سەناتتا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا مۇگەدەكتەردى الەۋمەتتىك قورعاۋ تۋرالى» زاڭدى ىسكە اسىرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترىمەن كەزدەسۋ ءوتتى.

شارانى الەۋمەتتىك-مادەني دامۋ جانە عىلىم كوميتەتىنىڭ توراعاسى بىرعانىم ءايتىموۆا اشتى. سەناتور مەملەكەت باسشىسىنىڭ 2014 جىلعى 17 قاڭتارداعى «قازاقستان جولى – 2050: ءبىر ماقسات، ءبىر مۇددە، ءبىر بولاشاق» اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ازاماتتار جاردەماقى الۋمەن قاتار، وزدەرىن قوعام مۇشەسى، پايدالى ەڭبەككەر رەتىندە سەزىنۋى ءۇشىن ولاردى بەلسەندى ومىرگە تارتۋ مىندەتىن قويعانىن اتاپ ءوتتى.

ب.ءايتىموۆا وسى سالادا شەشىلۋى ءتيىس نەگىزگى ماسەلەلەردى ايقىندادى. اتاپ ايتقاندا، مۇگەدەكتەردىڭ ءومىر ءسۇرۋىنىڭ تومەنگى دەڭگەيىن، ولاردىڭ قوعامدىق جانە ساياسي ومىرگە قاتىسۋى، ءبىلىم الۋى، الەۋمەتتىك-مادەني قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرۋ ءۇشىن جاعداي جاسالماعانىن اتادى. سونداي-اق، سەناتور ينفراقۇرىلىمنىڭ قولجەتىمسىز ەكەنىنە نازار اۋداردى. مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ازاماتتاردى جۇمىسپەن قامتۋ كۇردەلى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى بولىپ وتىر.

ب.ءايتىموۆا اتاپ وتكەندەي، بۇگىنگى كەزدەسۋ اياسىندا «مۇگەدەكتەردى الەۋمەتتىك قورعاۋ تۋرالى» زاڭدى ىسكە اسىرۋ، وسى سالاداعى زاڭنامالىق بازانى جەتىلدىرۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرۋعا بايلانىستى تۇيتكىلدى ماسەلەلەردى تالقىلاۋ قاجەت.

ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى ءمادينا ابىلقاسىموۆا مۇگەدەكتىگى بار تۇلعالاردى الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ جۇيەسىنىڭ قىزمەتى تۋرالى دەپۋتاتتارعا اقپارات بەردى. ۇسىنىلعان اقپاراتقا سايكەس قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستاندا 670 مىڭ مۇگەدەك تۇرىپ جاتىر، ونىڭ ىشىندە 61,9% - ەڭبەككە قابىلەتتى جاستا، 25,4% - زەينەتكەرلىك جاستاعى ادامدار، 12,7% - 18 جاسقا دەيىنگى بالالار.

م.ابىلقاسىموۆا 2012 جىلى قابىلدانعان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى مۇگەدەكتەردىڭ قۇقىعىن قامتاماسىز ەتۋ جانە ولاردىڭ ءومىر ساپاسىن جاقسارتۋ بويىنشا جوسپاردى ىسكە اسىرۋ تۋرالى ايتىپ ءوتتى. اتاپ ايتقاندا، وسى جوسپاردى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن قارجىلاندىرۋ كولەمى 2014 جىلدان باستاپ 7,6 ەسەگە ارتىپ، 2017 جىلى 5,4 ملرد تەڭگەنى قۇرادى، 2018 جىلى 6,0 ملرد. تەڭگە قاراستىرىلعان. جالپى، رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت ەسەبىنەن ىسكە اسىرىپ وتىرعان شارالار تولىق كولەمدە اتقارىلدى. سونىمەن قاتار، بەيىندى سالانىڭ مالىمەتتەرى بويىنشا جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن مۇگەدەكتەردى وڭالتۋدىڭ جەكە باعدارلامالارىن ورىنداۋ تومەنگى دەڭگەيدە قالىپ وتىر.

م.ابىلقاسىموۆا مۇگەدەكتەردى جۇمىسپەن قامتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا اقپارات بەردى. سونداي-اق، مينيستر الەۋمەتتىك قىزمەت كورسەتۋ جۇيەلەرىن جاڭعىرتۋ بويىنشا جۇمىستاردىڭ نەگىزگى باعىتتارى تۋرالى حابارلادى.

«شانس» مۇگەدەكتەردى وڭالتۋ ورتالىعى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ديرەكتورى ۆاسيلي شيمانسكي ءوز بايانداماسىندا ءارتۇرلى دەڭگەيدە مۇگەدەكتىگى بار ادامداردىڭ تەحنيكالىق جانە كاسىبي باعدارداعى ورتاق باعدارلامالارعا ءتيىمدى قول جەتكىزۋ قۇقىقتارىن ىسكە اسىرۋ مۇمكىندىكتەرىنە توقتالدى. ونىڭ سوزىنە قاراعاندا، بۇگىنگى كۇنى مۇگەدەك جانداردى جۇمىسپەن قامتۋ جانە ولاردى قايتا دايارلاۋ بويىنشا قويىلعان مىندەتتەردى شەشۋ تەتىگى جوق، ولاردىڭ كەز كەلگەن كاسىبي جۇمىسقا پسيحولوگيالىق بەيىمدەلۋى ماسەلەلەرى شەشىلمەگەن. ۆ.شيمانسكيدىڭ پىكىرى بويىنشا ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن زاعيپ جاندارعا ەڭبەك نارىعىندا باسەكەگە قابىلەتتى بولۋدى، ەكونوميكالىق دەربەستىكتى، سونداي-اق قوعامعا تولىقتاي ەنۋدى قامتاماسىز ەتەتىن كاسىبي دايارلىق ورتالىقتارىن اشۋ قاجەت.

تالقىلاۋعا سەنات دەپۋتاتتارى مۇرات باقتيارۇلى، ناريمان تورەعاليەۆ، سەرىك بەكتۇرعانوۆ، دينار نوكەتاەۆا، سەرگەي ەرشوۆ، تولەۋبەك مۇقاشەۆ، ءبىلىم جانە عىلىم، دەنساۋلىق، ينۆەستيتسيالار جانە دامۋ مينيسترلىكتەرىنىڭ، استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ، سونداي-اق قوعامدىق بىرلەستىكتەردىڭ وكىلدەرى قاتىستى. كەزدەسۋ ناتيجەسىندە تۋىنداعان ۇسىنىمدار پارلامەنت جانە ءتيىستى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ جۇمىسىندا پايدالانىلاتىن بولادى.

Abai.kz