بۇگىن ۇلى اقىن، قازاق جازبا ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى اباي قۇنانباەۆتىڭ 170 جىلدىق مەرەيتويىنا بايلانىستى، ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحانادا «اباي» اكادەميالىق زالى اشىلدى.

شارانىڭ بەتاشار سوزىنەن سوڭ، ف.دوستوەۆسكي اتىنداعى ومبى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى، بەيجىڭ مەملەكەتتىك شەتەل تىلدەرى ۋنيۆەرسيتەتى جانە ەرزيندجان قالاسىنداعى (تۇركيا) مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى جانىنداعى اباي اتىنداعى قازاق ءتىلى جانە مادەنيەتى ورتالىعى عالىمدارىنىڭ «اباي» اكادەميالىق زالى اشىلىنا ارنايى جىبەرگەن قۇتتىقتاۋلارى وقىلدى.

ابايدىڭ ورىس ادەبيەتىنىڭ كلاسسيكتەرىن (ا.س.پۋشكين، م.يۋ.لەرمونتوۆ، ي.ا.كرىلوۆ، م.ە.سالتىكوۆ-ششەدرين، ۆ.گ.بەلينسكي) قازاق تىلىندە سويلەتكەنىن بۇكىل الەم بىلەدى. ال اباي قۇنانباەۆتىڭ ءوز شىعارمالارى دا فرانتسۋز، اعىلشىن، نەمىس، پولياك ءتارىزدى الەمنىڭ 116 تىلىنە اۋدارىلعان.

«اباي» زالىنىڭ قورىندا 500-دەي باسىلىم بار. سول قاتاردان قازاقستان كومپارتياسى وك حاتشىسى مۇحامەدجان ابدىقالىقوۆتىڭ جەكە كىتاپحاناسىنداعى سيرەك كەزدەسەتىن، اسا باعالى كىتاپتار دا ورىن الدى. ولار: «قۇنانباەۆ.ا (يبراھيم) شىعارمالارىنىڭ تولىق جيناعى» (1948 ج.، قازبمب), «ليريكا ي پوەمى» (1940 ج.، «حۋدوجەستۆەننايا ليتەراتۋرا»), «اباي» م.اۋەزوۆا (1948 ج.، كازوگيز), ت.ب. بۇل بىرەگەي جازبالاردى مارقۇمنىڭ نەمەرەسى، زاڭ عىلىمدارىنىڭ كانديداتى ە.ۋ.يحسانوۆ جەتكىزىپ بەردى.

زالدا ابايدىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى ادەبيەتتەر مەن اقىننىڭ جەكە شىعارمالارى ايرىقشا ورىن الدى. سونىمەن بىرگە، قازاقستان عالىمدارىنىڭ جازعان ديسسەرتاتسيالارىنىڭ باسپا جانە ەلەكتروندى نۇسقالارىنا، قازاقستاندىق جانە رەسەيلىك عالىمدار ديسسەرتاتسيالارىنىڭ اۆتورەفەراتتارىنا، سونداي-اق انىقتامالىق-بيبليوگرافيالىق باسىلىمدار قورىنا اشىق قول جەتكىزۋ جاعى قاراستىرىلعان. بۇنداي دۇنيەلەر الداعى ۋاقىتتا دا «اباي» زالىنىڭ قورىنا، وقىرماندار سۇرانىسىنا ساي، بەلسەندى تۇردە تولىقتىرىلاتىن بولادى.

بۇدان بولەك، ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحانادا اباي پورتالىن اشۋ جوسپارلانۋدا.

زالدىڭ باستى مىندەتى – قولجەتىمدىلىك، وپەراتيۆتىلىك، جىلدام ءارى جايلىلىق قاعيداتتارىنا قاراي ءداستۇرلى جانە زاماناۋي جەلىلىك تەحنولوگيالار نەگىزىندە ءتۇرلى زەرتتەۋ تاقىرىپتارى بويىنشا عالىمداردى عىلىمي اقپاراتتارىمەن تولىق ءارى جىلدام قامتاماسىز ەتۋ.

ەگەر بۇعان دەيىن عالىمدار، دوكتورانتتار ادەبيەتتەردى وزدەرى ىزدەستىرىپ، كىتاپحانانىڭ كەز كەلگەن زالىندا زەرتتەۋ جۇمىستارىمەن شۇعىلدانىپ كەلگەن بولسا، بۇدان بىلاي بۇل جۇمىستى اكادەميالىق زال ءوز مىندەتىنە الادى دەگەن ويدامىز.

سالتاناتتى شاراعا س.دەميرەل جانە د.قوناەۆ اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ پروفەسسورى سوۆەتحان عابباسوۆ اقساقال، ۇعا اكادەميگى عاريفوللا ەسىم; تەحنيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور مۇحتاسيف بەكتەنوۆ (رەسەي), فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، ابايتانۋشى كۇلپاش بەيبىتوۆا, فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، ابايتانۋشى قۇرالاي ۋرازاەۆا، سونداي-اق استاناداعى جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ وقىتۋشى-پروفەسسورلار قۇرامى، ستۋدەنتتەر جانە عىلىمي قاۋىمداستىق وكىلدەرى قاتىستى.

اكادەميالىق «اباي» زالىن اشۋ – ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحانا ديرەكتورى ءۇمىتحان مۇڭالباەۆانىڭ يدەياسى ارقىلى ىسكە اسقانىن ايتا كەتكەنىز ءجون!

ا.مۇقيبەك

استانا.

Abai.kz