اليحاننىڭ مونەتاسى الاش ءۇشىن التىننان دا قىمبات
حالىق تالاي جىل تارىعىپ تا، زارىعىپ تا كۇتكەن تاريحي وقيعا بولدى! «اق جول» پارتياسىندا اق تۇيەنىڭ قارنى جارىلدى! الاش كوسەمى ءاليحان بوكەيحاننىڭ 150 جىلدىعىنا ارنالعان سالتاناتتى شارا – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق بانكى شىعارعان مەرەيتويلىق ەستەلىك مونەتانىڭ تانىستىرىلىم ءراسىمى ءوتتى.
2012 جىلى 7 قازاندا الاش اتاۋى قازاقستان پارلامەنتىندە العاش رەت ەستىلدى. «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى الاشتىڭ 95 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ جونىندە ۇكىمەت باسشىسىنا دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى. وسىندا العاش رەت الاش كوسەمدەرى ءاليحان بوكەيحان، احمەت بايتۇرسىنۇلى، مىرجاقىپ دۋلاتوۆ جانە ت.ب. الاشتىق ارىستاردىڭ اتى اتالدى!
وتكەن اپتادا، 2016 جىلى 12 قازاندا «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ توراعاسى، ءماجىلىس دەپۋتاتى ازات پەرۋاشەۆ الاشتىڭ 100 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ جونىندە ۇكىمەت باسشىسىنا كەزەكتى دەپۋتاتتىق ساۋالىن جولدادى. وسى ءتورت جىلدىڭ ىشىندە «اق جول» الاش ماسەلەسىنە ارالعان قانشاما قابىرعالى شارالار وتكىزىپ كەلەدى. جىل سايىن وتەتىن ءداستۇرلى «ححI عاسىرداعى الاشتىڭ اق جولى» رەسپۋبليكالىق بايقاۋى بۇگىندە عىلىمي الەمگە تالاي جاس عالىمنىڭ ەسىمىن اشتى. قانشاما عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيالار، الاش اماناتىنان شىعاتىن ۇلتتىق مۇددە جولىنداعى ءىس-شارالار ىستەلدى! ءتورت جىل ىشىندە ىستەلگەن ءىستىڭ تورەسى – ءاليحان بوكەيحاننىڭ 150 جىلدىعىن الەم اتاپ ءوتىپ جاتقانى!
«اق جول» پارتياسى 2015 جىلدىڭ قاراشاسىندا ءاليحان بوكەيحاننىڭ 150-جىلدىعى قۇرمەتىنە ارنالعان ءىس-شارالارىن جالپىۇلتتىق دەڭگەيدە ۇيىمداستىرۋ جونىندە قر ۇكىمەتىنە دەپۋتاتتىق ساۋال جولداعانىن جانە ونى قولداعان جاۋاپ الىنعانى تۋرالى ەسكە سالا كەتەيىك. سودان كەيىن كوپ كەشىكپەي يۋنەسكو-نىڭ باس اسسامبلەياسى ءاليحان بوكەيحاننىڭ مەرەيتويلىق ءىس-شارالارىنا حالىقارالىق مارتەبە بەرۋ جانە ونى يۋنەسكو شەڭبەرىندە وتكىزۋ تۋرالى قارار قابىلداعانى بەلگىلى. بۇل جولدا «اق جولمەن» بىرگە تىزە قوسىپ ەڭبەك ەتكەن سۇلتانحان اققۇلى باستاعان الاشتانۋشى عالىمدارعا دا العىس ايتامىز.
جيىندى جۇرگىزىپ وتىرعان «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى توراعاسى ازات پەرۋاشەۆ:
«بىلتىر يۋنەسكو حالىقارالىق ۇيىمىنىڭ شەشىمىمەن قازاق ەلىنىڭ كورنەكتى قايراتكەرى ءاليحان بوكەيحاننىڭ 150 جىلدىق مەرەيتويىن حالىقارالىق دەڭگەيدە اتاپ وتۋگە شەشىم قابىلداندى. «اق جول» پارتياسى وسى باعىتتا قوعامدىق-مادەني بىرقاتار شارالاردى اتقارىپ كەلەدى. الاش مۇراسى قازاق ەلىن بىرىكتىرەتىن كۇش. قايراتكەردىڭ 150 جىلدىعىنا ارنالعان مونەتانىڭ تۇساۋكەرەسىنە كۋا بولىپ وتىرمىز. بۇل ۇلكەن قۋانىش» - دەپ اتاپ ءوتتى.
وسىلايشا ءاليحان بوكەيحان ەسىمى الەمدىك تاريحقا ەندى. «اق جولدىڭ» باستاماسىمەن مەرەكەلىك پوشتالىق ماركا بيىلعى 12 شىلدەدە جارىققا شىقتى. ەندى مىنە، ۇلتتىق بانكى شىعارعان مەرەيتويلىق ەستەلىك مونەتا قولىمىزعا ءتيىپ وتىر!
ۇلتتىق بانككە راحمەت ايتا وتىرىپ، ءبىر اتتەگەنايى دا ايتىلماي قالمادى. ول الاش كوسەمىنىڭ اتى مەن تەگى ۇلتتىق بانكتىڭ رەسمي تانىستىرىلىمىندا ەكى تىلدە ەكى ءتۇرلى بولىپ جۇرگەنى. قازاقشاسىندا ء“اليحان بوكەيحان” دا، ورىسشاسىندا “اليحان بوكەيحانوۆ” بولىپ كەتكەن. ءاليحاننىڭ تەگىندە “وۆ” جالعاۋى بولماعانىن ازات پەرۋاشەۆ تا، سۇلتانحان اققۇلى دا ورىندى ەسكەرتىپ كەتتى. ادامنىڭ ەكى ءتۇرلى اتى- تەگى بولمايتىنىن ۇلتتىق تولتەڭگەنى دە ەكى ەلدىڭ تىلىندە جازاتىن ۇلتتىق بانك قايدان ءبىلسىن…
«اق جول» ەستەلىك مونەتانى قىمبات باعالى مەتالدان، التىن نە كۇمىستەن جاسالۋىن سۇراعان بولاتىن. بىراق قاراپايىم مەتالدان 100 مىڭ دانامەن شىققان ەستەلىك مونەتا ەكى-ءۇش كۇندە لەزدە تارالىپ كەتىپتى… وسىدان-اق، اليحانعا دەگەن ەلدىڭ زور ىقىلاسىن بايقاۋعا بولادى. ياعني، وسى قاراپايىم مونەتانىڭ قالىڭ قازاق ءۇشىن باعاسى جوق! الاش ءۇشىن التىننان دا قىمبات!
ەندەشە، الاش بالاسى قۋانىپ جاتقان ايتۋلى وقيعا قۇتتى بولسىن، قازاق ەلى!
قازىبەك يسا
Qazaquni.kz