ايتىپ-ايتپاي نە كەرەك، ءبىزدىڭ ۇكىمەتىمىزدىڭ نە ويلاعانى بار ەكەنىن قاراپايىم قازاقستاندىقتار تۇسىنۋدەن قالىپ بارا جاتىر. ويتكەنى، بيىلدان باستاپ ساناساڭ – ساۋساعىڭ جەتپەيتىن ءتۇرلى دە ءتۇرلى وزگەرتۋلەر مەن جاڭعىرتۋلار، قازاقتىڭ جالپاق تىلىمەن ايتقاندا، قاراشا حالىقتىڭ قالتاسىن قاعۋعا كىرىستى. ءتىپتى «بيۋدجەت اقشاسىن مىنانداي دا مىنانداي جولدارمەن ۇنەمدەۋگە بولادى» دەپ ادام بالاسىنىڭ ميىنا كەلمەيتىن «جاڭالىقتار اشۋعا» قۇمار بوپ العان شەنەۋنىكتەر وسىنداي «جاڭالىقتارىمەن» مەملەكەت باسشىسىنىڭ كوزىنە تۇسۋگە تىرىساتىن سياقتى. بۇل جولعى «جاڭالىق اشۋ كەزەگى» دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا كەلگەنگە ۇقسايدى. اق حالاتتى ابزال جاندار، نەسىن ايتامىز، ۇيات-اياتتى جيىپ قويىپ، باسقا ەمەس، ءبىزدىڭ قادىرلى قارتتارىمىزدىڭ قالتاسىنا قول سالۋعا كوشۋگە دايىندالىپ جاتىر. قالاي؟

بىلاي:

قۇلاعىنا بىرەۋ سىبىرلاپ جىبەردى مە، الدە جەكە ءوزىنىڭ باستاماسى ما – ءبىز بۇل جاعىن بىلە المادىق، ال بىلگەنىمىز - دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك دامۋ ءمينيسترىنىڭ «ۆيتسەسى» (وسى كۇنى ورىنباسارلاردى «ۆيتسە» دەپ اتاماساڭىز، كادىمگىدەي رەنجىپ قالادى) سۆەتلانا جاقىپوۆا حانىم قارتتار ۇيىندەگى قاريالارىمىزدى بازالىق زەينەتاقىلارىنان ايىرىپ، ولاردى 30 پايىزعا قىسقارتىپ تاستاۋ كەرەك دەگەن جاڭالىق اشتى. ياعني، ءبىزدىڭ پارلامەنتاريلەرىمىزگە وسىنداي جاڭالىقتى قولدانىستاعى زاڭعا وزگەرتۋ رەتىندە ەنگىزۋ كەرەك دەگەن ۇسىنىس جاسادى. ماسساعان، بەزگەلدەك! «بوياۋشى-بوياۋشى دەگەنگە ساقالىن بوياپتى» دەگەننىڭ ناعىز كوكەسى ەندى بولايىن دەپ تۇرعان سياقتى! ۆيتسە-مينيستر حانىمنىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، زاڭ تارماقتارىنا وزگەرتۋ رەتىندە ەنگىزىلە قالعان جاعدايدا مۇنداي جاڭالىق ءوز ۇيلەرىندە، سونداي-اق ءوز پاتەرلەرىندە تۇراتىن زەينەتكەرلەر مەن مەملەكەتتىڭ قامقورلىعىنداعى قارتتار ۇيىندە تۇراتىن زەينەتكەرلەر اراسىندا الەۋمەتتىك ادىلەتتىلىكتى قالىپتاستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن كورىنەدى. ء«وز ۇيىندە نەمەسە ءوز پاتەرىندە تۇرىپ جاتقان زەينەتكەر كوممۋنالدىق قىزمەتتەرگە اقى تولەيدى، ءدارى-دارمەك پەن ازىق-تۇلىك ساتىپ الادى، مۇنى تۇسىنۋگە بولادى، - دەيدى سۆەتلانا جاقىپوۆا وزدەرى ەنگىزگەلى وتىرعان جوبالىق وزگەرىستەرگە تۇسىنىكتەمە بەرگەن كەزدە، - ال ەندى قارتتار ءۇيى سياقتى مەديكو-الەۋمەتتىك مەكەمەلەردە ءومىر ءسۇرىپ جاتقان زەينەتكەرلەرىمىزگە كەلەتىن بولساق، ولارعا مۇنداي ماسەلەلەرمەن اينالىسۋدىڭ قاجەتتىلىگى جوق. ولار ءۇشىن ءبارى تەگىن: ازىق-تۇلىك تە، قىسقى جانە جازعى كيىم-كەشەكتەر دە – قىسقاسى، ءبارى دە. سويتە وتىرىپ، ولار زەينەتاقى دا الادى. بۇلاي بولمايدى، بۇلاردىڭ زەينەتاقىلارىن وسىلايشا قىسقارتۋ كەرەك...»

ويپىرماي، وسىلايشا... جاڭالىقتىڭ كوكەسىن اق حالاتتى ابزال جاندار شىعاردى. ماسەلەن، قاراعاندى وبلىسىندا ءتورت جۇزگە تارتا زەينەتكەر قارتتار ۇيىندە تۇرىپ جاتىر دەسەك، ولارعا بيۋدجەتتەن جىل سايىن ميلليونداعان تەڭگە بولىنەدى ەكەن. ال ەگەر جوعارىدا ايتىلعانداي وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار قولدانىستاعى زاڭىمىزعا «ويداعىداي» ەنە قالاتىن بولسا، رەسپۋبليكا بويىنشا قانشاما ميلليارد تەڭگە ۇنەمدەلەدى؟! اقشا ۇنەمدەۋدىڭ «توتە جولىن تاۋىپ» شىعارعان «مينيسترلىكتەگى مارقاسقالار» وسىلاي ويلايدى. «قارتتار ۇيىندەگى زەينەتكەرلەرگە تولەنەتىن بازالىق زەينەتاقى توقتاتىلىپ، ولاردىڭ «سوليدارنىيلارى» 30 پايىزعا قىسقاراتىن بولسا، ەلىمىز بويىنشا جىل سايىن 4 ميلليارد تەڭگە ۇنەمدەلەتىن بولادى، - دەيدى سۆەتلانا حانىم، - ارينە، ءبىر جاعىنان الىپ قاراعاندا، ءبىز بۇل جەردە ۇنەمدەپ وتىرمىز دەپ تە ايتا المايمىز، ويتكەنى، تۋرا وسى تەڭگەلەردىڭ وزدەرى مەديكو-الەۋمەتتىك مەكەمەلەردە ءومىر ءسۇرىپ جاتقان مۇگەدەك جانداردىڭ وزدەرىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالادى...»

مىنە، «نە بولسا – و بولسىن» نەمەسە ەكى دە ءبىر بولسىن» دەگەن ماعىناداعى وسىنداي تاعى ءبىر «جارىمجان جاڭالىق» كۇنى كەشە عانا حالىق قالاۋلىلارىنىڭ قاراۋىنا بەرىلدى. وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلارعا تولى وسىناۋ جوبا ازىرگە قابىلدانا قويعان جوق. ال قابىلدانىپ كەتسە شە؟

ويلاۋدىڭ ءوزى قورقىنىشتى!

مارات ماداليموۆ.

اباي.kz