ەڭبەكاقىڭنىڭ جارىمى «شترافقا» كەتەدى...
(مىسال)
جاز شىعىپ كەلە جاتقان كەز.
وسى كوك جايلاۋدىڭ يەسى سارى الا باۋىرلى، سارى قالپاقتى ارا. ونىڭ قاسىندا تاعى ءبىر ارا بار ەكەۋى گۇلدەردىڭ ءبۇر جارعانىنا قۋانىپ، كوڭىلدەرى توياتتاپ تۇر. بۇلاردىڭ مازاسىن توپتالىپ ۇششىر جۇرگەن قارا ماسالار الدى. ولار ءجاي ۇشىپ جۇرگەن جوق، "ىزىڭ ىزىڭ" مەن شۋلاپ، ارالاردىڭ مازاسىن الدى.
سارى كەپكالى باستىق ارا قاسىنداعى ارادان:
"مىنا ىزىڭداعان شۋلى قارا ماسالاردىڭ تىلدەرىن قالاي قىرقۋعا بولادى؟" دەپ سۇرايدى. ەكىنشى ارا:
"بۇلاردىڭ سانى ميلليون عوي، بىرەۋڭنىڭ ءتىلىن قىرىقساڭ، ەكىنشىسى تاپ سول جەردە پايدا بولا كەتەدى. سوسىن بۇلاردىڭ ءبارى جۇمىسسىز، جالقاۋلار. سوسىن بۇلار شۋلاماعاندا كىم شۋلايدى" دەپتى. سول ساتتە ءبىر ءداۋ قارا ماسا كەلىپ، سارى كەپكالى باستىق اراعا:
"اسسالاۋماعالەيكۇم" دەپ سالەم بەرەدى. باستىق ارا سول ساتىندە ساسىپ قالىپ:،
ء"وي، مىناۋ ءبىزدىڭ ءتىلىمىزدى بىلەدى ەكەن عوي! الەكۇمىسسالام! نە شارۋامەن ءجۇرسىڭ؟ "دەپ سۇرايدى قارا ماسادا. قارا ماسا:
"وي، باسەكە! مەنىڭ ءوز قارا باسىم، جۇمىسسىزدىقتان شارشادىم. ەش جەردە جۇمىسقا المايدى. مەنى ءبىر قىزمەتكە الىڭىزشى!" دەپ جالىنادى. سوندا باستىق ارا:
"جۇمىسقا الار ەدىم، بىراق، سەنىڭ ءتىلىڭ ۇزىن عوي.!"دەيدى.
ءىشى قىلپ ەتە قالعان قارا ماسا:
"ويباي، باسەكە! ءسىز جۇمىسقا الساڭىز، تىرپ ەتپەي ءبىر ورنىمدا وتىرام، ءتىلىمدى ەپتەپ مايلاپ قويساڭىز، وبششە اۋزىمدى اشپايىم!"- دەپتى قارا ماسا.
سارى كەپكالى باستىق ارا ءبىراز ويلانىپ تۇرىپ:
"وندا بىلاي، مەن ساعان ەششە زارپلاتا بەرەم، ەششە ء"تىل مايلاپ" ەكى اساتۋ دەگەن بىزدە جوق.
بىزدە ءبارى كەرىسىنشە.مەن سەنى ەكى ۋسلوۆيامەن جۇمىسقا الام. ماسەلەن، مەن،سەنى جۇمىسقا الام،.ەششە، قىرىق مىڭ سوم زارپلاتا بەرەم، ونىڭ جارىمىن ماعان بەرىپ وتىراسىڭ! بۇل بىرىنشىدەن. ەكىنشىدەن، بارلىق جەردە ىزىڭداماي، شۋلاماي، تىپ تىنىش وتىراسىڭ. وسىعان كەلىسسەڭ، ءبارى "و،كەي" بولادى"- دەپتى ارالاردىڭ باستىعى. پالەنباي جىل جۇمىسسىز جۇرگەن قارا ماسا وعان قۋانىپ كەتىپ، ول دا:
"و،كەي! -دەپتى.
سودان قارا ماسا جۇمىسقا كىرىسەدى. كەلىسىمگە وراي ءتىلىن كەسىپ تاستاپ،، ىزىڭداۋىن قويىپتى. ەسەسىنە سول جەرگە باسقا قارا ماسالار كەلىپ، سول ماڭنىڭ مازاسىن كەتىرىپتى. سودان باستىق ارا قارا ماساعا كەلىپ،
«مىناۋ سەنىڭ ءبىر ايلىق زارپلاتىڭ، كەلىسىم بويىنشا جارىمىن مەن الام. سەن ماڭايىڭا تۋىسقاندارىڭدى جيناپ، «تيىشتىق شارتىن» بۇزعانىڭ ءۇشىن ەڭبەكاقىڭنىڭ قالعانى «شترافقا» كەتەدى» دەپتى.
جۇمات انەسۇلى
Abai.kz