى، ولگىسى كەلدى. «مۇنداي ماسقارالىقتان كەيىن ءومىر ءسۇرىپ قاجەتى جوق» دەپ، شەشتى. دۋشتىڭ جىلى سۋىن اعىزىپ استىندا تۇردى.  باسىنا ءىس تۇسكەندە كومەك سۇرايتىن ادامى جوق، بولسا دا سۇراي المايتىن گۇلجان قىز جانىنا جاققان جىلى سۋدى مەدەت ەتكەندەي، سودان كومەك سۇراعانداي بولدى. باسىنان تومەن قاراي سورعالاعان جىلى سۋ وعان «دەنەڭە سالىنعان بار  ارسىزدىقتىڭ ىزدەرىن جۋامىن»-دەپ، ءتانىن ايمالاپ، جۇباتىپ جاتقانداي. جىلى سۋ كوزىنەن اققان اششى جاستى  جۋىپ، «سەنىڭ كورگەن قورلىعىڭدى، بار قاسىرەتىڭدى الىپ كەتەمىن»-دەپ، جابىرلەنگەن جانىن الديلەگەندەي، جىلى سۋ «قاتىپ قالعان دەنەڭە قان جۇگىرتەم، دەنەڭنىڭ بار مۇشەسىن، ءتىپتى ءار ءبىر تال قىلشىعىنا دەيىن جان بىتىرەم، جانىڭنىڭ جاراسىن جۋىپ ەمدەيمىن» دەگەندەي-بار دەنەسىن ارالاپ، ەدەنگە اعىپ جوعالىپ جاتىر.

گۇلجان قىز تومەنگى جاعىنان اعىپ تۇرعان قاندى كورىپ شوشىپ كەتتى.

دەنەسىندە جاراقات جوق سەكىلدى ەدى. ساندارىنىڭ اۋىرعانىنا،  ءتانىنىڭ اشىعانىنا قاراماستان ويدا-جوقتا ارامدانعان پاكتىگىنىڭ بەلگىسىنەن تەز قۇتىلعىسى كەلگەندەي، اينالاعا كوز سالدى. اينالاسى اپپاق بولىپ جالتىراپ تۇر،  جاۋىپ تاستاعان با، تەمىر ترۋبالاردا  كورىنبەيدى، اسىلىپ ولەتىن وڭتايلى نارسە جوق. اسحاناداعى پىشاقتاردى جاربول باربولوۆيچ باعانا جيناپ العان، قايدا تىققانى بەلگىسىز. ەندى نە ىستەيدى؟ كەنەت كوز الدىنا باۋىرى تيمۋر كەلدى، «تاتە، مەنى قايدا تاستاپ كەتەسىڭ؟»-دەپ تۇرعانداي.  ەندى بىردە  تيمۋردىڭ «تاتە، ءسىز ماعان قاراعاندا، جاقسى وقيسىز عوي، وقۋىڭىزدى بىتىرگەن سوڭ جۇمىس ىستەپ، ماعان تەمىردەن جاسالعان كۇشتى ماشينالار الىپ بەرەسىز بە؟» دەگەن سۇراعى ەسىنە ءتۇستى. وعان جاڭا جىلدا سپورتيۆكا الىپ بەرۋگە ۋادە ەتكەن. وسى ساتتە ىشىنەن ءبىر وي باس كوتەردى. ىشكى ساناسىنان بۇرىن سوڭدى بايقاماعان، ەستىمەگەن داۋىس ساڭقىلداپ قويا بەردى.

- بۇل نە قىلعان السىزدىك، سەن ولگەننەن قارا جەردىڭ قوينى تولار دەيمىسىڭ، بۇنىڭمەن كىمدى مۇقاتاسىڭ. اناۋ جۇمىسسىز القاش اكەڭنىڭ، اۋرۋ شەشەڭنىڭ، ەكى جىلدان بەرى دەنە شىنىقتىرۋ ساباعىنا كيەتىن كيىمدى ارمانداپ جۇرگەن  باۋىرىڭ تيمۋردىڭ ەندىگى سۇيەنىشى سەن ەمەس پە ەدى، ال مىنا سەنىڭ اڭقاۋلىعىڭ مەن سەنگىشتىگىڭدى پايدالانعان، بەتىنە ماسكا كيىپ، قوي تەرىسىن جامىلعان، جانىڭدى جارالاپ، نامىسىڭدى قورلاعان جاربول باربولوۆيچتەن كىم كەگىڭدى الادى، بۇلاي تۇزاققا تۇسكەن قىزداردىڭ باسى دا، سوڭى دا سەن بولماسسىڭ، كىم بولسا دا بۇنداي وزبىرلىقتى  توقتاتۋعا تىرىسۋ كەرەك ەمەس پە ؟

گۇلجان قىزدىڭ باسى اينالدى. ىشكى داۋىستى ەستىگىسى كەلمەسە دە، ميىنىڭ ىشىندە قايتالانىپ تۇرىپ الدى.  ايناعا قارادى، قاتتى شاپالاق تيگەن بەتىنىڭ ىسكەنى سونداي، سول جاق بەتىنىڭ كوزدەرى جۇمىلىپ كەتىپتى.  ديۆان اياعىنا تيگەن جەرى-وڭ جاق شەكەسى جاعىنان،  شاش اراسىنان شودىرايعان ىسىك قولىنا سەزىلدى.  ون جەتى جاسىندا تۇڭعىش رەت تۇششى ەتىنە اششى تاياقتىڭ ءتيۋى.  بوتەننەن، نە ءۇشىن دەسەڭىزشى، ادامدارعا سەنگەنى ءۇشىن، اڭعالدىعى ءۇشىن، ءوز نامىسىن قورعاعىسى كەلگەنى ءۇشىن. بۇلاردىڭ كورشىسى باعيلا دەگەن جالعىز قياليلاۋ كەمپىر، قىزداردى كورسە بولدى «تۋىسقانىڭ بولسا دا ەركەكپەن وڭاشا قالماڭدار، ەركەك يتكە دە ءىيدى، ەكى ەلى ءبىر جەرلەرىڭە ءتورت ەلى قاقپاق قويىڭدار، كۇيەۋگە شىققانشا مۇقيات بولىڭدار»-دەپ بەزىلدەپ جۇرەتىن.  ونىڭ ەركەكتەر جونىندەگى دورەكى فيلوسوفياسى گۇلجان قىزدىڭ ساناسىنا ەندى جەتكەندەي.  ول  قيالي كەمپىردىڭ دورەكى بولسا دا، ءوز دەڭگەيىندە  وسىنداي ءپالساپانى ۇستانىپ، ونى نەشە جىلدار بويى ۋاعىزداپ ءجۇرۋىنىڭ وزىندىك ءبىر سىرى بار شىعار، وعان مۇمكىن باسىنان وتكەن ماڭىزدى وقيعالار سەبەپ بولۋى مۇمكىن-اۋ دەپ ويلادى.  ميىن شاعىپ باسىندا دىزىڭداپ تۇرىپ العان داۋىس، كەۋدەسىندە تۇراقتاپ قالعان ءبىر ۇلكەن ماقساتقا اينالدى.  ء«ومىر سۇرۋگە ءتيىسپىن» -دەپ ويلادى. دەگەنىنە جەتتى عوي، ەندى مەنى جىبەرەتىن شىعار.  ەندى ولۋگە ەمەس، وسى جەردەن امان شىعۋعا بەكىندى. 

بۇل  جۋىنىپ،  كيىنىپ  شىققاندا، ۇيقىسىنان  ويانىپ، تىر  جالاڭاش

كۇيى تەمەكى تارتىپ جاتقان ازىرەيىل ەركەك ءالى حايۋاندىق ينستينكتىڭ جەتەگىندە ەدى.  تۇرەگەلىپ تۇرعان «ارعىماعىنا»  توقمەيىلسي كوز سالعان ول، گۇلجان قىزعا «توڭقايىپ جات»-دەپ ءامىر ەتتى. مىنا ازىرەيىلدىڭ ۇياسىنان امان شىقسام بولدى-دەگەن ءبىر عانا وي مازالاعان گۇلجان قىز قايتادان روبوتقا اينالدى. قايتادان ونىڭ دەنەسىندەگى قان اينالىمى توقتاپ، اۋىرلىق پەن ازاپتى، قورلىق پەن مازاقتى سەزبەيتىن ءبىر جانسىز نارسەگە اينالعانداي، سوندىقتان دا بولار، ارت جاعىنان ءتونىپ، ويىنا كەلگەنىن ىستەپ جاتقان ازىرەيىل ەركەكتىڭ ءىس-ارەكەتىنە ءۇنسىز كونىپ، قان شىققان ەرىندەرىن تىستەلەگەن كۇيى جاتا بەردى. گۇلجان قىز ەشتەڭەنى سەزبەيتىن، ەشنارسەنى كورمەيتىن، ەش دىبىستى ەستىمەيتىن تەمىر كونسترۋكتسياعا اينالعان.

ازىرەيىل، كىشكەنە باستىق بۇنىمەن دە قاناعاتتانبادى. ەشتەڭە ەستىمەيتىن گۇلجان قىزعا بىرنەشە رەت ايقايلاعاننان كەيىن، قىزدىڭ شاشىن قولىنا وراپ، باسىن جۇلقا كوتەرىپ، ەكى بۇتىنىڭ اراسىنداعى «ەكى ءجۇز گرامم» ەتىن، «تىقپاعان تەسىك قالدىرمايىن» دەگەندەي اۋزىنا سۇقتى. بىرنەشە ساعاتتىڭ ىشىندە ەركەك جىنىستىدان بۇكىل ومىرىنە جەتەرلىك دورەكىلىك پەن قورلىق-ازاپتى كورگەن گۇلجان قىز اۋزىنا سىيماي  تۇنشىقتىرعان قورقىنىشتى نارسەدەن باسىن الىپ قاشقانمەن، شاشىن جۇلا تارتىپ، دەگەنىن ىستەتپەك بولعان ازىرەيىل ەركەكتەن بوسانعىسى كەلگەن، جانتالاسقان، بىراق، قايتادان ولگىسى كەلگەن گۇلجان قىزدىڭ نە قيمىلىنان ەكەنىن كىم ءبىلسىن، ازىرەيىل ەركەكتىڭ قاتتى داۋسى شىعىپ، قىزدى جىبەرە سالا، ورىسشا ايتىلعان بىلاپىت سوزدەر تولى قاپشىقتىڭ اۋزىن اشىپ جىبەردى. گۇلجان قىزدىڭ كوز الدىنا مۋلتفيلمدەگىدەي ءار ءبىر جامان ءسوزدىڭ قاپشىقتان سەكىرىپ شىعىپ جاتقان باقالارداي   بولعان سۋرەتى عانا قالدى. كيىمدەرىن  كيە باستاعان ازىرەيىل ەركەك قايتادان كىشكەنە باستىققا اينالا باستادى، ايتقان سوزدەرى گۇلجان قىزدىڭ قۇلاعىنا ەمىس-ەمىس، جارتىلاي جەتۋدە.

...ميليتسياعا ارىزدانىپ بارامىن دەپ اۋرە بولما.  مەنىڭ قولدارىم ۇزىن، جوعارىدا ىستەيتىن  تانىستارىم دا جەتەدى. مەنى زورلادى دەگەنگە ەشكىم سەنبەيدى. مەنىڭ ۇيىمە  ءوز اياعىڭمەن كەلدىڭ، سەنى ەشكىم سۇيرەپ اكەلگەن جوق،  كافەدە دە مەنىڭ قاسىمدا جابىسىپ جۇرگەنىڭدى كافە قىزمەتكەرلەرى كورگەن. اقشا ءۇشىن ءجۇرسىڭ سەن، فوتوگراف تا مەنەن اقشا العانىڭدى كوردى.  بۇرىن ەركەكپەن بولمادىم دەپ ەدىڭ، قان شىققان جوق، زناچيت دەۆستۆەننيتسا ەمەسسىڭ، بىرەۋگە ءتىس جارساڭ ادام جالداپ ولتىرتەم، دۇرىستاپ ۇعىپ ال...

...كىشكەنە قىز سۋمكاسىن اشىپ، ول ايتقانداي رەكلاماعا فوتوعا تۇسكەنى ءۇشىن كىشكەنە باستىق بەرگەن 3000 تەڭگەنى الىپ، توسەك  ۇستىنە قويدى.  كىشكەنە باستىق: «بۇل سەنىڭ ناشار دا بولسا جۇمىسىڭ ءۇشىن»-دەپ، ول 3000 تەڭگەگە تاعى 5000 تەڭگە قوسىپ، سۋمكاسىنا قايتا سالدى. روبوتقا ۇقساعان گۇلجان قىزدى شىعارىپ سالعان كىشكەنە باستىق تەك قوس قابات ەسىگىن عانا ەمەس، ەسىك الدىنداعى تەمىر تور قورشاۋىن دا مۇقيات جاۋىپ الدى.

توزاق وتىنا ۇقساعان جەردەن شىققانىنا سەنەر-سەنبەسىن بىلمەگەن

روبوتقا ۇقساعان گۇلجان قىز تاۋ ەتەگىندەگى اۋىلدىڭ وجەت قىزىنا اينالا باستادى. باسپالداقتان ارەڭ ءجۇرىپ تومەنگە تۇسكەن قىز، كەنەتتەن ويىنا بىردەڭە تۇسكەندەي قينالا  قايتادان 4-ءشى قاباتقا كەلدى. سۋمكاسىنان ءبىر پاراق قاعاز بەن قالام الىپ، ۇلكەن ارىپتەرمەن «جاربول باربولوۆيچ-حايۋانسىڭ! سەنى قارعىس اتسىن، قۇداي جازاڭدى بەرسىن»-دەپ، ۇلكەن ارىپتەرمەن جازىپ، قولىن بارىنشا سوزىپ، ەسىك الدىنداعى تەمىرتور قورشاۋدىڭ ىشىنە، باسپالداقپەن جوعارى كوتەرىلىپ جاتقان ادامدار كورەتىندەي  ەتىپ ىڭعايلاپ  قويدى. ازىرەيىل ەركەك پاكتىگىنىڭ تولەۋىنە بەرگەندەي بولعان 8000 تەڭگە قاعازداردى پارشا-پارشاسىن شىعارىپ، مايدالاپ جىرتىپ، تەمىر قورشاۋدىڭ ىشىنە شاشتى. روبوت قىزدان قايتادان گۇلجان قىزعا اينالعان ونىڭ بار قولىنان كەلگەنى وسى ەدى. كىشكەنە باستىقتان كەك العىسى كەلگەن، ونىڭ جولدارىن تاپپادى، ىشىنەن «قورعانسىز مەنىڭ قولىمنان نە كەلۋشى ەدى؟- دەپ ويلادى.  ول ايتەۋىر ءبىر نارسە ىستەۋگە ءتيىس ەكەنىن ۇققان، ويىنا كەلگەنى دە، اقىلىنىڭ جەتكەنى دە وسى بولدى. قىسقا قىز عۇمىرى مەن پاكتىگى قالعان تابالدىرىققا قاراعان گۇلجان قىزدىڭ قولقاسىنا كەلگەن اششى زاپىران، جۇرەگىنە ونە بويى جۇك سالىپ تۇرار جۇدىرىقتاي تاسقا اينالعان،  ول  باسىن ارەڭ ۇستاپ، جانى كەتكەن اياقتارىن تالتىرەكتەي باسىپ كەتە باردى.

...مىنە سودان پاتەرىنە كەلىپ،  توسەكتەن تۇرماي جاتقانىنا ءبىر جۇما بولىپتى. پاتەرشى ايەلگە راحمەت، ەرتەڭىنە بەتى ءىسىپ، ءتۇرى قاشىپ، شالا ولىكتەي بولىپ كەلگەن گۇلجان قىزدان ەشتەڭە سۇراعان جوق. ونىڭ باسقا ادام بولىپ ورالعانىن ايەلگە ءتان الدە ءبىر سۇڭعىلالىقپەن سەزدى. كۇنىنە ءبىر مەزگىل ىستىق تاماق اكەلىپ، زورلاپ ىشكىزىپ وتىردى. ءبىر جۇما ءتان ازابى مەن جان ازابىن تارتقان گۇلجان قىز بۇگىن ءوزىن جەڭىل سەزىنگەندەي، ورنىنان تۇرىپ جۋىنىپ تاراندى. ءبىر شەشىمگە كەلگەندەي، اياقتارىن نىق باسىپ ۇيدەن شىقتى.  ءبىزدىڭ قوعامنىڭ ايەلدەرگە بەرگەن سىيى وسى ما؟   مەن وندا ءومىردىڭ ءوزى ۇسىنعان ويىن ەرەجەسىمەن ويناۋعا ءتيىسپىن دەپ ويلادى. كىمى بار سەنەتىن؟ جۇمىسسىز اكەسى مە، اۋرۋ شەشەسى مە ؟  جوق مەن ولۋگە ءتيىس ەمەسپىن، ءالى اق باقىتتى بولامىن. بىراق، مەنىڭ الدىمدا قانداي جولدار جاتىر؟ تاڭداۋ مەندە مە؟ جوق. مەنىڭ قولىمدا تاڭداۋ جوق، سول سەبەپتى دىمكاس قوعام ماعان نە ۇسىنسا سونى الامىن. بۇل تەك قازىرشە، ۋاقىتشا عانا. سوڭىنان تاڭداۋدى ءوزىم جاسايمىن. وسى ويلارعا بەكىنگەن گۇلجان قىز الدىندا بەتىن باسىپ قاشقان، ۇلتى مەن جاسى بەلگىسىز، قاتتى بويانىپ العان ايەل وتىرعان  شاعىن كەڭسەنىڭ ەسىگىن اشتى...

...تاۋ ەتەگىندە الىس اۋىلدا قالعان تيمۋر جاڭا جىلدا قالادا جۇمىس ىستەيتىن اپكەسىنىڭ  اۆتوبۋس جۇرگىزۋشىسىنەن بەرىپ جىبەرگەن سالەمدەمەسىن:  سۋ جاڭا ادەمى سپورتتىق كوستيۋمى مەن جاقسى كورەتىن نەشە ءتۇرلى يريس كامپيتتەرىن الدى.  اپكەسى وعان قوسا اكەسىنە جىلى كەۋدەشە، اناسىنا ادەمى جىبەك ورامال مەن  ءۇندى ءشايىن دە جىبەرىپتى. ءبىر ەمەس ەكى جەردە ەكى وقۋدا سىرتتاي وقيتىنىن، سول سەبەپتى جاقىن ارادا اۋىلعا بارا المايتىنىن ايتىپتى. 

...ۇلكەن قالادا قىزقۇمار، قىزىققۇمار، قىزىل قۇمار  ەركەكتەردىڭ اۋىزدارىنىڭ سۋى قۇرىپ ايتاتىن، ەركەكتەردى ءتاتتى قىلىعىمەن، مۇڭدى انىمەن، ورىندى ازىلىمەن باۋراپ، سارىمايداي ەرىتىپ، ءىشى-باۋىرىنا ەنىپ، قالتالارىن تازارتىپ بەرەتىن «مالەنكايا پرينتسەسسا» دەگەن جەزوكشە پايدا بولىپتى. ول ءۇشىن ەركەكتەر ءجيى تالاسىپ، اڭىز قىلىپ ايتادى ەكەن. ول تۋرالى كورمەگەندەرى كورگەندەرىنەن «سۇلۋ ما؟»- دەپ، سۇراسا، كورگەندەرى «جوق سۇلۋ ەمەس، بىراق، ەركەككە ۇناپ، ەسىن شىعارۋدى بىلەدى»-دەيتىن كورىنەدى. ۇلتى مەن جاسى بەلگىسىز، قاتتى بوياناتىن ايەلدىڭ ءوزى ونىڭ الدىندا قۇرداي جورعالاپ، اكە-كوكەلەيدى ەكەن. ونىڭ سەبەبى، وزدەرىن ماگنيتتەي تارتاتىن كىشكەنە قىز-گۇلجاندى قالاعان ەركەكتەر ول ايەلگە جالىنىپ، بىرىنەن سوڭ ءبىرى تولەيتىن  باعاسىن وسىرەدى ەكەن. ول جەزوكشەنىڭ اقىلىنا كوركى ساي، وراق ءتىلدى، وزىنە بارعان ەركەكتەردى ورىندى ءاجۋالاپ، ءسوز تاپقىشتىعىمەن  تاڭداندىرىپ،  تالاي ەركەكتەر ءسوز تابا الماي، ونىڭ الدىندا جەر بولىپتى. ەركەلىگى دە، وتكىرلىگى دە، ۋىتتى ءتىلى دە وزىنە جاراسىپ تۇرادى، ءارى جاقسى پسيحولوگ كورىنەدى، ءار ءتۇرلى جولدارمەن رەتىن تاۋىپ قالتالارىن تازارتقان ەركەكتەر دە ول قىزعا قاتتى اشۋلانا الماي، نە سيقىرى تارتاتىنىن بىلمەي، كەلەسى جولى دا سول قىزدى تاڭدايدى دەيدى.              ...وسى كەزدە استانادا جەكە ساۋنادا ءبىر توپ جولداستارىمەن جانە قىزدارمەن  شەت ەلگە ەلشىلىككە كەتىپ بارا جاتقان دوسىنىڭ جولاياعىنا قاتىسىپ وتىرعان جاربول باربولوۆيچ، سەرىكتەرى ءبىر-ءبىر قىزدى قۇشاقتاپ جەكە بولمەلەرگە كىرىپ كەتكەندە قاسىنداعى قىزدىڭ  يشاراسىمەن ول دا ايەلدىڭ ارتىنان ەرگەن.  وڭاشا بولمەگە كىرىپ، الگى ايەل قولىنان كەلگەندەرىن ىستەگەنمەن، كىشكەنە باستىقتىڭ «ارعىماعى» كىسىنەمەي-اق قويدى.  «باسقا شارام جوق»-دەگەندەي، ايەل ەركەكتىڭ ارقاسىنا ماسساج جاساۋعا كىرىستى. ماۋجىراعان  جاربول ءباربولوۆيچتىڭ كوزى ءىلىنىپ كەتىپ ەدى، ءبىر كەزدە كەنەتتەن شوشىپ وياندى. ورنىنان تۇرعان ول ايەلدى شىعارىپ جىبەرىپ، سول ارەكەتى قۇتقاراتىنداي تەمەكى تارتۋعا كىرىستى. قۇلاعىنا داۋىستار كەلىپ، ەكى شەكەسى ءالى شىڭىلداپ تۇر.

تۇسىنە قايتا-قايتا كىشكەنە قىز –گۇلجاننىڭ   ايقايلاپ تۇرعانى،  سىنعان گۇل قۇمىراسى مەن پارشا-پارشا جىرتىلعان اقشا  ءجيى ەنەتىن بولىپ ءجۇر.       

ر. قاميدۋللاقىزى 

Abai.kz