قالامى قارىمدى جۋرناليست، ويلى جازۋشى، عالىم، مەرزىمدىك ءباسپاسوز جۇمىسىنىڭ بىلىكتى ۇيىمداستىرۋشىسى، ىسكەر باسشى جۇمابەك ومارۇلى كەنجالين ومىردەن ءوتتى... وقىس قازاسى قالامگەرلەر قاۋىمىنىڭ قابىرعاسىن قايىستىرىپ كەتكەن ارىپتەسىم حاقىندا ءوز پىكىرىمدى بىلدىرمەككە بەكىنگەنىمدە، مەنىڭ  ويىما مىنالار كەلدى...

جوسپارلى ەكونوميكا داۋىرىندە ءبىرشاما الاڭسىز ءومىر ءسۇرىپ جاتقان مەرزىمدىك باسىلىمداردىڭ بازار ەكونوميكاسى تابالدىرىقتان اتتاي بەرگەندە-اق قيىندىقتارعا ۇشىراسا باستاعانى ءمالىم. مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىكپەن بىرگە ەكونوميكالىق رەفورمالار كەزەڭى تۋعاندا گازەت-جۋرنالداردىڭ تىنىس-تىرشىلىگى، قارجىلىق تۇرعىدان قاراعاندا، كۇرت اۋىرلاپ كەتتى.  مۇنى اڭداپ وتىرعان ۇكىمەت (ارينە، ءتيىستى ۆەدومستۆو، مينيسترلىگى ارقىلى), جاعدايدى ساۋىقتىرۋ ماقساتىمەن، ءباسپاسوز سالاسىنا بىرقاتار وزگەرىستەر جاسادى. اۋەلى جيىرما بەس باسىلىمدى ىرىكتەپ، مەملەكەت قامقورلىعىنا الدى. ونىڭ سونشالىقتى ءتيىمدى تاجىريبە ەمەس ەكەنى بايقالعاندا،  اكتسيونەرلىك قوعامدار قۇرۋ ماسەلەسىن العا تارتتى. سول شاقتا،  1999 جىلى، «قازاق ادەبيەتى»، «انا ءتىلى»، «ۇيعىر اۆازي» گازەتتەرى مەن «جۇلدىز»، «پروستور»، «اقيقات»، «مىسل» جۋرنالدارىن بىرىكتىرگەن «قازاق گازەتتەرى» اكتسيونەرلىك قوعامى شاڭىراق كوتەردى.  كەيىنىرەك جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىككە اينالدىرىلعان وسى ۇيىمدى باسقارۋ جۇمابەك كەنجالينگە تاپسىرىلعان بولاتىن. بۇل مينيسترلىك تاراپىنان وتە ءدال جاسالعان كادرلىق تاعايىنداۋ ەدى. ويتكەنى جۇمابەك اۋىرتپاشىلىعى شاش-ەتەكتەن بوپ تۇرعان زاماندا ۋاقىت تالابىنا توتەپ بەرە الاتىن جاڭا ۇجىم قۇرۋعا جانە ونى قيىندىقتان الىپ وتە الۋعا قابىلەتى جەتەتىنىن سوعان دەيىن تانىتىپ ۇلگەرگەن ازامات قاتارىنان-دى.

مەن جۇمابەكتى رەسپۋبليكامىزدىڭ باس گازەتى  «سوتسياليستىك قازاقستاندا» (قازىرگى «ەگەمەن قازاقستان») 80-ءشى جىلداردىڭ ورتا شاماسىندا بىرەر جىل قىزمەتتەس بولعان كەزىمىزدەن بىلەتىنمىن.  ول «سق»-عا ۋنيۆەرسيتەتتى بىتىرىسىمەن كەلگەن. ال بيلەۋشى پارتيا ۇيىمىنىڭ ورگانىنا ول كەزدە كىم بولسا سونى، اسىرەسە جوعارى جۋرناليستىك وقۋدى ەندى عانا تاۋىسىپ جاتقان جاس تۇلەكتى، الدىن-الا جاقسى بىلمەسە، بىردەن قىزمەتكە قابىلداي قويمايتىن. ال وسىناۋ سىپايى، مادەنيەتتى، قارشادايىنان اقىرىن سويلەپ، انىق باساتىن، قالامى قارىمدى جاس جىگىت ەرەسەك ۇرپاقتىڭ نازارىن وزىنە ستۋدەنت شاعىندا-اق اۋدارتقان ەدى. ول قالام تەربەۋىن مەكتەپ شاكىرتى كەزىندە بالالار گازەتىنە شاعىن ماقالالار جازىپ تۇرۋدان باستاعان ەكەن. جۋرناليست بولۋدى بالالىق شاعىنان قالاعانى انىق. بىراق جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىنە ءتۇسۋدىڭ ءساتى بىردەن كەلمەيدى. قايىڭدى مەكتەبىن تامامداپ، كامەلەتتىك اتتەستات العان جىلى كونكۋرستان وتە الماي قالادى دا، ەلىنە ورالىپ، ەكى جىل بويى ءتۇرلى جۇمىس ىستەيدى. قوستاناي وبلىستىق گازەتىنىڭ ەڭ قاراپايىم، تەحنيكالىق قىزمەتىن اتقارىپ بايقايدى، ودان ارقالىق اۋدانىنداعى تۋعان اۋىلىندا شارۋاشىلىق جۇمىسشىسى، ەلەكتر-دانەكەرلەۋشىسى، سوسىن ورتا مەكتەپتىڭ مۇعالىمى بولادى. سوندا جۇرگەنىندە اسكەري بورىشىن وتەۋگە شاقىرىلادى. سودان تاعى ەكى جىل سوۆەت اسكەرى قاتارىندا قىزمەت ەتەدى. ءسويتىپ، جوعارى مەكتەپكە (قازىرگى ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنە) اسكەردەن ورالعاننان سوڭ ءبىر-اق تۇسەدى. اڭساعان جۋرناليستىك وقۋعا قولى جەتىسىمەن،  جۇمابەك ءبىلىم الۋ جولىندا ەرەكشە قۇلشىنىس تانىتىپتى. وزات وقىعان، قاتارىنان وزىق بولعان.  جاستار مەن ستۋدەنتتەردىڭ ءتۇرلى فورۋمدارىنا قاتىسۋ قۇرمەتىنە يە بوپ جۇرگەن. سونداي ەرەكشەلىكتەرىنىڭ  ارقاسىندا ۋنيۆەرسيتەتتەگى ەڭ بيىك تە باعالى شاكىرتاقى – لەنيندىك ستيپەنديا الىپ تۇرعان كورىنەدى. وقۋعا، ومىرگە، قوعامدىق جۇمىسقا سانالى دا كەمەل كوزقاراس تانىتا ءبىلۋى ناتيجەسىندە، ءۇشىنشى كۋرس ستۋدەنتى جۇمابەك كەنجالين الماتى قالالىق حالىق دەپۋتاتتارى كەڭەسىنە دەپۋتات بوپ سايلانادى.

بۇل سەنىم جۇمابەكتى ودان سايىن ەسەيتە ءتۇستى. جاڭا دا جاۋاپتى مارتەبەسىنە ساي ارەكەت ەتۋدى ۇيرەندى. ستۋدەنت-سايلاۋشىلار اماناتىن ورىنداۋ ماقساتىمەن، قالاداعى وكىمەت ورىندارىنا كىرىپ، جەرگىلىكتى بيلىك الدىنا قاجەت ماسەلەلەر قويىپ وتىردى. ءوزىنىڭ دەپۋتاتتىق قۇقتارىن ورنىمەن قولدانۋى ناتيجەسىندە، ول جوعارى وقۋ ورنىنداعى  الەۋمەتتىك-تۇرمىستىق ماسەلەلەردىڭ شەشىمىن توسقان تۇيىندەرىنە، ستۋدەنتتەردىڭ ماتەريالدىق جانە تۇرمىستىق جاعدايىنا، ۋنيۆەرسيتەت ماڭىن جاعدايلاستىرۋ قاەكەنجەتتىگىنە بيلىكتىك نازارىن اۋدارىپ، كوڭىل ءبولدىردى.  جاس دەپۋتات وزەكتى ماسەلەلەردىڭ شەشىمىن تابۋىنا وسىلاي، كادىمگىدەي سەپتىگىن تيگىزىپ جۇرگەن ەكەن. وقي ءجۇرىپ وسىنداي مەكتەپتەردەن وتكەن ۋنيۆەرسيتەت تۇلەگىنىڭ جۋرناليستىك ەڭبەك جولىن ەلىمىزدىڭ ءنومىرى ءبىرىنشى گازەتى رەداكتسياسىندا باستاۋى ۇلكەن ساتتىلىك بولدى. ول مۇنداعى اعا بۋىن قالامگەرلەر اراسىندا بەس جىلداي ىستەپ، كوپ نارسە ۇيرەندى، جازۋ شەبەرلىگىن شىڭدادى. سودان سوڭ جاستاردىڭ عىلىمي-كوپشىلىك «ءبىلىم جانە ەڭبەك» (كەيىن «زەردە» دەپ اتالعان) جۋرنالىندا جاۋاپتى حاتشى، باس رەداكتوردىڭ مىندەتىن اتقارۋشى بولدى. سوسىن تاۋەلسىزدىك قارساڭىندا اشىلعان تۇڭعىش تا سوڭعى پارلامەنتتىك ورگان – «حالىق كەڭەسى» گازەتىنىڭ قاز تۇرىپ، تەز تانىمال بولۋىنا اتسالىستى. ول مۇندا باس رەداكتوردىڭ ورىنباسارى، ءبىرىنشى ورىنباسارى، باس رەداكتورى لاۋازىمىندا ىستەدى. بۇدان كەيىن وعان اۋەلى قوعامدىق-ساياسي «اقيقات» جۋرنالىنىڭ، سودان سوڭ جازۋشىلاردىڭ «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى تىزگىندەرى سەنىپ بەرىلدى.

مىنە، وسى سوڭعى قىزمەتىندە ىستەپ جۇرگەنىندە، وعان جوعارىدا ايتىلعان سەرىكتەستىكتى قۇرۋ جانە جۇمىسىن جولعا قويۋ مىندەتى تاپسىرىلعان ەدى. جاڭا قۇرىلىم باسىلىمداردىڭ قارجى تاپشىلىعى سالدارىنان جارىققا شىعۋ مەرزىمى بۇزىلا باستاعان، جۋرناليستەردىڭ ەڭبەكاقىعا ۋاقتىلى قولى جەتۋى زار بولعان كەزەڭدە دۇنيەگە كەلگەن. سول ورايدا جۇمابەك ومارۇلى كەنجالينگە جانە ول جاساقتايتىن جاڭا قۇرىلىمعا ارتىلعان مىندەت تە، سول مىندەت ۇدەسىنەن شىعۋ ءۇشىن اتقارىلۋى ءتيىس ۇيىمدىق جۇمىس تا شاش-ەتەكتەن-ءتىن. جۇمابەك قيىندىقتان قايمىققان جوق. ءوزىن بايىپتى، سالماقتى، ءار قادامىن ويلانىپ جاسايتىن بايسالدى باسشى رەتىندە تانىتا ءبىلدى. رەداكتسيالاردىڭ ىشكى ۇجىمدىق جانە شىعارماشىلىق جۇمىستارىنداعى دەربەستىگىنە قول سۇقپاي،  ولاردىڭ باسقارىلۋى مەن ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسىنىڭ جانە قارجىسىنىڭ ءبىر ورتالىقتاندىرىلۋىنا قول جەتكىزدى.  ءتۇرلى مەكەمەلەرمەن، وقىرماندارمەن جۇيەلى بايلانىستار جاساپ، كەزدەسۋلەر وتكىزىپ تۇرۋ جولىمەن باسىلىمداردى تانىمال ەتە وتىرىپ، تۇراقتى قارجى كوزىن كوبەيتۋ جانە نىعايتا ءتۇسۋ شارالارىن جۇرگىزىپ تۇرۋعا ەرەكشە ءمان بەردى. قاجىرلى ەڭبەك ەتۋدىڭ ارقاسىندا، ول وزىنە جۇكتەلگەن اۋىر جۇمىستى ويداعىداي شەشىپ شىعا الدى. اتاپ ايتاتىن ءبىر ءجايت، جۇمابەك «قازاق گازەتتەرى» سەرىكتەستىگىنىڭ ۇلكەن ۇيىمداستىرۋشىلىق قابىلەتتى، قىرۋار جىگەر مەن ۋاقىت جۇمساۋدى تالاپ ەتەتىن  جۇمىسىن باسقارا ءجۇرىپ، قالامگەرلىك ماشىعىنان جاڭىلعان جوق. از جازسا دا، ساز جازدى، ءارى قالام سىلتەسىنەن عىلىمي ويعا بەيىمدىگى اڭعارىلىپ تۇردى. ول شىنىندا دا، نەگىزگى جۇمىسىمەن قاتار، عىلىممەن شۇعىلدانۋعا دا ۋاقىت تابا ءبىلدى. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ وتانشىلدىق سەزىم قالىپتاستىرۋداعى ءرولىن تەرەڭ زەرتتەپ، عىلىمي ديسسەرتاتسيا جازدى. ديسسەرتاتسيانى ويداعىداي قورعاپ، ساياسي عىلىمدار كانديداتى سىندى عىلىمي دارەجە الدى.

مەن جۇمابەك كەنجالينمەن اراعا جيىرما شاقتى جىل سالىپ، ەكىنشى رەت قىزمەتتەس بولدىم. بۇل جولى ونىڭ قاراۋىندا ىستەدىم دەۋىم دالىرەك شىعار. ويتكەنى مەن «قازاق گازەتتەرى» سەرىكتەستىگى قۇرامىندا جاڭادان اشىلماق جۋرنالدا ءجۇمىس ىستەۋگە ونىڭ باس رەداكتورىنىڭ شاقىرۋىمەن كەلگەن ەدىم. بىلاي بولعان. بەلگىلى پۋبليتسيست، قوعام قايراتكەرى، كەڭەس داۋىرىندە ورتالىق پارتيا كوميتەتىنىڭ يدەولوگيالىق بولىمىندە نۇسقاۋشى، ءبولىم مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى جانە ءبىرىنشى ورىنباسارى ءتارىزدى جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقارعان، كوكشەتاۋ وبلىستىق پارتيا كوميتەتىنىڭ حاتشىسى، الماتى جوعارى پارتيا مەكتەبىنىڭ، تاۋەلسىزدىكتەن كەيىن ساياساتتانۋ جانە باسقارۋ جوعارى مەكتەبى اتانعان وقۋ ورنىنىڭ رەكتورى بولعان، فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور ابدەش قالمىرزاەۆ  كەيىنگى ون شاقتى جىل بويى سەرىكتەستىك قۇرامىنداعى ورىس تىلىندە شىعاتىن قوعامدىق-ساياسي جۋرنالدى باسقارىپ كەلە جاتقان. ابەكەڭنىڭ زەينەت جاسىنا جەتكەندىگى ەسكەرىلسە كەرەك،  بيلىكتىڭ ۇيعارىمىمەن، ونىڭ باس رەداكتورلىق ورنى وپپوزيتسيالىق جۇمىستاردان باس تارتقان جىگىتتەردىڭ بىرىنە بەرىلمەك ەكەن. ال ابەكەڭە تاپ سونداي قوعامدىق-ساياسي جۋرنالدى قازاق تىلىندە شىعارۋعا رۇقسات ەتىلىپتى. سوعان بايلانىستى ول مەنى وزىمەن بىرگە جۇمىس ىستەۋگە شاقىرىپ ەدى. ونىڭ ۇسىنىسىن سەرىكتەستىك باسشىسى قولداعان ەكەن، مەن ءسويتىپ، اتى دا، زاتى دا جوق جورىمالى جۋرنال باسشىسىنىڭ ورىنباسارى بوپ شىعا كەلگەنمىن.  ەرتەدە «سق»-دا قاتار قىزمەت ىستەگەن جۋرناليست جۇمابەكتى مەن سوندا ءوزىم ءۇشىن تىڭ قىرىنان، سالماقتى دا سابىرلى، ءار نارسەگە بايىپپەن قارايتىن، سىندارلى، بايسالدى، بىلىكتى باسشى رەتىندە تانىدىم. سەرىكتەستىكتىڭ باس ديرەكتورى جۇمابەك كەنجالين ءالى ەش نۇسقاسى جوق جۋرنالدى جاساپ شىعۋى ءۇشىن ابەكەڭە قولىنان كەلگەن بارلىق جاعدايدى جاساپ تۇردى. ابەكەڭنىڭ «مىسل» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى لاۋازىمىندا جۇمىس ىستەپ كەلگەن بۇرىنعى كابينەتىن قابىلداۋ بولمەسىمەن، حاتشى-ماشينيستكاسىمەن، قىزمەت كولىگىمەن  وزىندە قالدىردى.  جانە، ارينە، بۇرىننان الىپ كەلە جاتقان ايلىعىن ساقتادى. سولارعا جۇمسالاتىن قارجى كوزىن تابا ءبىلدى. ءبىز جاڭا باسىلىمعا «جاڭا عاسىر» دەگەن ات بەرىپ، ءتيىستى قۇجاتتارىن ازىرلەۋگە كىرىستىك. جۇمابەك ونىمىزدى قۋاتتادى، جۋرنالدىڭ تىركەۋدەن وتۋىنە قامقور بولدى. مينيسترلىك تاراپىنان بولىنگەن قارجى تۇسكەنشە، «جاڭا عاسىردىڭ» دايىندالعان ساندارىنىڭ جارىق كورۋىنە جاردەم بەرىپ تۇردى.

بۇل كەزدە تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارى قىزمەتكەرلەرىنىڭ ەڭبەكاقى الۋى، باسىلىمدارىنىڭ جارىق كورۋى مۇڭ بولىپ قالعان «قازاق ادەبيەتى» گازەتى مەن «جۇلدىز»، «پروستور» جۋرنالدارى «قازاق گازەتتەرى» سەرىكتەستىگىنىڭ ارقاسىندا قايتا قوڭايعان بولاتىن. سول شاقتا ولارعا جازۋشىلار وداعى قوجايىن بولعىسى كەلەتىن نيەت تانىتىپ، ۇلكەن شۋ كوتەردى. جۇمابەك ومارۇلىنىڭ بىلىكتى باسشى پاراساتىمەن ماسەلەنىڭ قىر-سىرىن جازۋشىلار وداعى حاتشىلىعىنا تۇسىندىرۋگە تىرىسقانىن مەن سوندا كورگەنمىن. الايدا انالار ءجون سوزگە توقتايتىندار قاتارىنان ەمەس-ءتىن. ءوزىمنىڭ قالامگەرلەر ۇيىمىندا قىزمەت اتقارعان جىلدارىمداعى تاجىريبەمە بايلانىستى،  مەنىڭ بۇعان انىق كوزىم جەتكەن. جازۋشىلار وداعىنىڭ جاڭا باسشىلىعى زامان تالابىن دۇرىس ۇقپاعان، ەسكىشە ءومىر سۇرۋدەن ايرىلعىسى كەلمەيتىن، كەڭەستىك داۋىردەگى ماسىلدىق پايىمدا قالعان قىزمەتكەرلەر قاتارىنان ەدى. سوۆەت زامانىندا شىلقىپ كۇن كورگەن وداق تاۋەلسىزدىك كەزەڭدە دە سونداي بولۋعا ءتيىس دەپ ويلايتىن. الايدا ناقتى شىندىقتىڭ باسقاشا ەكەنىن، وكىمەت بازار ەكونوميكاسىن قابىل ەتتى، ەندىگى تىرشىلىكتە جازۋشىلاردىڭ دا سوعان كوندىگۋى ءام بەيىمدەلۋى كەرەك دەگەندى تۇسىنە قويمايتىن. ۋاقىت العا شىعارعان جاڭا تالاپتارعا بايلانىستى، تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلىندا-اق، جازۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق وداعىنا ۇكىمەتتەن، ادەبي قورىنا ورتالىق قوردان قۇيىلاتىن قارجى كوزى توقتاعان. سوندىقتان وداقتىڭ تاۋەلسىزدىك قارساڭىندا سايلانعان باسشىلىعى الدىمەن، قارجىلىق تىعىرىقتان وپ-وڭاي شىعىپ كەتسەك دەگەن ۇمىتپەن، ءوزىنىڭ جانە ادەبي قوردىڭ عيماراتتارىن كوممەرسانتتارعا جەدەل باسقارۋعا بەرگەن. ارينە، قاتتى قاتەلەسكەن. ارتىنشا تۇزەتۋگە تىرىستى، بىراق بۇل ارەكەت ۇزاققا سوزىلعان سوتتاسۋلار سالدارىنان، جارعىلىق قىزمەت ەتۋ مەرزىمىن تۇتاس الدى دەۋگە بولادى. اقىرى، سوت شەشىمىمەن كوممەرسانتتاردان عيماراتتار قايتارىلدى. ودان ارعى جاعداي دۇرىس ءوربۋ ءۇشىن، جىلجىمايتىن مۇلىكتىڭ ءبارى ادەبي قورعا بەرىلدى. وداق پەن قور ءوزارا قىزمەتتەستىك كەلىسىمشارت جاسادى. وندا وداقتىڭ شىعارماشىلىق جانە قوعامدىق شارۋالارمەن شۇعىلداناتىنى، ال ادەبي قوردىڭ شارۋاشىلىقتى ۇتىمدى جۇرگىزۋ ارقىلى وداققا جانە جازۋشىلارعا ماتەريالدىق، الەۋمەتتىك-تۇرمىستىق جاعداي جاساۋعا تىرىساتىنى بەلگىلەگەن-ءدى. الايدا ماتەريالدىق يگىلىكتى ءوز قولىنا المايىنشا، اتقارار جۇمىسىنىڭ ءجون-جوباسىن كوزىنە ەلەستەتە دە المايتىن جاڭا باسشىلىق ونى مويىنداعان جوق. ءتۇرلى ءادىس قولدانۋ ارقىلى زاڭدىلىقتى بەلدەن باسىپ، ادەبي قوردى جويدى. ەسەسىنە كوممەرسانتتارمەن بەتپە-بەت قالدى دا، وزدەرىنىڭ ايتۋى بويىنشا، ولارمەن ءۇش جارىم جىل سوتتاستى. ەڭ عاجابى، مۇنداي قيىندىققا ۇشىراۋلارىن ولار وزدەرىنىڭ قۇقىقتىق تۇرعىداعى ساۋاتسىزدىقتارىنان ەمەس، وزدەرىنە دەيىنگى وداق باسشىلارىنان كوردى. جۇمىستى جازۋشىلاردىڭ قوس ۇيىمىن ساقتاي وتىرىپ دامىتۋدىڭ ورنىنا، زامان تۋعىزعان قۇقىقتىق سانا بيىگىنەن كورىنە الماي، وزدەرىنىڭ قايتكەندە بار بيلىكتى ءبىر قولعا شوعىرلاندىرعان دوكەي باستىق بولعىسى كەلگەن قاتە پيعىلى جەتەگىندە ارەكەت ەتتى. سونىڭ سالدارىنان تۋعان قاتە كوزقاراستارىن جالاۋلاتىپ، وزدەرى ويلاپ تاپقان جالعاندىقتى اسپانعا كوتەرە داۋرىعۋمەن ءجۇردى. باسىلىمدار ماسەلەسىندە دە تاپ سوعان ۇقساس جاعداي ورىن الىپ تۇرعان. وداق كەيىنگى جىلدارى جاعدايلارى تۇراقتانىپ، ۋاقتىلى شىعىپ كەلە جاتقان گازەت-جۋرنالدار ەندى «وزىمىزگە قايتارىلسىن، ول باياعىدان بىزدىكى بولاتىن» دەۋگە كوشتى. بىراق ولاردى قايتىپ قارجىلاندىراتىنىنا وي جۇگىرتپەدى.  ءىس جۇزىندە، ماتەريالدىق تۇرعىدان قاراعاندا، بۇل گازەت-جۋرنالدار ەشقاشان وداققا تيەسىلى بولعان ەمەس. راس، شەكەلەرىنە وداقتىڭ ورگانى ەكەنى جازىلىپ قويىلاتىن، بىراق ولاردى شىعارۋعا، قىزمەتكەرلەرىنە ەڭبەكاقى بەرۋگە ورتالىق پارتيا كوميتەتىنىڭ باسپاسى جەگىلگەن-ءتىن، ال وداق بيۋدجەتتەن قارجىلاندىرىلاتىن. تاۋەلسىزدىك كەزىندە جاعداي وزگەردى. جازۋشىلار وداعىنا قارجى اۋەلدە تەك عيماراتتى ۇستاپ تۇرۋ ءۇشىن عانا ءبولىنىپ، ارتىنان ول دا دوعارىلدى. سودان وداق تەك عيمارات بولمەلەرىن جالعا بەرۋ جولىمەن كۇن كورە باستادى. ال باسىلىمداردى باسپا مينيسترلىگى قارجىلاندىرىپ، العاشقى كەزدە وداق پەن رەداكتسيا ۇجىمىن مينيسترلىكپەن قاتار قۇرىلتايشى ەتىپ كورسەتىپ ءجۇردى دە، ۇزاماي وداقتى دا، رەداكتسيا ۇجىمىن دا، قوساتىن ماتەريالدىق ۇلەسى جوق بولۋى سەبەپتى،  قۇرىلتايشىلىقتان مۇلدەم الىپ تاستادى. ودان كەيىنگى كەزەڭدە، جوعارىدا ايتقانىمىزداي، مينيسترلىك بىرنەشە باسىلىمنىڭ باسىن قوسىپ، دەربەس قۇرىلىم جاسادى. جۇمابەك مىنە وسىنى – سول شاقتاعى جاعدايدى، جاسالعان وزگەرىستىڭ ءمانىسىن تالاپكەرلەرگە ءتۇسىندىرىپ-اق باقتى. ارنايى وتكىزىلگەن ماجىلىستە وداق باسشىلارىنا ۇستامدى تۇردە، ساليقالى دالەلدەر ايتىپ، ءوزى سەرىكتەستىك باسشىسى بولىپ تۇرعان كەزىندە ورىنسىز وزگەرىسكە جول بەرگەن جوق.

«قازاق گازەتتەرى» سەرىكتەستىگىنە كىرەتىن باسىلىمداردىڭ ءبارى مەرزىمدىك شىعۋ كەستەسىنەن اۋىتقىماي شىعىپ، ال قىزمەتكەرلەرى ەڭبەكاقىلار ۋاقتىلى الىپ تۇردى. بۇل تۇراقتى احۋال سەرىكتەستىك باسىندا تۇرعان جىبەك مىنەزدى، بايسالدى، العا تارتىلعان ماسەلەلەردى شەشۋدە تاباندىلىق پەن شىدامدىلىق كورسەتە بىلەتىن كاسىبي بىلىكتى قايراتكەر جۇمابەك ومارۇلى كەنجاليننىڭ ارقاسىندا ورنادى. ونىڭ  «قازاق گازەتتەرى» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگىنىڭ باس ديرەكتورى رەتىندە رەداكتورلار كەڭەسىنە دە توراعالىق ەتكەنى ءمالىم. مەن «جاڭا عاسىر» جۋرنالىنىڭ العاشقى قادامدارى كەزىندە ءوزىمنىڭ ونىمەن شامالى ۋاقىت بىرگە ىستەگەن ۋاقىتىمدا كورگەنىمنەن بىلەم، ول گازەت-جۋرنالدارداعى شىعارماشىلىق باعىتتى باقىلاپ، جاڭا ىزدەنىستەر اۋقىمىن كەڭەيتۋ، وقىرمانمەن بايلانىستى تۇرلەندىرۋ جاعىن ايتىپ، قاداعالاپ وتىردى، بىراق باسىلىمدار جۇمىستارىنا تسەنزۋرالىق سيپاتتاعى شەكتەۋلەر جاساعان ەمەس. ايتۋلى داتالار قارساڭىندا رەداكتسيالاردى ارنايى ارالاپ، قۇتتىقتاپ شىعاتىنىن، قىزمەتكەرلەرگە ىشكى جاعدايدى، سەرىكتەستىكتىڭ كەلەشەكتە اتقارماق ىستەرىن  بايان ەتىپ، جىلى اڭگىمە ايتىپ كەتەتىنىن جانە سول قاراپايىمدىعى ءۇشىن جۋرناليستەردىڭ ونى قادىرلەيتىنىن مەن ءوزىم كورگەنمىن. سەرىكتەستىككە جەتەكشىلىك قىزمەتى ءوز الدىنا، قالامگەر كەنجالين وقىرمان قاۋىمعا ءار جىلدا «جەلكىلدەپ وسكەن قۇراقتاي»، «شىندىقتى شىراق ەتىپ ۇستاڭىز»، «ۇلت رۋحىن ۇلىقتاعان ۇرپاقپىز»، «ساياسي مەنەدجمەنت جانە ءباسپاسوزدىڭ جۇرتشىلىقپەن بايلانىس ماسەلەلەرى»، «ەر جاۋكە مىنبەگەنمەن التىن تاققا»، ت.ب.  كىتاپتارىن ۇسىنعان. ۇيىمداستىرۋشىلىق جۇمىستارى مەن شىعارماشىلىق تابىستارى ءاردايىم وڭ باعالانىپ كەلدى. ول قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى سالاسىنداعى سىيلىعىنىڭ، قازاقستان جۋرناليستەر وداعى سىيلىعىنىڭ يەگەرى بولعان. جاقسى اتاقتارى دا بار: قازاقستان جۋرناليستەر اكادەمياسىنىڭ تولىق مۇشەسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت قايراتكەرى. مەملەكەتتىك ماراپاتتار دا العان: «قۇرمەت» وردەنىنىڭ، «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىزدىگىنە – 20 جىل» مەدالىنىڭ  يەگەرى.

تاماشا پۋبليتسيست، ماڭىزدى تاقىرىپتى زەرتتەگەن عالىم، ءباسپاسوز سالاسىنداعى بىلىكتى جەتەكشى جۇمابەك ومارۇلى كەنجالين جايىندا تۇيگەندەرىمدى ونى بىلگەن بارشا زامانداستاردىڭ وزەگىن ورتەگەن وسى قايعىلى كۇندەرى ورتاعا سالا وتىرىپ، نۇرى پەيىشتە شالقۋىن تىلەيمىن. قوش، باقۇل بول، قادىرلى قالامداس، اسىل ازامات!

بەيبىت قويشىباەۆ

Abai.kz