«شىرىگەن بايلار مەن تاقىر كەدەيلەردىڭ اراسى تەڭەسۋگە ءتيىس...» اقوردادا وتكەن ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن ماجىلىسىندە مەملەكەت باسشىسى وسىلاي دەدى.

ماجىلىستە مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ كەزەكتى مارتە مۇلىكتى زاڭداستىرۋعا بايلانىستى تۋىنداپ وتىرعان بىرقاتار قيىندىقتار تۋرالى ماسەلە كوتەردى. ءجاي كوتەرىپ قانا قويا سالعان جوق، بۇل جولى  كادىمگىدەي-اق قاھارىن توكتى. جالپىعا بىردەي مىندەتتى شىعىستار مەن كىرىستەر دەكلاراتسياسى تۋرالى زاڭناما «دۇنيەگە كەلگەن» سوڭ، باي بولسا دا، قۇداي بولسا دا، مەملەكەتتىڭ ەشكىمنىڭ  باسىنان سيپامايتىنىن دا اشىپ ايتتى.

«جالپىعا بىردەي مىندەتتى شىعىستار مەن كىرىستەر تۋرالى دەكلاراتسيا «دۇنيەگە كەلمەي» تۇرىپ، ءبىز ادامدارعا مۇلىكتەرىن زاڭداستىرىپ الۋعا مۇمكىندىك بەرىپ وتىرمىز، - دەدى پرەزيدەنت، - مەن بۇعان دەيىن دە بىرنەشە مارتە ايتقان بولاتىنمىن، بۇل جولى دا قايتالاپ ايتامىن: بۇعان دەيىن ءبىزدىڭ تاراپىمىزدان بىرنەشە مارتە بەرىلگەن مۇلىكتى زاڭداستىرۋ تۋرالى مۇمكىندىكتى ادامدار ونشا پايدالانعان جوق، سوعان قاراعاندا بۇل ماسەلەدە ادامدار ءبىزدى دۇرىس تۇسىنبەدى مە، الدە ءبىزدىڭ وسىناۋ ماسەلەگە بايلانىستى شىعارىلعان زاڭدارىمىز سولقىلداق بولدى ما – بەلگىسىز. مۇمكىن، كەيبىر ادامدار ويلايتىن شىعار – وسىنىڭ ءبارى دە انشەيىن عانا ويىنشىق دەپ. جالپىعا بىردەي مىندەتتى شىعىستار مەن كىرىستەر دەكلاراتسياسى بارىسىندا ءبىز «شىرىگەن بايلار» مەن «تاقىر كەدەيلەر» اراسىنداعى ايىرماشىلىقتى تەڭەستىرۋگە تىرىساتىن بولامىز. سول كەزدە ادامداردىڭ بارلىعى دا ەسەپ بەرەتىن بولادى: ءزاۋلىم ءۇيدى قالاي ساتىپ العانىن، قانشا اقشاعا ساتىپ العانىن، ول اقشانىڭ قايدان كەلگەنىن ادامداردىڭ بارلىعى ءتيىستى ورگاندارعا ءتۇسىندىرىپ بەرۋگە ءتيىس. ەشكىمگە دە قۇپيا ەمەس – ەلىمىزدەگى شىرىگەن بايلاردىڭ «تەسكەن تاۋدىڭ» (شەت ەلدى ايتادى. -رەد) ارعى جاعىندا ءزاۋلىم-ءزاۋلىم ۇيلەرى دە، شىتىرلاعان اقشالارى دا بار. مۇنى قازىر ەكىنىڭ ءبىرى جاقسى بىلەدى. مىنە، ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ ازاماتتارى وسىنداي دا وسىنداي بايلىقتارىنىڭ بارلىعىن دا ەلىمىزگە اكەلىپ، تولىقتاي زاڭداستىرۋعا ءتيىس. ءوزىمىزدىڭ اقشامىز ءوزىمىزدىڭ وتانىمىز ءۇشىن جۇمىس ىستەۋگە ءتيىس، سوندىقتان شەت ەلدەگى بايلىعىڭدى ءوز ەلىڭە اكەل دە، اللا بەتىڭنەن جارىلقاسىن، تىرلىگىڭدى ىستەي بەر. قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى تاراپىنان ەشقانداي دا پروبلەما تۋىندامايدى.  الداعى ۋاقىتتا بىرقاتار زاڭ اكتىلەرىنە وزگەرىستەر مەن قوسىمشالار ەنگىزىلۋى مۇمكىن، مىنە، سول ۋاقىتتا شەت ەلدەگى بايلىعىن زاڭداستىرا الماعان ءبىزدىڭ شىرىگەن بايلارىمىزدىڭ بارلىعىنا دا اياۋشىلىق بولمايدى. ەشكىمنىڭ دە باسىنان سيپامايمىز. شەت ەلدەردە اقشالارىن جاسىرىپ جۇرگەن شىرىگەن بايلارىمىزدىڭ ناقتى ءتىزىمى جاسالىپ، ولاردىڭ اتى-جوندەرى اشىق تۇردە جاريالاناتىن بولادى. ءبىز بەرىپ وتىرعان وسىناۋ زاڭداستىرۋ جونىندەگى مۇمكىندىكتى دەر كەزىندە پايدالانىپ ۇلگەرمەگەندەر بارلىق بايلىقتارىنان ايىرىلادى، مۇنى دا اشىق ايتىپ وتىرمىز. بۇعان دەيىن ەلىمىزدىڭ ازاماتتارىنا پاتەرلەر ساتىپ الىپ، كوتتەدجدەر تۇرعىزۋعا مۇمكىندىك بەرىپ كەلدىك. ەشكىمگە ەشتەڭە دەگەن جوقپىز. ءۇي ساتىپ الۋعا، ءزاۋلىم كوتتەدجدەر تۇرعىزۋعا اقشانى قايدان الدىڭ دەپ تە سۇراعان جوقپىز. ەندى سۇرايتىن بولامىز، ويتكەنى بايلىعىن زاڭداستىرىپ، بارلىعىن دا اعىمداعى زاڭ شەڭبەرىندە ىستەپ جاتقان ادامدارىمىز سالىق تا تولەۋدى ۇمىپتاۋى كەرەك...»

(ۇلىبريتانيا حانشايىمىمەن كورشى قازاقتىڭ ءۇيى. يەسى بەلگىسىز. بريتاندىق ءباسپاسوز بۇل ءۇيدىڭ لوندونداعى ەڭ قىمبات ءۇي ەكەندىگىن جازادى). 

 پرەزيدەنت، سونىمەن بىرگە، باتىستاعى ەلدەردىڭ بىرىندە شامادان تىس شالقىپ ءومىر سۇرۋگە تيىم سالاتىن ءدىن تۋرالى دا ايتىپ ءوتتى. «بىزدە مۇنداي تيىم سالۋ جوق، سوندىقتان دا ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىز وسىناۋ زاڭداستىرۋ ماسەلەسىنە ءبىر كىسىدەي تۇسىنىستىكپەن اتسالىسۋى كەرەك. ءبىز دە باتىستاعى كەيبىر ەلدەر سياقتى، بايلىعىمىزدى ءھام بارىمىزدى ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىنا، ونىڭ وركەنيەتتى تۇردە دامۋىنا جۇمساۋعا ءتيىسپىز. ءبارى دە زاڭ اياسىندا بولسا، ءبارىمىز دە تىنىش ءومىر سۇرەتىن بولامىز، سوندىقتان بىزگە دە وسىلاي تىنىش ءومىر سۇرۋگە ۇيرەنەتىن ۋاقىت كەلدى» دەدى مەملەكەت باسشىسى.

پرەزيدەنت، سونداي-اق، مۇلىكتەردى زاڭداستىرۋ ماسەلەسىنىڭ قىزىقتى دا تارتىمدى بولۋى ءۇشىن ءتيىمدى ۇسىنىستار ەنگىزۋدى قارجى مينيسترلىگىنە تاپسىردى.

مارات ماداليموۆ،

Abai.kz