سوڭعى كۇندەردە قازاقستاننىڭ ءىشى-سىرتىنداعى بولىپ جاتقان ءىرىلى-ۇساقتى وقيعالار تۋرالى شەتەلدىك باسىلىمدار نە جازدى؟ ءبىر شولىپ شىقتىق.

قىرعىزستاندىق «Akipress.com» سايتى وتكەن جىلى قازاقستانعا قىتايدان 12 699 ەڭبەك ميگرانتى كەلگەن دەپ جازادى (12,699 Chinese hired in Kazakhstan in 2016).

قىرعىز سايتىنىڭ جازىپ وتىرعانى ءوزىمىزدىڭ ۇكىمەتتىڭ تاراتقان اقپاراتى. ءسويتىپ، وتكەن جىلى ەلىمىزگە كەلگەندەردىڭ سانى 37 مىڭعا جۋىقتاپتى.

سولاردىڭ ىشىندە قىتايدان كەلگەندەر كوپ ەكەن. 13 مىڭداي قىتاي ازاماتى رەسمي تىركەلگەن. سونداي-اق، تۇركيادان 3502 ادام، وزبەكستاننان 1564 ادام، ۇلىبريتانيادان 1474 ادام، ءۇندىستاننان 1388 ادام كەپتى. بۇلار رەسمي تىركەۋدەن ءوتىپ، ارنايى رۇقساتىن الىپ كەلگەندەر. مۇنىڭ سىرتىندا كەلىمدى-كەتىمدى «قوناقتار» قانشاما؟..

وسى اپتانىڭ تاعى ءبىر ترەندى – تۇركىمەنستانداعى پرەزيدەنت سايلاۋى. كۇنى كەشە عانا سايلاۋدا قارسىلاستارىنان قارا ءۇزىپ، وق بويى وزىق شىققان تۇركىمەنستاننىڭ ەسكى ءام جاڭا پرەزيدەنتىن قر پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ قۇتتىقتاپتى. ازىربايجاندىق «Trend.az» پورتالى سولاي دەپ جازادى.

قۇتتىقتاپ قانا كويماپتى، قوناققا شاقىرىپتى (Kazakh President Nursultan Nazarbayev congratulated Gurbanguly Berdimuhamedov on his election as Turkmenistan’s president and invited him to visit Kazakhstan in the near future).

بەردىمۇحامەدوۆ وسىمەن ءۇشىنشى رەت پرەزيدەنت تاعىنا جايعاسىپ وتىر. بۇل جولى تۇركىمەنباسىنا 97,69 پايىز جۇرتشىلىق داۋىس بەرگەن.  تمد-داعى سايلانۋشىلاردىڭ رەيتينگىسىندە گۋربانگۋلى بەردىمۇحامەدوۆ ەكىنشى ساتىعا جايعاسقان. العاشقى ۇشتىكتى بىلتىر عانا سايلانعان وزبەكستاننىڭ سۋ جاڭا پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزياەۆ تولىقتىرىپ تۇر. ول العاشقى سايلاۋىندا 88,6 پايىز جيناعان.

ءتىپتى، بۇل تۋرالى «ناستوياششەە ۆرەميا» ينفوگرافيكا جاساپتى. ايتپاقشى، باتىس باسىلىمدارى قازاستان پرەزيدەنتىنىڭ جاسىن ءجيى قاۋزايدى. قر پرەزيدەنتىنىڭ ۇلكەن ساياساتتا جۇرگەنىنە وتىز جىلدان استى. سوندىقتان بولار، ەلباسىنىڭ دەنساۋلىعىنا قاتىستى دەرەكتى-دەرەكسىز وسەك ءورىپ ءجۇر.

ءجا، جۇرت استانا جاقتان سىبىس اڭدىپ وتىرعاندا، حالىقارالىق  «rferl.org» تاۋەلسىز جۋرناليست جانبولات مامايدىڭ قامالۋىن ءسوز ەتىپتى.

باقىلاۋشى توپ قازاقستانداعى رەسمي بيلىك ورگاندارىنا ۇندەۋ جاساپ، قاپاستاعى جۋرناليستەردى بوساتۋدى سۇراعان.

«قازاقستان بيلىگى ەلدىڭ اقپارات كەڭىستىگىن ەركىن ويلى جورنالشىلاردان تازالاۋدا. جانبولات مامايدىڭ قامالۋى دا وسى باعىتتا جۇرگىزىلىپ جاتقان جۇيەلى جۇمىستىڭ ناتيجەسى»، - دەپتى ورتالىق ازيا كوميتەتىنىڭ جۋرناليستەردىڭ قۇقىعىن قورعاۋ جونىندەگى كوورديناتورى نينا وگنيانوۆا (“Kazakhstan’s authorities have systematically cleansed the country’s news media of dissenting voices, and the arrest of Zhanbolat Mamay is one more step in that direction,” Nina Ognianova, a Central Asian coordinator for the Committee To Protect Journalists).

مامايدىڭ «ميشەن» بولۋى كەزدەيسوقتىق ەمەس-ءتىن. وسىنىڭ الدىندا ۇلتتىق بيۋرو قاشقىنداعى ەكس-بانكير مۇحتار ءابلازوۆتى تەرگەۋ ءۇشىن استاناعا شاقىرتقان. قۇزىرلى ورگاننىڭ وسىنشاما اڭعالدىعىنا ءابلازوۆ ازىلمەن جاۋاپ قاتقان. ول: «استاناعا قانداي گالستۋك تاعىپ بارايىن؟!» دەپ جازعان ءوزىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىسىندەگى پاراقشاسىندا. وسىدان كوپ وتپەي-اق، جانبولات ماماي تۇتقىندالدى. وعان ءابلازوۆتان اقشا العان دەگەن ايىپ تاعىلدى. قازىر، تەرگەۋ جۇمىستارى اياقتالعانعا دەيىن، ەكى اي قاماۋدا بولادى. ەگەر تاعىلعان ايىپ دالەلدەنسە، ماماي جەتى جىلعا سوتتالىپ كەتۋى مۇمكىن.

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz