«مەملەكەتتىڭ مەملەكەتتىلىكتى ساقتاۋداعى ەڭ باستى ماقساتى - جىل سايىن ازاماتتارىنىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن جاقسارتۋ. بۇل - تابىستى مەملەكەتتىڭ جولى». ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ كەزەكتى XVI سەزى بارىسىندا وسىلاي مالىمدەدى. مالىمدەپ قانا قويعان جوق، مەملەكەت باسشىسى ەلىمىزدە جۇرگىزىلىپ جاتقان رەفورمالار تيىمدىلىگىنىڭ بەس قادامىن اتاپ، وسى باعىتتا اتقارىلار شارالاردى دا ايقىندادى.

«بۇل ءۇشىن، بىرىنشىدەن، ليبەرالداندىرۋدى جالعاستىرۋ كەرەك. وسى باعىتتا مەملەكەتتىك ورگاندار باسشىلارىنىڭ ەسەپتىلىگىن كەڭەيتۋ قاجەت. جەرگىلىكتى وڭىرلەردە بۇل ءبىرشاما قامتىلعان. دەگەنمەن، جالعاستىرۋ كەرەك، بالكىم، ينتەرنەت ارقىلى اكىمدەر ەكى جىلدا ءبىر مارتە ءوز جۇمىسىنا ەسەپ بەرۋلەرى دە كەرەك بولار. ەكىنشىدەن، قابىلداناتىن شەشىمدەر ۇدەرىسىنىڭ اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋ. بۇندا بۇقپالاپ، جاسىراتىن ەشتەڭە جوق. «اشىق ۇكىمەت» ارقىلى ازاماتتار بارلىق دەڭگەيدەگى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ شەشىم قابىلداۋلارىنا ىقپال ەتۋلەرى كەرەك. ال بۇل ءۇشىن «جاريا اقپاراتتارعا قولجەتىمدىلىك تۋرالى» زاڭ جوباسىن ازىرلەپ، قابىلداۋ قاجەت»، - دەدى ن.نازارباەۆ.

ءۇشىنشى ناقتى قادام رەتىندە ەلباسى ازاماتتىق بيۋدجەتتەندىرۋدى ەنگىزۋدى اتادى. ياعني، مۇندا اڭگىمە نەگىزىنەن ازاماتتىق قوعام وكىلدەرىن بيۋدجەتتىك قاراجاتتاردى بولۋگە قاتىستىرۋ تۇرعىسىندا بولىپ وتىر. اسىرەسە، وڭىرلەردە بيۋدجەتتى بولۋدە ازاماتتىق قوعام وكىلدەرىن كەڭىنەن تارتۋ كەرەك.

ەلباسى العا تارتقان ءتورتىنشى قادام - بۇقارا حالىقتىڭ شاعىمدانۋ جۇيەسىن نىعايتۋ. بۇل رەتتە مەملەكەت باسشىسى قىزمەتكەردىڭ ارەكەتتەرىنە شاعىمدانۋعا قاتىستى ازاماتتاردىڭ مۇمكىندىگى زاڭناما اياسىندا كەڭەيتىلۋى كەرەكتىگىن باسا ايتتى.

«بەسىنشى ماڭىزدى قادام - قوعامدا ءوزىن-ءوزى رەتتەۋدىڭ تەتىگىن كەڭىنەن ەنگىزۋدى قامتاماسىز ەتۋىمىز قاجەت. وسى ماقساتتا مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ جاۋاپكەرشىلىك اۋماعىن بىرتىندەپ، ساتىلاپ قىسقارتىپ، وعان قاتىستى الەۋمەتتىك مانگە يە قىزمەتتەردىڭ وكىلەتتىگىن ازاماتتىق قوعام ينستيتۋتتارىنا بەرۋگە ءتيىسپىز»، - دەدى ن.نازارباەۆ.

وسىلايشا، ەلباسى ازاماتتىق قوعامدى دامىتا ءتۇسۋدىڭ وڭ ناتيجەلەرىنە قول جەتكىزىلگەن سوڭ بارىپ، جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىكتىڭ سايلانبالىلىعى تۋرالى ماسەلەنى شەشۋگە بولاتىنىن العا تارتادى. ال مۇنداي قادامداردىڭ ءبارىن ساتىلاپ جۇزەگە اسىرعاننان سوڭ عانا پرەزيدەنتتەن پارلامەنتكە جانە ۇكىمەتكە قاراي بيلىكتىك وكىلەتتىكتەردى قايتا ءبولۋدى قاراستىراتىن كونستيتۋتسيالىق رەفورمالار جۇزەگە اسۋى شارت. ياعني، پرەزيدەنتتىڭ پايىمىنشا، وسىنداي بەس ماڭىزدى قادامدى قامتيتىن رەفورمالاردى جۇزەگە اسىرۋ قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىگىن نىعايتىپ، الەمنىڭ دامىعان وتىز ەلىنە كىرۋ ماسەلەسىنە دە وڭ سەپتىگىن تيگىزەدى.

دەگەنمەن، كەز-كەلگەن رەفورمانى اسىعىس جۇرگىزۋگە جول بەرىلمەۋى كەرەك. ەلباسى دا وسىعان نازار اۋدارتتى. «الەمدىك تاجىريبە كورسەتكەنىندەي، قۋاتتى مەملەكەت قالىپتاستىرىپ، ليبەرالدى دامىعان قوعام قۇرۋ ءۇشىن ەلدىڭ 40-50 جىل مەرزىم بويىنا تۇراقتى العا جىلجۋى قاجەت. ءبىز دە سوعان بارا جاتىرمىز. مەن ۇسىنعان وسى بەس قادام قازاقستانداعى قوعامدىق قاتىناستار جۇيەسىن تۇبەگەيلى وزگەرتەدى. ال مۇنى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن مەن قر پرەزيدەنتى جانىنداعى ۇلتتىق جاڭعىرۋ كوميسسياسىن قۇرۋدى ۇسىنامىن»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى. ەلباسىنىڭ سوزىنە قاراعاندا، اتالعان كوميسسياعا شەنەۋنىكتەردەن گورى قوعامداعى كاسىبي ازاماتتاردى تارتۋ كەرەك. ال ۇلتتىق كوميسسيا بەس باعىت بويىنشا جۇمىستار اتقارىپ، ول ءۇشىن بەس توپ قۇرىلادى. «كوميسسيا رەفورمالار كەشەنىن تۇتاستاي قامتۋ ءۇشىن جۇمىس جاسايدى، مەن ءوزىم وسى جۇمىستى تىكەلەي قاداعالاپ وتىرامىن»، - دەدى ن.نازارباەۆ.

Abai. kz