ەگەر دە مەن سۋرەتشi بولسام، جانە قازاق قىزىنىڭ پورترەتiن جاساۋعا بەل بۋسام، كiمدi بەينەلەر ەدiم؟ قاسى-كوزi قيىلعان، بۇرىمى بەلiنە تۇسكەن، اي مەن كۇندەي ارۋ ما مەنiڭ كەيiپكەرiم؟ وسى كۇنi بۇرىمى بەلدi وراعان قىزدار بارىنا ءشۇبا كەلتiرمەيمiن، الايدا بۇرىم - بۇگiنگi قازاق ارۋىنىڭ سيمۆولى بولۋدان الشاقتاپ كەتكەلi قاشان. بۇرىم دا، ەتەك تە قىسقاردى دەگەن ءسوزدi باياعىدان ايتىپ كەلەمiز عوي، سوندىقتان ول اڭگiمەنiڭ بەتiن بۇگiنشە جابا تۇرۋدى ءجون سانادىق. قىسقا شاشتى، قىسقا كويلەكتi بويجەتكەندى بەينەلەسەم - ول دا قازاقتىڭ قىزى بولماي شىعۋى مۇمكiن. سەبەبi قازiر ەكiنiڭ بiرi قىسقا شاشتى، قىسقا كويلەكتi. بالكiم قارا كوز بەن قارا شاش قازاق قىزىنىڭ بiر بەلگiسi بولار ما؟ سوندا شاشىن قىزىل، سارى تۇستەرگە مالىپ العان قازاق قىزدارىن قايدا تاستايسىز؟ جاقسى تانىس بiر قىز بار. ءومiرi قىسقا كويلەك كيمەيدi. جالپى، كويلەك كيگەنiن كورگەن ەمەسپiن. دجينتسى شالبار مەن دەنەگە جابىسقان كوفتاسىن قىسى-جازى ۇستiنەن تاستامايدى. تويعا باراتىنى، ۇيدە كيەتiنi, جۇمىسقا سۇيرەيتiنi تەك سول. بiراق قازاق. قازاق بولعاندا دا بار جانىمەن قازاق. قازاق تiلiنەن وزگە، اعىلشىن، تۇرiك، ورىس تiلدەرiندە ەركiن سويلەيدi. جانە سول تiلدە سويلەيتiندەرگە قازاقتىن ەسەسiن جiبەرگەنiن ەشقاشان كورگەن ەمەن. ورىس توبىندا وقىدى. وزگە داستۇرگە وپ-وڭاي ساتىلا سالار مiنەزدiلەر سولاردان دەپ ايىپ تاعا سالامىز عوي.

ەگەر دە مەن سۋرەتشi بولسام، جانە قازاق قىزىنىڭ پورترەتiن جاساۋعا بەل بۋسام، كiمدi بەينەلەر ەدiم؟ قاسى-كوزi قيىلعان، بۇرىمى بەلiنە تۇسكەن، اي مەن كۇندەي ارۋ ما مەنiڭ كەيiپكەرiم؟ وسى كۇنi بۇرىمى بەلدi وراعان قىزدار بارىنا ءشۇبا كەلتiرمەيمiن، الايدا بۇرىم - بۇگiنگi قازاق ارۋىنىڭ سيمۆولى بولۋدان الشاقتاپ كەتكەلi قاشان. بۇرىم دا، ەتەك تە قىسقاردى دەگەن ءسوزدi باياعىدان ايتىپ كەلەمiز عوي، سوندىقتان ول اڭگiمەنiڭ بەتiن بۇگiنشە جابا تۇرۋدى ءجون سانادىق. قىسقا شاشتى، قىسقا كويلەكتi بويجەتكەندى بەينەلەسەم - ول دا قازاقتىڭ قىزى بولماي شىعۋى مۇمكiن. سەبەبi قازiر ەكiنiڭ بiرi قىسقا شاشتى، قىسقا كويلەكتi. بالكiم قارا كوز بەن قارا شاش قازاق قىزىنىڭ بiر بەلگiسi بولار ما؟ سوندا شاشىن قىزىل، سارى تۇستەرگە مالىپ العان قازاق قىزدارىن قايدا تاستايسىز؟ جاقسى تانىس بiر قىز بار. ءومiرi قىسقا كويلەك كيمەيدi. جالپى، كويلەك كيگەنiن كورگەن ەمەسپiن. دجينتسى شالبار مەن دەنەگە جابىسقان كوفتاسىن قىسى-جازى ۇستiنەن تاستامايدى. تويعا باراتىنى، ۇيدە كيەتiنi, جۇمىسقا سۇيرەيتiنi تەك سول. بiراق قازاق. قازاق بولعاندا دا بار جانىمەن قازاق. قازاق تiلiنەن وزگە، اعىلشىن، تۇرiك، ورىس تiلدەرiندە ەركiن سويلەيدi. جانە سول تiلدە سويلەيتiندەرگە قازاقتىن ەسەسiن جiبەرگەنiن ەشقاشان كورگەن ەمەن. ورىس توبىندا وقىدى. وزگە داستۇرگە وپ-وڭاي ساتىلا سالار مiنەزدiلەر سولاردان دەپ ايىپ تاعا سالامىز عوي. بiردە سول قىز «ءداستۇرلi ەكونوميكا» ساباعىنان وزگە تiلدi ۇستازىنىڭ: «قازاقتاردiكi تەك ەت قوي»، - دەگەن مىسقىلىنا تايسالماستان: «تۇزدى قيار مەن اراقتى اس ەتكەندەر دە بار»، - دەپ جاۋاپ بەرiپتi. Iشiن جيىپ قالعان ۇستازى سەسسيا كەزiندە الگi قىزعا «ۇلتتىق تاعامدار» تاقىرىبىنا قاتىستى سۇراقتى قايتالاپ قويعان كورiنەدi. باعا ءۇشiن قالاي بۇلتاقتار ەكەنسiڭ دەگەن ۇستازىنىڭ ويىن سەزگەن الگi تانىسىم: «قازاقتىڭ تاعامى ەت پەن قىمىز - ادام ازعاسى ءۇشiن وتە پايدالى. ال تۇزدى قياردىڭ اعزاعا وڭ اسەرi بار بولسا، بار شىعار، اراقتىڭ ازدىراتى ناقتى شىندىق»، - دەگەن كورiنەدi.

سول قىزدىڭ كەلبەتiنە قاراعان جۇرت قازاق قىزىنا ءتان ەشبiر سيپات تاپپاي، دال بولار ەدi. بiراق جانىنا ۇڭiلگەندە...

ەگەر دە مەن پسيحولوگ بولسام، جانە ماعان قازاق قىزىنىڭ جانىن سيپاتتاپ بەر دەسە، نە ايتار ەدiم؟ قازاق قىزىنىڭ كiشiپەيiلدiلىگi, اقجۇرەكتiگi, ادالدىعى تۋرالى ءسوز قوزعاۋعا بولادى، ارينە. بiراق كiشiپەيiلدiلiك، اقجۇرەكتiلiك پەن ادالدىق تەك قازاققا عانا ەمەس، جالپى ادامزات بالاسىنا تيەسiلi قۇندىلىقتار. جاقسى بiر قۇربىم بار. كوپ كەزدەسپەي كەتiپ، ويدا-جوقتا تەلەفون شالعان سوڭ، قوناققا شاقىردىم. العاش كورiسكەن ساتتە-اق، قۇربىمنىڭ iشكi جان-دۇنيەسi ۇلكەن ارپالىس ۇستiندە ەكەنi بiردەن بايقالدى. ءوڭi سىنىق. ءجۇزi جابىرقاۋ.

- نە بولدى؟ - دەيمiن مەن.

- اجىراساتىن شىعارمىز...

سەبەبiن سۇراعىم كەلدi. بiراق باتپادىم. ويتكەنi, قۇربىمدى جاقسى بiلەم. جولداسىن دا. اۋىزى اراقتان قۇرعاعان ەمەس. «كiم iشپەي ءجۇر دەيسiڭ» دەيتiن باياعىدا قۇربىم قورعاشتاپ. جۇمىسى دا جوق. «قازiر ەلدiڭ ءبارi جۇمىسسىز عوي» دەيتiن قۇربىم ءوزiن-ءوزi جۇباتىپ. قۇربىم ۇيدەگi ەر مەن ايەلدiڭ جۇمىسىن قابات اتقارا بەرەتiن، مالدى دا قارايتىن، ءۇي شارۋاسىن دا iستەيتiن، سۋ تاسىپ، وتىن شاۋىپ، اراسىندا قولعا تيگەن از-مۇز قاراجاتتىڭ باسىن قۇراپ، ۇيگە دۇنيە العانىن ماقتانىش كورiپ، تىپ-تىنىش تiرلiگiن كۇيتتەپ جۇرگەن.

«ون جىل ۇستاعان ءۇيiم عوي. سول ءۇيiمدi, وتانىمدى قيمايمىن».

- اناڭ وتىرعان ءۇي دە سەنiكi ەمەس پە ەدi?

قۇربىمنىڭ كوزi شاراسىنان شىعىپ كەتە جازدادى. شىنىمەن تاڭ قالىپ قاراعان ول ماعان:

- جوق، مەنiڭ ءۇيiم كەلiن بوپ تۇسكەن شاڭىراق! - دەدى.

«ون جىل ۇستاعان ءۇيiم عوي»... قازاق قىزى وڭ بوساعانى ەشقاشان ءوز ءۇيi دەپ تانىعان ەمەس. «قىز - جات جۇرتتىق» دەگەن ءسوز وسىدان شىققان بولار. جانە توركiن جاعىنا ەرەكشە جاقسىلىق تiلەۋ دە ولاردىڭ قولىنان كەلەدi. «قىز - تiلەۋشi» دەيدi سوندىقتان. ءبارiبiر، قازاق قىزىنىڭ جانى - جارىنىڭ قاسىندا. بۇگiنگi وزگەرگەن الەمدە سول جان وزگەرمەسiن دەپ تiلەڭiز...

ەگەر دە مەن جۋرناليست بولسام، جانە ماعان قازاق قىزى تۋرالى جاز دەگەن تاپسىرما تۇسسە، كiمدi سيپاتتار ەدiم؟ بۇقارالىق اقپارات سالاسىندا جۇمىس iستەگەن سوڭ، بۇگiنگi بۇقارالىق مادەنيەتتiڭ جەتەگiندە قالىپتاسقان ايەل ادامنىڭ وبرازىن جاساۋ كەرەك شىعار، بالكiم؟

بiزدiڭ اۋىلدا وسىدان ەكi جىل بۇرىن ەل ەستiپ، كوز كورمەگەن، كۇللi اۋىلدىڭ جاعاسىن ۇستاتقان بiر وقيعا ورىن الدى. جاسى قىرىقتان اسقان قازاق كەلiنشەگi ۇلكەن ۇلى جوعارعى وقۋ ورنىن بiتiرiپ، ۇيiنە كەلiن تۇسiرەردە باسقا بiرەۋمەن قاشىپ كەتتi. «مەنi كەشiر، ءومiر بويى باسقانى ءسۇيiپ وتكەنiمدi كەش بiلدiم. سەنi جاقسى كورمەگەن ەدiم. تەك بالالارىمنىڭ اكەسi بولعان سوڭ، ولار وسكەنشە شىدادىم. ەندi مەنiڭ دە باقىتتى بولعىم كەلەدi. ساعان دا باقىت تiلەيمiن»، - دەگەن سيپاتتا كۇيەۋiنە كولدەي حات جازۋدى دا ۇمىتپاپتى. حات مازمۇنى سiزگە تانىس سەكiلدi مە؟ قاتەلەسپەدiڭiز، كۇنiگە مىڭ قايتالايتىن، سيۋجەتi بiر-بiرiنەن ايىرماسى جوق سابىن سەريالدارداعى ماحابباتىن كەش جولىقتىرعان ايەلدiڭ شىتىرمان وقيعاسىنداعى سوزدەر وسىنداي سيپات الاتىن. بۇقارالىق مادەنيەتتiڭ بiر سيپاتى قازاق كەلiنشەگi مەن قىزىنىڭ جانىنا وسىنداي وزگەرiس اكەلۋدە. ونسىز دا سۇرەڭi كوپ تiرلiكتە شەككە جەتكەن شىدامدى ماسس-مەديا وسىلاي دا وزگەرتە دە الادى. ءسويتiپ ولار باقىتتى بولعىسى كەلەدi. تەك ءوز ءۇيi - جارىنىڭ قاسىنان ەمەس، باسقا جاقتان iزدەيدi ول باقىتىن...

ەگەر دە مەن قۇقىق سالاسىنىڭ مامانى بولىپ، بۇگiنگi قازاق قىزىنىڭ ومiرiندەگi قۇقىقتىق ساۋاتتىلىق تۋرالى لەكتسيا وقۋ مۇمكiندiگiنە يە بولسام، تىڭدارماندار الدىندا نە دەپ سويلەيمiن؟ قازاق قىزى ءوزiنiڭ قۇقىن داۋلاي الاتىنىن، كوزi اشىق، كوكiرەگi وياۋ ەكەنiن قالاي سيپاتتاۋعا بولادى؟ بiردە تۇندەلەتiپ كونتسەرتتەن شىقتىق. جارىعى سامساعان الماتىنىڭ كوشەلەرi ءۇشiن قاراڭعىلىق - وڭاي جاۋ. سوندىقتان بولار، شام ساۋلەسi كۇندiزگiدەي جارقىرايدى. مۇندايدا اۆتوبۋس قايدان بولا قويسىن دەپ، تاكسي ۇستاۋعا نيەتتەنگەنiمiز سول ەدi, باعىتى رەسپۋبليكا سارايىنىڭ اينالاسىنا مۇلدەم جۋىقتاماسا دا، ەكi-ءۇش ادامدى تيەپ العان قوعامدىق كولiكتiڭ توقتاي قالعانى. ءجۇزi شارشاڭقى قازاق كەلiنشەگi بiزبەن بiرگە كەشتiڭ تاماشاسىنان ايىعا الماي، بال-بۇل جانعان ەكi-ءۇش قازاق قىزىنا قاراپ ستۋدەنتتiك بيلەتتiڭ جارامايتىنىن ەسكەرتتi دە بارلىعىمىزدى سالونعا وتكiزدi. باس-اياعى ون-ون بەسكە جۋىق تۇنگi جۇرگiنشiلەر بوس ورىندارعا جايعاسىپ، اۆتوبۋس ەندi ورنىنان قوزعالا بەرگەنi سول ەدi, كوندۋكتور كەلiنشەك جول اقىسىن جيناي باستادى.

- ءۇش ستۋدەنچەسكي، - دەدi الگi قىزدار.

- جاندارىم-اۋ، ستۋدەنتتiك بيلەت جارامايدى دەپ ەسكەرتتiم عوي...

- قانە، جارامايدى دەگەن جارلىعىڭىزدى وقىتا قويىڭىزشى بiزگە؟! - دەدi بiرiنشi قىز ورشەلەنiپ.

- ءيا، سiزدiڭ اۋىزشا ايتقان ءسوزiڭiز وتپەيدi, زاڭدى كورسەتiڭiز.  سوندا بiز كۇندiز ستۋدەنت ەكەنبiز دە، كەشكە قاراي ستۋدەنتتiك قاتاردان شىعىپ قالامىز با؟!

بۇل ەكiنشi قىزدىڭ ءسوزi.

ءسiرا، ەكi قۇربىلارىنا iلەسپەي قالۋدى وزiنە مiن ساناسا كەرەك، ءۇشiنشi قىز دا ورىسشالاپ بiردەمە دەگەن بولدى.

كۇنi بويى ءتۇرلi ايالدامالاردى ايتىپ، ودان قالسا، «ارى ءوت تە، بەرi وتپەن» ايعايلاي-ايعايلاي داۋىسى قارلىققان، ءارi تاڭنان بەرi دۇرىس دەم الماعانىن تۇتiگiپ كەتكەن بەت-بەينەسi ايقىنداپ تۇرعان كەلiنشەك، شارپىسا كەتۋگە الدە ۇياتى جiبەرمەدi, الدە شىنىمەن قاتتى شارشاعان، قىزدارعا جايiمەن عانا:

- كونتسەرتتەن شىققان جۇرتتى الا كەتەيiك، قوسىمشا اقشا بولار دەپ وسى جاقپەن اينالىپ كەلiپ تۇرمىز، ايتپەسە بiزدiڭ جۇرەر باعىتىمىز بۇل ماڭ ەمەس ەكەنiن بiلەرسiڭدەر. بiز كەلمەسەك، سول اقشانى تاكسيگە دە تولەر ەدiڭدەر عوي، - دەپ كەيiدi دە، ستۋدەنتتەردiڭ جارتى اقشاسىن دا الماستان كەرi بۇرىلىپ كەتە باردى.

ال ستۋدەنت قىزدار ءماز-مەيرام. «و-و-و، بiزدi تەگiن اپاراتىنىزىڭعا ۇلكەن راحمەت» دەپ كەكەسiنمەن العىس ايتۋدى دا ۇمىتپادى. سول كەزدە تەرiس قاراپ تۇرعان باسقا بiر قىز الگi ۇشەۋiنە بۇرىلدى. كوزi شۇڭiرەيiپ، قولىنداعى اۋىر سومكەسiنەن يىعى قۋسىرىلىپ كەتكەن بۇل قىز - الگiلەردiڭ كۋرستاسى ءسiرا، بiردەن قاۋقىلداسا كەتتi.

ءجون سۇراسىپ تۇرعاندا ۇققانىمىز، ول قىز قوسىمشا ساباقتان كەش قالىپ، وسى اۆتوبۋستى كورگەن بويدا مiنiپ الىپتى.

- بارلىق ادامدى وزدەرiڭە قاراتتىڭدار عوي. مەن تولىق اقشامدى تولەدiم، - دەدi ساباقتان شىقتىم دەگەن قىز ەستiلەر-ەستiلمەس سىبىرلاپ.

- ە، نەسi ۇيات ەكەن؟! ستۋدەنتتiك جەڭiلدiكپەن ءجۇرۋ ءوز قۇقىمىز. «پراۆوڭدى كاچات» ەتiپ قويماساڭ، بۇلار باسىنىپ كەتەدi, - دەدi وتىرعان قىزداردىڭ بiرi سامبىرلاپ.

- قىدىرىپ جۇرگەن بiز جارتى اقشامىزدى تولەۋگە قيماي تۇرساق، ساباقتان كەلە جاتقان سەنiڭ تولىق بيلەتتi العانىڭ قىزىق بولدى-اۋ، - دەپ سىقىلىقتايدى قىزداردىڭ بiرi تاعى. ءيا، قازاق قىزدارى وزدەرiنiڭ قۇقىن بiلەتiن شىعار، مiندەتiن دە بiلەتiندەردiڭ قاتارى كويبەگەنiن تiلەسەك، مورال وقىعان بولىپ شىعامىز، باياعى...

ەگەر دە مەن سازگەر بولىپ، ماعان قازاق ايەلiنiڭ جان-دۇنيەسiن كورسەتەر اسەم ساز بولىپ ءورiل دەسە، قانداي اۋەن جازار ەدiم؟ قازاق قىزىنىڭ قاھارماندىعىن مارشتى اۋەنمەن جىرلايمىن با، بولماسا نازiكتiگiن ليريكالىق مۋزىكامەن توگەم بە؟ بالكiم، قايناعان ءومiردiڭ كۇيبەڭ تiرلiگiن سيمفونيالىق شىعارماعا اينالدىرارمىن؟ قۇدايعا شۇكiر، وسى كۇنi ءان ارناۋعا تۇرارلىق قازاقتا قىز كوپ. بiلگiشتەر بiر ەر-ازاماتقا ەكi قىزدان كەلەدi ەكەن دەپ سوعادى. سويتەدi دە، قازاق قىزىنىڭ كۇيەۋگە شىقپاي نەمەسە شىققىسى كەلمەي جۇرگەنiن ءسوز ەتۋگە قۇمار. باياعىنىڭ بiر ەرتەگiلەرi بولاتىن. حاننىڭ اقىلدى ءارi سۇلۋ قىزى «جاقسى ايەل جامان ەركەكتiڭ باسىن تورگە سۇيرەيدi, جامان ايەل جاقسى ەركەكتiڭ باسىن كورگە سۇيرەيدi» دەگەنi ءۇشiن حان-اكەسiنiڭ جازاسىنا ۇشىراپ، ەلدەگi ەڭ بiر قور جiگiتكە كۇيەۋگە بەرiلiپ، سىننان وتەتiن. جانە ول سىننان سۇرiنبەيتiن. بۇگiنگi كۇنi ونداي قىزداردىڭ سيرەپ كەتكەنiن ايتاتىندار قاراسى كوبەيدi. شىنىمەن سولاي شىعار.

ەگەر دە مەن ستاتيست بولسام، قازاق قىزى دەگەندە قانداي سانداردى سويلەتەر ەدiم؟ 2009 جىلعى جالپىۇلتتىق ساناق بويىنشا قازاقستاندا ءاربiر مىڭ ايەلگە 932 ەر-ازاماتتان كەلەتiنiن مىسالعا العىم كەلەدi. ياعني، «بiر جiگiتكە ەكi قىز» دەگەن سوزگە سەنبەڭiز. ول، ول ما، اۋىلداعى قىزداردىڭ جاعدايى مۇلدەم جاقسى. ءار مىڭ ايەلگە 994 ەر-ازامات تيەسiلi. دەمەك، بار بولعانى التى قىزعا «كارi قىز» اتانۋ قاۋپi تونبەك. ال قالالىقتار ءۇشiن بۇل سان كiشكەنە سالماقتىلاۋ، ياعني، ءاربiر مىڭ ايەلگە 883 ازامات. سوندا دا ەكi دە بiر ەمەس. 117 قىز ارتىق. ارينە، بۇل ماقتانىش تۇتاتىن ستاتيستيكا ەمەس.

ەگەر دە مەن فيلوسوف الدە مادەنيەتتانۋشى بولسام شە؟ قازاق قىزدارىنىڭ رۋحاني حال-كۇيi تۋرالى نە دەر ەدiم؟ بۇقارالىق مادەنيەتتiڭ ىقپالى قالاي اسەر ەتiپ جاتقانىنىڭ بiر جىلت ەتپە مىسالىن جوعارىدا ايتتىق. كيiم ۇلگiسi, سىرت كەلبەت تە ءسوز بولدى. ال iشكi الەم شە؟ قازاق قىزىنىڭ جان-دۇنيەسi تۋرالى نە دەر ەدiك بiز؟ قابiلەتiن كورسەتۋدەن بۇرىن قۇرالاي كوزiن توڭكەرەتiندەردi دە ءسوز قىلمايمىز. جانە بۇل قازاق قىزىنان بۇرىن جالپى ايەل بالاسىنىڭ ەنشiسiندەگi بۇگۋلi جاتقان بiر مiنەز ەمەس پە؟ ەگەر دە مەن مادەنيەتتانۋشى بولسام، قازاق قىزىنىڭ مادەنيەتتiلiك دەڭگەيiن ءسوز قىلعاندا، ەڭ الدىمەن وسى كۇنi جوو-لاردا قاتارى كوبەيگەن قىزداردى تiلگە تيەك ەتەر ەم. ارينە، وقىعاننىڭ ءبارi مادەنيەتتi ەمەس، نەمەسە وقىماعانداردىڭ ءبارى مادەنيەتسiز بولماۋى دا بەك مۇمكiن. بۇل دا باسقا ماسەلە. ايتپاعىمىز، قازاق قىزىنىڭ iشكi مادەنيەتi تۋرالى. بۇل تۋراسىندا سىن دا، ماقتاۋ مەن داتتاۋ دا جەتiپ ارتىلادى. الماتىنىڭ ارپالىسىندا اينالاڭا تەك اۆتوبۋستاردا قاراۋعا مۇمكiندiك تۋادى. بiردە باسىنا جاۋلىق تارتقان بiرنەشە قىز كiردi كولiككە. ءوزارا اڭگiمە ايتىسىپ، شۇڭكiلدەسiپ تۇرعان. كەش مەزگiلi. شوپىر قازاقى بiر ءاندi قوسقانى سول ەكەن، الگi قىزدىڭ بiرi كوندۋكتور بالاعا قاراپ: «داۋىسىن باسىڭىز»، - دەپ زiرك ەتە قالدى. بۇل زiركiلدi ەستiگەن شوپىر دا ەرەگەسە ءتۇستi: ءانشiنiڭ داۋىسى ەكi ەسەگە ارتتى. سول-اق ەكەن، جاۋلىق تارتىپ، ۇلبiرەپ تۇرعان قىزدىڭ ءجۇزi كوگەرە باستاپ، تاناۋى قۋسىرىلىپ، اشۋ-ىزا ماڭدايىندا لاپ ەتiپ تۇتاندى. ۇزىن ەتەك كويلەگiنە سۇرiنە قابىنا شوپىر وتىرعان جاققا جەتiپ بارىپ: «تەزiرەك ءاندi ءسوندiرiڭiز!»، - دەدi. كۇللi اۆتوبۋستى جاڭعىرتقان ءانشiنiڭ داۋىسىنان اسىرا ايتتى بۇل ءسوزدi. ايتتى دەگەننەن، ايعايلادى دەگەن تەڭەۋ دۇرىس شىعار...

قازاقتا مىنەز كوپ. قازاق قىزى دا ول مىنەزدەردەن ادا قالماعان. ناعاشىلارىما قىدىرىستاپ بارا جاتقانىمىزدا، كىل ارتىستەرمەن ساپارلاس بولعانىمىز بار. قازالىداعى ستانسادان جاڭا پىسكەن ەت ساتىپ جۇرگەن جاپ-جاس قىزداردىڭ ءبىرى، تەلەديداردان كۇندە كورىپ جۇرگەن اعا-اپالارىن كورىپ، سول زاماتتا ءبىر ۇيمە تاباقتى جاساپ، ارتىستەرگە تارتتى. «ويباي-اۋ مۇنىڭ نە، ەندى قايتتىقپەن» قالتاسىن اقتارا باستاعاندارعا الگى قىز: «اتامىزدا جوق كاسىپتىپەن اينالىسىپ، تاماق ساتىپ جۇرگەنىمىز راس. بىراق اتا-سالتتان اتتاعان جەرىمىز جوق. ءبىر تاي سويۋعا لايىق سىيلى ادامدارعا ءبىر تاباقتى تارتا الماساق، ۇياتى بىزگە كەلمەي مە»، - دەيدى. مۇسىركەگەن جوق، ءوزىن دە مۇسىرتكىزبەدى. بەتىن باسىپ، تۇرا دا قاشپادى...

بiز، ارينە، جالپىعا باعا بەرە المايمىز. جالقىدان مىسال كەلتiرگەن سەبەبiمiز - جالپى وسى دەگەن ءسوز ەمەس. جالقى مەن جالپىنىڭ اراسىنداعى جiپسiز بايلانىستى ساباقتاعىمىز عانا كەلدi.

قاراگوز ءسىمادىل،

«قازاق ادەبيەتى» گازەتى

فوتو: nur.kz