ەلباسى ن.نازارباەۆ “قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ ءوسۋى: تابىس پەن تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋ” اتتى قازاقستان حالقىنا ارناعان جولداۋىندا وڭىرلەردەگى زاۋىت-فابريكالاردىڭ جۇمىسىن جانداندىرۋ قاجەتتىگىن ايتقان بولاتىن. وسىعان سايكەس، وڭىرلەردە تۇتىنۋشىلاردىڭ سەنىمىنە يە بولىپ، ساپالى تاۋارلار شىعارىپ جاتقان كاسىپورىندار از ەمەس.

سولاردىڭ ءبىرى تۇركىستان وبلىسىنداعى – «اspan» تاۋار بەلگىسىمەن شىعارىلاتىن «زاۆود «تريۋمف م.م.س» جشس-ءنىڭ پروفيلدەرى. قاراپايىم تىلمەن تۇسىندىرسەك، پلاستيكالىق ەسىك، تەرەزە جاقتاۋلارى مەن تەرەزەالدى تاقتايلارى.

پوليۆينيلحلوريدتەن پروفيلدەر شىعارىپ، كەيىن ودان ەسىك-تەرەزەلەر جاسايتىن بۇل كاسىپورىندى ناعىز وتاندىق ءونىم ءوندىرۋشى مەكەمە دەپ تولىق سەنىممەن ايتا الامىز. وسى كاسىپورىننىڭ قۇرىلۋىمەن وتاندىق پۆح پروفيلدەرى ءوندىرىسى سالاسىنا جان ءبىتتى. بۇگىندە وسى توڭىرەكتەگى پلاستيكالىق ەسىك-تەرەزە شىعاراتىن بەس جۇزدەن استام شاعىن تسەح يەلەرى پۆح پروفيلدەردىڭ ىشىنەن ءدال وسى «اspan» ماركالى برەندتى تاڭدايدى. وسىنىڭ ءوزى كاسىپورىننىڭ وتاندىق ىشكى نارىقتا تۇتىنۋشىلار تاراپىنان ۇلكەن سەنىمگە يە بولعانىن اڭعارتسا كەرەك-ءتى.

كومپانيا تاۋارلارى قازاقستانداعى ءىرى قالالار مەن وڭىرلەردەن بولەك، تاجىكستان، وزبەكستان، قىرعىزستان ەلدەرىنە ەكسپورتتالۋدا. ەندىگى جەردە وتاندىق ونىمگە بۇدان وزگە مەملەكەتتەر دە زور قىزىعۋشىلىق تانىتۋدا. وسى رەتتە الىس شەتەلدەرگە پۆح پروفيلدەرىن ەكسپورتتاۋ ماسەلەسى قاراستىرىلىپ جاتىر. بۇيىرتسا، جاقىن ارادا كومپانيانىڭ ءونىمىن ساتىپ الۋشى شەت مەملەكەتتەردىڭ قاتارى كوبەيىپ، ەكسپورتتىق الەۋەتى بۇدان دا ارتا تۇسەتىنىنە سەنىم مول.

ەلباسى قازاقستان حالقىنا ارناعان بيىلعى جولداۋىندا ۋاقىت جوعالتپاي تسيفرلى تەحنولوگياعا كوشۋدى، ولاي بولماعان جاعدايدا ءبارىنىڭ دە كەش بولىپ، بۇل سالادا العا وزىپ كەتكەن ەلدەردىڭ شاڭىن جۇتىپ قالۋىمىز مۇمكىن ەكەندىگىن ايتتى. «زاۆود «تريۋمف م.م.س» جشس نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ ءوندىرىستى تسيفرلاندىرۋعا وراي بەرگەن وسى تاپسىرماسىن تياناقتى ورىنداعان العاشقى كاسىپورىنداردىڭ ءبىرى دەۋگە بولادى.

كاسىپورىندا ءدۋالدى وقىتۋ جۇيەسى بويىنشا شىمكەنت قالاسىنداعى پوليتەحنيكالىق كوللەدجدىڭ ستۋدەنتتەرى وندىرىستىك ءىس-تاجىريبەدەن ءوتىپ تۇرادى. جۇمىسقا يكەمى بار كوللەدج تۇلەكتەرى وسىندا ءارتۇرلى ماماندىققا ساي جۇمىسقا قابىلدانادى. ماسەلەن، كەزىندە تاجىريبەدەن وتكەن ون شاقتى ستۋدەنت بۇگىندە لامينانت تسەحىندا جۇمىس ىستەۋدە. نەگىزىندە جۇمىسقا تۇرعىسى كەلەتىندەردى كومپانيانىڭ ءوزى اقى تولەپ ءبىر اي وقىتادى. ءارى قاراي قابىلەتىنە قاراي جۇمىسقا ورنالاستىرادى. دەسەك تە، پوليمەر ونىمدەرى بويىنشا مۇندا تەحنولوگتار جەتىسپەيدى ەكەن. سوندىقتان م.اۋەزوۆ اتىنداعى وقمۋ-مەن كەلىسىمشارتقا تۇرىپ جاتىر. جاقىندا وسى وقۋ ورداسىنىڭ وقىتۋشى-پروفەسسورلارى كاسىپورىندى ارالاپ، جۇمىسىمەن جاقىنىراق تانىسىپ كورمەك. ايتا كەتەرلىگى، ءوندىرىس ورنىندا اۆستريا جانە گەرمانيانىڭ جوعارى تەحنولوگيالى قوندىرعىلارى پايدالانىلادى. جانە ءونىم مەملەكەتتىك ستاندارت پەن جوعارىدا اتالعان ەلدەردىڭ شيكىزات پەن ساپاعا قوياتىن تالابى بويىنشا شىعارىلادى. بۇگىندە زاۋىتتا 250 ادام ەڭبەك ەتەدى. ورتاشا ايلىق جالاقىلارى 90 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى. تۇراقتى ەڭبەكاقىدان بولەك قوسىمشا بونۋستار مەن سىياقىلار بەرىلەدى.

زاۋىتقا جەرگىلىكتى ازاماتتار كوبىرەك جۇمىسقا تارتىلعان. سوندىقتان كاسىپورىن ءوزىنىڭ تابىس كوزىن ەسەلەپ قانا قويماي، ەلىمىزدىڭ الەۋمەتتىك ماسەلەسىن شەشۋگە دە وڭ ىقپالىن تيگىزۋدە.

زاۋىتتىڭ ءوز زەرتحاناسى بار. مۇندا ماماندار وندىرىلگەن ءونىمنىڭ ساپاسىن باقىلاۋدا ۇستايدى. تالاپقا سايكەس پۆح پروفيلدەرى 40-45 گرادۋس اياز بەن ىستىققا ءتوزىمدى بولۋى كەرەك. ءونىمنىڭ قۇرامىنا قوسىلاتىن حيميالىق قوسپالاردىڭ مولشەرى دە نورماسىنان اۋىتقىماۋى ءتيىس. وسىلاردىڭ ءبارىن زەرتحانا ماماندارى تەكسەرىپ، ءجىتى كوزبەن باقىلاپ وتىرادى. مۇنىمەن قوسا، «اspan»-نىڭ تەرەزەلەرى ۇزاق ۋاقىت كۇندە تۇرسا دا سارعايىپ كەتپەيدى. سەبەبى، ءپروفيلدىڭ قۇرامىنداعى تيتان قوسپاسى تەرەزە جاقتاۋلارىن سارعايۋدان ساقتايدى.

قورىتا ايتقاندا، مۇنداي كاسىپورىن ەلىمىز ءۇشىن وتە كەرەك. وسىنداي زاماناۋي ءوندىرىستىڭ ارقاسىندا قازاقستاندا عانا ەمەس، شەتەلدەردە دە سۇرانىس تۋدىرعان ونىمدەر شىعارىلىپ، سونىڭ ناتيجەسىندە مەملەكەتتىڭ دە تابىسى مولايا تۇسەتىنى ايان. بۇگىندە ەل ۇكىمەتى سىرتقا تاۋار ەكسپورتتايتىن ءوندىرىس ورىندارىن كوبەيتۋگە، ولارعا بارىنشا جەڭىلدىكتەر ۇسىنىپ، قارجىلاي قولداۋ كورسەتۋگە مۇددەلى. سەبەبى، ەكسپورتتان مەملەكەت قازىناسىنا اناعۇرلىم كوپ پايدا تۇسەدى. ەكى قولعا ءبىر كۇرەك تاپپاي جۇرگەندەردى ەڭبەككە تارتىپ، ەلدەگى جۇمىسسىزدىق دەڭگەيىنىڭ ازايۋىنا سەپتىگىن تيگىزەتىن دە ءىرى جانە شاعىن كاسىپورىندار. سوندىقتان ءبىز سەرىكتەستىكتىڭ الداعى ىستەرىنە تەك ساتتىلىكتەر تىلەپ، «اspan»-نىڭ ءالى تالاي بيىك ماقساتتاردى باعىندىراتىنىنا سەنەمىز.

Abai.kz