قۇرمەتتى ەلباسى!

مەن ءبىر جاي عانا قوعامنىڭ مۇشەسى جانە قازاقستاننىڭ تولىق قاندى ازاماتى، ۇلتتىڭ جاناشىرى رەتىندە وسى حاتتى جولداي وتىرىپ، ءوز ويىمدى جازباۋعا ار الدىندا، كەلەشەك ۇرپاق الدىندا ۇندەمەي قالۋعا ازاماتتىق نامىسىم جىبەرمەدى. ءسىزدىڭ ءاربىر جولداۋلارىڭىزدى، حالىققا، ەلگە ىستەپ جاتقان ەڭبەكتەرىڭىزدى باعالايمىز جانە قۇپتايمىز. "قۇلدان دا ءبىر ناسيحات" دەگەن.

قۇرمەتتى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى!

قانداي مەملەكەت، قانداي ۇلت بولسا دا ونىڭ وزىندىك بولمىسى، مەنتاليتەتى جانە ۇلتتىق ەرەكشەلىگى ادەت-عۇرپى، سالت-ءداستۇرى بولاتىنى تابيعي قۇبىلىس.

ايتا كەتەر بولساق، اتا زاڭدا سول ۇلتتىڭ، سول مەملەكەتتىڭ، مەملەكەت قۇرۋشى ۇلتتىڭ بولمىسىمەن مەنتاليتەتىن ۇلتتىڭ ەرەكشەلىكتەرىن جانە دە ايتىپ وتكەن سالت-داستۇرىمەن ادەت-عۇرپىن ەسكەرۋ كەرەك سياقتى.

دانا حالقىمىزدا «قىز بۇزىلماسىن، قىز بۇزىلسا، ۇلتتىڭ بۇزىلعانى» جانە «قىزدى قىرىق ۇيدەن تىيۋ» دەگەن ءسوز  بار.  سوندىقتان، اتا-زاڭىمىزدىڭ 12-بابىنىڭ  4-تارماعىنداعى شەتەلدىكتەرمەن نەكەگە تۇرۋ ماسەلەسىن قايتا قاراۋىمىز كەرەك. بىلايشا ايتقاندا، سول زاڭدا قاراستىرىلعان 5-جىلدان كەيىن قازاقستان ازاماتىمەن نەكەگە تۇرعانداردىڭ ازاماتتىق الۋىن الىپ تاستاۋ كەرەك. قازاقتىڭ قىزىنا نەمەسە قازاقستاندىققا ۇيلەنسە دە، ازاماتتىق بەرمەۋ قاجەت. ءبىزدىڭ ەلىمىز «پروحودنوي دۆور» بولماۋى ءتيىس. قازاقتىڭ قىزىن العىسى كەلگەن جات جۇرتتىق 100 000$ نەمەسە ودان دا كوپ قازىناعا اقشا قۇيسىن دا ەلىنە الىپ كەتسىن، بىراق ازاماتتىق بەرىلمەسىن!  

2011 جىلى قازاقستاندىق ۇلت بولامىز دەپ، بولا الماي قالعان سوڭ، ءۇش تۇعىرلى ءتىل ساياساتى ەنگىزىلدى. بۇل دا سول قازاقستاندىق ۇلت بولۋدىڭ العى شارتى سياقتى. 

27-باپتىڭ 1-تارماعىنا تولىقتىرۋ ەنگىزۋ كەرەك. ياعني كوپ بالالى وتباسىلارعا، جاعدايى تومەن وتباسىلارعا قالالى جەرلەردە تۇرسا، كوممۋنالدىق تولەمدەرىن الىپ تاستاۋ نەمەسە 50% تومەندەتۋ تاعى دا سول سياقتى وتباسىلارعا الەۋمەتتىك كومەك بيۋدجەتتەن قاراستىرىلسا دەيمىز.

اتا زاڭعا تولىقتىرۋدا، مينيسترلەردى تاعايىنداۋدا ولاردىڭ قازاق ءتىلىن ەركىن مەڭگەرگەندىگى جانە «پاپين سىنوك» ، «مامين سىنوك» بولماۋى نازاردا بولۋى ءتيىس. بىزدەگى مينيسترلەردىڭ باسىم كوپشىلىگى تەك قانا جازىپ العان بايانداماسىن قازاقشا وقىپ بەرۋمەن شەكتەلەدى.

ەڭ سوڭعى ايتارىم، پارلامەنت دەپۋتاتتارىنىڭ وكىلەتتىكتەرىن 7-8 جىلدان اسىرماۋ كەرەك سياقتى. ويتكەنى "بارماق باستى، كوز قىستى" وسى جەردەن باستالاتىن سياقتى. بۇل كىسىلەر تاريح الدىندا دا، حالىق الدىندا دا جاۋاپ بەرەتىن ازاماتتارىمىز عوي، بىلايشا ايتقاندا ەلىمىزدىڭ زاڭ شىعارۋشى ازاماتتارى. دەپۋتاتتار ءوز مۇددەسىنەن حالىقتىڭ مۇددەسىن جوعارى قوياتىن ازاماتتاردان بولعانى دۇرىس بولار ەدى. بىزدە ءبىرىن-ءبىرى قولداپ، ءبىرىنىڭ بەتىنە ءبىرى كەلمەۋ، ءبىرىنىڭ ءسوزىن ءبىرى جىقپاۋ ت.س.س. جاعداياتتار كوپ كەزدەسەدى. ءسويتىپ، وسى سىيلاستىقتىڭ ارقاسىندا حالىققا قىزمەت ەتۋدى ۇمىتىپ بارا جاتقان سياقتى.

قۇرمەتتى ەلباسى! مۇمكىن مەنىڭ حاتىم سىزگە جەتەر، مۇكىن جەتپەس، ول جاعى ءبىر اللاعا ايان. ءبىز قازاق بولىپ تۋىلدىق، قازاق بولىپ ولەمىز، بىزگە ورىس، نەمىس، كارىس نەمەسە اعىلشىن بولۋ جازىلماعان. سول ءۇشىن ءوز ءتىلىمىزدى، ءدىنىمىزدى، ادەت-عۇرپىمىزدى، سالت-ءداستۇرىمىزدى ساقتاپ، الەمگە پاش ەتە بىلگەنىمىز ابزال. بىرەۋلەردىڭ كوشىرمە زاڭى، ءتىلى، ءدىنى، سالت-ءداستۇرى نەگە كەرەك؟ بۇل مەنىڭ ارىمنىڭ الدىنداعى ازاماتتىق بورىشىم دەپ جازىپ وتىرعان ۇسىنىسىم.  

قۇرمەتپەن،

قۇدايشۇكىر راحماتۇللاۇلى ابدۋللاەۆ

Abai.kz