قازاقتىڭ قازاقشا سويلەگەنىن جەتىستىك سانايمىز...
Almaty Arena سپورت كەشەنىندە ستۋدەنتتەر اراسىندا فۋتزالدان الەم چەمپيوناتىنىڭ اشىلۋ سالتاناتى ءوتتى. دۇنيە ءجۇزىنىڭ جاس فۋتزالشىلارى قاتىساتىن ءدۇبىرلى دودانىنىڭ اشىلۋ راسمىندە الماتى قالاسى اكىمى باۋىرجان بايبەك، قر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى ەرلان ساعاديەۆ، FISU ۆيتسە-پرەزيدەنتى ماريان دىمالسكي قۇتتىقتاۋ ءسوزىن سويلەدى.
ءبىزدى شىن قۋانتقانى رەسمي دەرەك بويىنشا 14 مىڭنان اسا كورەرمەن جينالعان ءىس-شارا ورىس ءتىلىنسىز ءوتتى. بۇدان بۇرىن ون ادامنىڭ باسى قوسىلعان جيىن-توي بولسا ۇيىمداستىرۋشىلار مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىر جاققا سىرىپ قويىپ، رەسەي تىلىندە سارنايتىن ەدى. اسىرەسە، وسىنداي سپورتتىق شارالاردى ورىس تىلىندە وتكىزبەسە كوڭىلى كونشىمەيتىن.
ال ءبىز ءسوز ەتىپ وتىرعان فۋتزال تويىنىڭ اشىلۋ ءراسىمى تەك قازاق جانە اعىلشىن تىلىندە ءوتتى. اراسىندا جۇرگىزۋشى ءمادينا سادۋاقاسوۆانىڭ ورىسشاسى تاسىپ، ءبىر-ەكى اۋىز سول تىلدە سويلەگەنىن ەسكەرمەسەك، ءتىل ماسەلەسى كوڭىل كونشىتەرلىك بولدى. ءتىپتى، قازاقشانى باستاۋىشتىق دەڭگەيدە عانا بىلەتىن مينيستر ەرلان ساعاديەۆ تە سوزىنە ءبىر اۋىز ورىسشا قوسقان جوق. وبالى نە كەرەك، ورىسشا قوسپاعان سوڭ «ق» مەن «ۇ» دىبىستارىن تازا دىبىستاي الماعانىن ەلەگەن دە جوقپىز.
بۇرىندارى باسشىلارعا ءسوز بەرىلە قالسا «قۇرمەتتى وتانداستار» دەپ باستاپ، ءارى قاراي ورىسشا سارناپ، ءسوز سوڭىندا «راقمەت» دەپ اياقتاۋ سانگە اينالعان ەدى. بۇگىن دە باسشىلار ءسوزىن قازاقشا باستاعاندا قاشان ورىسشا جالعاپ اكەتەر ەكەن دەپ كۇدىكتەنگەن ەدىك، بىزاق، ءبىز كۇتكەندەي بولعان جوق. ارينە، بۇعان ءبىز قۋانباساق قارسى بولعان جوقپىز. 17 ەلدىڭ وكىلدەرى قاتىسىپ جاتقان باسەكە بولعاندىقتان اعىلشىن ءتىلىنسىز بولمايتىنى بەلگىلى. كەز-كەلگەن حالىقارالىق دودا اعىلشىن تىلىندە جانە وتاعاسى ەلدىڭ تىلىندە وتپەك.
ءبىز وسى شارانىڭ باستى ۇيىمداستىرۋشىسى باۋىرجان بايبەككە العىس ايتقىمىز كەلىپ وتىر. الىپ شاھاردىڭ ەكى تىزگىن، ءبىر شىلبىرىن ۇستاپ وتىرعان اكىم ەلىمىزدەگى ەڭ بەدەلدى ساياساتكەرلەردىڭ ءبىرى ەكەنى ءسوزسىز. بۇل بەدەلدى باۋىرجان قىدىرعاليۇلى ەشكىمنەن سۇراپ العان جوق. ءوزىنىڭ ەلگە جاقىندىعىمەن، ەڭبەكقورلىعىمەن قول جەتكىزدى. مىسال ءۇشىن ايتا كەتەيىك، باۋىرجان بايبەك ەل كوزىنە «نۇر وتان» پارتياسى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بولىپ جۇرگەن كەزىندە ءتۇستى. بىراق، بولاشاق اكىمنىڭ سول كەزدە قازاق ءتىلىن ەركىن سويلەي المايتىنىن ەكىنىڭ ءبىرى بىلەتىن. ەركىن سويلەي المايدى دەگەندە ايتپاعىمىز، تازا قازاق دىبىستارىن ايتۋدا ءسال قينالاتىن ەدى. ال قازىر ەل الدىنا شىققاندا بالا كۇننەن قازاق ءتىلىنىڭ قايماعىن قالقىپ ىشكەن حاس شەشەنشە شەشىلىپ سويلەيدى. بۇعان ءبىز بۇگىنگى اشىلۋ سالتاناتىندا تاعى ءبىر مارتە كوز جەتكىزىپ قايتتىق.
قازاقتىڭ قازاقشا سويلەگەنىنە بولا تاقيامىدى اسپانعا اتىپ الاقايلاعانىمىزدىڭ ءسال وعاش ەكەنى شىن. بىراق، ءبىزدىڭ ەلدە وسىنىڭ ءوزى ۇلكەن جەتىستىك. ايتپەسە، شيرەك عاسىر بويى بىلدەي مينيسترلىكتى باسقارىپ وتىرسا دا ءالى كۇنگە انا تىلىندە سويلەي المايتىندار تولىپ جاتىر. نەمەسە، قازاق تىلىندە «مىڭق» دەي الماسا دا وبلىس پەن قالانىڭ مايلى جىلىگىن ءمۇجىپ وتىرعان اكىم-قارالار قانشاما؟! سولارمەن سالىستىرعاندا الماتى اكىمىنىڭ ارەكەتى ايعا ۇشقانداي ەرلىك ەكەنى ءسوزسىز.
قۋانىش قاپپاس
Abai.kz