ەسمۇقان وباەۆ: «كورەرمەننىڭ كوڭىلىنەن شىعۋ – تەاتردىڭ باستى پارىزى»
بۇگىن - مۇحتار ومارحانۇلى اۋەزوۆ اتىنداعى قازاقتىڭ اكادەمييالىق دراما تەاترىنىڭ قۇرىلعان كۇنى. 1926 جىلى اشىلعان تەاتردىڭ نەگىزىن قالاۋدا جۇمات شانين، سماعۇل سادۋاقاسوۆ، جۇسىپبەك ايماۋىتوۆتاردىڭ ەرەن ەرلىگى جاتىر. سەكسەن بەستىڭ سەڭگىرىنە شىققان اكەمتەاتر قازاق تەاتر ونەرىنىڭ كاسىبي ۇلتتىق مەكتەبىنىڭ قارا شاڭىراعى. قازاق ونەرىنىڭ ايتۋلى دا، اياۋلى تۇلعالارى ۇلت ونەرىنە قىزمەت ەتكەن قاسيەتتى ورىن، كيەلى ساحنا.
اتاۋلى كۇنى - تەاتردىڭ ديرەكتورى ەسمۇحان وباەۆ مىرزامەن از-كەم اڭگىمە قۇرعان ەدىك.
- اعا، مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن!
- راحمەت! قازاقتىڭ پروفەسسيونالدى تەاتر ونەرىنىڭ قارا شاڭىراعى - مۇحتار ومارحانۇلى اۋەزوۆ اتىنداعى اكادەميالىق تەاترى بۇگىندە 85 جاسقا تولىپ وتىر. بۇل - 13-ءنشى قاڭتار 1926-نشى جىلى سول كەزدەگى قازاقتىڭ استاناسى قىزىلوردا قالاسىندا تۇڭعىش شىمىلدىعىن كوتەرگەن قازاقتىڭ پروفەسسيونالدى تەاترى.
بۇگىندە قازاقستاندا التى تىلدە سويلەيتىن مەملەكەتتىك تەاترلار بار. بۇل باسقا مەملەكەتتە جوق نارسە. قازاقتىڭ، ورىستىڭ، كارىستىڭ، نەمىستىڭ، ۇيعىردىڭ، وزبەكتىڭ تەاترلارى جۇمىس ىستەيدى. وسىنىڭ ءبارى ءبىزدىڭ مەملەكەتتىمىزدىڭ تەاتر ونەرىنە دەگەن وتە ۇلكەن كوڭىل بولۋىنەن، ۇلتتىق ونەرگە قامقورلىعىنان دەپ ەسەپتەيمىن.
بۇگىن - مۇحتار ومارحانۇلى اۋەزوۆ اتىنداعى قازاقتىڭ اكادەمييالىق دراما تەاترىنىڭ قۇرىلعان كۇنى. 1926 جىلى اشىلعان تەاتردىڭ نەگىزىن قالاۋدا جۇمات شانين، سماعۇل سادۋاقاسوۆ، جۇسىپبەك ايماۋىتوۆتاردىڭ ەرەن ەرلىگى جاتىر. سەكسەن بەستىڭ سەڭگىرىنە شىققان اكەمتەاتر قازاق تەاتر ونەرىنىڭ كاسىبي ۇلتتىق مەكتەبىنىڭ قارا شاڭىراعى. قازاق ونەرىنىڭ ايتۋلى دا، اياۋلى تۇلعالارى ۇلت ونەرىنە قىزمەت ەتكەن قاسيەتتى ورىن، كيەلى ساحنا.
اتاۋلى كۇنى - تەاتردىڭ ديرەكتورى ەسمۇحان وباەۆ مىرزامەن از-كەم اڭگىمە قۇرعان ەدىك.
- اعا، مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن!
- راحمەت! قازاقتىڭ پروفەسسيونالدى تەاتر ونەرىنىڭ قارا شاڭىراعى - مۇحتار ومارحانۇلى اۋەزوۆ اتىنداعى اكادەميالىق تەاترى بۇگىندە 85 جاسقا تولىپ وتىر. بۇل - 13-ءنشى قاڭتار 1926-نشى جىلى سول كەزدەگى قازاقتىڭ استاناسى قىزىلوردا قالاسىندا تۇڭعىش شىمىلدىعىن كوتەرگەن قازاقتىڭ پروفەسسيونالدى تەاترى.
بۇگىندە قازاقستاندا التى تىلدە سويلەيتىن مەملەكەتتىك تەاترلار بار. بۇل باسقا مەملەكەتتە جوق نارسە. قازاقتىڭ، ورىستىڭ، كارىستىڭ، نەمىستىڭ، ۇيعىردىڭ، وزبەكتىڭ تەاترلارى جۇمىس ىستەيدى. وسىنىڭ ءبارى ءبىزدىڭ مەملەكەتتىمىزدىڭ تەاتر ونەرىنە دەگەن وتە ۇلكەن كوڭىل بولۋىنەن، ۇلتتىق ونەرگە قامقورلىعىنان دەپ ەسەپتەيمىن.
تاۋەلسىزدىك العان جىلداردىڭ ىشىندە ءورىستىلدى وبلىستاردىڭ كوبىندە قازاق تەاترلارى اشىلدى. مىسالى ءۇشىن ءسابيت مۇقانوۆ تەاترى پەتروپاۆەلدا، ءىلياس وماروۆ تەاترى قوستانايدا، نۇرمۇقان ءجانتورين اتىنداعى تەاتر اقتاۋدا سونىمەن بىرگە وسكەمەندە، تۇركىستاندا، سايرامدا قازاق تەاترلارى كورەرمەنىنە قىزمەت ەتىپ كەلەدى. مىنە، وسىنىڭ ءبارى ۇلتتىق ونەردىڭ باعاسىن العانى دەپ ويلايمىن. جوعارىدا اتالعان تەاترلاردىڭ ءبارى - اۋەزوۆ تەاترىنان تاراعان. وعان قوسا، وپەرا تەاترى، فيلورمانيا، قازاقكونتسەرت دە ءبىزدىڭ تەاتردىڭ تولدەرى.
بۇل تەاتردا - ۇلى قازاق ونەرىنىڭ پيونەرلەرى: سەركە قوجامقۇلوۆ، ەلۋباي ومىرزاقوۆ، قاپان بادىروۆ، قۇرمانبەك جانداربەكوۆ، جۇمات شانين وسى كىسىلەر سالىپ كەتكەن ءىز كۇنى بۇگىنگە دەيىن جالعاسىن تابۋدا.
قازىر 85-كە كەلىپ وتىرعان تەاتردا ءتورت بۋىن وكىلى جۇمىس ىستەيدى. تەاتردا 65 جىلدان بەرى حاديشا بوكەەۆا مەن حابيبا ەلەبەكوۆا اپالارىمىز قىزمەت ەتىپ كەلە جاتىر. بۇگىنگى تاڭدا تەاترداعى ءتورت بۋىن وكىلدەرى قازاقتىڭ پرفەسسيونالدى ونەرىنىڭ تۋىن كوتەرىپ ءجۇر دەسەك ارتىق ايتقاندىق ەمەس.
ءبىزدىڭ تەاتردىڭ ارتىستەرى - ءبۇتىن قازاق تەاترىنىڭ، قازاق كينوسىنىڭ، قازاق تەلەۆيدەنياسىنىڭ، قازاق دۋبلياجىنىڭ، قازاق راديوسىنىڭ ارتىستەرى. سوندىقتان، تەاتردىڭ كوتەرىپ جۇرگەن جۇگى وتە ۇلكەن.
اۋەزوۆ تەاترى - قازاقتىڭ كاسىبي دراماتۋرگياسىن، تەاتر ونەرىن، رەجيسسۋراسىن، اكتەرلىق مەكتەبىن شەتەلگە دە تانىستىرىپ جۇرگەن ونەر ۇجىمى. الەمگە ايگىلى تەاترلاردىڭ ءبىرى.
ال، تەاتر اكتەرلارىنىڭ جەتپىس پايىزى جاستار. بۇلار بۇرىنعى اكتەرلىق مەكتەپتى جالعاستىرۋشى ءارى سونىڭ تۋىن جوعارى ۇستاۋشىلار دەپ ويلايمىز.
مەن وسى تەاتردا سوناۋ 1964 جىلدان بەرى ءبىر كەلىپ، ءبىر كەتىپ جۇمىس ىستەپ جۇرگەن اداممىن.
قازىرگى كەزدە تەاترعا دەگەن كورەرمەننىڭ جىلىلىعى، كوپتىگى سونشالىقتى ءبىزدىڭ كوپتەگەن سپەكتاكلدەرىمىزگە بيلەت تابىلا بەرمەيدى. بۇگىن دە ەلدەر رۋحاني اشتىق جاساماس ءۇشىن سۇيىكتى تەاترىنا كەلەدى. كورەرمەننىڭ كوڭىلىنەن شىعۋ - تەاتردىڭ باستى پارىزى.
-تەاتردىڭ بۇگىنگى رەپەرتۋارى قانداي؟
- رەپەرتۋاردا 55 سپەكتاكل بار. ونىڭ 11-ءى جاڭا قويىلىمدار. ەڭ سوڭعى جاڭا: اۋەزوۆتىڭ «اباي»، گوگولدىڭ «ۇيلەنۋ» قويىلىمدارى بار. سەكسەن بەس جىلدىققا ارنالعان مۇحتار اۋەزوۆتىڭ «ەڭلىك-كەبەك» پەساسى ءجۇرىپ جاتىر. جانە دۋلات يسابەكوۆتىڭ «جاۋ جۇرەك - بالۋان شولاق» پەساسىمەن جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز.
- اڭگىمەڭىزگە راحمەت، اعا!
«اباي-اقپارات»
