بۇل جىگىتتى مەنىمەن ءوزى سياقتى زاعيپ جىگىت تانىستىردى. تانىسقان كۇننەن باستاپ-اق بۇل جىگىتكە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىم ارتتى. سەبەبى، سويلەگەن سوزىندە سالماق بايقالاتىن. ءوزىن مۇگەدەك جان سياقتى سانامايتىن جانە كەمسىتۋگە جول بەرمەيتىن. نەگىزىندە وسىدان ءبىراز كۇندەر بۇرىن كوزى ناشار كورەتىن جاندار اراسىندا كۇرەسەتىن سپورتشى ىزدەپ جۇرگەن بولاتىنمىن. ەندى وسى جىگىتتەردى دايىنداۋ ءۇشىن ءوزارا كەلىسىمگە وتىرىپ جاتتىعۋ ۋاقىتتارىن بەلگىلەدىك.

ءبىر كۇنى ەكەۋمىزدىڭ ارامىزدا كىشكەنتاي ديالوگ ورىن الدى. بۇل ۋاقىتتى ءوزىم دە كوپ كۇتىپ جۇرگەنمىن. اڭگىمەمىزدىڭ باسى وتباسى جاعدايى سۇراستىرۋدان باستالدى. ول ماعان ءوزى وتباسى تۋرالى ايتىپ مەن وعان ايتىپ ارامىز ودان سايىن جاقىنداي تۇسكەندەي بولدى. بۇل كىسىنىڭ كوزى كورمەيتىندىگىن بىلەمىن بىراق، سەبەبىن سۇراماعان بولاتىنمىن. ارامىزدىڭ جاقىنداي تۇسكەنىن ەسكەرىپ، جانىنا اۋىر تيسە دە سۇرايىن دەپ شەشىندىم. سودان وتىرىپ:

-  ەرەكە ءسىزدىڭ كوزىڭىز تۋىلعاننان بەرى وسىنداي ما؟، - دەدىم كورمەيتىندىگىنە سىلمەتە جاساپ.

- جوق، جاكە كىشكەنتايىمدا كوزىم كورەتىن.

-  ەندى قالاي بولدى؟

-  بۇرىن كىشكەنتاي كەزىمدە كوزىم كورەتىن، ول كەزدە ءبىز موڭعوليادا تۇراتىنبىز. مەكتەپكە باردىم، كۇرەسپەن شۇعىلداندىم. وسىلايشا كۇندەر وتە بەردى. بىرتە-بىرتە كوزىمنىڭ كورۋى باسەڭدەي باستادى.

-  سودان.

-  سودان وسى. وسىلاي كوزىم كورمەي قالدى، – دەپ كۇلىپ جىبەردى. مەن دە ەرىكسىز ونىڭ وڭاي جاۋاپ بەرگەنىنە كۇلىپ جىبەردىم. ويىمدى جيناپ جاناشىرلىقپەن.

-  كوز كورمەگەن قيىن شىعار؟ – دەپپىن. ول دا ءسال دەمىن ىشتە ۇستاپ تۇرىپ.

- ءيا، - دەدى.

سالدەن سوڭ ءسوزىن جالعاستىرىپ:

- اللاعا شۇكىر، بۇنداي جاعدايعا نارازىلىعىم جوق. ءبىز قايتا ءشوپتى جاسىل ەكەنىن، اسپاننىڭ كوك ەكەنىن، مالداردىڭ ءتۇرى مەن ءتۇسىن بىلەمىز عوي، – دەدى.

وسىنداي ءبىزدىڭ كۇندەلىكتى كوزىمىز كورىپ جۇرگەن، قاراپايىم بولىپ ۇيرەنگەن نارسەلەرگە ءمان بەرمەيتىنىمىز مەنى قاتتى ويعا باتىردى. شىنىندا ءشوپتىڭ ءتۇسى جاسىل بولاتىنى، اسپاننىڭ كوك ءتۇستى ەكەنى بارىمىزگە ءمالىم عوي. بىراق بۇنداي جاندار ءۇشىن ونى كورۋ ۇلكەن ارمان ەكەنىن ءتۇسىندىم. ءسوزىن جالعاستىرا كەلىپ:

- ءبىز بۇلاردى كوردىك قوي. ال، تۋىلعاننان ونى كورمەگەن ادامدار بار عوي. ولار ونىڭ ءتۇسىن بىلمەيدى عوي، - دەپ مەنى تاعى ويعا باتىردى. مەنىڭ بويىمدا ودان سايىن زاعيپ جاندارعا دەگەن ايانىشىمدى وياتتى.

- ءيا، ەرەكە دۇرىس ايتاسىز، - دەگەننەن باسقا ءسوز تابا الماي قالدىم.

-  كوپ ادامدار ءبىزدىڭ كوزىمىز كورمەيتىنىمىزدى بىلەدى، بىراق ءبىزدىڭ نە بىلەتىنىمىزدى بىلمەيدى عوي، - دەدى.

بۇل سوزىنە مەن ودان سايىن تاڭ قالدىم دا:

-  سوندا قالاي؟ – دەپ، جۇزىنە تاڭىرقاپ قارادىم.

-  كوشەدە قارسى كەلە جاتقان ادامنىڭ سانىن كوزىمىز كورمەسە دە ءبىز ءبىلىپ تۇرامىز.

-  قالاي سوندا؟، - دەدىم تاڭ قالىپ.

-  بىلمەيمىن، بىراق شامامەن قانشا ادامنىڭ كەلە جاتقانىن ءبىلىپ تۇرامىز. ءبىر نارسە سەزدىرەدى، - دەدى.

تۇكتى تۇسىنبەي تىڭداپ وتىرمىن. اللا تاعالا ءبىر نارسەنى كەمىتسە، ءبىر نارسەنى ارتىق ەتىپ بەرەدى دەگەندى ەستىگەنىم بار. ەندى ەستىگەنىمە سودان باسقانى نەگىز ەتپەۋگە شارام جوق. ەرعاليدىڭ ايتىپ جاتقانىن ويمەن قورىتا الماي وتىرمىن. ءار قىزىقتى جاعدايدى ايتقان سايىن ودان بەتەر سۇيىسپەنشىلىگىمدى ارتتىرادى. ءبىر ۋاقىتتا:

- جاكە، مەنىڭ كوزىم تولىقتاي كور ەمەس، - دەدى، ءبىر سىردىڭ ساندىعىن اشقانداي.

-  كوزىمدە كىشكەنتاي عانا ساڭىلاۋ بار، بىراق تولىقتاي كورسەتپەيدى. تەك كۇن جارىق بولسا جارىق ەكەنىن سەزەمىن، قاراڭعى بولسا، نە  كولەڭكەگە كىرسەم قاراڭعى بالادى، - دەدى.

-  اللاعا شۇكىر، ونىڭ بارىنا دا شۇكىر.

-  مەن بىلەمىن ءبىر كۇنى ول دا بىرتە-بىرتە جابىلادى، - دەدى كوڭىلى تۇسىڭكىرەپ.

-  بىراق، سول تەسىك جابىلماستان بۇرىن ءبىر ارمانىم بار ەدى، - دەدى قاياۋ كوڭىلمەن.

بۇل ارماننىڭ ءبىر نارسەنىڭ كورۋمەن بايلانىستى ەكەنىن ءتۇسىندىم.

ءسوزىن جالعاپ:

-  بۇل كوزىمنىڭ ساڭىلاۋى بىتەلمەي تۇرىپ، اللانىڭ پارىز ەتكەن قاجىلىعىن وتەپ كەلسەم دەيمىن. مەككەدەگى قاسيەتتى قارا تاستى ءوز كوزىممەن ءبىر رەت كورسەم عوي دەپ ارماندايمىن جاكە، - دەدى.

مىنانداي سوزدەردى ەستىگەنىمدە ۇستىمە مۇزداي سۋدى قۇيىپ جىبەرگەندەي بولدى.

- ۋايىمداماڭىز ەرەكە، ءالى بارىپ ءوز كوزىڭىزبەن كورىپ قايتاسىز. اللا ءناسىپ ەتسە ءبارى بولادى، - دەپ قانا جاۋاپ قايتاردىم.

وسى وقيعادان كەيىن الگى جىگىتتى كورگەن سايىن ونىڭ ارمانى قۇلاعىمدى شىڭىلداتىپ تۇرادى. كوزىندەگى كىشكەنتاي عانا تەسىكتىڭ جابىلماي تۇرىپ مۇسىلماندىق پارىزىن ورىنداپ، قاسيەتتى قارا تاستى ءوزى كوزىمەن كورۋ بولعانى جۇرەگىمدى قان جىلاتادى.

كوز كورسە دە بولمايىق بىزدەر سوقىر،

ءان ورنىنا قۇران تىڭداپ كوڭىل تولتىر.

ويتكەنى بارلىق ءىس پەن ءسوزىمىزدى، 

يىقتاعى پەرىشتەلەر جازىپ وتىر! 

اقيقات ايتىلسا جۇرەگىڭدى يمانعا تولتىر!

كوز جاسىڭ اقيرەتتە پايدا بەرمەيدى،

جۇرەگىڭدە يمانىڭ جوق بولسا تاقىر!

وسىنداي ىقىلاسى بار، مۇمكىندىگى جوق قانشاما باۋىرلارىمىز بار. شىركىن وسى  باۋىرىمىزدىڭ ارمانىن ورىنداۋعا جاردەمدەسەم دەگەن ازاماتتار بولسا اللانىڭ نۇرى جاۋسىن دەر ەدىم.

جاندوس قونىسباەۆ

Abai.kz